Người Việt Nam đầu tiên sang Mỹ là ai?

Nguyễn Thị Mẫn13:11 03/02/2020

Theo các tư liệu mới xác định, người Việt Nam đầu tiên sang Mỹ là ông Trần Trọng Khiêm, với đầy ắp những thăng trầm nơi đất khách và ý chí kiên cường khi về nước khai hoang lập ấp.

Bỏ quê trốn đi biệt tích

Các nguồn sách báo xưa nói tới người Việt Nam đầu tiên đi sang Mỹ là ông Bùi Viện (1841 – 1878). Ông là một nhà ngoại giao, làm quan dưới triều Nguyễn. Bùi Viện quê ở làng Trình Phố, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình đến Mỹ năm 1873, được Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ tiếp và hứa sẽ hợp tác nếu có quốc thư. Lần thứ hai, ông Bùi Viện trở lại Mỹ với bức thư của vua Tự Đức, bị Tổng thống Mỹ Ulysses Grant từ chối nên cuộc bang giao không thành.

Nhưng năm 1998, ông Mai Thanh Hải tìm thấy một số tư liệu lưu trữ tại Thư viện Quốc gia 2 TPHCM và một số tài liệu khác được biết trước ông Bùi Viện đó có một người Việt Nam sang Mỹ rồi. Đó là ông Trần Trọng Khiêm (còn có tên khác là Lê Kim), người làng Xuân Lũng, huyện Sơn Vị, phủ Lâm Thao (nay thuộc huyện Phong Châu, tỉnh Phú Thọ).

Ông Trần Trọng Khiêm sinh năm 1821 trong một gia đình nho học thuộc vùng quê có truyền thống hiếu học và yêu nước. Thuở nhỏ ông Khiêm cùng học với người anh là Trần Mạnh Trí. Cả hai anh em đều học giỏi, hay chữ. Người anh đi thi, phạm húy, suýt bị tội, ông Khiêm ngán ngẩm con đường khoa cử, bỏ đi buôn gỗ, giao thiệp và quen thân nhiều người dọc sông Thao, sông Cái (sông Hồng), từ Yên Bái qua Bạch Hạc, Việt Trì xuống đến phố Hiến (Hưng Yên).

Năm 20 tuổi ông Khiêm lấy vợ người họ Lê cùng làng. Do điều kiện buôn bán nên ông thường vắng nhà, tên cai tổng trong làng luôn tìm cách quyến rũ vợ ông. Một sớm bà đi chợ, tên cai tổng cho lính bắt cóc đưa về nhà cưỡng hiếp. Bà không chịu, chống cự lại nên bị cai tổng đánh chết và vứt xác mất tích. Khi ông Khiêm về nhà nghe chuyện liền cầm dao giết chết tên cai tổng để trả thù cho vợ. Xong ông bỏ quê quán trốn đi biệt tích.

Ảnh minh họa.

Thăng trầm nơi đất khách

Ông xuống phố Hiến rồi theo các tàu buôn của nước ngoài. Ông làm thủy thủ trên tuyến đường biển từ Hương Cảng (Hồng Kông), Hoàng Tân (Yokohama – Nhật Bản), London (Anh), Amsterdam (Hà Lan)… Trần Trọng Khiêm nói thông thạo tiếng Quảng Đông, tiếng Anh. Khoảng năm 1847 – 1848, Trần Trọng Khiêm tới Mỹ, bỏ tàu lên bờ tìm cách sinh sống lâu dài.

Khoảng năm 1854 – 1855, Trần Trọng Khiêm rời Mỹ, tìm cách quay về quê hương và như vậy, ông Khiêm đã sống và làm nhiều nghề trên đất Mỹ trong khoảng 7 – 8 năm. Suốt thời gian trốn chạy giữa năm 1843, làm nghề thủy thủ đường biển và trên đất Mỹ, ông Khiêm đều khai tên tuổi theo họ vợ là họ Lê và tên là Kim gần gũi với cách phát âm tên Khiêm – còn giấy tờ ghi theo lối Mỹ là Lee Kim.

