Phân biệt đột quỵ và phình mạch máu não
Đột quỵ và phình mạch máu não là những căn bệnh nguy hiểm có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và đều gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho não. Vậy làm thế nào để phân biệt chúng?
Đột quỵ và phình mạch máu não có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Cả hai đều gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho não.
Do đó, không có gì lạ khi mọi người thường nhẫm lần giữa đột quỵ và phình mạch máu não. Vậy làm thế nào để phân biệt chúng?
1. Phân biệt đột quỵ và phình mạch máu não qua định nghĩa
1.1 Đột quỵ là gì?
- Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến các phần của não của bạn bị gián đoạn, điều này có thể khiến mô não bị chết, do mất oxy và chất dinh dưỡng.
- Đột quỵ có 2 loại, một là do thiếu máu cục bộ, xảy ra khi mạch máu bị tắc nghẽn và mô não phía sau mạch máu bị tổn thương vĩnh viễn do thiếu lưu lượng máu hoặc oxy. Thứ hai là đột quỵ xuất huyết, xảy ra khi có chảy máu trong não. Trong đó, đột quỵ thiếu máu cục bộ là phổ biến hơn, chiếm tới 87% các cơn đột quỵ ở Mỹ (theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ CDC).
1.2 Phình mạch máu não là gì?
- Phình động mạch máu não được biết đến là một bệnh lý mạch máu sẽ phình to trong não. Bệnh lý này sẽ khiến cho mạch máu não bị rò rỉ hay có thể vỡ gây xuất huyết não. Thông thường, túi mạch máu não ở vị trí động mạch não giữa hoặc màng não.
2. Phân biệt đột quỵ và phình mạch máu não qua triệu chứng
Tuy rằng đột quỵ và phình mạch máu não đều là những tổn thương ở não bộ, tuy nhiên không phải triệu chứng của chúng đều giống nhau. Các triệu chứng của đột quỵ và phình mạch máu não là:
2.1 Triệu chứng của đột quỵ
Những dấu hiệu chính của đột quỵ bao gồm:
- Bị tê hoặc liệt ở một phần cánh tay, chân hoặc mặt. Triệu chứng này thường xuất hiện ở một bên cơ thể.
- Thị lực bị thay đổi như nhìn mờ, tối sầm hoặc nhìn 1 hóa 2.
- Không thể nói được hoặc nói lắp bắp, thậm chí là không hiểu được lời nói của người khác.
- Nhức đầu dữ dội, đôi khi kèm theo buồn nôn, ói mửa.
- Cảm thấy chóng mặt, mất thăng bằng, không thể bước đi.
Video đang HOT
2.2 Triệu chứng của phình mạch máu não
- Tùy vào từng giai đoạn khác nhau của tình trạng bệnh sẽ tương ứng với những triệu chứng nhận biết bệnh khác nhau.
Túi phình bị vỡ
- Tình trạng đau đầu đột ngột là một trong những dấu hiệu cơ bản nhất của bệnh lý này. Đau đầu kinh khủng và không thể nào chịu đựng được. N
- Có cảm giác buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Phần cổ bị cứng.
- Nhạy cảm với ánh sáng.
- Mắt nhìn mờ hay có thể nhìn ra song đôi.
- Xuất hiện tình trạng co giật.
- Xuất hiện tình trạng sụp mí.
- Người bệnh sẽ bị mất ý thức.
- Trí nhớ lẫn lộn.
Túi phình bị rò rỉ
Một số trường hợp khi túi phòng bị rò rỉ một lượng máu nhỏ nên sẽ có thể gây ra những tình trạng như sau:
- Đột ngột đau đầu dữ dội.
- Vỡ túi phình luôn nặng hơn sau khi bị rò rỉ.
