Nơi con sông Đà chảy vào đất Việt

Nằm ở nơi phên dậu của Tổ quốc, Lai Châu bấy lâu nay vẫn được coi là tỉnh nghèo. Đất đai thì rộng, người thì thưa, cuộc sống của đồng bào các dân tộc ở đây phần nhiều vẫn theo nếp cũ.

Tuy nhiên, dưới góc nhìn của những người làm du lịch thì chính cái sự ‘ít thay đổi và thuận tự nhiên’ đó thực sự là ‘mỏ vàng’ để có thể khai thác du lịch. Việc ở cạnh ‘người khổng lồ’ Sapa hay Điện Biên cũng là một lợi thế, không phải là để cạnh tranh mà để liên kết phát triển du lịch trong cả tuyến vòng cung Tây Bắc.

Tour du lịch khám phá “Nơi con sông Đà chảy vào đất Việt” do Flamingo Redtours tổ chức nhận được nhiều phản hồi tích cực của du khách

Lợi thế của người đi sau

Khoảng hơn chục năm trở lại đây, việc phát triển du lịch Lai Châu mới được đặt ra ráo riết. Nhiều người cho đó là muộn, nhưng dưới góc nhìn của một số doanh nghiệp du lịch thì đó thực sự là lợi thế.

Lợi thế của người đi sau là nhìn thấy những gì chưa hoàn thiện của người đi trước mà sửa mình. Trường hợp cụ thể ở đây, rút kinh nghiệm từ việc phát triển nóng vội của một số tỉnh khác như xây dựng ồ ạt, thiếu quy hoạch đồng bộ, nhà cửa cao tầng lấn át, phá vỡ sự hài hòa cảnh quan thiên nhiên, người dân thiếu mặn mà với truyền thống, thay vì xúng xính váy áo thổ cẩm xuống chợ lại diện quần jean và áo phông…

Tất cả những bài học bày ra trước mắt đó chắc chắn sẽ giúp cho lãnh đạo các cấp tỉnh Lai Châu tránh được vết xe đổ, đồng thời tìm cho mình một hướng phát triển hợp lý hơn, bền vững hơn và giữ gìn truyền thống, bản sắc văn hóa tốt hơn.

Ông Nguyễn Công Hoan – Tổng Giám đốc Flamingo Redtours nhận định, chính nét sơ khai của Lai Châu là tiềm năng để phát triển du lịch cộng đồng. Trong du lịch, nét hấp dẫn du khách nhất chính là những thứ mới mẻ và Lai Châu thực sự đang là điểm đến mới trong hành trình khám phá Việt Nam, khám phá Tây Bắc.

Du lịch là cung đường chứ không phải là điểm đến, chính vì thế chẳng cần phải “đao to búa lớn” là cạnh tranh với chỗ này hay chỗ kia, mà chính là liên kết với nhau để cùng phát triển. Có thể hình thành các tour như Sapa – Ô Quy Hồ – Tam Đường – Lai Châu; Điện Biên – Mường Lay – Lai Châu hay kết nối với Yên Bái – Than Uyên – Tân Uyên… Là lãnh đạo một doanh nghiệp du lịch có tiếng ở Hà Nội, ông Nguyễn Công Hoan đánh giá cao các điểm đến ở huyện Tam Đường như Bản Hon, Bản Thẳm… chứa đựng nhiều yếu tố mới lạ.

Người dân ở đây thân thiện, mến khách, đặc biệt cả một vùng không gian rộng hơn chưa bị “thương mại hóa”, “Kinh hóa”… Nếu yếu tố “thương mại hóa”, “bê tông hóa” đã ngấm sâu thì khó lòng mà phục hồi lại được.

Cũng theo lãnh đạo Flamingo Redtours, ngoài tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng, Lai Châu còn có khả năng phát triển các tour săn mây, khám phá cảnh quan thiên nhiên ở các điểm đến như Mường Tè, Sìn Hồ… hoặc chinh phục các cao điểm như Putaleng hay Bạch Mộc Lương Tử… Ông Nguyễn Công Hoan cũng nhấn mạnh, trong thời gian qua, khách đặt tour thông qua Flamingo Redtours đặc biệt yêu thích tour “Nơi con sông Đà chảy vào đất Việt” với các điểm khám phá là Kẻng Mỏ – Mường Tè.

Là một chi lưu chính của hệ thống sông Hồng, sông Đà bắt đầu vào biên giới Việt Nam từ Kẻng Mỏ. Dòng sông dữ dội chảy qua cả một miền núi đá của vùng trời Tây Bắc đến tận ngã ba Trung Hà.

