Người lính già với vở rối nước “đán.h B52″
Đào Thục – một làng quê ở ngoại ô Hà Nội thuộc huyện Đông Anh – có phường rối nước trên 300 năm tuổ.i. Bên cạnh các vở diễn truyền thống của làng như “Ba khí giáo trò”, “Lên võng xuống nước”, “Trâu chui ống”… từng mê hoặc bao lớp người, nay có thêm vở mới: “Đán.h B52″.
Tiểu Đoàn trưởng Đinh Thế Văn (đội mũ) đang thuyết minh cách đán.h B.52 với Chủ tịch Tôn Đức Thắng (ngoài cùng bên trái) và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: Tư liệu gia đình ông Đinh Thế Văn.
Tác giả của vở rối mới toanh này là ông Đinh Thế Văn – vị Tiểu Đoàn trưởng Tiểu đoàn 77 bộ đội tên lửa từng hạ B52 trong chiến dịch 12 ngày đêm Hà Nội bằng cách đán.h độc đáo của mình.
Hai lần đán.h “Điện Biên Phủ”
Nhà có hai anh đầu tham gia kháng chiến chống Pháp nhưng năm 16 tuổ.i (1953), Đinh Thế Văn cũng xung phong vào bộ đội. Chàng trai “chưa đủ tuổ.i” ấy theo đoàn quân lên Tây Bắc để tham gia trận đán.h cuối cùng với quân viễn chinh Pháp ngay tại lòng chảo Điện Biên. Kết thúc trận đán.h lịch sử ấy, Văn cũng vừa tròn 17 tuổ.i đời với 2 tuổ.i lính, huân chương chưa “đầy ngực” nhưng hai năm “cơm vắt ngủ hầm” cũng đủ đểcho chàng trai trẻ nếm trải mùi chiến trận. Đó là trận đán.h Điện Biên Phủ lần đầu của Văn.
Những tưởng được trở về làng và tiếp tục với nghề nông của gia đình, để mỗi tháng một lần, Văn sẽ theo cha ra đình làng tham gia diễn rối nước như bao bậc tiề.n bối của Đào Thục đã từng diễn rối từ thời Vua Lê Ý Tông (1735), nhưng cuộc chiến tranh chống Mỹ đã khép lại nhiều dự định của Văn. Ông tiếp tục đời quân ngũ rồi trở thành vị Tiểu Đoàn trưởng Tiểu đoàn 77 bộ đội tên lửa khi vừa mới ngoài ba mươi.
Nếu như bắ.n máy bay các loại F của Mỹ là điều còn khá mới mẻ của lính phòng không ngày ấy thì việc đán.h B52 còn lạ lẫm hơn. Để chuẩn bị cho trận quyết chiến trên bầu trời Hà Nội này, toàn binh chủng đã phải luyện tập không ngừng nghỉ suốt ngày đêm với bao gian khổ, nhưng tất cả đều hướng về mục tiêu là phải “hạ gục” cho bằng được pháo đài bay của không lực Mỹ ngay trên bầu trời thủ đô.
Đã 40 năm rồi mà ông Văn vẫn không quên cái đêm 18/12/1972 trước khi bước vào trận đán.h để đời ấy: “Chúng tôi hồi hộp vô cùng. Tim như muốn vỡ ra khi nghe còi báo động vang lên và tiếng của những chàng trắc thủ báo cáo về tọa độ của từng tốp B52 lừ lừ tiến vào Hà Nội. Chúng tôi như những cậu học trò bước vào phòng thi, dù “ôn tập” đã khá nhuần nhuyễn và tự tin, song thật khó để biết rằng “đề thi” ấy liệu chúng tôi có giải được không? Và rồi, từng “bài toán” một, chúng tôi lần lượt tìm ra đáp số”.
Ông Đinh Thế Văn trước thủy đình. Ảnh: Trà Ban
“Đáp số” mà ông Văn nói ấy chính là một trong hai chiếc máy bay B52 đầu tiên rơi ngay trong đêm 18/12/1972 mà Tiểu đoàn 77 của ông bắ.n rơi một chiếc. Ông Văn nhớ lại: “Lúc ấy là 23h9, một tốp B52 hiện lên màn hình ngày càng rõ. Bộ phận giải nhiễu cho hay, đích thị là con “ngáo ộp” ấy rồi. Đến cự ly 32km, tôi cho phát lệnh, 2 quả tên lửa lao vào trời đêm, đạn gặp mục tiêu ở cự ly 23km, nổ tung. Trắc thủ báo cáo “mục tiêu cháy rất to. Cả tiểu đoàn vỡ òa! Đó chính là chiếc B52rơi ở xã Tam Hưng, Thanh Oai, Hà Tây – một trong hai pháo đài bay đã b.ị bắ.n hạ ngay trong đêm đầu tiên “khai hỏa” chiến dịch 12 ngày đêm Hà Nội”.
