Nhức nhối buôn lậu vàng qua biên giới

Những ngày đầu tháng 7, vượt đại ngàn Trường Sơn, chúng tôi có mặt tại thị trấn biên giới Lao Bảo (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị) – nơi “bà trùm” buôn lậu vàng Nguyễn Thị Hóa vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an bắt giữ sau khi buôn lậu 3 tấn vàng qua cửa khẩu quốc tế Lao Bảo để đưa vào Việt Nam tiêu thụ.

Điều đáng nói, đây không phải lần đầu tội phạm buôn lậu vàng qua cửa khẩu này cũng như qua các khu vực biên giới khác vào Việt Nam.

Đường dây buôn lậu vàng “nội tộc”

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, Cơ quan CSĐT đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an xác lập, tổ chức đấu tranh chuyên án làm rõ dấu hiệu của đường dây buôn lậu vàng từ Lào về Việt Nam do Nguyễn Thị Hóa (SN 1972, trú tại số 19 Lê Quý Đôn, thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, Quảng Trị) cầm đầu và hành vi trốn thuế xảy ra tại Công ty Cổ phần Đầu tư vàng Phú Quý do Lê Xuân Tùng làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc.

Theo Cơ quan CSĐT, từ năm 2022 đến nay, Nguyễn Thị Hóa và Nguyễn Thị Gái (trú tại thị trấn Lao Bảo) đã tổ chức đường dây buôn lậu trên 3 tấn vàng, có tổng trị giá khoảng 5.000 tỷ đồng từ Lào về Việt Nam qua cửa khẩu Lao Bảo để bán cho các cửa hàng vàng tại Việt Nam thu lời bất chính. Qua điều tra ban đầu, Cơ quan công an xác định, Công ty Cổ phần Đầu tư vàng Phú Quý đã kê khai và báo cáo quyết toán thuế năm 2021 không trung thực, vi phạm quy định tại khoản 2, Điều 143, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 về các hành vi trốn thuế, gây thiệt hại cho Nhà nước, bước đầu xác định hơn 6,1 tỷ đồng.

Đối tượng Nguyễn Thị Hóa cầm đầu đường dây buôn lậu hơn 3 tấn vàng.

Căn cứ tài liệu, chứng cứ, ngày 23/6/2023 Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Buôn lậu” và “Trốn thuế” xảy ra tại cửa khẩu Lao Bảo đối với Công ty Cổ phần Đầu tư vàng Phú Quý và các đơn vị liên quan. Đồng thời, ra quyết định khởi tố bị can và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 18 đối tượng về tội “Buôn lậu”, quy định tại khoản 4, Điều 188, Bộ luật Hình sự, gồm: Nguyễn Thị Hóa, Nguyễn Thị Gái, Nguyễn Thị Thiên, Trương Thị Huyền, Nguyễn Thị Thủy, Đỗ Thị Thủy, Nguyễn Thị Vân, Nguyễn Văn Thương, Nguyễn Hữu Phương, Nguyễn Hữu Bình, Lê Thế Hải, Trần Anh Sơn, Đặng Văn Định, Nguyễn Thị Vân, Trần Công Quán, Lê Minh Tuân Đàm Anh Tuấn và Nguyễn Khắc Bồng.

Cơ quan CSĐT Bộ Công an cũng ra quyết định khởi tố bị can và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 2 đối tượng Lê Xuân Tùng và Lê Thúy Quỳnh về tội “Trốn thuế”, quy định tại khoản 3, Điều 200, Bộ luật Hình sự. Hiện, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đang củng cố tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của các bị can và điều tra mở rộng vụ án; rà soát, kê biên, phong tỏa tài sản của các đối tượng để đảm bảo thu hồi cho Nhà nước.