Tại ngã ba huyền thoại Mường Lay, sông Đà gặp dòng Nậm Na, đây cũng là nơi nổi tiếng với di tích dinh thự của vua Thái Đèo Văn Long giờ chỉ còn là nền móng rêu phong. Dân xê dịch gọi vui nơi này là thị xã yên bình ở cuối trời Tây Bắc, là tỉnh lỵ của Lai Châu (cũ) trước khi chia tách với Điện Biên. “Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt có bao nhiêu vùng văn hóa lớn thì nơi con sông Đà chảy vào đất Việt cũng có bấy nhiêu vùng đất thú vị mà ngay cả chính người Việt cũng chưa khám phá hết.

Tại sao chúng ta lại không khám phá những điều tuyệt vời ấy?” – ông Nguyễn Công Hoan nói. Hiện tại, Flamingo Redtours đã và đang tập trung vào các tour với điểm nhấn là Lai Châu như: “Hành trình vòng cung Tây Bắc với điểm đến là Mộc Châu – Sơn La – Điện Biên – Lai Châu – Lào Cai hoặc Mộc Châu – Sơn La – Điện Biên – Lai Châu qua Tam Đường – Khau Phạ – Tú Lệ. Tour photo của Flamingo Redtours có Lai Châu – Sìn Hồ; Mường Lay – lòng hồ Sông Đà; Hành trình khám phá dòng sông Đà – Mường Tè – Kẻng Mỏ cùng các tour leo núi săn mây…

Tìm hướng đi đúng

Cùng chung quan điểm với ông Nguyễn Công Hoan, ông Nguyễn Tuấn Linh – Giám đốc Công ty Du lịch Mr Linh’s Adventures, một trong những công ty chuyên thiết kế tour mạo hiểm cũng cho rằng, Lai Châu đang có thừa tiềm năng và việc đi sau không có nghĩa là về sau. Trong khi một số tỉnh lân cận yếu tố mới lạ đã ở mức bão hòa thì đây chính là lúc để Lai Châu có cơ hội bứt phá.

Công ty Du lịch Mr Linh’s Adventures thường tổ chức các tour mạo hiểm và đương nhiên vài năm trở lại đây Lai Châu trở thành điểm đến quen thuộc được yêu thích. CEO Mr Linh’s Adventures cho rằng, điểm cộng của Lai Châu ngoài cảnh quan thiên nhiên hoang sơ và nguyên bản còn có đường giao thông thuận tiện. Đi từ Sapa sang cũng được và đi vòng từ Điện Biên cũng hợp lý. Các đỉnh núi cao như Putaleng hay Bạch Mộc Lương Tử chính là một lợi thế để có thể phát triển du lịch mạo hiểm – xu hướng được yêu thích cả trong nước và quốc tế…

Tuy nhiên, ông Nguyễn Tuấn Linh cũng cho rằng, những người làm du lịch Lai Châu cần khảo sát kỹ và quy hoạch lại cho đồng bộ từ giao thông, dịch vụ, cơ sở lưu trú đặc biệt là các sản phẩm du lịch và đặc sản địa phương.

Bên cạnh đó, thường xuyên tổ chức xúc tiến, giới thiệu điểm đến tới các công ty du lịch, famtrip và các hội thảo marketting tới các thành phố có khách hàng tiềm năng, cụ thể là vùng biển. Tập trung cho các sản phẩm lễ hội thu hút khách theo mùa, tạo làn sóng du lịch. Với nhiều dân tộc anh em sinh sống trong cộng đồng, Lai Châu còn có lợi thế lớn về ẩm thực truyền thống, đặc biệt là món ăn của đồng bào dân tộc Thái.

Hoàn toàn có thể hình thành các tour ẩm thực, kết hợp các tour chợ phiên vùng cao tại địa phương để lan tỏa và giới thiệu đến du khách thập phương. Cũng có thể phối hợp cùng các địa phương tổ chức lễ hội ẩm thực để quảng bá hình ảnh đất và người Lai Châu.

“Người dân tự giác hiến đất làm đường, xây chợ phát triển du lịch”

Để có cái nhìn tương đối toàn cảnh về sự phát triển của du lịch Lai Châu, những tiềm năng còn chưa khai thác hết cùng sự vào cuộc của chính quyền và người dân với mục tiêu xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển du lịch cộng đồng, phóng viên Báo An ninh Thủ đô đã có cuộc trao đổi cùng ông Lê Quang Minh – Trưởng phòng Quản lý du lịch, Sở VH-TT&DL tỉnh Lai Châu.

- Phóng viên: Thưa ông, để phát triển du dịch, Lai Châu hiện có những thế mạnh nào?

- Ông Lê Minh – Trưởng phòng Quản lý du lịch, Sở VH-TT&DL tỉnh Lai Châu: Lai Châu với địa hình đa dạng, nhiều khu vực núi cao có khí hậu quanh năm mát mẻ, có tiềm năng lớn để phát triển du lịch như Sìn Hồ, Dào San, Phong Thổ… rất thích hợp cho việc phát triển loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng kết hợp với chữa bệnh. Những đỉnh núi cao như Bạch Mộc Lương Tử, Putaleng cùng các bản du lịch cộng đồng như Sì Thâu Chải, Sin Suối Hồ, Lao Chải… sẽ là những điểm đến ưa thích mang đến những trải nghiệm thiên nhiên hoang sơ.