Cũng cần nhắc lại rằng, trước khi Mỹ mở chiến dịch “đưa Hà Nội trở về thời đồ đá”, bộ đội tên lửa của ta cũng đã từng bắ.n B52 nhưng chỉ nghe nói “lúc thì chúng rơi bên rừng Lào, khi thì chúng lê lết về sân bay Đà Nẵng”, riêng lần này thì có thể sờ tận tay, nhìn tận mắt “niềm kiêu hãnh” của không lực Mỹ rơi rụng xuống các cánh đồng miền Bắc Việt Nam. Đấy là lần thứ hai, ông Văn tham gia đán.h Điện Biên Phủ, nhưng lần này là “Điện Biên Phủ trên không”.
Video đang HOT
Đán.h theo cách của Văn
Trong Bảo tàng Binh chủng Phòng không-Không quân hiện còn lưu giữ cuốn “sổ đỏ” nói về cách đán.h B.52. Tiểu đoàn 77 của ông Đinh Thế Văn đã góp vào đấy những trang rất độc đáo mà không một giáo án nào trước đó đề cập đến. Đó là “đán.h theo cách của Văn”.
Ông Văn nói với tôi rằng, cuốn “sổ đỏ” ấy, khách tham quan chỉ nhìn thấy cái bìa, còn ruột của nó thì vẫn còn là điều “bí mật”. Ông chỉ diễn nôm để cho người ngoại đạo chuyện sún.g ống là tôi hiểu thế này: “Bám theo B52 là hàng loạt các loại máy bay khác, lại còn nhiễu giả chúng giăng mắc dày đặc vây quanh nhằm đán.h lạc hướng rađa của ta. Đã vậy, các loại máy bay tiêm kích của chúng có thể bắ.n trả vào bộ phận phát sóng dưới đất của ta một cách chính xác nhất nếu như mình không khôn ngoan “lúc ẩn lúc hiện”. Vì việc phát sóng ấy của rađa vô tình trở thành mục tiêu cho địch.
Khi chúng bay vào tầm 32km, xác định được hướng bay của chúng, ta tắt rađa và phát lệnh cho tên lửa lao lên. Bắ.n như thế, thuật ngữ quân sự gọi là “vượt trước nửa góc”, giống như bắ.n đón đầu. Nói thì có vẻ dông dài nhưng tất tật các thao tác ấy chỉ diễn ra chưa đến 10 giây vì vận tốc B52 là 1.000km/h nên chỉ trong tích tắc, hoặc là tên lửa trúng mục tiêu, hoặc là chỉ “vuốt đuôi” chúng mà thôi”.
Cách đán.h “vượt trước nửa góc” của Tiểu đoàn 77 đã thành một trong những cách đán.h ưu việt của bộ đội tên lửa trong chiến dịch 12 ngày đêm Hà Nội. Không phải ngẫu nhiên mà cả Chủ tịch Nước Tôn Đức Thắng lẫn Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có mặt tại trận địa Chèm của Đinh Thế Văn ngay khi khói bom vừa dứt để nghe vị tiểu đoàn trưởng này báo cáo cách đán.h B.52 khá kỳ lạ ấy.
Rối nước cũng “đán.h” B52
Làng rối nước Đào Thục xuất hiện cách nay trên 300 năm và con cháu của làng vẫn giữ “nghề” truyền thống này từ bấy đến giờ. Cha ông Đinh Thế Văn là cụ Đinh Văn Viết, một “ông bầu” của làng múa rối nước Đào Thục, sinh thời có dặn con trai, lúc ông Văn còn tại ngũ: “Nếu sau này con về hưu mà còn mạnh khỏe, con nên tiếp tục truyền thống rối nước của làng, đừng bỏ mai một mà có lỗi với ông bà”.
Năm 53 tuổ.i (1990), ông Văn “trả sún.g cho quân đội” về hưu với quân hàm đại tá. Cuộc chiến với ruộng vườn cũng không kém phần gian nan nhưng lời dặn của bố cứ ám ảnh lấy ông. Làng Đào Thục chỉ cách trung tâm Hà Nội 30 cây số nhưng thuộc “vùng sâu vùng xa”, bởi bùn lầy đã vây lấy làng mỗi mùa mưa đến.
Ông Văn kể, có những năm, dân Đào Thục không bán được con lợn, con gà nào vì không một bà buôn nào có thể đưa được heo gà ra khỏi làng do đường quá lầy lội. Khó khăn là vậy nhưng ánh đèn để diễn rối nước nơi thủy đình của làng Đào Thục thì chưa có năm nào tắt.
