Những chiêu tâm lý của Bielsa giúp Leeds thăng hoa

Lâu nay nhắc đến HLV Marcelo Bielsa, mọi người thường hay liên tưởng tới “gã điên” với cá tính siêu dị của chiến lược gia lão luyện người Argentina này. Tuy nhiên, phía sau vẻ “điên khùng” ấy, Bielsa lại là bậc thầy về làm tâm lý. Ít nhất là tại Leeds.

Vực dậy tinh thần cả đội

Bielsa về dẫn dắt Leeds từ Hè 2018. “Cuộc cách mạng” đầu tiên mà Bielsa làm với Leeds thực ra không liên quan gì tới kỹ chiến thuật cả. Nó liên quan đến… cái bể bơi.

Khi mới tới Leeds, Bielsa hết sức ngạc nhiên trước bể bơi của đội bóng từng vào đến bán kết Champions League này. Bể bơi tại sân tập Thorp Arch của Leeds gần như bị bỏ tan hoang. Tồi tàn, lạc hậu và chẳng có ai chăm chút cả.

Bielsa tìm hiểu nguyên cớ ngay và luôn. Ông thấy thực trạng này không ổn chút nào. Các đội bóng khác thì đầu tư xây bể bơi rất khang trang, hiện đại. Họ kết hợp thêm các thiết bị để có thể giúp cầu thủ không chỉ được giải trí, thư giãn trong bể mà còn dùng bể như một công cụ hồi phục thể lực. Thế mà bể bơi của Leeds lại gần như bị bỏ hoang như vậy. Hỏi ra mới biết kể từ khi bị xuống hạng vào năm 2004, Leeds luôn trong tình trạng khó khăn về tài chính. BLĐ Leeds thấy rằng việc mỗi năm chi 200.000 bảng vào khâu chăm chút và tôn tạo bể bơi là quá xa xỉ. Trong nỗ lực tăng thu giảm chi, họ cắt luôn khoản kinh phí này. Thế là bể bơi của Leeds bị bỏ không kể từ đó.

Lý do “để giảm bớt gánh nặng tài chính” ấy không thuyết phục được Bielsa. Ông yêu cầu việc đầu tiên là phải cải tạo bể bơi và đưa bể bơi này trở lại hoạt động như ở nhiều đội bóng khác. Chi phí Leeds phải bỏ ra để “tổng đại tu” bể bơi ở sân tập Thorp Arch lên tới 250.000 bảng chứ không phải 200.000 bảng như mức chi hằng năm cho việc chăm chút bể bơi trước đây. Nhưng Bielsa khẳng định khoản chi này hoàn toàn xứng đáng. Nó giải quyết tốt một bước quan trọng về công tác tâm lý với cả đội.

Bielsa rất giỏi làm tâm lý với học trò

“Vấn đề không chỉ là chuyện đưa bể bơi hoạt động trở lại”, Bielsa lý giải, “Quan trọng là làm sao bạn có thể thuyết phục các thành viên trong đội bóng về tham vọng của mình nếu như ta có một bể bơi và ai trong đội cũng biết rằng ta không đủ khả năng tài chính để duy trì sự hoạt động của bể bơi ấy?”. Làm sao có thể bàn về tham vọng thăng hạng Premier League với các cầu thủ Leeds nếu như đến việc tối thiểu như duy trì hoạt động bể bơi của mình mà Leeds cũng không thể làm được? Lập luận của Bielsa thuyết phục hoàn toàn BLĐ Leeds.

Thay đổi thứ hai mà Bielsa tạo ra ở Leeds nhằm phục vụ khâu làm tư tưởng là ông yêu cầu quy hoạch lại bãi đậu xe cho các cầu thủ tại sân tập Thorp Arch. Nó quá lộn xộn. Mỗi suất đậu xe quá chật chội. Và quá nhiều cầu thủ đậu xe lung tung. Bielsa ví von trông bãi đậu xe ở Thorp Arch chẳng khác nào bãi đậu xe của một trung tâm mua sắm quản lý tệ hại. Ông yêu cầu bố trí lại cho các suất đậu xe rộng rãi hơn và yêu cầu các cầu thủ đậu xe chuẩn hàng, chuẩn lối, chuẩn hướng. Các học trò của Bielsa được thoải mái hơn (về chỗ đậu xe của mình) nhưng cũng phải rèn lại ý thức chung, ngăn nắp, quy củ hơn.

Lên dây cót tinh thần cho học trò

Ngoài những điều chỉnh kể trên, Bielsa còn có nhiều yêu cầu khác để phục vụ mục đích làm tâm lý cho học trò một cách tốt nhất. Ông nhận thấy những mô đất ngăn cách giữa các sân tập nhỏ ở Thorp Arch tạo cảm giác chia tách với các cầu thủ. Ông yêu cầu san phẳng hết.

Mỗi tuần, Bielsa đều tự tìm đọc một cuốn sách về tâm lý học. Ông chọn lọc những bài học về tâm lý hay nhất. Rồi ông truyền tải lại những bài học này cho học trò thông qua ứng dụng nhắn tin WhatsApp.

Sau mỗi buổi tập hay mỗi trận đấu, nếu có cầu thủ nào mắc lỗi hay phạm sai lầm gì, ông đều chỉnh đốn luôn. Còn vào đêm trước ngày thi đấu hoặc buổi sáng ngày thi đấu, Bielsa chỉ gửi cho học trò xem những đoạn clip ngắn cho họ thấy những gì họ đã thể hiện tốt nhất ở trận đấu trước đó.

Bielsa làm thế để trước khi xung trận, học trò của ông có được trạng thái tâm lý hưng phấn nhất. Và qua 2 trận đầu tiên ở Premier League mùa này, có thể thấy các học trò của Bielsa rất hưng phấn.

Nâng cao ý thức “mình vì mọi người”

Để rèn ý thức tập thể cho học trò, Bielsa yêu cầu trang bị ở khu nhà trên sân tập Thorp Arch một lò sưởi. Hằng ngày, các cầu thủ Leeds luân phiên nhau thực hiện nhiệm vụ giữ lửa. Họ phải giữ làm sao cho lửa không tắt. Nếu không may đến phiên ai đó trực mà lửa bị tắt thì tuy không có hình phạt nào song người ấy phải tự thấy có lỗi với các đồng đội.

Tự nhận mình là chuyên gia tâm lý

Khi mới tới Leeds, Bielsa khẳng định luôn với BLĐ Leeds rằng bất kỳ đội bóng nào cũng cần có chuyên gia tâm lý. Nhưng ông bảo với họ: “Đừng lo, các ông không phải tốn công, tốn tiền thuê chuyên gia tâm lý về đâu. Tôi là chuyên gia tâm lý đây rồi”.