Nóng: Nhà xuất bản chi thù lao gần 2 tỷ cho lãnh đạo Sở GD&ĐT, Trưởng, phó phòng chuyên môn: Việc lựa chọn sách giáo khoa liệu còn khách quan?
Bộ GD&ĐT vừa chính thức công bố danh mục 32 sách giáo khoa (SGK) được sử dụng trong năm học tới, để các trường phổ thông lựa chọn bộ SGK phù hợp cho học sinh địa phương.
Tuy nhiên, điều bất ngờ mà chúng tôi biết được là, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã chi thù lao cho lãnh đạo Sở GD&ĐT TP.HCM cùng nhiều Trưởng, Phó phòng của Sở này suốt 4 năm qua, khiến dư luận hoàn toàn có quyền đặt câu hỏi: Khi đã nhận tiền của một nhà xuất bản, thì việc lựa chọn SGK cho các trường trên địa bàn còn bảo đảm tính khách quan, công bằng và vì giáo dục nữa không?
Phụ huynh lựa chọn sách giáo khoa
Sau khi Bộ GD&ĐT chính thức công bố danh mục 32 sách giáo khoa (SGK) lớp 1 được sử dụng trong năm học mới, các cơ sở giáo dục được lựa chọn sử dụng bộ sách phù hợp trong số 32 bộ SGK trên cho năm học 2020-2021.
Bộ GD&ĐT cũng đã công bố dự thảo Thông tư về việc lựa chọn SGK để lấy ý kiến nhân dân, theo đó, việc lựa chọn SGK thuộc quyền của cơ sở giáo dục phổ thông; mỗi cơ sở thành lập một hội đồng chọn SGK có sự tham gia của giáo viên và phụ huynh học sinh.
Nhưng ai cũng biết rằng cơ quan quản lý giáo dục địa phương (sở, phòng GD&ĐT) có tiếng nói rất quan trọng. Ở nhiều địa phương, năm nào các cơ quan này cũng có văn bản “gợi ý” các trường mua sách tham khảo, và chưa có trường nào dám không thực hiện ý kiến chỉ đạo của cấp trên.
Tại cuộc họp công bố quyết định của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt danh mục SGK được sử dụng, trả lời câu hỏi của phóng viên về khả năng bảo đảm lựa chọn SGK được khách quan, công bằng, chính xác khi sở GD&ĐT đứng ra làm một bộ SGK riêng, ông Thái Văn Tài – Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT – đã khẳng định không có sở GD&ĐT nào đứng ra làm SGK.
Quyết định chi thù lao cho Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam thuộc Sở GD&ĐT TP. Hồ Chí Minh.
Video đang HOT
Tuy nhiên, nỗi nghi ngờ về việc lựa chọn SGK có bảo đảm khách quan, công bằng, chính xác hay không là có cơ sở. Theo tài liệu VietTimes có được, thì từ năm 2015 đến nay, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã chi thù lao cho Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam thuộc Sở GD&ĐT TP. Hồ Chí Minh.
Trong đó, Giám đốc, Phó giám đốc Sở cùng Chánh văn phòng, Phó văn phòng, các Trưởng, Phó phòng chuyên môn, chuyên viên chỉ đạo toàn bộ các môn học từ tiểu học đến THPT của Sở này mỗi tháng được thù lao từ 2,5 triệu đến 6 triệu đồng, tùy chức vụ.
Tại quyết định số 778/QĐ-NXBGDVN ngày 29/9/2015 của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam về chi thù lao Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam thuộc Sở GD&ĐT TP. Hồ Chí Minh, Chủ tịch hội đồng thành viên Nhà xuất bản đã thành lập Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam gồm 11 người.
Trong đó có 1 Giám đốc sở, 1 Phó giám đốc, 1 Phó Chánh văn phòng, 1 Trưởng phòng Giáo dục Trung học, 2 Phó trưởng phòng Giáo dục Trung học, 1 Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học, 2 Phó Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học, 1 Chánh văn phòng và Phó Chánh văn phòng.
Mức thù lao chi cho các thành viên trong Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam được tính theo chức vụ. Trưởng Ban là Giám đốc Sở nhận 6 triệu đồng/tháng, Phó Trưởng ban là Phó Giám đốc nhận 5 triệu đồng/tháng, Ủy viên thường trực nhận 4 triệu đồng/tháng, các ủy viên còn lại nhận 3,5 triệu đồng/tháng.
Năm 2015, mức chi cho 11 hành viên trong Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam là 516 triệu đồng/năm. Quyết định này ghi rõ nguồn chi từ Quỹ đầu tư của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, được thực hiện từ ngày 1/5/2015.
Như vậy, từ ngày 1/5/2015 đến hết ngày 31/12/2017, tổng mức chi tới khoảng 1,5 tỷ đồng.
Đến năm 2018, Nhà xuất bản này tiếp tục ký quyết định số 04/QĐ-NXBGDVN thành lập Ban chỉ đạo cùng với mức chi thù lao cho Ban chỉ đạo tổ chức biên soạn bộ SGK miền Nam. Lúc này, Ban chỉ đạo tổ chức biên soạn bộ SGK không chỉ có mỗi Sở GD&ĐT TP. Hồ Chí Minh mà còn có thêm các thành viên từ nhà xuất bản và nhóm tư vấn hỗ trợ.
