Nhiễm Covid-19 có gây yếu sinh lý?
Nhiều độc giả băn khoăn liệu nhiễm Covid-19 có làm giảm ham muốn hay gây yếu sinh lý ở nam giới không.
Chúng tôi đã gửi thắc mắc của bạn đọc đến Th.S-BS Nguyễn Hồ Vĩnh Phước, hiện công tác tại Khoa Nam học – Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM).
Trả lời câu hỏi bệnh Covid-19 có làm giảm ham muốn hay gây yếu sinh lý ở nam giới không, Th.S-BS Nguyễn Hồ Vĩnh Phước chia sẻ ngay cả khi không nhiễm bệnh, vấn đề sinh lý của nam và nữ trong đại dịch vừa qua cũng đều bị ảnh hưởng. Hoạt động tình dục gắn liền với sức khỏe tinh thần và tâm lý, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi ham muốn và tần suất tình dục đều giảm ở cả hai giới.
Theo một nghiên cứu được công bố trên chuyên san Your Sexual Medicine Journal, trong thời kỳ đầu của đại dịch ở Trung Quốc, tần suất quan hệ tình dục đã giảm ở 37% số người được khảo sát và số bạn tình cũng giảm đến 44%.
ED có thể là một biến chứng ngắn hạn và cả dài hạn của Covid-19 SHUTTERSTOCK
Tác động nhiều mặt
Theo bác sĩ Phước, nhiễm Covid-19 được cho là có liên quan đến việc tăng khả năng bị rối loạn cương dương (Erectile Dysfunction – ED). Xem xét khả năng lây truyền cao của Covid-19, ED có thể là một rủi ro đáng lo ngại đối với một bộ phận lớn dân số. Đã có một số nghiên cứu điều tra mối liên quan giữa Covid-19 và rối loạn cương dương (ED). Nhiều chuyên gia nhận định tác động của Covid-19 lên hệ tim mạch (như tổn thương tim cấp tính, viêm cơ tim) và hệ thần kinh trung ương sẽ làm giảm cung cấp máu cho cơ quan sinh dục và có thể dẫn đến ED. Tính toàn vẹn của mạch máu cũng cần thiết cho chức năng cương dương. Vì vậy, vấn đề rối loạn chức năng nội mô liên quan đến Covid-19 có khả năng ảnh hưởng đến lớp mạch mỏng manh của dương vật, dẫn đến suy giảm chức năng cương dương. Ngoài ra, xơ phổi liên quan đến ARDS (hội chứng suy hô hấp cấp) cũng gây ảnh hưởng đến các cơ chế sinh lý của phổi, làm giảm sự trao đổi khí ở phổi và giảm độ bão hòa ô xy. Từ đó tình trạng thiếu ô xy làm suy giảm chức năng cương dương vì ô xy là một trong những chất nền cần thiết.
Như vậy, dịch Covid-19 có tác động có hại đến sức khỏe sinh lý nam giới về cả cơ chế sinh học, sức khỏe tâm thần và ảnh hưởng đến các biện pháp chăm sóc. Bác sĩ Phước cho biết Covid-19 làm tăng gần 6 lần nguy cơ phát triển chứng rối loạn cương dương và ngược lại, các con số sơ bộ chỉ ra rằng mắc ED cũng làm tăng tính nhạy cảm của nam giới đối với nhiễm SARS-CoV-2. Cụ thể, nam giới bị ED có nguy cơ mắc Covid-19 cao hơn 5 lần. Những con số này vẫn được giữ nguyên ngay cả sau khi các yếu tố khác được xem xét. Nghiên cứu do Giáo sư Emmanuele A.Jannini, Đại học Rome Tor Vergata (Ý), đứng đầu, được công bố vào ngày 20.3.2021 trên chuyên san Andrology.
Tiêm vắc xin để phòng ngừa
Video đang HOT
ED có thể là một biến chứng ngắn hạn và cả dài hạn của Covid-19. Việc tiêm vắc xin Covid-19 và đeo khẩu trang khi ra ngoài không chỉ để bảo vệ bản thân khỏi dịch bệnh mà còn ngăn ngừa rối loạn chức năng tình dục. Tuổi càng cao, bệnh tiểu đường, chỉ số khối cơ thể (BMI) cao và hút thuốc làm tăng nguy cơ nhiễm Covid-19, cũng giống như các yếu tố nguy cơ của ED.
