Nhà đầu tư mất 10 Bitcoin: ‘Nhiều người trẻ đang ngộ nhận về làm giàu’
Tiềm năng bị bơm thổi của thị trường tiền mã hóa khiến nhiều nhà đầu tư tất tay vào các giao dịch, với tâm lý giống như một tay chơi cờ bạc.
Lượng Bitcoin mà Steven đã đánh mất lớn hơn con số mà nhiều người có thể tưởng tượng. Người đàn ông sống tại Scotland biết đến tiền mã hóa từ sớm, nhưng chứng nghiện giao dịch kết hợp cùng nghiện rượu suýt nữa khiến ông đánh mất tất cả.
Cơn nghiện đầu tư khiến cho Steven mất khoảng 10 Bitcoin (BTC) , tương đương 410.000 USD. Đó là cả gia tài đối với ông.
“Giao dịch giống như đánh bạc vậy”, Steven chia sẻ với Guardian.
Trạng thái cảm xúc của nhà đầu tư theo diễn biến thị trường.
Nằm tại khoa hồi sức của bệnh viện Castle Craig, Scotland, Steven cho rằng giới trẻ hiện tại đang đi con đường mà ông từng mắc phải, đó là muốn làm giàu nhanh qua việc đầu tư tiền mã hóa và bị ngộ nhận. “Nhiều người tin rằng chỉ với chiếc điện thoại, họ có thể chiến thắng thị trường”, Steven chia sẻ.
Các nguyên tắc sụp đổ khi đối mặt với thị trường
Theo Guardian, Steve vốn có thu nhập cao khi trải qua nhiều công việc khác nhau, từ xây dựng đến đào hầm. Nhờ vào khoản thu nhập này, Steven có điều kiện tham gia đầu tư tiền mã hóa.
Khi Steven bắt đầu với Bitcoin vào năm 2015, không mấy người biết về tiền mã hóa. Hiện tại, ai cũng cho rằng tiền mã hóa là phiên bản tốt hơn của nền tài chính truyền thống.
Sau vài lần thử giao dịch Bitcoin thành công, Steven ngộ nhận rằng mình có năng khiếu trong việc đầu tư. Từ đó, nhà đầu tư này đã cược hết tài sản vào thị trường. Ông không phân chia rõ ràng giữa khoản tiền tiết kiệm và đoạn dư ra dành cho đầu tư.
“Tôi cố gắng đọc mọi thứ. Tôi luôn muốn trở thành một nhà đầu tư chuyên nghiệp và tuân thủ theo những nguyên tắc đã đề ra. Tuy nhiên khi đối mặt với thị trường, tất cả quy tắc đều biến mất”, Steven nói thêm.
Một biển quảng cáo kêu gọi đầu tư BTC của Luno Money tại London, Anh.
“Tôi tất tay giống như một tay chơi poker nghĩ rằng mình đang có một ván bài hoàn hảo. Sức hút của đồng tiền khiến tôi nghĩ rằng mình sẽ sớm trở thành tỷ phú Bitcoin”, Steven mô tả kỹ hơn về tâm lý bản thân.
Quảng cáo về tiền mã hóa tại thủ đô London, Anh đã tăng chóng mặt với hơn 40.000 bảng hiệu ở khắp nơi. Các cầu thủ bóng đá, ngôi sao giải trí cũng tham gia vào cơn sốt truyền thông, chia sẻ thông tin về tiền mã hóa mà họ đang quảng cáo.
Chính phủ liên tục cảnh báo tham gia giao dịch tiền số có thể khiến nhà đầu tư thua lỗ. Nhìn chung tiền mã hóa vẫn chưa được cấp phép tại nhiều nơi. Trong khi một vài nền tảng hỗ trợ giao dịch tài sản số được phép hoạt động vì mô hình của chúng giống với thị trường truyền thống, tiền mã hóa thì không.
Video đang HOT
Các công ty và quỹ đầu tư tiền mã hóa không đảm bảo họ có đủ lượng tiền để trả lại cho những cổ đông đã tin tưởng góp vốn. Nhiều bảng quảng cáo gắn ở những khu vực công cộng có lời lẽ kêu gọi đầu tư tiền mã hóa một cách mù quáng.
Dù số lượng bảng quảng cáo tràn lan, chính phủ Anh chỉ mới điều tra và ra lệnh cấm dự án Luno Money. Tổ chức này đã kêu gọi đầu tư Bitcoin mà không có cảnh báo thua lỗ.
