Người trẻ tự tử: Cuộc trốn chạy ích kỷ, hèn nhát?

Thời gian gần đây, những vụ tự tử do gia đình ngăn cấm của một số bạn trẻ diễn ra khá phổ biến. Nó không chỉ gây ra nỗi đau, sự mất mát cho gia đình họ mà còn tác động xấu đến giới trẻ, gây đau đớn cho gia đình và tạo ra nhiều hệ lụy về mặt xã hội.

Những vụ việc trên cho thấy, dường như cái chết đang là lựa chọn của không ít bạn trẻ để giải quyết bế tắc. Phải chăng, giới trẻ ngày càng yếu đuối, ích kỷ?

Bức ảnh cặp đôi tự tử được đưa vào bệnh viện cấp cứu trong trang phục cô dâu, chú rể được chia sẻ trên mạng.

Tự tử vì bị gia đình ngăn cấm chuyện tình cảm

Khoảng 22h tối 9/9/2020, một số người dân sống tại chung cư ở số 29 Liễu Giai (P.Ngọc Khánh, Q.Ba Đình, Hà Nội) nghe thấy 2 tiếng động rất lớn phát ra tại khu vực sảnh chung cư. Sau tiếng động, người dân ra kiểm tra thì phát hiện 2 thi thể trong tình trạng không nguyên vẹn.

Nữ nạn nhân cũng để lại mẩu giấy viết nguyện vọng hiến tạng để cứu người khi cần. Bước đầu cơ quan chức năng xác định bị ngăn cấm chuyện tình cảm, chị Nguyễn Hoàng A. (24 tuổi, ở P.Nhân Chính, Q.Cầu Giấy) và anh Nguyễn H. (24 tuổi, ở P. Quỳnh Lôi, Q. Hai Bà Trưng) đã thuê một căn hộ ở tầng 35, tòa nhà M1 thuộc khu chung cư 29 Liễu Giai rồi nhảy lầu tự tử.

Chiều 4/7/2019 tạ i xã Nam Càn, huyện Kỳ Sơn ( Nghệ An) xảy ra vụ việc một đôi nam nữ tử vong do ăn lá ngón. Đó là Và Y Ua (SN 2002, trú bản Nậm Càn, xã Nậm Càn, Kỳ Sơn) và Vừ Bá Nênh (SN 2003, trú bản Phù Khả 1, xã Na Ngoi, Kỳ Sơn).

Đôi nam nữ trên có tình cảm với nhau nhưng không được 2 gia đình chấp nhận vì cả hai chưa đủ tuổi kết hôn, nên vào chiều ngày 3/7, em Và Y Ua và Vừ Bá Nênh đã rủ nhau lên rừng tìm lá ngón để tự sát. Cả hai đều tử vong sau đó.

Lực lượng chức năng tỉnh Đắk Nông đã vớt được thi thể của hai nạn nhân là anh Nguyễn Văn Hùng (SN 1999, trú ở tỉnh Đắk Lắk) và chị Vũ Thị Linh (SN 2000, trú ở xã Đắk Sin, huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông) tại hồ nước ở trung tâm thị xã Gia Nghĩa.

Nhận được tin báo, Công an thị xã Gia Nghĩa đã có mặt cùng với lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh Đắk Nông tổ chức lặn tìm kiếm. Đến 18h30 cùng ngày, thi thể của hai nạn nhân được tìm thấy trong tư thế ôm nhau chết dưới lòng hồ.

Theo một người bạn của nạn nhân, cách đây hơn một năm, Hùng và Linh quen nhau rồi nảy sinh tình cảm. Anh Hùng xuống thị xã Gia Nghĩa làm phục vụ cho một quán nhậu, còn chị Linh từ xã Đắk Sin lên làm phục vụ cho một quán cà phê. Sau đó, chuyện tình cảm của Hùng và Linh bị gia đình phát hiện và có ý ngăn cấm.