Vào những năm đầu khi ông Trần Trọng Khiêm tới Mỹ, đất nước này đang mở chiến tranh 1846 – 1848 với Mehicô ở phía Nam, Mỹ thắng trận, chiếm được một vùng đất bao la của Mehicô. Ông Khiêm cùng nhiều người Hoa kéo lên bờ biển phía Tây nước Mỹ, nơi phần đất mới chiếm được của Mehicô, liên tiếp tai nạn núi lửa và động đất, đầy rẫy thú dữ trên núi, trong rừng, nhưng nguy hiểm hơn cả, vùng này không có nô lệ da đen và cũng rất ít người bản địa da đỏ, thực dân da trắng coi dân da vàng là nguồn nhân công chủ yếu đẩy vào làm các việc nguy hiểm nhất khai phá rừng rậm hoang vu…

Trần Trọng Khiêm cảm thấy cái chết rình rập ngày đêm, nên cùng một số người Quảng Đông bỏ trốn lên phía Bắc, chen chúc vào đám người đi đào vàng, tìm vận may. Sốt rét và rắn độc là hai kẻ thù đáng sợ nhất của dân đào vàng thời đó. Ông Khiêm trở về California, nhờ trí thông minh của mình, ông tự rèn luyện thành một nhà báo tự do và sau đó trở thành một bình bút thường trực của báo hằng ngày Daily Evening, với đề tài chủ yếu là cuộc sống khủng khiếp của nô lệ và kẻ đi làm thuê ở nước Mỹ.

Chí Đức

Theo Kiến thức

Video đang HOT

Xuân Canh Tý: Những điều thú vị ít ai biết về loài chuột

Năm Canh Tý 2020 sắp tới, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về những đặc điểm và tập tính thú vị của loài chuột, con vật đứng đầu trong 12 con giáp.

Sở hữu ngoại hình nhỏ bé, tuy nhiên, loài vật này lại có trí thông minh, sự linh hoạt, nhạy bén và khả năng sinh sản với tốc độ đáng ngạc nhiên.

Một con chuột sơ sinh khi vừa được đẻ ra sẽ chưa thể mở mắt và bị mù hoàn toàn. Đặc biệt, đến lúc trưởng thành, chuột vẫn bị mù màu và chỉ có thể nhận biết thế giới qua 2 gam màu đen-trắng

Theo các nhà khoa học, chuột sở hữu khả năng thị giác kém là do tập tính sinh hoạt của chúng. Đây là loài vật hoạt động về đêm. Ở thời điểm này, một đôi tai thính và một chiếc mũi nhạy bén sẽ cần thiết hơn một đôi mắt sáng

Chuột là một loài động vật thông minh và nhanh nhẹn. Một số con chuột còn giả chết nếu quá sợ hãi hoặc không tìm được cách thoát thân. Đặc biệt, những con chuột được thuần hóa hay nuôi làm thú cưng còn biết chia tổ thành chỗ ăn uống, ngủ và đi vệ sinh

Ngoài ra, chuột là động vật có tính tò mò cao. Chúng có khả năng học được các thủ thuật do con người dạy. Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã đặt những chú chuột vào trong một mê cung phức tạp. Sau một khoảng thời gian ngắn, chúng đã khám phá ra các lối tắt, kẽ hở và tìm được đường ra khỏi mê cung

Loài chuột sở hữu một khả năng sinh sản vượt trội, đặc biệt là chuột nhắt

Loài chuột có thể thụ thai khi chỉ mới 5 tuần tuổi. Mỗi lứa, chuột có thể đẻ 6-20 con non. Đặc biệt, cứ mỗi 3 tuần, một con chuột có thể mang thai và sinh đẻ tiếp một lứa. Trung bình, một con chuột cái đẻ 50 con một năm

Những con chuột sơ sinh thoạt tiên không có lông, chi rất nhỏ và bị mù. Sang ngày thứ hai, chúng bắt đầu có đuôi và dái tai. Ngày thứ ba, chân của chúng đã rất phát triển. Tới ngày thứ mười, những con chuột sẽ mở mắt và lông mọc kín cơ thể. Khi được hai tuần tuổi, chúng rời khỏi tổ và bắt đầu khám phá thế giới

Để chứng tỏ sự "nam tính" của mình, một con chuột đực sẽ rơi nước mắt. Các nhà nghiên cứu Nhật Bản đã phát hiện thấy chuột đực tiết ra pheromone trong chất lỏng làm ướt đôi mắt của chúng