Theo quyết định này, Sở GD&ĐT TP. Hồ Chí Minh vẫn gồm 11 người như trong quyết định số 778/QĐ-NXBGDVN, cùng với 9 người của Nhà xuất bản (gồm 1 Chủ tịch Hội đồng quản trị, 1 Tổng Giám đốc, 4 Phó Tổng Giám đốc, 2 Giám đốc và 1 Phó Tổng biên tập), nhóm tư vấn hỗ trợ gồm 15 người (14 chuyên viên giáo dục Tiểu học, Trung học và 1 Kế toán).
Mức chi thù lao cho các thành viên Ban chỉ đạo tổ chức biên soạn bộ SGK miền Nam vẫn giữ nguyên như trong quyết định năm 2015, riêng nhóm tư vấn hỗ trợ mỗi người nhận 2,5 triệu đồng/tháng.
Như vậy, chỉ tính riêng trong năm 2018, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã chi thù lao cho Ban chỉ đạo tổ chức biên soạn bộ SGK miền Nam số tiền tổng cộng tới 1 tỷ 398 triệu đồng.
Tổng 2 lần chi từ ngày 1/5/2015 đến hết năm 2018 là gần 2 tỷ đồng.
Cả 2 văn bản chi tiền trên đều do Chủ tịch Hội đồng thành viên của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam ký.
Có thể thấy, chưa nói đến sự liêm chính của quan chức và công chức, mà chỉ nói riêng về việc chỉ đạo chọn SGK, thì việc lãnh đạo Sở GD&ĐT nhận thù lao của một nhà xuất bản nhiều năm liên tục như vậy, liệu có đảm bảo được sự khách quan, công bằng và chính xác?
Trao đổi với VietTimes, GS. Nguyễn Minh Thuyết – Tổng chủ biên Chương trình GDPT 2018 – bày tỏ sự băn khoăn: Việc Nhà xuất bản chi tiền thù lao như thế thì làm sao Sở GD&ĐT đó có thể chọn SGK một cách khách quan được? Như vậy thì chủ trương xã hội hóa biên soạn SGK của Đảng và Nhà nước không thực hiện được.
Chưa kể, không biết ngoài việc chi thù lao cho Sở GD&ĐT TP.HCM, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam còn chi thù lao hay chi phí cho các chuyến tham quan, du lịch “miễn phí” cho quan chức, công chức của những đơn vị nào nữa? Có đơn vị nào cũng chi thù lao tương tự như Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam không?
Xin được chuyển câu hỏi này đến Bộ GD&ĐT để kiểm tra, xử lý và trả lời cho công luận biết.
Theo viettimes
Đa dạng thành phần chọn sách giáo khoa: Nên hay không?
Việc Bộ GD&ĐT công bố dự thảo Thông tư hướng dẫn việc lựa chọn sách giáo khoa (SGK) trong cơ sở giáo dục phổ thông (GDPT) đã dấy lên những ý kiến nhiều chiều. Nhiều ý kiến băn khoăn, SGK là lựa chọn mang tính chuyên môn, có nên đưa phụ huynh vào thành viên hội đồng hay không?
Học sinh trường Tiểu học Nam Thành Công quận Đống Đa trong giờ học toán. Ảnh: Phạm Hùng
Giáo viên dạy Tiếng Việt được chọn sách Toán?
Tại Điều 4 và 5 của dự thảo Thông tư hướng dẫn việc lựa chọn SGK nêu rõ, Hội đồng lựa chọn SGK của cơ sở GDPT (Hội đồng) do người đứng đầu cơ sở GDPT thành lập, giúp cơ sở GDPT lựa chọn SGK. Mỗi trường tiểu học, THCS, THPT thành lập 1 Hội đồng. Trong trường hợp trường phổ thông có nhiều cấp học, mỗi cấp học thành lập 1 Hội đồng. Quy định về thành phần, bản dự thảo nêu: "Hội đồng bao gồm người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu, tổ trưởng tổ chuyên môn, đại diện giáo viên dạy các môn học, hoạt động giáo dục có SGK lựa chọn, đại diện Ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Nhìn vào cơ cấu trên, có thể nhận thấy, các giáo viên trực tiếp giảng dạy các bộ môn khác nhau có thể tham gia chọn sách ở bộ môn không phải mình đang giảng dạy.
Nhiều người cho rằng, thành phần chọn sách "quá đa dạng, không cần thiết". Có ý kiến hoài nghi, Hội đồng tham gia chọn cả bộ sách, với những môn học khác nhau, vậy những trường hợp không giảng dạy, không có chuyên môn về môn học đó liệu có đảm bảo chuyên môn? Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, GS.TS Lê Phương Nga (Chủ biên môn Tiếng Việt lớp 1) phân tích: "Nếu ở cấp tiểu học, mỗi giáo viên sẽ phải phụ trách ít nhất 3 môn học, có thể đứng lớp cả môn Toán và Tiếng Việt. Do vậy, việc họ có tên trong thành phần tham gia hội đồng chọn sách các môn khác nhau không có gì lấy làm lạ. Tuy nhiên, ở cấp THCS, hay THPT, mỗi giáo viên sẽ chỉ giảng dạy một bộ môn để đảm bảo tính chuyên sâu của môn học".
