Nhớ cá chỉ vàng rim của mạ
Chiều, cơn mưa dông bất chợt, tôi nhớ ngay là phải điện thoại về dặn ba đêm đừng đi biển, vì đi biển gặp dông sẽ rất nguy hiểm.
Chưa kịp để tôi lên tiếng, đầu dây bên kia là giọng nói ấm áp của mạ: “Lại điện thoại về dặn ba đừng đi biển hả, ba mi ở nhà đó, không đi mô. Hôm ni trời lại mưa dông, về mạ làm cá chỉ vàng rim cho mà ăn”. Nói rồi, mạ cười hiền. Đúng là cứ mưa là tôi lại nhớ quay quắt món cá chỉ vàng rim của mạ.
Cá chỉ vàng rim mặn mặn, ngọt ngọt ăn ngậm mà nghe
Ở quê tôi, cá chỉ vàng được đánh bắt quanh năm, nhưng nhiều nhất là vào tháng 7, tháng 8. Những lúc ba đi biển vào lưới được nhiều cá chỉ vàng mạ thường để lại chứ không bán, một ít để nấu canh thơm cà ăn cho tươi, phần còn lại mạ xẻ cá phơi để dành cho những ngày mưa. Cá chỉ vàng tươi mà đem xẻ, vứt bỏ phần đầu, ruột phơi được nắng thì chế biến ăn phải nói là ngậm mà nghe. Nói đến cá chỉ vàng khô người ta hay nghĩ tới chiên giòn, nướng, sốt cà… chứ không mấy ai nghĩ tới món cả chỉ vàng rim như mẹ và mấy dì làng biển quê tôi hay chế biến.
Video đang HOT
Để rim cá không bị dai và thấm gia vị, trước khi tách xương mạ thường ngâm qua với nước ấm tầm 5 -10 phút, ngâm lâu cá bị mềm quá cũng không ngon. Cá sau khi được vớt lên, để ráo nước thì đun nóng dầu rồi đem chiên qua. Gia vị để rim cá đơn giản chỉ là đường, nước mắm, tỏi, ớt. Để có món cá rim dậy mùi, mạ hay phi hành, tỏi cho thơm mới để cá chiên sơ vào, sau đó đảo đều rồi cho hỗn hợp đường, nước mắm đã pha sẵn vào rim. Khi cá bắt đầu thấm thì để lửa nhỏ rồi cho thêm ớt và đảo đều tay là đã hoàn thành món cá chỉ vàng rim đậm vị.
Sinh ra ở làng biển, không thiếu những món cá ngon, cá tươi nhưng anh em tôi vẫn thường trông đến mưa để dặn mạ rim cá chỉ vàng. Bởi, trong suy nghĩ non nớt của chúng tôi, hình như chỉ có trời mưa mới được ăn cá chỉ vàng, vì ngày thường thì chỉ ăn cá tươi do ba mới đánh bắt. Cá chỉ vàng rim thường có mùi thơm quyến rũ, vị ngọt, mặn, cay quyện vào từng miếng cá khiến người ăn có cảm giác ngon miệng khó tả. Mỗi lần ăn cá chỉ vàng rim là ba hay nói đùa “hôm ni lại hao cơm rồi”. Cá chỉ vàng rim mặn mặn ngọt ngọt ăn vào ngày mưa thì đúng là hao cơm thật. Không những thích hợp ăn với cơm nóng, cá chỉ vàng rim cũng có thể làm món ăn vặt hay món nhậu rất lý tưởng.
Mỗi lần về quê, “cù” mạ làm món cá chỉ vàng rim để lai rai với ba vài chai bia, mạ hay dặn, bây có thèm, mua cá chỉ vàng ngoài chợ về rim thì phải biết chọn cá, cá phơi được nắng, khô, giòn thì rim mới ngon được. Nên chọn những con cá có hình thoi, dẹp hai bên, dọc thân có một sọc vàng óng ánh chạy từ sau mắt đến vẩy đuôi, phần lưng có màu nhạt, sáng trắng là những mẻ cá ngon, mới phơi, còn con cá mà có màu vàng đậm là đã để quá lâu và tẩm ướp nên mất đi độ tươi ngon vốn có và rim sẽ không ngon.
Quê làng biển, được thưởng thức không thiếu món cá biển tươi ngon nào nhưng những món ăn bình dị, chỉ ở làng biển mới có như: canh xương rồng nấu cá ngạnh, trứng mực um, hay cá chỉ vàng rim… đã in đậm trong ký ức, là một phần trong tuổi thơ của những đứa trẻ làng biển chúng tôi. Để mỗi khi đi xa lại nhớ đến quay quắt, nao lòng mùi vị của làng quê, mùi cá chỉ vàng rim của mạ…
Cá mòi kho địa liền
Là người Quảng Ninh chắc hẳn nhiều người cũng đã từng nghe câu ca dao Vùng mỏ thời thuộc Pháp "Ăn cơm với cá mòi he/ Lấy chồng Cẩm Phả đun xe cả đời".
