Nồng độ bụi mịn PM2.5 cao và giải pháp hữu hiệu của thủ đô Bangkok, Thái Lan

Ngày 14/1/2025, Thống đốc Bangkok Chadchart Sittipunt đã công bố một loạt các biện pháp hữu hiệu nhằm giải quyết tình trạng nồng độ bụi mịn PM2.5 ở mức cao trong không khí tại thủ đô.

Khói mù ô nhiễm bao phủ dày đặc trên bầu trời Bangkok, Thái Lan. Ảnh: AFP/ TTXVN

Mặc dù thừa nhận rằng mức độ bụi hiện nay tại Bangkok vẫn ở mức cao nhưng ông Chadchart Sittipunt đã trấn an người dân thủ đô rằng tình hình trên dự kiến ​​sẽ được cải thiện trong 3-4 ngày tới nhờ độ thông gió tốt hơn trong không khí.

Chính quyền xác định một trong những yếu tố chính khiến tình trạng ô nhiễm bụi mịn PM2.5 tại Bangkok vẫn ở mức cao là do khí thải của phương tiện giao thông kết hợp cùng việc gia tăng hoạt động đốt các phế phẩm sinh học nông lâm sản. Theo tính toán, ước tính các hoạt động trên đã tăng tới 20% so với năm ngoái.

Để giảm thiểu tình trạng này, thành phố Bangkok sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp, bao gồm dự án “Khu vực phát thải thấp” nhằm hạn chế các phương tiện có 6 bánh trở lên (trừ xe điện, xe chạy bằng khí tự nhiên – NGV và xe tuân thủ tiêu chuẩn khí thải Euro 5-6) đi vào khu vực đường vành đai Ratchadaphisek. Theo các tiêu chí đã đề ra, xe tải sẽ bị cấm vào khu vực này, ngoại trừ các xe đủ điều kiện có tên trong Danh sách Xanh, hiện bao gồm khoảng 12.000 xe đã đăng ký.

Điều chỉnh chính sách làm việc tại nhà

Thống đốc Bangkok Chadchart đã công bố các điều chỉnh đối với chính sách làm việc tại nhà (WFH) để giải quyết hiệu quả hơn mức độ bụi PM2.5 đang gia tăng. Trước đây, WFH được triển khai khi nồng độ bụi mịn PM2.5 đạt mức đỏ (trên 75,1 g/m) tại 5 quận thủ đô vv sẽ có thông báo đưa ra trước 2 ngày theo các kết quả dự báo. Tuy nhiên, chính quyền Bangkok nhận định để chủ động hơn trong việc thực hiện nên đã hạ ngưỡng quy định này xuống để việc thông báo WFH cho người lao động được dễ dàng và linh hoạt hơn.

Theo tiêu chí đã sửa đổi, chính quyền thủ đô sẽ công bố lịch trình và thông tin về WFH cho người dân nếu nồng độ PM2.5 ở mức cam (37,6-75,0 g/m) tại ít nhất 35 quận (chiến khoảng 70% diện tích Bangkok), độ thông gió giảm xuống dưới 2.000 m2/giây và có hơn 80 “điểm nóng” về tình trạng này trong 3 ngày liên tiếp.

Vào tháng 2/2024, khi chính sách WFH bắt đầu triển khai, 151 mạng lưới cơ quan, tổ chức nhà nước và tư nhân, đại diện cho khoảng 60.279 người, đã tham gia. Điều này giúp Bangkok giảm gần 10% lưu lượng giao thông đường bộ, giảm tắc nghẽn và lượng bụi trong không khí

Hiện nay, gần 100.000 cơ quan đã trở thành một phần của mạng lưới WFH và chính quyền đang hướng tới mục tiêu là 200.000 người tham gia chính sách này. Thống đốc Chadchart nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sớm cung cấp thông tin về tình trạng bụi mịn để chủ động công việc cũng như tiếp tục khuyến khích, mời thêm nhiều doanh nghiệp, tổ chức tham gia sáng kiến ​​này.