Ông Văn nghĩ, rối nước với các vở cũ ngày một “mòn”, ông cùng một số nghệ nhân của làng bèn sáng tác ra vở mới: “Đán.h B52″. Có lẽ, trận đán.h B.52 năm nào vẫn còn cựa quậy trong người lính già này. Nhưng mỗi lần diễn rối nước, ban tổ chức lại phải chạy vạy gõ cửa khắp làng để xin “tài trợ”, nuôi diễn viên. Làm như thế sẽ không bền chặt.
Nghĩ vậy, ông Văn lại xuống Hà Nội gõ cửa Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, gặp ngay Giáo sư Hoàng Chương – Giám đốc Trung tâm – một người rất “má.u” với vốn văn hóa cổ truyền. Giáo sư Chương về Đào Thục cùng ông Văn để xem “Đán.h B.52″ và ông rất tâm đắc.
Sau chuyến đi đó, hễ có đoàn khách nước ngoài nào mà “mê” văn hóa truyền thống của Việt Nam, GS Chương lại dẫn về Đào Thục để thưởng lãm. Dần dà, các tour du lịch cũng đưa rối nước Đào Thục vào chương trình của họ.
Thế rồi, con đường làng lầy thụt năm nào đã thành “bon bon đường nhựa” cùng với hệ thống điện chiếu sáng kéo về đến tận thủy đình vừa mới tân trang, tất cả đều được Nhà nước đầu tư xây dựng. Các diễn viên của làng cũng không còn cảnh “chạy gạo” gõ cửa dân làng vào mỗi đêm diễn nữa mà đã tự nuôi thân bằng vé tham quan của du khách.
“Nếu không có cái cú “đán.h B52 bằng rối nước”, chắc không biết đến bao giờ Đào Thục mới thoát được cảnh bùn lầy” – ông Văn kết luận. Hình như những trận đán.h B52 từ 40 năm trước vẫn vẹn nguyên trong tâm trí của người lính già 75 tuổ.i ấy.
Theo Dantri
Anh hùng Phạm Tuân và giây phút hạ gục 'pháo đài bay'
"21h tôi được lệnh xuất kích, bay lên thì gặp F4 trên đầu nhưng không được bắ.n, phải vòng qua. Một lúc sau phát hiện B52, tôi bám theo, khi cách 4 km thì phóng hai quả tên lửa", anh hùng Phạm Tuân kể lại lúc bắ.n rơi B52.
Trung tướng Phạm Tuân là phi công đầu tiên bắ.n rơi B52 trong trận Điện Biên Phủ trên không.
Dáng nhanh nhẹn, giọng nói hào sảng, anh hùng Phạm Tuân (65 tuổ.i) kể, khoảng 17h ngày 27/12/1972, ông được lệnh bay đến sân bay Yên Bái. 9 ngày kể từ khi Mỹ né.m bo.m bắ.n phá Hà Nội, không quân chưa hạ được chiếc B52 nào trong khi lực lượng phòng không bắ.n rơi vài chiếc khiến đội phi công bay đêm cảm thấy rất căng thẳng.
"Mỗi lần tôi xuất kích, tất cả mọi người đều động viên. Anh em bay ngày nói 'mày bắ.n rơi B52 tao cõng mày đi học', rồi chỉ huy, thợ máy, dẫn đường... dặn cố bắ.n một chiếc nhé", trung tướng Phạm Tuân nhớ lại.
Ông cho biết, thực tế không quân bay lên phá đội hình địch, làm tản nhiễu để lực lượng phòng không dưới đất đán.h tốt hơn. Nhưng không quân chưa đán.h được B52 thì vẫn là cái nợ.
Khoảng 21h, ông được lệnh xuất kích từ sân bay Yên Bái. Khi cất cánh lên gặp rất nhiều máy bay F4, nhưng lệnh là "Cơ động. Vượt qua". Vừa tránh xong tốp đầu ông lại gặp tiếp F4, song lệnh ở dưới vẫn là tránh nó mà đi. Sau đó Sở chỉ huy thông báo B52 cách 200 km, 150 km rồi 100 km.
MIG 21 cứ một phút bay được 40-50 km nên chỉ vài phút Phạm Tuân tiếp cận mục tiêu. Đến độ cao khoảng 6 km ông xin phép ném thùng dầu phụ và bay lên cao. Đang vòng thì phát hiện tốp B52, ông thông báo cho mặt đất thì nhận được phản hồi từ Sở chỉ huy: "Phía trước 10 cây".
MIG21 do phi công Phạm Tuân lái vừa được công nhận là bảo vật quốc gia. Ảnh: Bá Đô.
"Lúc bám theo mục tiêu, tôi rất căng thẳng vì sợ B52 tắt đèn chạy mất. B52 có vận tốc 900 km/h, chậm một phút thì nó đã bay được 15 km, mình sẽ không đuổi được", ông Tuân kể. Trước đó, một số phi công khi đuổi theo B52, mồ hơi rơi xuống, lấy tay quệt, đến lúc mở mắt ra thì mục tiêu cũng mất luôn.