Ngày 2/10/2017, trên địa bàn xã Lộc Đức (huyện Bảo Lâm) xảy ra vụ việc thầy giáo tự tử. Trong quá trình công tác, thầy giáo có tình cảm sâu đậm với một cô gái nhưng không được gia đình đồng ý nên đã treo cổ tự tử trong nhà tắm thuộc khu tập thể của nhà trường.

Một thiếu nữ cảm với một thanh niên tên Sơn Mệnh (25 tuổi, ngụ phường 2, TP Sóc Trăng), làm công nhân thủy sản tại khu công nghiệp An Nghiệp đã vài tháng nay. Tuy nhiên do thiếu nữ đang học lớp 9 nên gia đình không cho phép cô qua lại với Mệnh.

Đêm ngày 27/2, do buồn chuyện này nên Mệnh đã uống thuốc độc tự tử và chết vào sáng hôm sau. Sáng ngày 28/2, thiếu nữ chạy xe máy lên cầu Mỹ Thanh cách nhà gần 30 km, rồi gieo mình xuống sông. Khi thi thể thiếu nữ đang được các lực lượng chức năng tìm kiếm cũng là lúc Sơn Mệnh đang được gia đình đưa đi hỏa táng.

Vào tháng 12/2017, một nam sinh lớp 11 ở TP. Huế đã gieo mình xuống sông Hương đoạn qua cầu Bạch Hổ tự tử vì bị cấm yêu. Được biết nam sinh tên N. có quan hệ yêu đương với một nữ sinh lớp 11 ở tỉnh Quảng Trị nhưng gia đình không đồng ý.

Đầu tháng 4/2014, thông tin cặp đôi T.A và Tr.A tự tử tại một nhà nghỉ trên phố Ngô Quyền, Hà Đông, Hà Nội được một số dân mạng chia sẻ đã khiến nhiều người bất ngờ và bàng hoàng.

Là người đồng tính, khi bị gia đình phát hiện và ngăn cấm, đôi bạn đã cùng nhau quyên sinh. Trước khi chết, cặp đôi đã chụp ảnh tình cảm bên nhau và tung lên mạng xã hội với lời đề tựa: “Giữ những điều đẹp nhất. Lần đầu cũng là lần cuối. Hóa đôi bướm đẹp nhất thế gian”.

Ngày 25/4/2014, cộng đồng mạng tiếp tục bàng hoàng khi hay tin một cô gái trẻ ở TP.HCM nhảy cầu Tân Thuận (Q.7) tự tử sau khi cãi nhau với bạn trai. Cô gái tên V., sở hữu ngoại hình xinh xắn, chủ một cửa hàng làm đẹp. Trước đó, vào ngày (24/4), V. đăng dòng status đầy ẩn ý: “Em xin lỗi anh… Con xin lỗi mẹ… Xin lỗi các bạn”.

Nỗi đau nhìn từ hai phía

Chỉ vì bị cha mẹ ngăn cấm chuyện tình duyên, một số bạn trẻ sau khi đã cố gắng thuyết phục với gia đình nhưng không thành thì đành mang tiếng “đứa con bất hiếu”, rủ người yêu đi đăng ký kết hôn rồi tìm cách ra ở riêng (nhưng trong trường hợp này, nhiều cặp vợ chồng vẫn bị cha mẹ tìm đến gây khó khăn, ép buộc phải ly hôn, nếu không sẽ từ mặt).

Một số khác, do chưa suy nghĩ thấu đáo đã có những lựa chọn tiêu cực, thậm chí tìm đến cái chết để bày tỏ thái độ phản kháng trước yêu cầu mang tính ép buộc của bậc sinh thành. Họ mượn cái chết để giải thoát cuộc đời bằng cách uống thuốc độc, thắt cổ, nhảy lầu hoặc trẫm mình xuống sông… Điều đáng nói, những nạn nhân tìm đến cái chết đều còn rất trẻ, đa phần họ mới ngoài 20 tuổi, thậm chí có người mới 18, 19 tuổi đời.

Theo TS. Đinh Phương Duy (Hội Khoa học tâm lý giáo dục TP.HCM), những bạn trẻ tự tử là mất giá trong mắt mọi người. Hành động đó không phải là anh hùng, cao thượng mà là tự mình chối bỏ trách nhiệm. Tự tử là tự mình tìm một lối thoát ích kỷ, cho riêng mình trong phút chốc.