Pheromone trong chất tiết ra này có thể sẽ được con cái nhận ra khi chúng "âu yếm" khuôn mặt của nhau. Đây là cơ sở giúp con cái tìm ra bạn đời tiềm năng của mình

Chuột nằm mơ khi ngủ: Khi các con chuột co tròn để ngủ, những ký ức trong ngày của chúng sẽ hiện về - trạng thái mà các nhà khoa học cho là tương ứng với giấc mơ của con người

Theo các nhà khoa học, trong khi ngủ, các dây thần kinh trong vùng hình ảnh của chuột tiếp xúc với dây thần kinh trong vùng hippocampus. Qua đó, giấc ngủ của chuột giúp củng cố lại những hoạt động trong ngày và làm cho những ký ức này trở thành dài hạn

Giống như các loài gặm nhấm khác, chuột sở hữu bộ răng cửa lớn, sắc và không ngừng phát triển. Răng của chúng phát triển với tốc độ 0,3mm mỗi ngày

Do đó, loài chuột luôn phải mài mòn răng vào các vật cứng để bộ răng cửa không quá dài đến mức vướng víu hay thậm chí là đâm thủng hộp sọ và gây ra đau đớn

Việc mẹ ăn thịt chính con non của mình xuất hiện ở không ít các loài động vật, trong đó có cả chuột

Các nhà khoa học cho biết, khi vừa sinh xong, nếu cảm thấy nguồn thực phẩm không đủ để chăm sóc tất cả con non, chuột mẹ sẽ chọn ra đứa con yếu nhất hoặc bị dị tật để ăn thịt, nhằm tăng cơ hội sống cho các cá thể sơ sinh khỏe mạnh còn lại. Đặc biệt, chuột vẫn chăm sóc các con chuột sơ sinh dù đó không phải là con mà chúng sinh ra

Sở hữu chiều dài khiêm tốn, trung bình từ 3-10cm, tuy nhiên, chuột có thể nhảy lên với độ cao khoảng 25,4cm, cao gấp 2,5 đến hơn 8 lần chiều dài cơ thể chúng

Ngoài khả năng nhảy ấn tượng, loài chuột còn có thể leo trèo. Chúng có thể leo dây với tốc độ cực "khủng" hay leo lên bề mặt phẳng đứng cao tới 2m

Đổi lại đôi mắt kém, loài chuột sở hữu một năng lực thính giác tuyệt vời. Đặc biệt, đôi tai của loài gặm nhấm này có thể nghe được âm thanh siêu âm tần số 1-100 kHz. Trong khi đó, phạm vi thính giác của con người chỉ từ 20 Hz đến 20 kHz

Nhờ khả năng này, những con chuột hoàn toàn có thể liên lạc với nhau mà không hề bị con người phát hiện

Khi chui qua những khe hẹp, loài chuột đã vận dụng khả năng linh hoạt của mình một cách đáng kinh ngạc

Chuột có thể uốn cong hoặc ép cơ thể của mình trở nên phẳng bẹt để chui lọt qua những khe nhỏ hay lỗ hổng có kích thước chỉ bằng 1/4 cơ thể của chúng

Kiều Phương (Tổng hợp)

Theo anninhthudo.vn

Ngắm những phiên bản động vật hoang dã có thật của Pokemon Không rõ do tình cờ hay cố ý, những động vật hoang dã này giống hệt như những sinh vật Pokemon đang nổi tiếng khắp nơi. Bên trái là sinh vật Pokemon có tên là Burmy, một Pokemon ấu trùng có một cái miệng như mỏ chim và đôi mắt màu vàng sáng, quanh thân bao bọc bởi những chiếc lá giống như...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Nóng: Diệp Lâm Anh và chồng cũ bị bắt cận cảnh tái hợp sượng trân, nhưng biểu cảm của 2 người đẹp bên cạnh mới là thú vị!00:42

Hot nhất MXH: Paparazzi lần đầu tung clip "full HD" tóm Lưu Diệc Phi hẹn hò Song Seung Hun00:16

Cảnh ái nữ cựu Chủ tịch "tám" với Chu Thanh Huyền ngỡ bình thường bỗng bị hội mẹ chồng online vào phán xét 1 điều00:43

Em trai Sơn Tùng và Thiều Bảo Trâm "đụng mặt", chỉ nói đúng 1 câu khiến Hải Tú ngay lập tức bị réo tên00:20