Tình trạng túi phình chưa bị vỡ
Túi phình chưa vỡ nếu nhỏ sẽ không có những biểu hiện triệu chứng. Tuy nhiên, túi phình chưa vỡ lớn có thể đè ép vào những mô não và dây thần kinh gây ra một số triệu chứng như sau:
- Người bệnh bị giãn đồng tử;
- Người bệnh sẽ bị thay đổi thị lực hay có thể xảy ra tình trạng nhìn đôi;
- Xuất hiện tình trạng sụp mí;
- Xuất hiện tình trạng tê, bị yếu hay có thể bị liệt một bên mặt;
Đột quỵ và phình mạch máu não có thể gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho não bộ.
Hiện tượng chảy máu trong não do vỡ phình động mạch là một loại đột quỵ xuất huyết. Phình động mạch khi “vỡ” dẫn đến xuất huyết sẽ được coi như một loại đột quỵ, điều này cũng là lý do rất nhiều người nhầm lẫn giữa đột quỵ và phình mạch máu não.
Theo các chuyên gia y tế, để giảm nguy cơ bị đột quỵ và phình mạch máu não, điều quan trọng nhất là phải có lối sống lành mạnh như bỏ thuốc lá, rượu bia hay bất kỳ chất kích thích nào. Đồng thời, mọi người cần kiểm soát huyết áp, cholesterol trong máu, tránh căng thẳng quá mức và tập thể dục thường xuyên.
Phân loại các dạng đột quỵ
Đột quỵ xảy ra khi não không đủ ôxy khiến cho các tế bào não chết, não thiếu ôxy càng lâu tổn thương càng nhiều...
Hình: Internet
Phân loại đột quỵ
Theo thông tin từ BV Đa khoa quốc tế Vinmec, đột quỵ được phân loại như sau:
Đột quỵ do thiếu máu cục bộ : Gây ra bởi tắc nghẽn trong động mạch, chiếm khoảng 85% số ca đột quỵ. Mặc dù có những đánh giá trên diện rộng, nhiều cơn đột quỵ thuộc dạng này vẫn còn chưa rõ nguyên nhân. May mắn thay, các liệu pháp dự phòng có hiệu quả cho tất cả các loại đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Đột quỵ do huyết khối: Một cục máu đông (huyết khối) hình thành trong một động mạch ở cổ hoặc não. Những động mạch này có thể có tích tụ chất béo, gọi là các mảng bám.
Đột quỵ do tắc mạch: Tắc nghẽn bởi các cục máu đông hình thành ở đâu đó trong cơ thể (thường là tim) và di chuyển đến não. Nguồn phổ biến thường là nhịp bất thường ở hai buồng phía trên của tim (rung tâm nhĩ), có thể làm hình thành cục máu đông.
Đột quỵ do xuất huyết: Xuất huyết có nghĩa là chảy máu. Loại đột quỵ này được gây ra bởi sự rò rỉ hoặc vết nứt trên một động mạch não hoặc trên bề mặt não. Những vết nứt này có thể là do phình mạch (một khu vực mỏng, yếu trên thành động mạch) hoặc bởi sự dị dạng của hệ thống mạch máu não.
Xuất huyết có thể xuất hiện ở trong não, hoặc trong khoảng không giữa não và lớp bảo vệ bên ngoài của nó. Khoảng 15% trường hợp đột quỵ là do xuất huyết.
Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) : Thường gọi là đột quỵ nhỏ, TIA thực chất là những giai đoạn ngắn có triệu chứng của đột quỵ, thường chỉ kéo dài vài phút. TIA được gây ra bởi sự giảm tạm thời dòng máu cung cấp cho một phần của não, và không gây ra tác dụng rõ rệt lâu dài.
Những cơn thiếu máu não thoáng qua được coi là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ cao hơn, và cần được đánh giá bởi một bác sĩ ngay.
Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ.
Dấu hiệu đột quỵ
Các triệu chứng đột quỵ rất dễ thấy vì chúng xảy ra nhanh. Các dấu hiệu đột quỵ gồm có:
- Liệt đột ngột hoặc suy yếu vùng mặt, tay hoặc chân, đặc biệt là chỉ bị một bên. Nếu bạn không thể nâng hai tay qua đầu cùng một lúc, hoặc nếu bạn không thể cười một cách bình thường, bạn có thể đang bị đột quỵ.
