Nông nghiệp lần đầu tiên tăng trưởng âm: Phải liên tục suy nghĩ, trăn trở
Trong thời gian tới, cần phải làm gì để vừa khôi phục tăng trưởng của ngành nông nghiệp, vừa hỗ trợ đời sống nông dân tốt hơn? Xung quanh vấn đề này, NTNN ghi lại một số giải pháp mà Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát đã đưa ra.
Nỗ lực đối phó với khó khăn
Nhìn lại tình hình sản xuất nông nghiệp 6 tháng qua, Bộ trưởng Cao Đức Phát đánh giá: 6 tháng qua, sản xuất nông lâm nghiệp và thủy sản đã phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức như tình hình xâm nhập mặn đã xảy ra nghiêm trọng ở các tỉnh ĐBSCL, hạn hán gay gắt xảy ra trên diện rộng ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên làm nhiều diện tích gieo trồng không thể sản xuất do thiếu nước, vật nuôi phát triển chậm do thiếu thức ăn, nước uống; cá chết bất thường ở 4 tỉnh miền Trung. Thị trường tiêu thụ các mặt hàng nông, thủy sản sụt giảm… đã tác động mạnh đến kết quả hoạt động và thực hiện kế hoạch của toàn ngành.
Xuất khẩu gạo trong 6 tháng đầu năm đã chững lại. Ảnh: Đình Huệ
“Nhưng có thể khẳng định rằng trong thời gian qua, Bộ NNPTNT và các cơ quan thuộc bộ đã vào cuộc rất kịp thời quyết liệt”- Bộ trưởng CaoĐức Phát nói và cho biết: Sản xuất đạt được mức tương đương năm 2015 là cố gắng lớn của Bộ NNPTNT và toàn ngành, chúng ta đã hạn chế tối đa những thiệt hại do thiên tai gây ra đối với trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và rất nỗ lực để phát huy những khả năng để thúc đẩy toàn ngành phát triển, xuất khẩu 6 tháng đạt trên 15 tỷ USD tăng 5,4% so với cùng kỳ, năm ngoái thời điểm nay đang là con số âm. Cùng với việc xử lý các tình huống, chúng ta vẫn rất quan tâm và nỗ lực triển khai các giải pháp tái cơ cấu ngành nông nghiệp và bắt đầu cảm nhận thấy sự chuyển động tích cực của các lĩnh vực.
2 thách thức lớn cần vượt qua
Về các thách thức của ngành nông nghiệp trong thời gian tới, đặc biệt là quan điểm để khôi phục tăng trưởng nông nghiệp, Bộ trưởng Cao Đức Phát nói: Có hai thách thức lớn, đó là hội nhập kinh tế quốc tế và nâng cao đời sống, nâng cao thu nhập cho người dân và giúp người dân có cuộc sống tốt hơn. Nhiệm vụ của chúng ta là phải kiên trì, tiếp tục thực hiện các giải pháp đồng bộ để làm cho nền sản xuất nông nghiệp có khả năng cạnh tranh cao hơn, hiệu quả hơn bền vững hơn và gắn với xây dựng nông thôn mới. Trong 6 tháng tới chúng ta cần tận dụng mọi khả năng để tiếp tục phục hồi và duy trì tăng trưởng của ngành nông nghiệp, triển khai có hiệu quả chương trình nông thôn mới.
Về các giải pháp cụ thể để hỗ trợ sản xuất nông nghiệp tiếp tục phát triển trong thời gian tới, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết: Nhiệm vụ còn lại của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn từ nay đến hết năm là rất lớn, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới và trong nước có nhiều khó khăn, khả năng phục hồi chậm, biến đổi khí hâu được dự báo sẽ tiếp tục gây nên những hiện tượng thời tiết cực đoan, thiên tai khó lường. Vì vậy, rất cần sự quyết tâm, nỗ lực của các cơ quan đơn vị, các cấp, ngành với các chính sách giải pháp toàn diện để hoàn thành kế hoạch năm 2016, đóng góp vào tăng trưởng chung của cả nước và bảo đảm an sinh xã hội”.
Video đang HOT
Chúng ta cần liên tục trăn trở, liên tục suy nghĩ để cùng toàn ngành tìm ra các giải pháp không chỉ ứng phó tình huống mà cho lâu dài. Trong công tác chỉ đạo, luôn quan tâm thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ về quản lý nhà nước, công tác xây dựng triển khai thực hiện các cơ chế chính sách, nhất là những cơ chế chính sách có tính chất động lực. Cùng với những nỗ lực chỉ đạo tình thế, cần chú ý đến các vấn đề dài hạn, phương châm của chúng ta là suy nghĩ chiến lược, hành động cụ thể.