Câu thơ ý muốn nói chỉ có gia đình nghèo không có điều kiện mới ăn cá mòi, thế nhưng ngày nay món cá này đã trở thành đặc sản nơi phố phường.
Để có nồi cá mòi kho ngon, từ khâu đầu tiên cần chọn cá tươi.
Cá mòi chỉ khai thác trong tự nhiên, hơn nữa không phải lúc nào ngư dân cũng đánh bắt được nên cá mòi ngày càng hiếm hơn trên thị trường. Ở Quảng Ninh, vùng biển Cô Tô là nơi đánh bắt được nhiều cá mòi nhất.
Ngoài vụ chiêm vào tháng 8, 9 Âm lịch thì đầu mùa hè là chính vụ cá mòi. Khi đó, những đàn cá mòi béo tròn béo trục, ôm bụng trứng bơi ngược từ cửa biển vào các con sông để sinh sản. Cá mòi thuộc họ cá trích, chia làm hai loại là cá mòi lửa và cá mòi he. Chúng có thể sống được ở cả nước mặn, nước ngọt và nước lợ. Trung bình, một con cá mòi nặng khoảng 30g và to bằng 3 ngón tay của người lớn. Cá mòi có thân dẹt, hình bầu dục và thắt lại ở phần đuôi. Toàn bộ thân cá được phủ một lớp vảy mềm màu trắng bạc, phần lưng hơi có màu xanh xám. Vây lưng của cá khá cứng và nhọn, vây bụng dài, vây đuôi ngắn và khá mềm. Thịt cá mòi rất chắc, mềm ngọt nhưng lại nhiều xương dăm...
Trong một chuyến thực tế viết bài ở Yên Tử, chúng tôi gặp anh Nguyễn Văn Toàn, đầu bếp của nhà hàng Làng Nương và được thưởng thức món cá mòi kho địa liền ấn tượng.
Hỏi làm thế nào để có thể nấu được món cá mòi kho ngon, anh Toàn không ngại lộ bí quyết mà chia sẻ: Cá mòi mặc dù có khá nhiều xương nhỏ nhưng thịt của cá mòi rất ngậy và thơm, chứa nhiều dinh dưỡng, đặc biệt tốt cho bà bầu. Chính vì điều này, cá mòi được rất nhiều người yêu thích.
Cá mòi kho đang là món ăn được nhiều người ưa thích.
Cá mòi kho ngon nhất là bằng nồi gang hoặc nồi đất trên bếp củi đun liên tục trong vòng 10 - 12 tiếng đồng hồ. Về quy trình chế biến, đầu tiên cá tươi mua phải chọn kỹ từng con. Chỉ chọn những con đã trưởng thành, to đều và dày mình thì thịt mới ngon, béo. Gia vị gồm nhiều loại khác nhau cũng được lựa chọn kỹ. Địa liền, gừng tươi thái mỏng, ghép cùng cá khi kho để cá không bị vỡ. Chuối xanh cắt khúc, chuối phải vừa tầm bánh tẻ, không được non quá vì kho sẽ bị chát, cũng không được già quá khiến cá bị chua. Bên cạnh đó còn có thêm sả, ớt tươi, me và các gia vị thông dụng khác, đặc biệt không thể thiếu nước hàng hay còn gọi là kẹo đắng để tạo màu sắc đặc trưng cho món cá kho.
Cá ướp gia vị trong 30 phút cho ngấm rồi mới xếp vào nồi. Những con cá được xếp đứng, cùng chiều để toàn bộ thân cá được tiếp xúc với nước gia vị khi đun. Xếp một lớp chuối, địa liền và gừng dưới đáy nồi rồi mới xếp cá, cứ xếp xen kẽ như vậy, cuối cùng phủ một lớp chuối xanh lên trên các lớp cá, bắc nồi cá lên bếp, đun đến khi sôi thì giảm lửa đun liu riu.
Sau khi kho trên bếp củi đạt 10 -12 tiếng, chúng ta sẽ có món cá mòi kho nhừ xương, ăn được cả con cá không bỏ đi chút nào, hương vị đậm đà, hài hòa, cá thơm và béo ngậy. Cá mòi kho địa liền ăn kèm cùng với cơm gạo tám nóng hổi vô cùng hấp dẫn, hao cơm.
Sao Hàn ngạc nhiên thưởng thức đặc sản quê hương: Món cá được ví như "sườn non dưới nước" Món cá "sườn non dưới nước" được xem là đặc sản ở Hàn Quốc nhưng nhiều người dân nước này còn cảm thấy lạ lẫm. Nguyên nhân là do hình dáng nó quá đặc biệt và khi nấu lên thì chẳng còn tí gì giống với chú cá trước đó. Let's Eat (Thực Thần) là series phim xoay quanh đề tài ẩm thực...