Bác sĩ Phước cũng cho biết đã có nhiều lo ngại trong đa số người dân về tác động của vắc xin đối với tinh trùng hoặc gây vô sinh. Tuy nhiên, những lo lắng này đều do thiếu kiến thức về vắc xin. Dựa trên tất cả các dữ liệu hiện có, vắc xin an toàn và không có bằng chứng cho thấy bất kỳ tác động tiêu cực nào đến khả năng sinh sản hoặc sức khỏe tình dục.
Những cách tốt nhất để giúp tinh trùng khỏe mạnh
Theo Trung tâm y khoa Mayo Clinic (Mỹ), sau đây là những điều bạn có thể làm để tăng cơ hội sản xuất tinh trùng khỏe mạnh:
Duy trì cân nặng hợp lý: Việc tăng chỉ số khối cơ thể (BMI) có liên quan đến việc giảm số lượng tinh trùng và sự di chuyển của tinh trùng.
Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây và rau quả giàu chất chống ô xy hóa giúp cải thiện sức khỏe tinh trùng.
Ngăn ngừa các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục (STIs): Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục có thể gây vô sinh ở nam giới. Nên giữ mối quan hệ một vợ một chồng, hoặc hạn chế thay đổi bạn tình để tránh nhiễm bệnh.
Quản lý căng thẳng: Căng thẳng có thể làm giảm chức năng tình dục và cản trở các hormone cần thiết để sản xuất tinh trùng.
Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất vừa phải có thể làm tăng mức độ của các enzym chống ô xy hóa mạnh giúp bảo vệ tinh trùng.
Đừng hút thuốc: Những người đàn ông hút thuốc lá có nhiều khả năng có số lượng tinh trùng thấp.
Hạn chế rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể dẫn đến giảm sản xuất testosterone, giảm sản xuất tinh trùng…
Không tự ý dùng testosteron để kích thích tình dục
Nam giới luôn được mệnh danh là "phái mạnh", nhưng khi sức lực bị suy yếu thì xảy ra tình trạng bất lực, tình dục suy yếu dẫn đến tình cảm vợ chồng thiếu gắn bó, người chồng rơi vào trạng thái tâm lý ức chế, khổ sở.
Nếu tình trạng yếu sinh lý kéo dài triền miên có nguy cơ dẫn đến chứng lãnh cảm. Vì thế không thể coi nhẹ khả năng "yêu" của nam giới.
Tuy nhiên, do đây là chuyện "khó nói" nên nhiều nam giới đã âm thầm đi tìm các loại thuốc để vực dậy khả năng đàn ông của mình. Bên cạnh đó có một số thanh niên nam không tự hài lòng với kích thước dương vật của mình nên cũng quan tâm đến thuốc để làm lớn thêm "cậu nhỏ". Một số người đã được giới thiệu đến loại thuốc testosteron và ngộ nhận đó là hormon tăng trưởng cho dương vật.
Vai trò của testosteron
Testosteron là một nội tiết tố có gốc steroid từ các nhóm androgen và được tìm thấy trong các loài động vật có vú, bò sát, chim và các động vật có xương sống. Trong cơ thể người, testosteron chủ yếu được tiết ra trong tinh hoàn của nam giới mặc dù một lượng nhỏ cũng được tiết ra bởi các tuyến thượng thận. Đó là hormon chính của đặc tính sinh dục nam.
Không nên tự ý tiêm testosteron để tăng khả năng tình dục.
Các nội tiết tố nhóm androgen thúc đẩy sự tổng hợp protein và tăng trưởng của các mô. Tác dụng của testosteron chủ yếu được coi như tác nhân đồng hóa, có nghĩa là nó có tác dụng quan trọng với sự phát triển của xương và khối lượng cơ bắp. Các hiệu ứng androgenic bao gồm sự trưởng thành của cơ quan sinh dục nam, đặc biệt là dương vật và sự hình thành của bìu tinh hoàn trong bào thai.
Ở tuổi dậy thì, nó làm thay đổi giọng nói của trẻ trai, làm mọc râu và lông nách là các đặc điểm giới tính nam thứ phát. Tác dụng testosteron tùy theo độ tuổi ở cả nam và nữ, chủ yếu là phụ thuộc vào mức độ và thời gian lưu thông testosteron tự do trong cơ thể.
Vai trò của testosteron đối với bộ phận sinh dục nam rất quan trọng và ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của tuyến tiền liệt và túi tinh. Với đa số nam giới, nồng độ testosteron sẽ giảm một cách tự nhiên theo tuổi tác, nhưng vẫn ở mức giới hạn bình thường trong suốt cuộc đời, không ảnh hưởng gì đến chức năng tình dục nam.