Theo Danviet
Nông nghiệp tăng trưởng âm: Đầu tư chỉ 6%, nông nghiệp khó phát triển
"Đến bây giờ tổng nguồn lực xã hội đầu tư cho nông nghiệp chỉ có 6%, một con số quả nhỏ bé so với đóng góp của ngành vào nền kinh tế. Bản thân ngành nông nghiệp cần xem xét thay đổi cơ cấu đầu tư của ngành, khi hiện nay gần 80% nguồn lực được đầu tư cho thủy lợi" - ông Hồ Xuân Hùng (ảnh) - nguyên Thứ trưởng Bộ NNPTNT, Chủ tịch Tổng hội NNPTNT Việt Nam trao đổi với NTNN.
Ông Hồ Xuân Hùng cho biết:
"Tôi rất hoan nghênh những đánh giá dám nhìn thẳng vào sự thật của Bộ NNPTNT. Việc âm 0,18% tuy chưa phải là nhiều nhưng thực sự là một điều đáng buồn. Tuy nhiên nhìn bức tranh không mấy vui vẻ đó chúng ta vẫn nhìn thấy những tia sáng tích cực của ngành, đó là thủy sản tuy khó khăn nhưng vẫn tăng trưởng, chăn nuôi cũng rất khó khăn nhưng vẫn tăng, lâm nghiệp tăng, chỉ có trồng trọt là sụt giảm về sản lượng, diện tích nhưng vẫn tăng về mặt giá cả. Trong 6 tháng vừa qua, lĩnh vực chới với nhất, vật lộn vất vả nhất đó là chăn nuôi, nhưng rồi vẫn tăng.
Người nuôi tôm ĐBSCL đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. ảnh: HUỲNH XÂY
Trong 6 tháng vừa qua có thể nhận thấy rằng nguyên nhân lớn nhất khiến cho trồng trọt sụt giảm là do biến đổi khí hậu bất thường quá mức, hạn hán nghiêm trọng, xâm nhập mặn nghiêm trọng, tuy nhiên trong cái khách quan đó vẫn còn có những chủ quan của con người.
Trong thời gian qua, Nhà nước đã ban hành rất nhiều chính sách để hỗ trợ cho nông nghiệp, nông dân. Song dường như hiệu quả và tác động của các chính sách này chưa cao, đâu là nguyên nhân, thưa ông?
- Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành khá nhiều chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, tuy nhiên khó khăn ở chỗ là chúng ta không có tiền để triển khai. Có những chính sách có tiền để triển khai nhưng để lấy được tiền hỗ trợ thì lại quá nhiều thủ tục hành chính, quá khó cho người dân.
Về mặt chính sách tôi thấy có hai vấn đề: Thứ nhất, chính sách ban hành nhiều nhưng không có tiền triển khai. Thứ hai, thủ tục hành chính quá cồng kềnh. Ví dụ như chính sách hỗ trợ đất đai, các tỉnh không có tiền để giải phóng mặt bằng hỗ trợ doanh nghiệp hay như chính sách hỗ trợ người dân trồng lúa, để nông dân lấy được 1 triệu đồng/ha, thì phải trải qua thủ tục đến mười mấy khâu, phải lấy mười mấy chữ ký. Thủ tục hành chính quá nặng nề, thiếu tiền đã khiến cho hiệu lực hiệu quả chính sách cho nông nghiệp là rất thấp. Vì vậy, từ doanh nghiệp đến nông dân chưa mặn mà đầu tư lâu dài cho nông nghiệp.
Nói như ông, đúng là chính sách nhiều, tràn lan nhưng hiệu quả kém. Vậy có nên thay đổi bằng cách hãy làm từ thực tế theo hướng chính sách nào thực sự khả thi mới ban hành, triển khai để tạo động lực cho người dân?
- Chúng ta không có nhiều tiền để đưa ra chính sách một cách tràn lan, vì vậy cần lựa chọn rà soát lại các chính sách, chọn một số chính sách hỗ trợ các đối tượng chủ lực trong phát triển nông nghiệp quốc gia. Tôi lấy ví dụ nước Malaysia trong chiến lược phát triển nông nghiệp họ chọn cây có dầu gồm cao su và cọ hay như Trung Quốc hỗ trợ 100% vốn cho 2 tỉnh tập trung phát triển cây tre.
Đối với Việt Nam cần rà soát lại chiến lược phát triển nông nghiệp từ đó định ra chính sách phát triển lâu dài. Ví dụ trong chăn nuôi, nếu chúng ta xác định phát triển bò sữa, hay bò thịt, gia cầm thì tập trung đầu tư vào đó; các lĩnh vực trồng trọt, thủy sản cũng vậy.
