Nhà sản xuất Đài Loan báo lãi khủng nhờ tình trạng khan hiếm chip toàn cầu
Những xích mích thương mại quốc tế chồng chất bởi dịch Covid-19, chuỗi công nghiệp bán dẫn toàn cầu ngày càng bị ảnh hương, và cuộc khủng hoảng thiếu chip đã lan sang nhiều ngành.
Khi lỗ hổng “con chip” được giải phóng, thượng nguồn và hạ nguồn của chuỗi ngành cũng bắt đầu tìm kiếm chu kỳ tăng trưởng mới. Có công ty bỏ ra hàng chục tỷ USD để mở rộng sản xuất, có công ty tái xuất trên con đường đầy rủi ro băng cách phát triển chip và một số lại tận dụng xu hướng này để tách biêt mảng chip khỏi hoạt đông kinh doanh chung.
Vào ngày 15/4, báo cáo tài chính quý 1 năm tài chính 2021 của TSMC cho thấy doanh thu hàng quý của công ty là 12,919 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái và lợi nhuận ròng đạt 4,981 tỷ USD, tăng 19,4 %. “Chúng tôi tin rằng nhu cầu chip sẽ tiếp tục tăng và tình trạng thiếu hụt thâm chí có thể kéo dài đến năm 2022″, Giám đốc điều hành TSMC Ngụy Triêt Gia cho biêt.
Tuy nhiên, bất chấp tốc độ tăng trưởng vượt kỳ vọng, thị trường thứ cấp dường như không thu được lợi nhuận. Thị trường chứng khoán Mỹ mở cửa vào ngày 15/4, và giá cổ phiếu của TSMC giảm nhẹ 3%, với tổng giá trị thị trường là 628 tỷ USD. Dữ liệu rõ ràng cho thấy kể từ đầu năm nay, xu hướng giá cổ phiếu của TSMC tương đối biến động, với mức cao nhất được báo cáo là 141,8 USD và thấp nhất là 107,9 USD, với biên độ 31,24%.
Nhìn lại một năm qua, TSMC không chỉ trải qua tình thế tiến thoái lưỡng nan khi cắt nguồn cung của Huawei, mà còn trở thành mục tiêu cạnh tranh của các ông lớn công nghệ trong làn sóng thiếu chip toàn cầu. Mỗi bước đi của TSMC đều truyền đi tín hiệu nguy hiểm của chuỗi ngành công nghiệp bán dẫn trong bôi cảnh hiên nay.
Kể từ cuối năm 2020, cuộc khủng hoảng thiếu chip dẫn đến việc các hãng xe hơi phải ngừng sản xuất đã lan sang toàn bộ ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng, và đơn đặt hàng cho những xưởng đúc chip đã đầy ắp. TSMC chiếm hơn một nửa thị phần của xưởng đúc quy trình tiên tiến toàn cầu và hoạt động bùng nổ trong năm qua.
Trong cả năm 2020, tổng doanh thu của TSMC đạt 1,33 nghìn tỷ Đài tệ (tương đương 46,75 tỷ USD), tăng 25,2% so với cùng kỳ năm trước, một mức cao kỷ lục. Trong quý 4, nhờ điện thoại di động 5G và máy tính hiệu suất cao, doanh thu hàng quý đã vượt 12,676 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước; lợi nhuận ròng là 5,008 tỷ USD, tăng so với cùng kỳ năm trước 23%.
Từ góc độ cơ cấu doanh thu quy trình, trong quý IV doanh thu bán hàng wafer (đĩa bán dân) của TSMC, lô hàng quy trình 5nm chiếm 20%, lô hàng quy trình 7nm chiếm 29% và lô hàng quy trình 16nm chiếm 13%. Ba doanh thu từ quy trình tiên tiến này chiêm 62% doanh sô bán hàng cả quý.
Video đang HOT
Xét theo quý, quy trình 7nm có tỷ trọng doanh thu cao nhất. Theo báo cáo tài chính của TSMC, doanh thu trong quý 3 năm 2020 là 12,14 tỷ USD và quy trình 5nm đóng góp 8% tương đương 970 triệu USD. Trong quý 4, 5nm đóng góp 2,535 tỷ USD, tăng 161,3% so với trước đó. Điều này không chỉ có nghĩa là khách hàng hạ nguồn có nhu cầu mạnh mẽ đối với công nghệ tiên tiến của TSMC, mà còn phản ánh rằng chu kỳ lặp lại ngược dòng và xuôi dòng của ngành chip đã mở ra.
Vào đầu năm 2021, năng lực sản xuất chip bị hạn chế. TSMC đạt 362,41 tỷ Đài tệ (tương đương 12,7 tỷ USD) trong quý đầu tiên của năm 2021, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận ròng là 139,69 tỷ Đài tệ (khoảng 5 tỷ USD), tăng 19,4% theo năm; lợi nhuận gộp là 189,839 tỷ Đài tệ (6,7 tỷ USD), tăng 18,1% theo năm.
