Người trẻ mờ mắt, suy thận vì căn bệnh âm thầm tàn phá sức khoẻ
Đái tháo đường được xem là kẻ tàn phá sức khoẻ âm thầm nhưng ghê gớm khi nó làm đường huyết người bệnh tăng cao, huỷ hoại mọi bộ phận từ mắt, tim, thận, mạch máu…
Gần đây, thấy mắt mình mờ hơn, chị Hoàng Thị Huệ (42 tuổi, TP.HCM) nghĩ mình đã có tuổi, hoặc có thể bị viễn thị. Tình trạng này khiến chị hay bị đau nhức mắt, mệt mỏi.
Chị Huệ thăm khám và bác sĩ cho biết có tổn thương ở đáy mắt. Bác sĩ khuyên chị kiểm tra sức khoẻ tổng quát. Kết quả hết sức bất ngờ, đường huyết của chị Huệ cao tới 11mmol/l lúc đói. Từ trước tới nay chị không hề biết mình bị đường huyết cao.
Hay trường hợp của anh Nguyễn Văn Huy – 39 tuổi, trú tại Bình Dương cũng bị đường huyết cao. Khi tới bệnh viện khám, anh Huy cho biết mình đi tiểu và phát hiện kiến bu. Nghe hàng xóm nói kiến bu là tiểu ra đường nên anh Huy mới đi khám. Kết quả anh bị đái tháo đường, lượng đường huyết rất cao lên tới 13,2 mmol/l. Đặc biệt, chức năng thận của anh Huy cũng bị ảnh hưởng rất nhiều và đang có dấu hiệu suy thận độ 2.
TS Trần Quang Nam – Trưởng khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết đái tháo đường là bệnh không lây nhiễm nhưng gia tăng rất nhanh. Hiện nay, rối loạn đường huyết, rối loạn mỡ máu đang “tàn phá” sức khoẻ dân số. Tỷ lệ bệnh ngày càng gia tăng theo sự phát triển của xã hội.
Tiến sĩ, bác sĩ Trần Quang Nam khám cho bệnh nhân.
Nếu 15 – 20 năm về trước chỉ 1 – 2% dân số mắc đái tháo đường thì hiện tại tỷ lệ đái tháo đường tính trung bình giao động từ 5-6%. Những nghiên cứu gần đây cho thấy thậm chí tỷ lệ mắc còn lên tới 7-8%.
Đái tháo đường hay gặp nhất là tuyp 1 và tuyp 2. Đái tháo đường tuyp 1 hay gặp ở người bệnh trẻ có các triệu chứng mệt, tiểu nhiều, khát nhiều. Đối với tuyp 1 biểu hiện của rối loạn đường huyết rõ rệt hơn.
Video đang HOT
Người bị đái tháo đường do tuyến tuỵ không hoạt động khiến cơ thể không tiết ra insuline để chuyển hoá thức ăn. Thiếu insuline nên đường không được đưa vào tế bào khiến cơ thể huy động mỡ vào tế bào sản sinh đường, khiến người bệnh sụt cân rất nhanh. Để duy trì tình trạng sức khoẻ bình thường, người bệnh phải tiêm insuline suốt đời. Nếu không tiêm insuline, người bệnh có thể bị hôn mê, nguy hiểm tính mạng.
Đái tháo đường tuyp 2 hay gặp ở người lớn tuổi, nhưng hiện nay người mắc bệnh đang trẻ hoá. TS Nam cho biết, những trường hợp 15, 20 tuổi mắc bệnh đều là trường hợp thừa cân, béo phì.
Đái tháo đường tuyp 2 do nhiều yếu tố như gia tăng cân nặng quá mức gây thừa cân béo phì, dinh dưỡng không hợp lý, ít vận động. Ngoài ra, đái tháo đường cũng có yếu tố di truyền. Người có anh, chị em, bố mẹ mắc đái tháo đường thì nguy cơ mắc bệnh này sẽ cao hơn người bình thường.
Hiện nay người bệnh đái tháo đường nếu mắc thêm các bệnh cúm, bệnh COVID-19, sốt xuất huyết…, nguy cơ biến chứng cao hơn rất nhiều, nhất là ở người kiểm soát đường huyết không tốt. Đường máu cao miễn dịch giảm làm virus dễ tiếp xúc với người bệnh hơn.
Dấu hiệu của bệnh đái tháo đường
TS Nam cho biết khi đường huyết cao làm cơ thể thay đổi, người bệnh có triệu chứng tiểu nhiều, khát nhiều, uống nhiều nước, sụt cân. Tại phòng khám của BV Đại học Y Dược TP.HCM, BS Nam gặp nhiều than thở của bệnh nhân như mệt mỏi, tiểu nhiều nhất là về đêm, uống nước nhiều. Có những người lần đầu đi khám đường huyết đã rất cao.
Tuy nhiên, bác sĩ Nam cũng cho biết khi có triệu chứng thì đường huyết của người bệnh đã rất cao. Nhiều người không có triệu chứng, chỉ đến khi có biến chứng suy thận, mờ mắt, suy tim mới biết mình mắc đái tháo đường. Thậm chí, có bệnh nhân loét chân, nhiễm trùng lâu lành, tê chân cũng do đường huyết tăng cao nhưng không biết.