Sự thật clip cô dâu Sóc Trăng thất thần trước mâm quả sơ sài của nhà trai00:38

Chi nghìn USD đến Việt Nam, khách Tây ngồi rửa bát, tự nhóm bếp củi nấu cơm01:24

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Thảm đỏ khủng hôm nay: Thùy Tiên đọ sắc 2 Hoa hậu quốc tế, Ý Nhi lại gây chú ý hậu "dao kéo"01:20

Trấn Thành giật bắn người, Uyển Ân biến sắc khi nhìn thấy 1 thứ không phải ai cũng dám thử!00:32

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tảng băng trôi lớn nhất thế giới lại bắt đầu di chuyển

10:36:29 19/12/2024

Tảng băng trôi lớn nhất thế giới A23a đã thoát khỏi vị trí mắc kẹt và bắt đầu hành trình mới qua Nam Đại Dương, theo thông tin từ Cơ quan Khảo sát Nam Cực của Anh (BAS).

Quả trứng 'siêu quý hiếm' được bán với giá 6 triệu đồng

06:52:00 19/12/2024

Quả trứng hình cầu siêu hiếm tỷ quả có một được một người đàn ông quyên góp cho tổ chức từ thiện đã được bán với giá 200 bảng Anh (hơn 6 triệu đồng)

Kỹ năng săn mồi tuyệt đỉnh của loài vật có biệt danh 'ma cà rồng'

06:51:46 19/12/2024

Mèo đốm Kodkod là một giống mèo rừng quý hiếm, mặc dù có kích thước nhỏ nhưng leo núi cừ khôi và mỗi lần đi săn chúng lại trở nên rất dữ tợn và quyết liệt.

Bí ẩn về loài cá heo không vây nước ngọt duy nhất trên thế giới

06:51:33 19/12/2024

Cá heo sông Dương Tử là một loài cá heo đặc hữu có khả năng thích nghi đặc biệt với môi trường nước ngọt, được phân bố tại khu vực hạ lưu sông Dương Tử, Trung Quốc.

Nam du khách bị dính chặt lưỡi vào tảng băng tại trung tâm thương mại

09:12:38 18/12/2024

Khoảnh khắc một nam du khách bị dính chặt lưỡi vào một tác phẩm nghệ thuật bằng băng đặt bên ngoài trung tâm thương mại nhanh chóng thu hút sự chú ý.

Bị khiếu nại, nhà hàng Nhật Bản ngừng dịch vụ 'tát cho tỉnh rượu'

06:52:47 18/12/2024

Chuỗi nhà hàng Nhật Bản nổi tiếng với dịch vụ tát cho tỉnh rượu dừng phục vụ loại hình này sau khi thực khách khiếu nại bị thương.

Nguồn gốc của những thiên hà kỳ quái trong vũ trụ

06:29:19 18/12/2024

Phát hiện mới đã giải thích một bí ẩn thiên văn lâu đời và xác định lại hiểu biết của chúng ta về sự hình thành các thiên hà từ thuở sơ khai của vũ trụ.

Sự thật về người ăn xin ở vỉa hè có 1,5 tỷ đồng gửi ngân hàng

18:58:17 17/12/2024

Cảnh sát phát hiện người phụ nữ thường xuyên ngồi ăn xin ở vỉa hè sở hữu tài khoản ngân hàng có 2 triệu Baht (gần 1,5 tỷ đồng) và hàng trăm triệu tiền mặt.

Người phụ nữ 50 tuổi hẹn hò trai trẻ 23 tuổi, gia đình có phản ứng bất ngờ

10:35:49 17/12/2024

Nếu chỉ nhìn ảnh, nhiều người nghĩ rằng Cherie Salinas (50 tuổi) và Mickey Swearingon (23 tuổi) là người thânchứ không phải là một cặp đôi. Bởi, Mickey bằng tuổi con trai của Cherie.

Loài cá khổng lồ có 'vũ khí bí mật' để góp phần cứu hành tinh

10:32:50 17/12/2024

Cá voi đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại biến đổi khí hậu. Chúng giúp luân chuyển chất dinh dưỡng, làm giàu nguồn thức ăn cho tảo biển - loài hấp thụ carbon và lưu trữ carbon trong cơ thể.