Sau 3 tuần kể từ khi vụ các đối tượng trong đường dây buôn lậu 3 tấn vàng bị bắt giữ, những ngày đầu tháng 7, chúng tôi đã trở lại thị trấn Lao Bảo – nơi “bà trùm” buôn lậu vàng Nguyễn Thị Hóa vừa sa lưới pháp luật và cảm nhận được người dân nơi biên giới vẫn chưa hết bàng hoàng sau vụ buôn lậu chấn động này. Qua trò chuyện với một số người dân tại thị trấn biên giới Lao Bảo, họ đều cho rằng, thật bất ngờ khi biết tin lực lượng Công an đồng loạt khám xét nhà của Nguyễn Thị Hóa và những đối tượng liên quan.

“Khi thấy một số tuyến đường bị phong tỏa, nhà của các đối tượng buôn lậu được Cơ quan công an bảo vệ bên ngoài nghiêm ngặt, bên trong lực lượng chức năng làm nhiệm vụ khiến người dân hiếu kỳ và không hiểu những người đó bị bắt về tội gì. Cho đến khi đọc báo, xem truyền hình thì mọi người mới biết, nhóm người kia liên quan đến buôn lậu trên 3 tấn vàng”, một người dân ở gần nhà Nguyễn Thị Hóa cho hay.

Trung tá Lê Hồng Phong, Trưởng Công an thị trấn Lao Bảo cho biết, trước đây, Nguyễn Thị Hóa có buôn bán tại Trung tâm thương mại Lao Bảo với các mặt hàng từ Lào về như: Vải, thuố.c l.á, hàng điện tử… Còn một số người kinh doanh hàng hóa tại đây cho biết, trước đây, Hóa làm nghề đổi tiề.n. Theo Trung tá Lê Hồng Phong, sau khi các đối tượng trong đường dây buôn lậu vàng lần lượt bị bắt giữ, người dân địa phương rất bất ngờ. Qua triển khai các biện pháp nghiệp vụ, Công an thị trấn Lao Bảo nhận thấy có dư luận lo âu. Ngay sau đó, lực lượng Công an đã nhanh chóng tuyên truyền, thông báo đến người dân về hành vi vi phạm của các đối tượng là có đầy đủ tài liệu, chứng cứ…, qua đó, đã góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn sau vụ bắt giữ hơn 3 tấn vàng lậu.

Thị trấn Lao Bảo lâu nay được xác định là địa bàn trọng điểm về an ninh, trật tự, nhất là túy từ biên giới tuồn về Việt Nam và tình trạng mua bán hàng lậu, hàng cấm… Vì vậy, thời gian qua Công an thị trấn Lao Bảo phối hợp với Công an huyện Hướng Hóa tăng cường các hoạt động nghiệp vụ, bám sát địa bàn và cùng lực lượng Bộ đội biên phòng triệt phá nhiều vụ buôn bán hàng lậu.

Theo lãnh đạo Công an huyện Hướng Hóa, qua nắm tình hình được biết, gia đình Nguyễn Thị Hóa có trồng khoảng 1.000 ha cao su ở Lào và có tham gia khai thác khoáng sản. Bên cạnh đó, Nguyễn Thị Hóa cũng đầu tư bất động sản, trong đó có nhiều lô đất ở tại Đà Nẵng có giá trị lớn… Mặc dù Nguyễn Thị Hóa có đời tư khá khép kín nhưng từ lâu, người dân địa phương đã truyền tai nhau và tỏ ra nghi ngại về sự giàu có của đại gia đình này. Nhiều năm qua, lợi dụng địa hình tỉnh Quảng Trị giáp ranh với Lào, nhiều tuyến đường có thể dễ dàng qua lại ở biên giới hai nước, Hóa đã tổ chức thuê người vận chuyển, buôn lậu vàng từ Lào về Việt Nam tiêu thụ. Các đối tượng tham gia đường dây vận chuyển, buôn lậu vàng này đã tìm đủ mọi phương thức thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, manh động để vận chuyển, buôn lậu vàng từ Lào về Việt Nam. Khách hàng của Hóa là một số cửa hàng vàng trong nước. Tùy từng trường hợp đối tượng vận chuyển, buôn lậu được ít hay nhiều vàng, Hóa sẽ trả công cho người vận chuyển số tiề.n tương ứng nhất định.

