Nóng nạn đưa người trái phép qua biên giới phía Bắc

Ngày 13-9, dưới sự chỉ đạo của Thượng tá Trần Viết Phương, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai, một tổ công tác của Phòng An ninh điều tra, phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ đã phát hiện và bắt giữ Đặng Ồng Lai (sinh năm 1993, trú tại thôn Nậm Định, xã Nậm Dạng, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai), đối tượng cầm đầu đường dây “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”.

Vượt nắng, thắng mưa, lần theo dấu vết kẻ chủ mưu

Năm 2011, Đặng Ồng Lai bị bắt giữ về tội “ Cướp tài sản” và “Bắt giữ người trái phép” tại Bình Dương, 5 năm sau đó, đối tượng tiếp tục “xộ khám” về “Tội trộm cắp tài sản”. Sau khi ra trại, Lai thường dạt nhà sang bên kia biên giới làm ăn, có mối quan hệ quen biết với nhiều đối tượng người Trung Quốc. Thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, một số đối tượng người Trung Quốc đã liên hệ với Lai để tổ chức đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam…

Cơ quan an ninh điều tra thi hành lệnh bắt đối tượng Đặng Ồng Lai.

Lúc ấy, Lai phải đấu tranh với bản thân rất nhiều nhưng cuối cùng, anh ta cũng không thắng nổi sức cám dỗ của đồng tiền. Để điều hành đường dây, Lai không xuất đầu, lộ diện. Đối tượng sử dụng các chân rết là các trường hợp từng có mối quan hệ làm ăn hoặc sang Trung Quốc sinh sống hoặc anh ta quen biết qua mạng xã hội. Từ đầu năm đến tháng 8-2022, Lai cùng các mắt xích trong đường dây gồm Trần Văn Hợp (sinh năm 1984, thường trú tại xã Sơn Hà, huyện Bảo Thắng), Giàng Sử Dín (sinh năm 1993, thường trú tại xã Thanh Bình, huyện Mường Khương), Hoàng Văn Mạnh (sinh năm 1986, thường trú tại phường Bắc Cường, TP Lào Cai), Lù Thị Vượng (sinh năm 1992, thường trú tại xã Lùng Khấu Nhin, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai) và Chang Lão Bu (sinh năm 1991, thường trú tại xã Xì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu), đã thực hiện việc đưa, dẫn nhiều người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Đối tượng phân công vai trò cụ thể của từng mắt xích trong đường dây, mỗi mắt xích có nhiệm vụ riêng. Sau mỗi lần thực hiện hành vi phạm tội, các đối tượng hưởng lợi trung bình từ 5-10 triệu đồng/người được đưa dẫn vào Việt Nam.

Ngày 20-8, khi Trần Văn Hợp đưa người đến khu vực xã Cốc San, TP Lào Cai thì bị tổ công tác của Phòng An ninh điều tra phối hợp với Công an TP Lào Cai phát hiện. Ngay lúc này, đối tượng đã điều khiển xe ô tô bỏ chạy. Tiến hành truy đuổi, tổ công tác đã bắt giữ được Hợp tại khu vực IC14 thuộc địa phận xã An Thịnh, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Tiếp đó, từ lời khai của Hợp, sau khoảng 2 giờ thuyết phục, hai đơn vị nghiệp vụ phối hợp đã vận động được Giàng Sử Dín và Hoàng Văn Mạnh đến Cơ quan công an đầu thú.

Căn cứ vào lời khai của 3 đối tượng, qua quá trình tiếp cận và xác minh, mở rộng đấu tranh, Phòng An ninh điều tra đồng thời xác định hai đối tượng có liên quan đến việc đưa, dẫn và tổ chức cho người Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam gồm Chang Lão Bu và Lù Thị Vượng. Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã phối hợp với Công an tỉnh Lai Châu vận động hai đối tượng đến Cơ quan công an đầu thú.

Trần Văn Hợp (bên trái) và đối tượng khác bị bắt.

Một điều tra viên của Phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai cho biết: Chang Lão Bu sinh sống tại một xã xa xôi, hẻo lánh, cách trung tâm TP Lai Châu hơn 200 km. Ròng rã gần 4 giờ đồng hồ vượt qua những khúc cua tay áo, các điều tra viên mới đến được xã giáp biên giới Trung Quốc. Đối tượng lại có thời gian dài sinh sống, kinh nghiệm làm ăn ở biên giới nên có nhiều phương thức lẩn trốn.