Từ góc độ cơ cấu doanh thu quy trình, quy trình 7nm chiếm 35% doanh thu trong quý đầu tiên của năm 2021; quy trình 5nm chiếm 14% và quy trình 16nm chiếm 14%. Ba quy trình tiên tiến chiếm 63% tổng doanh số bán wafer. So với quý trước, tấm wafer tiêu chuẩn cao cấp vẫn là chìa khóa giúp TSMC có được dòng tiền ổn định và bền vững.
Từ góc độ thay đổi trong cơ cấu doanh thu nền tảng, trong cả năm 2020, các doanh nghiệp sử dụng điện thoại di động và HPC là thiết bị đầu cuối chính ngoài ô tô đã đạt được mức tăng trưởng tích cực. Năm nay, cơ cấu doanh thu của TSMC về cơ bản cũng tuân theo logic tăng trưởng do điện thoại di động, HPC và IoT dẫn đầu.
Trong quý đầu tiên của năm 2021, cùng với sự thay đổi của nhu cầu khách hàng thị trường, năng lực sản xuất của TSMC cho các lĩnh vực kinh doanh khác nhau đã có điều chỉnh đáng kể. Theo dữ liệu báo cáo tài chính, doanh thu sản xuất chip điện thoại di động của TSMC giảm -11%, trong khi doanh thu sản xuất chip ô tô tăng 31%.
TSMC cho biết tình trạng thiếu chip cho khách hàng ô tô bắt đầu giảm bớt trong quý tới. Điều thực sự khiến thị trường lo lắng là xu hướng thiêu chip của điện thoại di động và các ngành kinh doanh khác cũng đang hình thành. Đối mặt với sự rối loạn của chuỗi công nghiệp thượng nguồn và hạ nguồn, gã khổng lồ đúc chip toàn cầu đã trở thành một mục tiêu cạnh tranh nóng bỏng, điều này cũng mang lại nhiều doanh thu.
TSMC kỳ vọng doanh số bán hàng trong quý 2 năm nay sẽ đạt 13,2 tỷ USD, cao hơn mức dự báo trung bình của các nhà phân tích là 12,8 tỷ USD. Tính theo USD, doanh thu cả năm nay có thể tăng 20%. Các nhà phân tích dự đoán nhưng yếu tố thúc đẩy tăng trưởng chủ yếu đến từ sự gia tăng đơn đặt hàng chip ô tô và chip điện toán tốc độ cao cho máy chủ, trong khi hiệu suất hoạt động yếu hơn của chip điện tử tiêu dùng.
Kể từ năm ngoái, đã có nhiều tai nạn xảy ra tại nhà máy TSMC, chẳng hạn như bão tuyết ở Texas và gián đoạn sản xuất tại nhà máy Nhật Bản. Do tính chất chu kỳ của ngành công nghiệp chip và sự luân chuyển liên tục 24 giờ của dây chuyền sản xuất của các nhà sản xuất chất bán dẫn, mọi sự cố sản xuất đều làm trầm trọng thêm mối quan tâm của ngành.
Vào ngày 14/4, nhà máy 14B-P7 của Nanke Wafer của TSMC đã bị mất điện trong chưa đầy 5 giờ, 30.000 tấm wafer bị ảnh hưởng và thiệt hại lên tới 1 tỷ Đài tệ. Các phân tích cho rằng do sự thiếu hụt năng lực sản xuất chip điện tử ô tô nên việc giao xe mới cho khách hàng toàn cầu của hãng bị trì hoãn.
Áp lực của nhà sản xuất Đài Loan tại "Hồng Môn yến" ngành bán dẫn
Sự thiếu hụt chip ô tô đã lan rộng sang các ngành nghề sản xuất khác, khiến TSMC buộc phải chịu sức ép lớn tại hội nghị thượng đỉnh do Tổng thống Biden tổ chức.
Hậu đại dịch, ngành công nghiệp bán dẫn đã thay đổi từ một ngành công nghiệp quan trọng trong quá khứ thành "ngành công nghiệp chủ chốt", điều này cũng khiến sức mạnh công nghệ của TSMC trở thành một chủ đề quốc tế được bàn tán.
Ngày 12/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã triệu tập các công ty công nghệ lớn và tổ chức hội nghị thượng đỉnh trực tuyến về khả năng phục hồi chuỗi cung ứng bán dẫn. Tổng cộng 18 CEO đã tham dự, bao gồm cả Chủ tịch TSMC Lưu Đức Âm (Mark Liu). Bên cạnh đó, còn có Bộ ngoại giao Mỹ, tập đoàn Intel, GlobalFoundries, Micron Technology, NXP, Samsung và một số nhà sản xuất bán dẫn khác.
"Lý do tôi có mặt ở đây hôm nay là để thảo luận về việc làm thế nào để củng cố ngành công nghiệp bán dẫn trong nước và đảm bảo chuỗi cung ứng tại Mỹ", Tổng thống Biden nói rõ khi khai mạc. Các nhà lãnh đạo ngành tham dự hội nghị đều là những nhân vật chủ chốt trong việc duy trì mục tiêu này.