Cô Nguyễn Thị Hiền - giáo viên một trường THCS tại quận Hai Bà Trưng phân tích: "Khi lựa chọn SGK, việc các giáo viên cùng giảng dạy môn học tham gia Hội đồng vô cùng quan trọng để các cuốn sách được lựa chọn sẽ tiệm cận thực tiễn giảng dạy". Đồng quan điểm, cô Trần Hồng Bắc - giáo viên trường THPT Tân Lập (huyện Đan Phượng, Hà Nội) cho rằng, việc có đủ "ban bệ" tham gia vào Hội đồng là cần thiết, trong đó có các nhà quản lý. Bởi họ sẽ có cái nhìn khác trong quá trình lựa chọn. Tuy vậy, khi lựa chọn từng bộ môn, từng cuốn SGK, cần thiết thành phần lựa chọn phải là đa số giáo viên giảng dạy môn học đó.
Liên quan nội dung thành phần tham gia Hội đồng có cả phụ huynh học sinh, cô Bắc nói thêm: "SGK là lựa chọn mang đậm tính chuyên môn, chỉ các giáo viên mới thật sự cảm nhận được đầy đủ tính phù hợp với học sinh. Do đó, việc đưa phụ huynh vào Hội đồng là không thật cần thiết".
Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị về tình huống có thể coi là hy hữu khi các thành viên của Hội đồng không đạt quá 50% khi đồng ý lựa chọn SGK, ông Nguyễn Xuân Thành - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học, Bộ GD&ĐT cho hay, nếu thực tế xảy ra như vậy, các thành viên của Hội đồng dưới sự điều hành của Chủ tịch Hội đồng sẽ tiến hành thảo luận, đánh giá lại để xem xét đầy đủ hơn, cho đến khi đạt được trên 50% sự đồng ý từ các thành viên. Tuy nhiên, trước câu hỏi: "Giả thiết thảo luận, đánh giá nhưng vẫn không đạt thì làm thế nào?" - Phó Vụ trưởng Nguyễn Xuân Thành chia sẻ "chưa tính đến"!
Tình huống "gây khó"
Tại Điều 8 của dự thảo Thông tư nêu quy trình lựa chọn SGK. Theo đó, Hội đồng họp, thảo luận, đánh giá đề xuất danh mục lựa chọn SGK của các tổ chuyên môn và SGK được lựa chọn phải trên 50% thành viên của Hội đồng bỏ phiếu đồng ý. Như vậy, nếu không đủ 50% thành viên thông qua, bộ sách sẽ không được chọn. Luật sư Lê Văn Thiệp - Đoàn Luật sư TP Hà Nội nhận định: "Theo tư duy soạn thảo văn bản pháp luật, nếu đã quy định cụ thể tỷ lệ thông qua, có nghĩa khi không đảm bảo được tỷ lệ đó, văn bản hay chế định đó sẽ không được thông qua. Ở tình huống này, khi không đủ quá bán thành viên của Hội đồng bỏ phiếu đồng ý, chắc chắn cuốn sách, bộ sách ấy sẽ không được lựa chọn". Như vậy, theo đánh giá của các chuyên gia, đây là một tình huống "gây khó" cho quá trình áp dụng tại các cơ sở giáo dục hay đơn vị được chọn SGK.
Trao đổi với phóng viên về phương án xử lý "tình huống khó" này, ông Nguyễn Văn Chiến - Ủy viên Ủy ban Tư pháp của Quốc hội phân tích: "Trong tình huống này, các nhà trường hay các cơ sở giáo dục được lựa chọn SGK có thể chủ động báo cáo tới cấp có thẩm quyền để xin ý kiến, hướng dẫn. Ở đây, các sở GD&ĐT đóng vai trò chủ đạo. Lãnh đạo các sở này sẽ lắng nghe, tập hợp ý kiến và báo lên Bộ GD&ĐT để xử lý tình huống. Có thể đó sẽ là các văn bản hướng dẫn nội bộ".
Cũng theo ông Nguyễn Văn Chiến, do đây mới là dự thảo Thông tư, khi cơ quan có thẩm quyền biết được những vướng mắc này, có thể điều chỉnh, bổ sung chế định liên quan để hoàn thiện văn bản.
Theo kinhtedothi
Cử tri Đà Nẵng lo lắng có "lợi ích nhóm" trong lựa chọn sách giáo khoa Cử tri bày tỏ lo lắng khi có nhiều bộ sách giáo khoa do nhiều nhà xuất bản cung cấp cho các địa phương lựa chọn dễ nảy sinh tình trạng lợi ích nhóm. Nhiều vấn đề nóng về giáo dục, chống tham nhũng, công tác cán bộ... đã được cử tri Đà Nẵng bày tỏ tại buổi tiếp xúc cử tri do...