Núi lửa Kilauea trên đảo Hawaii phun trào: Dung nham và khí độc gây nguy hiểm
Ngày 23/12, núi lửa Kilauea – một trong những núi lửa hoạt động mạnh nhất thế giới – đã bắt đầu phun trào tạo ra những dòng dung nham đỏ rực và cột khí lớn.
(Hình minh họa) Núi lửa Sundhnuks trên Bán đảo Reykjanes, Tây Nam Iceland phun trào ngày 3/6/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Đây là đợt phun trào mới nhất của ngọn núi lửa nổi tiếng thuộc Công viên Quốc gia Núi lửa Hawaii.
Theo Đài quan sát núi lửa Hawaii, vụ phun trào diễn ra trong khu vực đã bị đóng cửa từ năm 2007 do các hiện tượng địa chất nguy hiểm. Vào sáng sớm, hoạt động động đất gia tăng mạnh mẽ và chỉ trong vòng 30 phút, dung nham đã phun trào từ vết nứt với tốc độ cao, các cột dung nham đạt độ cao tới 80 mét.
Ông Ken Hon – nhà khoa học phụ trách Đài quan sát, nhận định: “Dung nham phun ra với tốc độ nhanh, một hiện tượng thường thấy trong giai đoạn đầu của các đợt phun trào”.
Video đang HOT
Hiện tại, mối đ.e dọ.a lớn nhất từ vụ phun trào là khí núi lửa chứa lưu huỳnh đioxit. Loại khí độc này có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt đối với những người mắc bệnh hen suyễn, các vấn đề hô hấp hoặc bệnh tim mạch.
Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ dự báo tro núi lửa từ vụ phun trào sẽ lan rộng trên khắp hòn đảo cho đến ít nhất là 18 giờ cùng ngày. Gió mang theo tro bụi tới các khu vực nông thôn phía nam, làm tăng nguy cơ ô nhiễm không khí tại đây.
Trong quá trình phun trào, lượng lớn lưu huỳnh đioxit liên tục được thải vào khí quyển, tạo ra sương mù núi lửa – hay còn gọi là vog – một lớp sương mù độc hại có thể ảnh hưởng đến con người, động vật và thực vật.
Kilauea là một ngọn núi lửa nổi tiếng với lịch sử hoạt động lâu đời. Vào năm 2018, một đợt phun trào kéo dài từ tháng 5 đến tháng 8 đã phá hủy hơn 700 ngôi nhà, gây thiệt hại nặng nề cho cộng đồng địa phương. Đặc biệt vào năm 2019, các nhà khoa học ghi nhận sự xuất hiện bất thường của một hồ nước bên trong miệng núi lửa, một hiện tượng hiếm gặp trong lịch sử hiện đại.
Vụ phun trào gần đây nhất vào tháng 9/2024 kéo dài năm ngày, cho thấy mức độ hoạt động liên tục của Kilauea. Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ ( USGS), dung nham trong đợt phun trào lần này đã bao phủ khoảng 400 mẫu Anh (khoảng 161.874 mét vuông) của miệng núi lửa, với các cột dung nham có lúc đạt chiều cao 80 mét, thậm chí lên đến 260 feet (gần 80 mét) vào một thời điểm trong ngày.
Buổi phát sóng trực tiếp vụ phun trào núi lửa Kilauea cho thấy cảnh tượng dung nham rực sáng, cột tro bụi và dòng dung nham chảy chậm rãi. Nhóm nghiên cứu thực địa đã ghi nhận âm thanh tương tự như động cơ phản lực tại khu vực miệng núi lửa, song hiện tượng này đã giảm dần theo thời gian.
Các nhà khoa học và cơ quan chức năng tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến của vụ phun trào, đồng thời cảnh báo người dân tránh xa khu vực nguy hiểm. Công viên Quốc gia Núi lửa Hawaii vẫn là nơi nghiên cứu địa chất quan trọng, thu hút sự quan tâm từ các nhà khoa học trên toàn cầu.
Núi lửa Kilauea một lần nữa chứng minh sức mạnh hủy diệt của thiên nhiên, đồng thời nhắc nhở con người về tầm quan trọng của việc nghiên cứu và ứng phó với các hiện tượng địa chất cực đoan.
Siêu núi lửa Kilauea ở Hawaii lại 'thức giấc'
Đài quan sát núi lửa Hawaii thuộc Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) cho biết Kilauea, một trong những ngọn núi lửa hoạt động mạnh nhất thế giới, đã bắt đầu phun trào trở lại vào sáng sớm 23/12 tại Đảo Lớn của Hawaii (Mỹ).
Núi lửa Kilauea ở Hawaii (Mỹ) phun trào ngày 7/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo thông báo của Đài quan sát núi lửa Hawaii, hoạt động địa chất mạnh bên dưới ngọn núi lửa này bắt đầu vào khoảng 2h sáng 23/12 giờ địa phương (19h tối 23/12 giờ Việt Nam). Đến 2h30, các hình ảnh từ camera quan sát cho thấy dung nham đã phun trào bên trong miệng núi lửa Halemaumau ở trên đỉnh núi Kilauea, nằm trong khuôn viên Công viên Quốc gia Núi lửa Hawaii.
Trước tình hình này, đài quan sát đã nâng mức báo động đối với núi lửa Kilauea từ "khuyến cáo" lên "cảnh báo" và mã cảnh báo hàng không từ màu vàng lên màu đỏ. Cơ quan này cho biết giai đoạn đầu của các vụ phun trào thường rất phức tạp và hoạt động hiện tại chỉ giới hạn ở miệng núi lửa. Tuy nhiên, họ sẽ tiếp tục đán.h giá lại các nguy cơ khi hoạt động phun trào tiếp diễn.
USGS lưu ý nồng độ khí độc cao được giải phóng từ núi lửa - chủ yếu là hơi nước, carbon dioxide (CO2) và sulfur dioxide (SO2) - là mối nguy hiểm chính vì loại khí này có thể lan rộng theo hướng gió.
Đây là lần thứ hai núi lửa này phun trào trong năm nay. Lần phun trào gần đây nhất của Kilauea là vào tháng 9.
Trong bài đăng trên mạng xã hội X, Công viên Núi lửa Quốc gia Hawaii cho biết vụ phun trào mới tại đỉnh núi lửa Kilauea đang thu hút hàng nghìn du khách đến tham quan với mong muốn được chứng kiến dòng dung nham phun trào. Công viên này cho biết họ vẫn mở cửa liên tục 24 giờ mỗi ngày, tuy nhiên cảnh báo du khách cần chú ý vấn đề an toàn vì núi lửa phun trào là hiện tượng nguy hiểm và có thể diễn biến bất thường.
Iceland ra lệnh sơ tán và ban bố tình trạng khẩn cấp sau khi núi lửa phun trào Nhà chức trách địa phương tại Iceland đã ra lệnh sơ tán đối với dân làng Grindavik và khu nghỉ dưỡng Blue Lagoon ở bán đảo Reykjanes, phía Tây Nam nước này, sau khi một núi lửa gần đó phun trào ngày 29/5. Núi lửa trên bán đảo Reykjanes ở Tây Nam Iceland phun trào ngày 29/5/2024. Ảnh: AA/TTXVN Cơ quan Khí tượng...