Mặt khác, cần đi theo chính sách hỗ trợ là xây dựng chuỗi phát triển sản xuất, phải lựa chọn được đối tượng có khả năng lan tỏa và ảnh hưởng lớn nhất để đầu tư, từ đó đưa nông dân nhỏ thành nông dân lớn, hộ nông dân đơn lẻ thành những hộ nông dân trong chuỗi sản xuất. Phải xác định doanh nghiệp là đối tượng dẫn dắt chuỗi sản xuất, chúng ta cần tạo điều kiện để doanh nghiệp làm tốt vai trò của mình.
Trong những năm qua, mặc dù nông nghiệp đóng góp tới trên dưới 20% cho GDP đất nước, xuất khẩu tới trên 30 tỷ USD, song có vẻ nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp còn quá thấp, đây có phải nguyên nhân dẫn đến nông dân "kiệt sức"?
- Đến bây giờ, tổng nguồn lực xã hội đầu tư cho nông nghiệp chỉ có 6%, một con số quả nhỏ bé. Nhà nước phải đầu tư cho nông nghiệp tương đương với tỷ lệ đóng góp của nông nghiệp cho GDP của đất nước, hiện nay nông nghiệp đóng góp 18-20% GDP cả nước, vậy nhưng thực tế đầu tư cho ngành thì thấp xa con số này. Hiện nay chỉ có hơn 1% số doanh nghiệp FDI đầu tư cho nông nghiệp Việt Nam, con số đó cũng nói lên nhiều điều. Với một nền nông nghiệp hiệu quả thấp, rủi ro cao, doanh nghiệp FDI sẽ rất ngại đầu tư.
Do vậy, nếu chúng ta có các chính sách khuyến khích tạo điều kiện thực sự để các doanh nghiệp trong nước cũng như doanh nghiệp FDI thì nguồn vốn đầu tư cho nông nghiệp sẽ tăng lên rất nhiều. Cụ thể, cần chính sách tích tụ đất đai, chính sách huy động vốn và nguồn lực lao động có trình độ cao.
Xin cảm ơn ông!
Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam: Đẩy mạnh chương trình Địa chỉ Xanh- Nông sản Sạch Có 4 vấn đề cần tập trung chỉ đạo trong 6 tháng cuối năm. Thứ nhất, tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh xúc tiến thương mại tháo gỡ những rào cản, khó khăn cho thị trường thủy hải sản để mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt triển khai nhanh thực hiện Nghị định thư xuất khẩu gạo đã ký với Trung Quốc. Thứ hai, cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện an toàn vệ sinh thực phẩm. Thứ ba, tiếp tục rà soát lại tiêu chuẩn, quy chuẩn hàng hóa sản phẩm nông sản sạch an toàn vệ sinh thực phẩm, đẩy mạnh chương trình Địa chỉ Xanh - Nông sản Sạch lan tỏa khắp cả nước. Thứ tư, nhiều chuyên gia cho rằng đối với các tỉnh ĐBSCL không nên làm 3 vụ lúa mà nên làm 2 vụ lúa và 1 vụ màu, đề nghị Cục Trồng trọt nghiên cứu để tham mưu cho lãnh đạo bộ thống nhất chỉ đạo các địa phương.
Ô ng Trần Quang Hoài - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi: Xây dựng các công trình tưới tiêu tiên tiến Sau đợt hạn hán vừa qua, Tổng cục Thủy lợi tiếp tục chỉ đạo các địa phương triển khai xây dựng các công trình tưới tiêu tiên tiến, tiết kiệm nước, bên cạnh đó nâng cao hệ thống các công trình thủy lợi, đưa khoa học công nghệ trong việc theo dõi xử lý thông tin kịp thời cho các tình huống thiên tai.
Ô ng Ma Quang Trung - Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT): Tăng sử dụng các giống lúa có chất lượng Từ nay đến cuối năm ngành trồng trọt sẽ tập trung hướng dẫn nông dân khắc phục hậu quả của hạn hán và khôi phục sản xuất đối với các loại cây trồng tại các địa phương chịu ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn. chỉ đạo sản xuất tốt vụ lúa hè thu, vụ thu đông và vụ mùa trên cả nước; tiếp tục tăng sử dụng các giống lúa có chất lượng nhằm nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng; tập trung sản xuất các sản phẩm đang nhập khẩu lớn. An Nhiên (ghi)
Theo Danviet
Nông nghiệp lần đầu tăng trưởng âm: Cá, tôm bơi vào... ngõ cụt! Dịch bệnh gia tăng, giá bán giảm, thiếu vốn sản xuất, thua lỗ nhiều năm liên tiếp, cạnh tranh ngày càng không lành mạnh ở thị trường ngoài nước... là những thách thức, khó khăn mà ngành thủy sản đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang phải đối mặt. Thực trạng đó đang làm cho người nuôi cá, tôm hụt hơi. Người nuôi...