Những yếu tố tác động đến tâm lý nhà đầu tư
Theo Guardian, nhiều chuyên gia tin rằng các câu chuyện cảnh tỉnh như tình huống của Steven không đủ khiến cơn sốt làm giàu nhanh bằng tiền mã hóa nguội đi. Niềm tin vào việc làm giàu nhanh còn được kích động bởi các ứng dụng đầu tư.
Khi sử dụng eToro để thử nghiệm, ứng dụng đầu tư này đã khuyến khích người dùng chia sẻ về lợi nhuận của mình trong ngày với bạn bè. “Tài sản của bạn đã tăng 1,87%. Hãy chia sẻ ngày tốt lành với bạn bè”, thông báo của ứng dụng nhảy lên.
Nhiều người nổi tiếng như Kim Kardashian nhận tiền để quảng cáo cho những loại “ coin rác”, càng khiến thị trường tệ hơn.
Tuy nhiên, không có bất kỳ thông báo nào khi tài khoản sụt giảm. “Đây là một chiêu trò trong quảng cáo. Họ khuyến khích bạn chia sẻ giây phút chiến thắng nhưng bỏ quên khoảnh khắc thua lỗ. Sự việc bị hiểu sai khi ai cũng chia sẻ về lợi nhuận”, tiến sĩ Anna Lembke, giáo sư ngành tâm thần học tại đại học Stanford nhận định.
Tiến sĩ Lembke cho rằng mạng xã hội giúp cho hoạt động giao dịch tiền mã hóa được nhiều người biết đến. Mọi người thích thú với khoản đầu tư tiền số nhưng ít ai quan tâm đến việc họ có thể thua lỗ trong thời gian tới.
“Khi mạng xã hội kết hợp với các sản phẩm tài chính, một cơn sóng truyền thông sẽ ập đến”, tiến sĩ Lembke nhận định. Sự kết hợp này khiến cho mọi người rơi vào trạng thái sợ bị bỏ lỡ cơ hội (FOMO). Ai cũng lo mình sẽ lỡ chuyến tàu tiền số.
“Tâm lý đám đông khiến bất cứ ai khi tham gia vào thị trường đều khó lòng dứt ra được. Khi chiến thắng, não bộ sinh ra dopamine khiến nhà đầu tư hưng phấn. Thất bại làm hụt mất cảm giác đó khiến chúng ta muốn mau chóng làm lại để rồi có thể tiếp tục ngã”, tiến sĩ Lembke bình luận.
Dopamine là một hợp chất khi được sản sinh sẽ giúp cơ thể có cảm giác thích thú, hưng phấn. Nếu nồng độ dopamine thấp sẽ làm giảm động lực, giảm khả năng tập trung và cơ thể bị chậm lại.
Nhà đầu tư dễ mất tiền khi rơi vào trạng thái sợ bị bỏ lỡ.
Cảm giác FOMO và trạng thái hưng phấn khi chiến thắng là nguyên do dẫn đến vòng lặp thua lỗ của các nhà đầu tư. Dù trông giống với đánh bạc, đầu tư được xem là hành động chỉ có những người thông minh mới dám thực hiện.
GamCare, tổ chức quản lý Trung tâm Tư vấn về Cờ bạc tại Anh cho biết họ nhận hơn 20 cuộc gọi mỗi ngày nhờ hỗ trợ về tiền mã hóa. Hầu hết người gọi đều cho biết họ đã dành 16 giờ hàng ngày để tham gia giao dịch tiền số và đã đánh mất toàn bộ gia sản.
Bệnh viện Castle Craig cho biết hiện tại họ đang có hơn 100 ca giống như Steven đang được điều trị. “Đại dịch khiến chúng ta tham gia đầu tư nhiều hơn do dư dả thời gian”, Tony Marini, chuyên gia tâm lý trị liệu tại Castle Craig chia sẻ.
Những sai lầm của nhà đầu tư F0 trên thị trường tiền mã hóa
Thị trường tiền mã hóa phát triển nhanh, thu hút nhiều nhà đầu tư mới. Tuy nhiên, vì chưa có kinh nghiệm, người dùng dễ mất tiền vì những vấn đề cơ bản.
Khi giá của những đồng tiền mã hóa liên tục tăng, lượng nhà đầu tư mới tham gia thị trường ngày càng đông đảo. Thống kê của Finder cho thấy Việt Nam dẫn đầu trong danh sách các quốc gia có tỷ lệ người nắm giữ tiền số cao nhất. Theo đó, 40% những người tham gia khảo sát tại Việt Nam cho biết có sở hữu hoặc từng mua tiền mã hóa.