Với sự phối hợp của Công an tỉnh Lai Châu, các tổ công tác đã tiến hành vận động, dựng các mối quan hệ và hoàn cảnh. Ngoài những khó khăn về địa hình, họ còn phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp khác như ngôn ngữ và phong tục, tập quán của người địa phương… Khu vực Bu sinh sống là người Hà Nhì, theo phong tục địa phương, nhiều người nhìn thấy người lạ thì không nói chuyện, hỏi không nói. Trong khi đó, vợ của Bu không nói được tiếng phổ thông, rất khó khăn trong việc tuyên truyền để vận động…

Nhưng, khó khăn không làm các các bộ Phòng An ninh điều tra nản lòng. Qua các già làng, trưởng bản và người có uy tín, sau một thời gian vận động, đối tượng đã tự giác đến Cơ quan công an đầu thú và khai nhận hành vi phạm tội.

Việc đấu tranh, củng cố tài liệu hồ sơ, đấu tranh với đối tượng Vượng cũng không dễ dàng. Khi đó, qua xác minh, Phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai xác định đối tượng là một trong những mắt xích của đường dây, đã phối hợp với các đơn vị có liên quan, xác minh mối quan hệ của Vượng.

Tại thời điểm xảy ra vụ án, Vượng tạo ra vỏ bọc an toàn là phụ nữ đang nuôi con nhỏ, đối tượng không đi khỏi nơi cư trú; việc tự tạo vỏ bọc có sự chứng kiến của hàng xóm… Vì thế, ban đầu đối tượng quanh co chối tội. Song, trước những chứng cứ không thể chối cãi, cùng quá trình tác động tâm lý, đối tượng đã khai nhận hành vi phạm tội. Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, ngày 8-9, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã khởi tố Vượng và Bu về tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”.

Nói về đối tượng Lai, ngay sau khi đồng phạm bị bắt, kẻ chủ mưu, cầm đầu đã nhanh chóng cao chạy xa bay. Với kinh nghiệm của một kẻ từng nhiều lần vào tù ra tội, đối tượng có nhiều kinh nghiệm đối phó với cơ quan chức năng.

Cụ thể, sau khi bỏ trốn, Lai cắt đứt liên lạc với người thân trong gia đình; quá trình trốn chạy, đối tượng không ở tại một điểm cố định, thường xuyên thay đổi phương tiện đi lại. Đối tượng có nhiều thủ đoạn tạo vỏ bọc, như là công nhân, là người làm thuê tại các khu công nghiệp và nhà máy, trà trộn, tránh sự phát hiện của Cơ quan công an…

Sau một thời gian xác minh, Phòng An ninh điều tra xác định đối tượng đang lẩn trốn tại Hà Nội, Quảng Ninh. Để bắt giữ đối tượng, tổ công tác đã làm việc gần như không có ngày nghỉ, cả dịp nghỉ lễ 2-9. Tuy nhiên, với quyết tâm bắt giữ đối tượng; đồng thời thực hiện chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh Lào Cai, quá trình triển khai các biện pháp nghiệp vụ, ngày 13-9, Phòng An ninh điều tra phối hợp với các đơn vị của Công an TP Hà Nội và Công an tỉnh Quảng Ninh đã bắt giữ đối tượng khi đang lẩn trốn tại một khu trọ ở Cẩm Phả, Quảng Ninh. Trong quá trình lẩn trốn, ngoài việc che giấu nhân thân, lai lịch, đối tượng tìm cách vượt biên ra nước ngoài lẩn trốn nhưng đã bị bắt giữ.

Các đối tượng người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam trong đường dây phạm tội do Đặng Ồng Lai điều hành.

Ngăn chặn hoạt động xuất, nhập cảnh trái phép

Lào Cai là tỉnh biên giới, trước và sau dịch COVID-19, Công an tỉnh đã có nhiều giải pháp ngăn chặn tội phạm ở khu vực biên giới. Tại biên giới Lào Cai có rào biên, công tác tuần tra, kiểm soát được tăng cường đã hạn chế được tối đa tình hình liên quan đến tội phạm xuất, nhập cảnh. Nhưng, vì lợi nhuận, một số đối tượng người Việt Nam vẫn tiếp tục móc nối với người Trung Quốc thực hiện hành đi đưa người. Phương thức và thủ đoạn của các đối tượng hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

Cụ thể, đối tượng tổ chức qua nhiều khâu, nhiều cầu và có sự liên kết chặt chẽ với nhau tạo thành các đường dây khép kín, liên lạc với nhau bằng mạng xã hội, gây khó khăn cho quá trình phát hiện. Tại thời điểm nhập cảnh trái phép qua biên giới, vượt biên, các đối tượng thường tổ chức canh gác, cảnh giới, phân công vai trò của từng đối tượng ở từng vị trí nhằm tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng, đánh động cho đồng bọn tẩu thoát khi bị phát hiện.