Tự tử không khiến tình yêu của các bạn đẹp đẽ lên. Tự tử chỉ là cuộc trốn chạy hèn nhát. Không những thế, nó còn là cách hành xử ích kỷ với cha mẹ mình, những bạn bè, người thân của mình.

Chuyên gia tâm lý Đào Lê Hòa An (Trung tâm Ý tưởng Việt) cũng từng đưa ra lời khuyên cho các bạn trẻ khi yêu: “Hãy yêu thương bản thân trước khi yêu thương một ai đó! Hãy thật thông minh, nhạy bén, quan sát, tìm hiểu bằng một cái đầu lạnh và một trái tim nóng để có thể chọn cho mình một người thực sự phù hợp”.

Để tránh xảy ra những điều đáng tiếc, mỗi bạn trẻ cần trang bị cho mình những kỹ năng sống cần thiết. Các bạn trẻ cần đi nhiều, gặp gỡ những mảnh đời bất hạnh, bệnh tật nhưng họ vẫn có nghị lực vươn lên, có cuộc sống tươi đẹp. Đặc biệt là những kỹ năng vượt qua những cú sốc và thận trọng, sáng suốt trong việc trao gửi tình cảm cho một ai đó.

Các bạn trẻ tự tử thật đáng thương và đáng trách, tuy nhiên, các bậc cha mẹ cũng cần rút kinh nghiệm về cách ứng xử của mình. Họ can thiệp quá sâu vào việc trưởng thành của con mình, cho rằng có thể giúp con hạnh phúc hay ngăn ngừa con không phạm phải sai lầm. Mà quên mất rằng hầu hết mọi người chỉ có trưởng thành thông qua việc vấp ngã và đứng dậy. Chuyện yêu đương cũng thế. Đó là một trải nghiệm. Các bậc cha mẹ không thể cấm cản.

Nhìn nhận ở khía cạnh pháp lý, hôn nhân phải dựa trên cơ sở tự nguyện, tiến bộ, xuất phát từ tình yêu chân chính, không ai có quyền ép buộc người khác làm trái với ý chí kết hôn của mình. Quyền tự do hôn nhân đã được Luật Hôn nhân và Gia đình thừa nhận bảo vệ nhằm đảm bảo cho mỗi cá nhân được quyền yêu thương, kết hôn với người bạn đời lý tưởng của mình.

Bất kể hành động nào nhằm cản trở quyền tự do yêu thương, tự do kết hôn; tùy vào tính chất, mức độ của hành vi và hậu quả xảy ra, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội danh liên quan.

Người nào cưỡng ép người khác kết hôn trái với sự tự nguyện của họ, cản trở người khác kết hôn hoặc duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ hoặc cưỡng ép hoặc cản trở người khác ly hôn bằng cách hành hạ, ngược đãi, uy hiếp tinh thần, yêu sách của cải hoặc bằng thủ đoạn khác, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 3 năm” (Điều 181 BLHS về Tội cưỡng ép kết hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, cản trở ly hôn tự nguyện).

Vậy nên, các bậc cha mẹ cần sự chia sẻ, đồng cảm với con em mình trong chuyện lựa chọn bạn đời. Đừng vì dựa vào uy quyền làm cha, làm mẹ để ép buộc con cái đã trưởng thành phải thực hiện theo ý muốn chủ quan của mình.

Trong mọi trường hợp, việc con cái lựa chọn ai, yêu ai thì cha mẹ chỉ nên góp ý, định hướng cho con chứ không phải can thiệp trực tiếp vào cuộc đời của con. Các bậc phụ huynh chỉ có thể chuẩn bị sẵn sàng cho việc con bạn nếu ngã. Hãy cứ để chúng ngã và tìm cách đứng lên. Điều bố mẹ nên làm chỉ là trở thành một bờ vai, điểm tựa chứ đừng tranh làm tay vịn, đòn bẩy hay tệ hơn là xây rào quanh con.