Số hiệu của phi công Phạm Tuân lúc đó là 361, ba sở chỉ huy chính ở Hà Nội, Thọ Xuân, Mộc Châu và một đài phụ trợ ở Yên Phong thay nhau nhắc nhở "361, mục tiêu ở đằng trước mấy cây". Ông Trần Hanh (Phó tư lệnh Binh chủng Không quân) phải nhắc các sở chỉ huy dừng liên lạc để Sở chỉ huy Quân chủng dẫn đường. Lúc đó Phạm Tuân cách máy bay địch khoảng 8-9 km.
Lần đầu tiên phi công tiếp cận B52 trong điều kiện như vậy nên sở chỉ huy nhắc nhở liên tục: bật tên lửa ở vị trí hai quả, mở nút phóng tên lửa quan sát... Phạm Tuân phải trấn an: "Các anh cứ yên trí, tôi nhất quyết bắ.n rơi máy bay B52".
"Ở dưới hô '4 cây', anh Hanh lệnh '361 bắ.n, thoát ly bên trái'. Tôi thấy nó còn ở xa, đèn chưa rõ lắm nên bảo chờ tý. Khẩu lệnh thứ hai, anh Hanh hạ lệnh 'Bắ.n, thoát ly ngay bên trái'. Tôi lại bảo chờ tý. Đến khẩu lệnh thứ ba 'Bắ.n. Thoát ly ngay', tôi mới kéo máy bay lên, chỉnh điểm ngắm, thấy tín hiệu tên lửa tốt, tôi phóng hai quả", ông Tuân kể.
Quả tên lửa thứ nhất bay vút đi, quả thứ hai theo sau tạo thành một đường sáng rực. Phi công Phạm Tuân kéo máy bay lên và lật ngửa thì nhìn thấy chiếc B52 nổ. "80% là may mắn. May mắn ở đây là hợp thời cơ, nghĩa là thời cơ có và ta chớp được", ông Tuân nói.
Anh hùng Phạm Tuân nhận định, B52 không ghê gớm như Mỹ tuyên truyền, nếu bay ngày thì chúng ta dễ dàng tiê.u diệ.t. Ảnh: Hoàng Thùy.
Ông cho rằng, bản lĩnh của một con người gồm hai yếu tố: có ý chí và biết phát hiện ra quy luật, hành động theo quy luật ấy. Nếu cứ xông lên mà không khôn khéo thì sẽ bị máy bay địch bắ.n rơi, nhưng có cách đán.h mà không có cái tâm, sợ nó thì cũng không đán.h được. Ý chí và cách đán.h đi với nhau mới tạo nên bản lĩnh.
Là máy bay né.m bo.m chiến lược tầm xa, B52 có cự ly bay hàng chục ngàn kilomet, mang 30 tấn bom, xen kẽ bom tấn, bom tạ, bom bi. Một tốp 3 chiếc B52 có thể san bằng diện tích 2 km2. Nó dùng bom tấn phá hầm ngầm, bom tạ phá hầm trú ẩn, bom bi sát thương người khi không còn chỗ trú.
Trung tướng Tuân phân tích, B52 bay ở độ cao khoảng 10 km, tốc độ là 900 km/h, trong khi máy bay chiến đấu của Việt Nam khi đó có thể bay với độ cao 20 km, tốc độ 2.200 km/h. Nếu B52 bay ban ngày, phi công phát hiện bằng mắt thường thì bằng hai quả tên lửa là có thể bắ.n rơi. Chính vì thế B52 thường chọn bay đêm, có nhiều máy bay yểm trợ, khả năng gây nhiễu mạnh làm cho radar khó phát hiện.
"Không quân hiện có máy bay có Su27, Su30 một lúc có thể bắ.n nhiều mục tiêu chứ không như MIG 21 ngày xưa, ta cũng có tên lửa S300 có thể bắ.n được 300 cây số... Nghĩa là tiềm lực quốc phòng của ta đã nâng lên, ngày càng hiện đại", nguyên Phó tư lệnh Quân chủng Phòng không Không quân cho hay.
Theo VNE
Xác máy bay B52 'phơi' giữa thủ đô Cùng với máy bay né.m bo.m hạng nặng tầm xa bị xé làm đôi, nhiều kỷ vật trong cuộc chiến 12 ngày đêm năm 1972 đang được trưng bày tại Bảo tàng chiến thắng B52, phố Đội Cấn (Ba Đình, Hà Nội).Nội Bảo tàng Chiến thắng B52 trưng bày các loại vũ khí, khí tài, hiện vật của quân và dân thủ đô....