Trước tình hình trên, lãnh đạo Công an tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường công tác nắm tình hình, phối hợp với lực lượng Bộ đội biên phòng nắm chắc khu vực biên giới nhằm kịp thời phát hiện, xử lý, ngăn chặn tình trạng tổ chức cho người khác xuất, nhập cảnh trái phép. Quá trình thực hiện, các đơn vị gặp không ít khó khăn do địa bàn biên giới kéo dài, một số khu vực có địa hình hiểm trở. Cùng với đó, quá trình tuần tra, kiểm soát khó khăn, quá trình thực hiện hành vi phạm tội chủ yếu là ban đêm.

Song, với sự quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới, Phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã phối hợp với các đơn vị ngăn chặn nhiều đường dây, ổ nhóm, mới đây là vụ tổ chức người tại Bát Xát (Lào Cai).

Phòng quản lý xuất, nhập cảnh Công an tỉnh Lào Cai tiếp công dân đến làm thủ tục.

Khoảng đầu tháng 8-2022, Công an huyện Bát Xát qua công tác nắm tình hình phát hiện nhóm đối tượng có hành vi đưa dẫn người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam đã trao đổi với Phòng An ninh điều tra tổ chức bắt giữ. Sau một thời gian trinh sát, nắm tình hình đã phát hiện nhóm 6-7 đối tượng, độ tuổi trung bình từ 20-25, các đối tượng đều là những thanh niên không có nghề nghiệp ổn định, một số là đối tượng nghiện ma túy, từng có tiền án, tiền sự. Sau khi dựng được chân dung đối tượng, các đơn vị nghiệp vụ đã tiến hành xác minh nhân thân, mối quan hệ của đối tượng, đánh giá kỹ mức độ, sự liều lĩnh, manh động của đối tượng để xây dựng kế hoạch bắt giữ đảm bảo an toàn.

Kế hoạch được công an ỉnh phê duyệt, ngày 9-8, tổ công tác của Công an huyện Bát Xát triển khai các lực lượng tiến hành bắt giữ các đối tượng. Sau khi xác định các đối tượng đang dẫn hai người Trung Quốc từ khu vực bờ sông thuộc xã Mú Sung, huyện Bát Xát thì tổ công tác phân công các lực lượng chốt chặn tại các vị trí. Quá trình tiếp cận có nhiều khó khăn do các đối tượng phân công cảnh giới, sẵn sàng thông báo cho nhau để tẩu thoát khi phát hiện lực lượng chức năng.

Quá trình liên hệ, đối tượng sử dụng phương tiện hiện đại như bộ đàm, rất chuyên nghiệp, nơi khu vực sóng điện thoại không có, đối tượng nghiên cứu kỹ địa bàn. Tuy nhiên, do chủ động xây dựng kế hoạch để có những biện pháp theo dõi, di chuyển phù hợp đảm bảo bí mật, an toàn, vào khoảng 2h ngày 9-8, tổ công tác đã tiến hành giữ 2 đối tượng là Cao Hoàng Vũ (sinh năm 2004, trú tại huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) và Nguyễn Hoàng Minh Đức (sinh năm 2003, trú tại huyện Bát Xát).

Khai thác mở rộng, còn có 4 đối tượng khác sau khi thực hiện hành vi phạm tội đang tìm cách tẩu thoát gồm Đỗ Văn Tiệp (sinh năm 1986, trú tại huyện Bát Xát), Lý A Mong(sinh năm 1987), Hoàng Bá Được (sinh năm 2003) và Trần Nguyên Hưng (sinh năm 2000, đều trú tại Bát Xát), tổ công tác đã báo cáo, xin ý kiến của lãnh đạo công an tỉnh, huy động tối đa các lực lượng tiến hành truy bắt, xác minh nhân thân, vận động các đối tượng đến đầu thú. Sau khoảng 7h vận động, đã có 4 đối tượng đến Cơ quan công an đầu thú, khai nhận hành vi phạm tội.

Bước đầu, tại cơ quan điều tra, các đối tượng đã được một đối tượng người Việt Nam liên hệ thuê, đưa, đón 2 đối tượng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam với giá tiền từ 1 đến 5 triệu đồng, tùy theo vai trò. Các đối tượng đã thực hiện hành vi phạm tội. Trong số này có Vũ, khi thực hiện hành vi phạm tội chưa đủ 18 tuổi. Vì đồng tiền, các đối tượng bỏ qua sự nguy hiểm của bản thân, Mong và Tiệp sử dụng áo phao và săm ô tô đưa người từ bờ song phía Trung Quốc sang bờ sông phía Việt Nam