Các thuốc có chứa testosteron
Nhiều thanh niên nam cũng thường băn khoăn về kích thước dương vật của mình không được như ý muốn. Thông thường, kích cỡ trung bình của dương vật khi chưa cương cứng là từ 5-9cm và khi cương cứng là 9-15cm. Có nhiều nguyên nhân khiến kích cỡ của dương vật không được như mong muốn ví dụ như yếu tố bẩm sinh, di truyền, rối loạn hoạt động nội tiết...Tuy nhiên, testosteron không phải là loại thuốc giúp cho tăng trưởng kích thước "cậu nhỏ" của các chàng trai.
Testosteron cũng được dùng để điều trị cho những người đàn ông bị thiếu testosteron trong thời kỳ mà y học gọi là "mãn dục nam" (andropause). Thuốc này cần phải có đơn bác sĩ và người dùng cần được theo dõi chặt chẽ của bác sĩ, vì nó là một chất kích thích tố, không phải thuốc bổ hay thuốc kích thích tình dục. Thuốc testosteron được bào chế trong các sản phẩm khác nhau, dưới dạng thuốc tiêm (injection) để dán vào da (transdermal patch), hay thoa vào da (gel)...
Trên thị trường "đen" cũng có các dạng bào chế như loại viên tan trong miệng để dùng trong trường hợp cần tác dụng nhanh. Có rất nhiều sản phẩm có testosteron với tên gọi khác nhau như androderm (testosterone trandermal patch), androgel (testosterone gel)... Những người đàn ông khi được kê đơn dùng testosteron cần phải hỏi thêm về tình trạng sức khỏe cũng như ý muốn dùng testosteron của mình vì mục đích gì. Bác sĩ cần chẩn đoán xem có cần thiết và thích hợp để dùng testosteron hay không? Xin nói thêm là thuốc này khá đắt tiền và cơ quan bảo hiểm nhiều nước hầu như không trả tiền cho loại thuốc này nếu không phải vì dùng cho mục đích y tế mà là để kích thích tình dục.
Testosteron là nội tiết tố nam, chỉ dùng điều trị liệt dương cho người bị thiếu testosteron. Còn với người mắc bệnh do các nguyên nhân khác, việc dùng thuốc chỉ gây lãng phí, không hiệu quả và có khi để lại hậu quả tai hại là phá hoại hệ thống sản xuất testosteron của cơ thể. Khi người đàn ông có tuổi, nồng độ testosteron thấp dần và có ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục do giảm sức sống, giảm ham muốn, ảnh hưởng đến chức năng cương của dương vật và sản xuất ra tinh trùng. Có khoảng 20% nam giới từ 60 tuổi trở lên có nồng độ testosteron dưới mức bình thường, mà trong y học gọi là tình trạng thiếu hụt testosteron. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ có liệu pháp cần thiết để bổ sung hormon này cho họ, để ngăn chặn một số quá trình lão hóa và khả năng suy giảm của hoạt động tình dục, nhất là chức năng cương dương.
Hiện nay, có nhiều bệnh nhân gặp phải tình trạng "trên bảo dưới không nghe" liền tự mua thuốc có testosteron để tăng phần nam tính mà không biết rằng, nếu dùng thuốc nội tiết tố nam không đúng thì tình trạng rối loạn cương dương càng tồi tệ. Nhiều người đã bị liệt hoàn toàn vì chữa không đúng nguyên nhân. Đa số đàn ông bị rối loạn cương dương lại bắt nguồn từ những yếu tố tâm lý chứ không phải là sự thiếu hụt hormon này.
Nhiều bệnh nhân đến phòng khám nam khoa với dấu hiệu của rối loạn cương dương, phổ biến là khi muốn quan hệ tình dục phải cần nhiều thời gian để "cậu nhỏ" có thể xung trận, hay khi đã vào cuộc được thì nó lại nhanh chóng bị "xìu" vì người chồng không thể kiểm soát được tình trạng xuất tinh sớm.
Việc sử dụng loại thuốc này cần phải cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ, tùy từng độ tuổi để chọn liều lượng và dạng bào chế thích hợp. Đặc biệt lưu ý, nó không phải là thuốc kích thích và cũng không giúp làm tăng kích thước dương vật một cách cơ học như nhiều người lầm tưởng.
Thực phẩm nào tốt cho phụ nữ tuổi mãn kinh? Trong giai đoạn mãn kinh, người phụ nữ phải đối mặt với những xáo trộn về tâm sinh lý và những vấn đề sức khỏe. Có nhiều giải pháp để giảm bớt những triệu chứng khó chịu trong giai đoạn này. Trong đó, chế độ dinh dưỡng cũng có vai trò quan trọng. Những xáo trộn về tâm sinh lý và sức khỏe...