Tuy nhiên, vì mới tham gia thị trường, chưa có kỹ năng tài chính, công nghệ, nhiều nhà đầu tư bị thất thoát tài sản khi giao dịch tiền số.
Tham gia khi chưa đủ kiến thức tài chính, đầu tư
Tiến sĩ Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên cấp cao về tài chính và kế toán tại Đại học Bristol (Anh) đánh giá người mới tham gia thị trường tiền mã hóa cần hiểu rõ liệu bản thân có thích hợp hình thức đầu tư này hay không, và tự trang bị kiến thức cho mình.
Chia sẻ với PV , ông Tuấn cho rằng giống như mọi thị trường khác, tiền mã hóa cũng có rủi ro và cơ hội. Những rủi ro trong thời gian tới có thể kể đến việc thị trường đã tăng mạnh, các tin tức tích cực đang dần qua đi. Nhiều dự án có thể trì hoãn thông tin mới cho năm sau, và các chính phủ cũng đang siết chặt hoạt động trong lĩnh vực này.
Ở chiều ngược lại, vẫn có nhiều cơ hội trong thị trường, như những đợt IDO tiềm năng đã lên kế hoạch từ trước.
"Mọi thị trường đều có rủi ro và cơ hội, quan trọng là bạn hiểu rõ chúng. Nhà đầu tư phải tự 'làm bài tập' để tìm ra các cơ hội đó. Thị trường tiền mã hóa là phải tự học từ cộng đồng, tìm hiểu các white paper, hiểu thêm về công nghệ", ông Tuấn chia sẻ.
Vì chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về tài chính, nhà đầu tư mới dễ rơi vào tình trạng FOMO (Fear Of Missing Out, hội chứng tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội). Tâm lý này sẽ khiến nhà đầu tư mua ngay các loại tiền mã hóa, bất kể giá đang ở mức cao.
Tâm lý FOMO khiến nhà đầu tư mới thua lỗ.
Chia sẻ với PV , ông N.T.Trí (nhà đầu tư tiền số ngụ TP.HCM) cho biết bản thân tham gia thị trường vào thời điểm Bitcoin lập đỉnh. Vì sợ bỏ lỡ, ông Trí chọn mua các đồng altcoin để có mức lợi nhuận cao hơn. Tuy nhiên sau đó thị trường đi xuống, tài khoản của nhà đầu tư này giảm đến 300%.
Ông Tuấn cho rằng việc hiểu rõ khẩu vị rủi ro, nguồn vốn, kiến thức của bản thân đối với nhà đầu tư là rất quan trọng. Biết rõ mình là ai, nhà đầu tư có thể tránh được tâm lý FOMO.
"Không nên đầu tư chỉ vì bạn bè đầu tư, và càng không nên so sánh rằng người kia kiếm được 10 lần, 20 lần mà mình kiếm được ít. Mỗi người có khẩu vị rủi ro và sản phẩm riêng của mình", ông Tuấn nhận xét.
Theo TS. Hồ Quốc Tuấn, để kiếm được tiền trong thị trường này cần dành nhiều thời gian, công sức, chứ không đơn giản nhìn bạn bè đầu tư rồi làm theo.
"Thị trường tiền mã hóa, NFT game, hay bất kỳ thị trường nào, không phải cứ lao vào là kiếm được tiền. Đầu tư muốn kiếm được tiền phải bỏ công sức và thời gian vào tìm hiểu kỹ", ông Tuấn kết luận.
Chưa rành thao tác kỹ thuật cơ bản
Theo ông Trần Dinh, CEO công ty tư vấn và đầu tư lĩnh vực tiền mã hóa Alpha True, rào cản về kỹ thuật là một trong những thách thức đầu tiên khi tham gia thị trường. "Hiểu biết công nghệ chính là yêu cầu đầu tiên với nhà đầu tư, bởi họ phải học cách tạo ví, cách trao đổi tiền, và hiểu cả về blockchain. Đó là những cái cơ bản cần biết", ông Dinh chia sẻ.
Việc giao dịch trên nền tảng blockchain yêu cầu sự chính xác và bảo mật cao. Một thao tác sai có thể dẫn đến thất thoát số tiền lớn. Với nhà đầu tư mới tham gia thị trường, chưa có nhiều kinh nghiệm, việc thực hiện sai rất dễ xảy ra. Các vấn đề kỹ thuật người dùng mới thường gặp phải là chuyển tiền sai blockchain, hay để lộ mã bảo mật khôi phục ví.