Nghiên cứu các biện pháp mới để kéo giảm nồng độ PM2.5

Các nhà khoa học Thái Lan hiện đang đán.h giá những phương pháp mới nhằm tiếp tục tìm cách kéo giảm nồng độ PM2.5 trong không khí. Một trong những ý tưởng đang được xem xét là phun sương dọc theo các tuyến tàu điện, đường cao tốc và đường trên cao – nơi thường xuyên xảy ra tình trạng tắc nghẽn giao thông.

Phương pháp này sẽ giúp giảm nồng độ bụi mịn PM10, từ đó có thể góp phần kéo giảm nồng độ bụi mịn PM2.5 và hạ Chỉ số chất lượng không khí (AQI) xuống mức tốt hơn. Tuy nhiên, nhiều người nhận định cần phải đán.h giá cụ thể hơn mức độ hiệu quả về mặt khoa học của phương pháp này. Các cơ sở, bằng chứng khoa học sẽ cần được tiếp tục thu thập nhằm xác định mức độ hiệu quả thực sự trước khi thiết kế một hệ thống phun sương toàn diện. Do đó về trước mắt, việc triển khai biện pháp này có thể sẽ không diễn ra trong năm nay do quy mô và tính phức tạp của dự án.

Chính phủ đồng hành với địa phương trong giải quyết bụi mịn PM2.5

Ở cấp quốc gia, Chính phủ Thái Lan đang tăng cường nỗ lực chống lại việc đốt các phế phẩm sinh học bất hợp pháp thông qua. Theo đó, các chế tài xử phạt áp dụng một cách nghiêm khắc hơn sẽ có thể nâng cao ý thức người dân. Tại Bangkok, các hoạt động đốt phế phẩm sinh học đã được kiểm soát tốt, nhờ sự quản lý chặt chẽ từ chính quyền địa phương.

Thống đốc Chadchart nhấn mạnh rằng việc giải quyết vấn đề PM2.5 đòi hỏi sự hợp tác của nhiều ngành, lĩnh vực. Điều này bao gồm các sáng kiến ​​của chính phủ, các giải pháp công nghệ như mưa nhân tạo và sự phối hợp tích cực của Chính quyền đô thị Bangkok (BMA) với các bên liên quan để xác định và thực hiện các giải pháp hiệu quả nhất.

Tăng cường kiểm soát khí thải phương tiện giao thông

Để giải quyết vấn đề khí thải giao thông, BMA đã ra lệnh kiểm tra tại tất cả các bến xe. Các phương tiện thải ra khói đen vượt quá tiêu chuẩn sẽ không được phép hoạt động.

Đối với xe tải, việc kiểm tra sẽ mở rộng đến các khu vực công trường xây dựng. Nếu phát hiện xe tải thải ra quá nhiều khói đen, hoạt động xây dựng tại công trường có thể bị yêu cầu tạm dừng. BMA nhấn mạnh trách nhiệm của nhà thầu và các bên liên quan, đồng thời kêu gọi họ không sử dụng các phương tiện xe tải không tuân thủ quy định về khí thải. Ngoài ra, BMA cũng khuyến khích người dân thông báo thông tin về các xe tải thải khói đen vượt chuẩn để có cơ sở tiến hành điều tra, xử phạt.

Ngoài ra, thành phố Bangkok đang nỗ lực khuyến khích thêm nhiều lái xe thay dầu động cơ và bộ lọc định kỳ. Hiện tại, chỉ khoảng 200.000 xe đã có sự thay đổi trong cách thực hiện các khuyến nghị trên, tuy nhiên mục tiêu hiện nay của chính quyền là đạt được 500.000 xe.

Bên cạnh các giải pháp trên, để giải quyết tình trạng trước mắt, BMA khuyến cáo người dân nên đeo khẩu trang, đặc biệt là trong thời gian nồng độ PM2.5 ở mức cao. Việc đeo khẩu trang trước khi ra khỏi nhà là một cách hiệu quả để giảm những ảnh hưởng tới sức khỏe.