TS Nam khuyến cáo nếu bạn nằm trong nhóm nguy cơ trên, không nên chờ đợi dấu hiệu mới đi khám mà nên chủ động đi kiểm tra sức khoẻ thường xuyên, thử máu để phát hiện sớm đường huyết cao.
Snack, kẹo dẻo - thực phẩm đại kỵ với người đái tháo đường
Người bệnh đái tháo đường nên dùng những thực phẩm tốt để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm liên quan đến tim, thận.
Ths.BS Trần Nguyễn Quỳnh Trâm - nguyên bác sĩ khoa Nội tiết - Bệnh viện Chợ Rẫy, TP.HCM, người bệnh đái tháo đường cần chế độ ăn đặc biệt để kiểm soát đường máu. Ngoài thực phẩm trong bữa ăn chính thì một số thực phẩm ăn vặt cũng cần tránh.
Snack
Thành phần chủ yếu của snack gồm bột mì, bột bắp, dầu thực vật, khoai tây, các loại ngũ cốc, đậu phộng. Để tạo nên một gói snack không thể thiếu phụ gia như muối, đường, hương nước tương, chất điều vị, chất tạo ngọt tự nhiên, chất chống vón, chất ổn định...
BS Trần Nguyễn Quỳnh Trâm cho biết, snack được chế biến sẵn, không có giá trị dinh dưỡng cao, chỉ chứa nhiều chất béo, bột và nhiều muối. Snack được chiên ở nhiệt độ cao để làm giòn, thơm, vàng nên làm mất đi các chất dinh dưỡng. Khi chiên thực phẩm ở nhiệt độ cao, dầu mỡ sẽ sinh ra các chất không tốt cho sức khỏe. Chỉ số đường huyết (GI) snack bắp là 72 GI (ở mức cao), snack khoai tây là 56 GI (mức trung bình).
Người bình thường ăn snack nhiều có thể gây thừa cân, béo phì. Snack nhiều muối, ăn mỗi ngày có thể làm tăng đường huyết, tăng lượng cholesterol trong máu, thừa cân... nguy hiểm cho người bệnh đái tháo đường.
Snack được chế biến sẵn, không có giá trị dinh dưỡng cao, chỉ chứa nhiều chất béo. (Ảnh minh họa)
Kem
Thành phần chính của kem gồm sữa tươi, sữa bột nguyên kem, chất béo từ sữa, bơ, đường aspartame, đường dextrose mono, phụ gia điều vị, chất béo.
Trong khẩu phần kem vani 100g chưa khoảng 6%-7% protein, 47% là chất béo (trong đó 70% chất béo bão hòa hoặc chất béo không có lợi), khoảng 42% carbohydrate.
Kem có chỉ số đường huyết (GI) ở mức trung bình là 52. Dù vậy, việc kem có chứa nhiều chất béo và đường dễ gây thừa cân, tăng đường huyết nhanh chóng. Kem không phải là món ăn vặt tốt cho người đái tháo đường.
Kẹo dẻo
Thành phần chủ yếu của kẹo dẻo bao gồm: sirô glucose, đường, gelatin, đường dextrose (làm từ bắp), hương liệu nhân tạo... Kẹo dẻo có chứa rất nhiều đường dễ làm tăng đường huyết ở cả người bình thường và người đái tháo đường.
Thành phần của kẹo có chứa đường dextrose, các nhà khoa học Mỹ cảnh báo dễ gây tăng cân, nổi mụn trứng cá và các vấn đề xấu về da, tăng nguy cơ tim mạch, tăng đường huyết nhanh chóng...
Khi nạp quá nhiều đường dextrose vào cơ thể có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, thở dốc, tiêu chảy, nồng độ magie và phốt pho trong máu thấp, đường huyết cao, mất khả năng nhận thức... Vì vậy, người bệnh đái tháo đường không ăn kẹo dẻo.
Kẹo mè xửng
Đây là kẹo được làm từ bột gạo, đường, đậu phộng, mè, mạch nha. Trong kẹo mè xửng có mạch nha là một trong những thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) cao hơn 70. Ngoài mạch nha, nó còn nhiều đường tinh, chỉ số đường huyết 64 GI. Món ăn này dễ gây tăng đường huyết, người bệnh đái tháo đường cần tránh.
Me ngào đường
Thực phẩm này được làm từ me chín bỏ vỏ, đường, ớt bột, muối tinh, bột nếp. BS Trâm cho biết, me ngào đường có vị chua nhẹ, ngọt và cay, dẻo dai. Tuy nhiên, me ngào đường dễ khiến người bệnh tăng đường huyết do chứa nhiều đường. Me chín có chỉ số đường huyết là 64 GI, trong khi me được ngào thêm với đường khiến chỉ số đường huyết tăng cao hơn. Tỷ lệ làm me ngào đường phổ biến là 500g me sử dụng khoảng 650g đường.
Giải đáp thông tin phụ nữ mang thai ăn nhiều bòn bon gây dị tật thai nhi Bòn bon là một loại trái cây được khá nhiều người ưa chuộng. Ngoài hương vị thơm ngon, dễ ăn thì bòn bon còn mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. 1. Bòn bon là loại quả giàu dinh dưỡng Quả bòn bon (một số nơi còn gọi quả boòng boong) là một loại trái cây quen thuộc, được trồng nhiều...