Ông Biden thẳng thắn nói: "Khả năng cạnh tranh phụ thuộc bởi việc đầu tư vào đâu và như thế nào. Là một quốc gia, chúng tôi đã có một thời gian dài không đầu tư lớn, táo bạo để vượt qua các đối thủ toàn cầu. Chúng tôi đang nghiên cứu và phát triển trong tình trạng hạ tầng sản xuất đã tụt hậu. Thành thật mà nói, chúng tôi phải đẩy mạnh cuộc chơi của mình".
TSMC đóng vai trò gì trong buổi "Hồng Môn yến" này?
Trước hết, điều mà hội nghị thượng đỉnh này sẽ giải quyết là tình trạng thiếu chip ô tô. Từ đầu năm nay, chính phủ Đức và Nhật Bản đã kêu gọi TSMC tăng năng lực sản xuất để cung cấp cho ngành công nghiệp ô tô đang bấp bênh.
Xét từ danh sách các ghế, ba nhà sản xuất ô tô lớn của Mỹ là GM General Motors, Ford Ford Motor và công ty mẹ của Chrysler là Stellattis đều có mặt, ông Biden rõ ràng cũng đang đưa ra những "lời kêu gọi" tương tự, đặc biệt là khi GM và Ford mới chỉ tuyên bố kế hoạch cắt giảm sản lượng tuần trước.
Trong khi đó, với NXP, tất cả nguồn chip do hãng này sản xuất đều sẽ được tích hợp trực tiếp vào ô tô và không phân phối qua bên thứ 3. Điều này nghĩa là dù Tổng thống Mỹ muốn có chỗ trống trong chuỗi cung ứng của NXP cũng là điều không thể xảy ra. Ngoài ra, các ngành công nghiệp y tế và vũ khí cũng đang gây ra tình trạng thiếu chip.
Chính vì vậy, bên cạnh nhóm chính là các nhà sản xuất ô tô, nhu cầu chip liên quan đến mạng/truyền thông máy tính cũng là vấn đề cần được giải quyết tại hội nghị thượng đỉnh lần này. Cụ thể là nhu cầu của AT&T, Alphabet (công ty mẹ của Google), Dell và Hewlett-Packard...
Ngoài ra, từ danh sách những khách mời "chứng kiến" mà Reuters tiết lộ, bất ngờ có hai công ty của Mỹ, một là công ty công nghệ y tế lớn nhất thế giới Medtronic Medtronic, hai là nhà sản xuất vũ khí quân sự Northrop Grumman. Điều đó cho thấy, nhu cầu đối với chất bán dẫn và chip đã thâm nhập sâu vào các lĩnh vực, không chỉ ở các ngành sản xuất thông thường.
Khi chuỗi cung ứng không còn chỗ trống, khả năng sản xuất mở rộng của TSMC đã được nhắm đến và áp lực từ Tổng thống Mỹ cũng như từ các đối tác chính có mặt tại hội nghị đã khiến nhà sản xuất chip Đài Loan phải tỏ thái độ.
TSMC hứa hẹn năng lực sản xuất tại Mỹ sẽ đáp ứng kỳ vọng của ông Biden
Để đáp lại sự mong đợi của Tổng thống Mỹ, Chủ tịch TSMC Lưu Đức Âm đành phải lên tiếng hứa hẹn: "TSMC sắp xây dựng một nhà máy wafer tiến trình 5 nanomet ở Phoenix, Arizona. Dự án này là một trong những dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất trong lịch sử của Mỹ và hợp tác song phương sẽ được đảm bảo".
Theo đó, nhà máy 5 nanomet ở Arizona của TSMC sẽ được khởi công xây dựng trong năm nay, và sản xuất hàng loạt dự kiến vào năm 2024, với vốn đầu tư khoảng 12 tỷ USD. Có điều, cho dù có bị ép hết công suất nhưng khả năng mở rộng của TSMC là có hạn vào thời điểm hiện tại và rất có thể đây chưa phải là động thái cuối cùng của Tổng thống Mỹ.
Một nhà phân tích trong ngành nhận định, nếu chính phủ Mỹ muốn đảm bảo năng lực sản xuất, họ có thể hạn chế dây chuyền của TSMC chỉ cung cấp cho các ngành công nghiệp Mỹ. Tuy nhiên, để đảm bảo cung ứng được cho cả ngành sản xuất ô tô, máy tính và mạng cũng như một số lĩnh vực khác, đây là điều không đơn giản bởi sự khác biệt về công nghệ. Đó là điều mà cả TSMC lẫn các nhà sản xuất tại Mỹ cần phải cân nhắc.
Apple muốn loại bỏ Nhật Bản khỏi chuỗi cung ứng? Các công ty Nhật Bản từng có tỷ lệ linh kiện cao nhất trong iPhone, nhưng đã bắt đầu giảm sút trong những năm gần đây. Tỷ lệ linh kiện điện tử do các công ty Nhật Bản cung cấp trong iPhone đang có xu hướng giảm dần trong những năm gần đây. Cụ thể với iPhone 12, tỷ lệ này chỉ còn...