Theo lãnh đạo Công an huyện Hướng Hóa, đường dây mua bán vàng lậu do đối tượng Nguyễn Thị Hóa cầm đầu hoạt động tinh vi, kín đáo, toàn bộ 10 đối tượng ở thị trấn Lao Bảo bị khởi tố về tội “Buôn lậu” này đều là bà con họ hàng với nhau. Cụ thể, đối tượng Nguyễn Thị Hóa (SN 1972), Nguyễn Thị Gái (SN 1970) được xác định cầm đầu đường dây này là chị em (Hóa là chị dâu của Gái); Đỗ Thị Thủy (SN 1965) là vợ chú ruột của Hóa và Gái; Nguyễn Hữu Phương (1986) và Nguyễn Hữu Bình (1976) đều là em ruột của Hóa; Nguyễn Thị Vân (1979) là cháu bên chồng của Hóa; Nguyễn Văn Thương (SN 1971) là chú ruột của Hóa; Nguyễn Thị Thiên (SN 1993) là em dâu của Hóa và vợ của Nguyễn Hữu Phương; Nguyễn Thị Thủy (SN 1991) là chị em ruột với Thiên…

Một phần tang vật vụ án hơn 3 tấn vàng buôn lậu qua biên giới được cơ quan Công an thu giữ.

Đặc biệt, nhằm qua mắt lực lượng chức năng và để tạo điều kiện thuận lợi, che giấu hoạt động buôn lậu của mình, Nguyễn Thị Hóa còn mở một tiệm vàng mang tên Nhất Phú Quý ở ngay đối diện Trung tâm thương mại Lao Bảo cho con gái đứng tên.

Một lãnh đạo UBND thị trấn Lao Bảo chia sẻ, địa phương n tinh vi, xảo quyệt, manh động để vận chuyển, buôn lậu vàng từ Lào về Việt Nam. Khách hàng của Hóa là một số cửa hàng vàng trong nước. Tùy từng trường hợp đối tượng vận chuyển, buôn lậu được ít hay nhiều vàng, Hóa sẽ trả công cho người vận chuyển số tiề.n tương ứng nhất định.

Tình trạng buôn lậu vàng vẫn diễn ra

Theo cơ quan chức năng, những năm gần đây, tình trạng buôn lậu vàng qua biên giới vào Việt Nam vẫn diễn ra dai dẳng. Trước đó, vào những tháng cuối năm 2022, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an, Công an TP Hồ Chí Minh và Công an tỉnh Tây Ninh đã triệt phá một đường dây buôn lậu lớn từ Campuchia về Việt Nam. Theo cơ quan chức năng, chỉ tính riêng trong hai ngày 27 và 28/9/2022, đường dây này đã nhập lậu tới 198 kg vàng. Trước đó, giữa tháng 1/2022, Công an tỉnh An Giang bắt giữ Nguyễn Thanh Bình (57 tuổ.i) và Trang Kiến Cường (46 tuổ.i, trú TP Long Xuyên) khi đang mua bán vàng nhập lập từ Campuchia. Tại hiện trường, Cơ quan công an thu giữ 3 kg vàng, gần 170.000 USD và 700 triệu đồng; khám xét 3 địa điểm khác, thu giữ khoảng 15 kg vàng nữ trang, hơn 2,1 triệu USD cùng 25 tỷ đồng và một số giấy tờ liên quan.

Điều đáng nói, tại cửa khẩu Lao Bảo cũng từng xảy ra buôn lậu vàng qua biên giới. Ngày 16/9/2022, đối tượng Võ Thị Ngọc (trú tại 234 Ông Ích Khiêm, TP Đà Nẵng) – đối tượng cầm đầu đường dây này đã bị Cơ quan CSĐT Công an huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) khởi tố bị can và bắt tạm giam về hành vi “Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiề.n tệ qua biên giới”. Thời điểm trước khi bị bắt giữ, Ngọc sinh sống tại Viêng Chăn, Lào.