Bên cạnh đó với 20 dân tộc cùng sinh sống, Lai Châu có lợi thế về loại hình du lịch nghiên cứu tìm hiểu văn hóa của cư dân bản địa, thưởng thức ẩm thực truyền thống và khám phá đời sống của những loại động thực vật. Hiện Lai Châu đã và đang khai thác được khoảng từ 30-40% tiềm năng hiện có.

Tour khám phá chợ phiên vùng cao được nhiều du khách quan tâm trong thời gian gần đây

- Trong thời gian tới, Lai Châu sẽ ưu tiên chọn các nhóm sản phẩm du lịch nào để giới thiệu, quảng bá rộng rãi tới du khách?

- Chúng tôi cũng xác định, việc phối hợp với ngành du lịch các tỉnh thành phố, xây dựng các chương trình kích cầu với các hãng lữ hành, các doanh nghiệp liên quan đến du lịch là đặc biệt quan trọng và phải thực hiện thường xuyên, liên tục. Hiện tại, chúng tôi cũng đã liên kết với các công ty lữ hành trong cả nước tổ chức các chương trình khảo sát tour, tuyến, điểm du lịch, trong đó ưu tiên khảo sát đánh giá tiềm năng, sản phẩm du lịch cộng đồng tại các bản.

Từ đó đa dạng hóa, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng. Thường xuyên đăng tải thông tin, tham gia giới thiệu, quảng bá hình ảnh văn hóa, thiên nhiên, con người của Lai Châu tại các hội chợ thường niên như: VITM, Tây Bắc, ITE…

Đẩy mạnh các chương trình hợp tác liên kết phát triển du lịch giữa 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng gồm: Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Hà Giang với Hà Nội, TP.HCM và với các địa phương trong và ngoài nước.

- Một trong những điểm quan trọng để phát triển du lịch là sự chuyên nghiệp của dịch vụ và độ hiếu khách của dân địa phương. Những hoạt động liên quan đến tập huấn cho người dân làm du lịch cộng đồng đang được Sở VH-TT&DL Lai Châu quan tâm đầu tư thế nào?

- Thực ra, việc tuyên truyền, phổ biến, tập huấn cho người dân tại các bản du lịch cộng đồng luôn được quan tâm đặc biệt và tiến hành thường xuyên, đồng bộ với các lớp tập huấn đa dạng.

Thời gian qua, người dân tại các điểm bản du lịch cộng đồng đã từng bước nâng cao ý thức trong việc cải thiện vệ sinh, cảnh quan môi trường (vệ sinh nhà cửa, làng bản, đặt các thùng rác tại các khu vực tham quan, phân công người dân tại bản thu gom rác thải nhằm tạo cảnh quan sạch đẹp, trồng nhiều loại cây, hoa tạo cảnh quan xanh – sạch – đẹp, tự giác di dời chuồng trại gia súc ra xa nhà, đầu tư xây dựng các công trình vệ sinh đạt chuẩn phục vụ khách.

Cùng với đó, người dân tự giác hiến đất, tiền của, công sức và trí tuệ để cùng nhau xây dựng bản làng. Như ở bản Sin Suối Hồ, người dân đã cùng nhau xây dựng đường lên thác Trái Tim, hiến đất xây dựng khu chợ phục vụ sinh hoạt và khách tham quan du lịch…

Ngoài ra, người dân còn tuyên truyền nâng cao ý thức trong việc bảo đảm an ninh trật tự tại bản. Sở VH-TT&DL Lai Châu đã phối hợp với địa phương tranh thủ sự hỗ trợ của các dự án, nguồn kinh phí đào tạo từ ngân sách địa phương thường xuyên tổ chức các khóa tập huấn nghiệp vụ với nội dung trọng điểm đào tạo về nghiệp vụ phục vụ khách.

Hàng năm tổ chức đưa bà con tại các điểm bản du lịch cộng đồng của tỉnh đi học tập, trao đổi kinh nghiệm trong phát triển du lịch cộng đồng.

Ngoài bản du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ đang được coi là thế mạnh của du lịch Lai Châu thì hiện nay trên địa bàn tỉnh cũng có một số điểm bản du lịch cộng đồng khác có khả năng đáp ứng nhu cầu tham quan, tìm hiểu ăn nghỉ tại bản như bản Sì Thâu Chải, Vàng Pheo, Bản Hon, Lao Chải 1, bản Thẳm, bản Giao Khâu, bản Sang Thàng, bản Bo, bản Phiên Tiên…

- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!