Ngày 23/11, nhà đầu tư L.Đ.Tây (ngụ thành phố Hà Nội) đăng bài trong nhóm Coin98 Insight cho biết bản thân chuyển nhầm số token GALA trị giá 60.000 USD vào mã hợp đồng thông minh thay vì địa chỉ ví của dự án. Hiện số tiền này vẫn chưa thể lấy lại.
Bên cạnh đó, việc lưu trữ cẩn thận mã bảo mật khôi phục ví điện tử là một thao tác kỹ thuật rất quan trọng với người tham gia thị trường tiền số. Tuy nhiên, một số nhà đầu tư mới bỏ qua các khuyến nghị bảo vệ mật mã này, tạo điều kiện cho hacker tiếp cận, đánh cắp tài sản trong ví.
Chuyển sai địa chỉ khiến nhiều nhà đầu tư mất tiền.
Ngày 19/11, người dùng có tên H.L.P.Thảo, ngụ tại thành phố Hà Nội chia sẻ việc mình bị mất nhiều vật phẩm NFT lưu trữ trong ví tiền số dù không thực hiện giao dịch. Theo ông Anh Huy, chuyên gia hỗ trợ trường hợp của bà Thảo, nhà đầu tư này đã để lộ mật mã khôi phục ví vì lưu trữ trong email cá nhân.
Theo khuyến nghị từ nhà phát hành ví tiền số, phần mật mã này cần được ghi ra giấy và lưu trữ cẩn thận, không được chia sẻ cho bất kỳ ai. CNBC khuyên người dùng có thể sử dụng các công cụ như 1Password hay Lastpass để giữ mã khôi phục.
Lơ là về bảo mật
Nhà đầu tư trong nước hay tìm những token mới, giá trị thấp để đầu tư với hy vọng thu lời lớn. Tuy nhiên, các loại tiền số này thường chưa được niêm yết trên sàn tập trung như Binance hay Kucoin. Khi giao dịch trên sàn phi tập trung, không uy tín, nhà đầu tư phải đối mặt với nhiều nguy cơ bảo mật, mất cắp tài sản.
Ngày 18/11, nhà đầu tư N.Nam cho biết bản thân bị kẻ gian chiếm đoạt số tài sản trị giá khoảng 350 triệu đồng trong ví Metamask. Người này nghi ngờ việc mình từng tham gia IDO (mở bán lần đầu trên sàn phi tập trung) một số loại tiền mã hóa đã tạo điều kiện cho hacker xâm nhập, chiếm quyền ví điện tử.
Người dùng không nên cấp quyền truy cập ví cho các sàn phi tập trung.
Ngoài mời tham gia IDO, việc gửi một lượng token không thể quy đổi, buộc người dùng liên kết với sàn giao dịch phi tập trung cũng là một chiêu bài khác được hacker sử dụng. Khi người dùng nhấn liên kết, kẻ gian có thể tương tác với toàn bộ tài sản trong ví.
Theo ông Phan Huy, Quản trị viên cộng đồng Crypto cơ bản cho người mới, nhà đầu tư mới nên bắt đầu với các sàn tập trung. Trên sàn phi tập trung, người dùng chỉ tham gia với số vốn nhỏ, làm quen với cách vận hành, hoạt động của nền tảng và ví tiền số.
Ngoài ra, nhà đầu tư nên sử dụng hai điện thoại cho hai ví tiền số khác nhau. Trong đó, một ví chứa ít tài sản, dùng để giao dịch ở các sàn phi tập trung, giảm thiểu nguy cơ mất tiền.
Theo CNBC, các sàn phi tập trung không có tác nhân quản lý tài sản nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ bị tin tặc tấn công. Bên cạnh đó, hacker có thể khai thác lỗ hổng trong giao thức nền tảng để chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư. Ngoài ra, sau khi thực hiện giao dịch, người dùng nên nhanh chóng hủy quyền truy cập của nền tảng đến ví.
Nhà đầu tư bán tháo Dogecoin Dấu hiệu đi xuống gần đây của giá Dogecoin khiến nhiều nhà đầu tư bắt đầu tìm lối thoát. Trong lúc mọi sự chú ý dồn về từng biến động nhỏ nhất của giá Bitcoin và Ethereum, Dogecoin mất 21% giá trị trong 2 tuần vừa qua, hiện tại dao động ở mức 0,28 USD/đồng. Giá Dogecoin đang có chiều hướng đi xuống....