Theo hồ sơ vụ án, ngày 11/11/2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo làm thủ tục đăng ký tái nhập cảnh từ Lào về Việt Nam cho phương tiện vận tải biển kiểm soát 75H-001.32 do ông Nguyễn Hữu Chiến điều khiển. Tại khu vực kiểm tra phương tiện nhập cảnh, lực lượng chức năng thực hiện kiểm tra, phát hiện tại vị trí ngăn đựng đồ phía trần cabin xe có 2 gói hình hộp kích thước 29×15x10 cm và 18×13x9 cm được bọc bên ngoài bằng nilon màu trắng có ghi dòng chữ “Đà Nẵng” và dòng số “0772331331″ không thực hiện thủ tục khai hải quan theo quy định. Ngay sau đó, lực lượng chức năng yêu cầu ông Nguyễn Hữu Chiến đưa 2 gói hàng nói trên vào máy soi hành lý.

Qua phân tích hình ảnh soi chiếu, lực lượng chức năng phát hiện bên trong hai gói hàng chứa 24 miếng kim loại màu trắng (nghi là bạc); 56 vòng kim loại màu hồng nhạt (nghi là vàng); 65 vòng kim loại màu trắng (nghi là vàng); 1 thanh kim loại màu vàng (nghi là vàng); 51 sợi kim loại màu vàng (nghi là vàng) và 100 tờ tiề.n giấy ngoại tệ (nghi là USD). Quá trình tiến hành điều tra, xác minh, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo xác định vụ việc có liên quan đến rất nhiều đối tượng, cư trú trên nhiều địa phương khác nhau. Trong đó, xác định có bà Võ Thị Ngọc, là đối tượng cầm đầu trong vụ việc. Theo kết quả giám định của Phân viện Khoa học hình sự, Bộ Công an, số hàng hóa trên là 1.736,14 gam vàng; 2.180,41 gam bạc và 100 tờ tiề.n mệnh giá 100 USD, tổng trị giá hơn 2,9 tỷ đồng. Hiện, vụ án vẫn đang được Công an huyện Hướng Hóa tiếp tục điều tra làm rõ để xử lý những đối tượng liên quan.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc sau khi Cơ quan CSĐT Bộ Công an bắt vụ hơn 3 tấn vàng lậu qua Cửa khẩu Lao Bảo thì Hải quan tỉnh Quảng Trị tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát như thế nào, ông Hồ Sỹ Trị – Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị cho rằng, thời gian qua, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, tiề.n tệ, m.a tú.y qua tuyến đường bộ có chiều hướng gia tăng. Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị đã chủ động phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về hải quan…

Thời gian qua, Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị cũng đã thu thập thông tin, xây dựng hồ sơ nghiệp vụ, trong đó xác định vàng, ngoại tệ là mặt hàng trọng điểm. Đơn vị cũng đã xây dựng và xác lập chuyên án về đường dây mua bán, vận chuyển trái phép tiề.n tệ, vàng qua biên giới từ tháng 6/2023; các đối tượng trong chuyên án đã xây dựng đều nằm trong đường dây liên quan vụ việc do Cơ quan CSĐT Bộ Công an bắt giữ vừa qua. Ngay khi phát sinh vụ việc, Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị đã phối hợp chặt chẽ với Cục Cảnh sát kinh tế, Bộ Công an cung cấp đầy đủ dữ liệu theo yêu cầu phục vụ công tác điều tra của Bộ Công an. Cục cũng đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tiến hành rà soát việc thực hiện nhiệm vụ tại các khâu nghiệp vụ và trách nhiệm của cán bộ, công chức (nếu có).

“Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị tiếp tục khai thác, thu thập thông tin về phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm để chủ động xây dựng kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả. Phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng triển khai đồng bộ các biện pháp đấu tranh chống buôn lậu, đặc biệt là với tiề.n tệ và kim loại quý…”, ông Hồ Sỹ Trị cho hay