- Lú lẫn đột ngột, khó nói hoặc khó hiểu. Nếu bạn không thể nhắc lại một câu đơn giản, bạn có thể đang bị đột quỵ.
- Nhìn không rõ đột ngột ở một hoặc cả hai mắt.
- Đi không vững hoặc mất thăng bằng và điều phối đột ngột.
- Đau đầu dữ dội đột ngột.
Đối với những người đã từng bị đột quỵ, cần phải lưu ý những dấu hiệu như trên, để cẩn thận trọng hơn. Người nhà cần theo dõi sát vì dễ bị đột quỵ lại. Cần theo dõi sức khỏe định kỳ và dùng thuốc theo chỉ định, khi thấy bất thường trong cơ thể cần đi khám ngay.
Xử trí tại nhà như thế nào?
Theo các bác sĩ BV Trung ương quân đội 108, nhiều người thường nhầm lẫn các dấu hiệu của đột quỵ với hiện tượng trúng gió, nên xoa dầu nóng, cạo gió, cắt lể hoặc cúng bái... Điều này có thể làm cho tình trạng bệnh trầm trọng thêm và nguy hiểm đến tính mạng.
Khi nghi ngờ người bệnh bị đột quỵ, người nhà hoặc những người ở cạnh bệnh nhân cần nhanh chóng để người bệnh không bị ngã gây chấn thương. Đặt người bệnh nằm chỗ thoáng, nghiêng một bên nếu bị nôn, móc hết đờm nhớt cho bệnh nhân dễ thở.
Đối với người bị đột quỵ não, trong 3 giờ đầu thời gian là vàng, vì vậy hãy đưa ngay bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
Đối với địa bàn miền núi, vùng sâu nếu không có điều kiện hãy di chuyển bệnh nhân bằng cáng, không nên đưa bệnh nhân đến bệnh viện bằng xe máy, tránh xóc khi di chuyển. Khi di chuyển, nên để bệnh nhân trên mặt phẳng, nghiêng mặt sang một bên, nới bớt quần áo cho thoáng.
Nếu bệnh viện gần nhà có đủ điều kiện chữa trị thì không nên chuyển đến viện xa, trừ khi có chỉ định của bác sĩ, vì càng di chuyển xa càng có thể làm bệnh nặng hơn. Không tự ý cho uống hoặc nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kỳ loại thuốc nào khác, không để nằm chờ xem bệnh nhân có khỏe lại không.
Phòng ngừa đột quỵ như thế nào?
Theo website của BV 115 (TP.HCM), để phòng ngừa đột quỵ cần kiểm soát và điều trị các yếu tố nguy cơ đột quỵ có thể thay đổi như: Tăng huyết áp, phát hiện sớm và điều trị bệnh tim, đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu, hẹp động mạch chủ có triệu chứng. Cần khám sức khỏe định kỳ 3-6 tháng một lầnđể tầm soát bệnh, uống đúng theo toa của bác sĩ, chỉ ngưng khi có ý kiến bác sĩ.
Cạnh đó, cần có một chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau xanh và trái cây, uống nhiều nước, giảm lượng muối ăn vào.
Thay đổi lối sống, cai thuốc lá, uống rượu bia thích hợp, giảm stress, tránh ăn chất béo bão hòa, giảm muối, ăn nhiều rau quả và chất xơ, duy trì trọng lượng cơ thể phù hợp, tập thể dục đều đặn ngày 30-60 phút/ 5 ngày/ tuần.
TS. Nguyễn Anh Tuấn: "Với đột quỵ, mỗi giây đều quý như vàng" Để rõ hơn về bệnh lý này, đặc biệt là những dấu hiệu nhận biết để đưa bệnh nhân đến các trung tâm đột quỵ trong "thời gian vàng", chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Tiến sỹ Nguyễn Anh Tuấn - Trưởng khoa Nội Hồi Sức thần kinh - Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Nhiệt độ giảm mạnh, có nơi...