Người gieo con chữ phía sau song sắt

…Khi biết đọc, biết viết thì ngay trong tiếng chào của họ đối với mình cũng không còn là tiếng chào khô khốc giữa quản giáo và phạm nhân mà là âm thanh giao tiếp của tình người…

“Một chữ cũng là thầy nửa chữ cũng là thầy” – Là câu danh ngôn thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn của học sinh đối với những người thày khơi nguồn tri thức đã có từ bao đời nay.

Ngoài xã hội, đối với người thầy giáo bình thường và những học sinh bình thường đạo lý này luôn được gìn giữ và phát huy. Tuy nhiên, ở một nơi có thể coi là “bất bình thường” như trại giam thì sẽ thật sai lầm khi đánh giá tình thầy – trò không hiện hữu ở nơi đây.

Hăng hái và đầy nhiệt huyết là những mỹ từ không quá để nói về Đại úy Phan Quốc Hưng, cán bộ Phòng Giáo dục và Hồ sơ Trại giam số 3 (Bộ Công an), người đang trực tiếp reo những con chữ phía sau song sắt đến với nhiều phạm nhân.

“Thực sự đó là những lớp học “khác thường”, vì học sinh không phải là trẻ em và cũng không phải có sẵn trường, lớp để phục vụ việc giảng dạy. Muốn có lớp học phải chuẩn bị hội trường. Muốn có học sinh phải vận động phạm nhân. Và muốn có sách vở phải kết hợp với Sở Giáo dục của huyện…nói chung tất cả đều phải tự thân vận động” – Đại úy Phan Quốc Hưng mộc mạc chia sẻ.

Khu vực nhà văn hóa dành cho các phạm nhân có thể đọc sách, báo tiếp cận với nguồn tri thức

Những vấn đề về hội trường, nguồn sách vở thì không khó để có thể đáp ứng được cho phạm nhân, nhưng khó khăn và vất vả nhất vẫn nằm ở công tác đả thông tư tưởng, làm sao để phạm nhân chấp nhận đi học chữ.

“Không phải ai cũng muốn mình biết đọc, biết viết đó là tâm lý chung của phần lớn phạm nhân khi được vận động đi học chữ. Lý do là bởi họ đã lớn tuổi, họ cảm thấy xấu hổ khi được thầy, cô giáo cầm tay uốn nắn từng nét chữ” – Đại úy Hưng tâm sự.

Không thích học thì phạm nhân sẽ nghĩ ra đủ chiêu trò để bỏ lớp. Cá biệt đã có trường hợp phạm nhân mếu máo xin quản giáo “cho” đi lao động vì không thể “nhét” được chữ vào đầu.

Trái ngược với số ít phạm nhân từ chối việc học chữ là đa phần những con người cảm thấy trân quý khoảng thời gian này, vì nếu họ còn ở ngoài xã hội còn chạy theo tiếng gọi của tội ác thì có lẽ sẽ chẳng bao giờ viết nổi đến ngay chính họ tên của mình.

“Khi phạm nhân biết đọc, biết viết thì ngay cả trong tiếng chào của họ đối với mình cũng có thể cảm nhận được sự khác biệt. Đó không còn là tiếng chào khô khốc giữa quản giáo và phạm nhân mà là âm thanh giao tiếp của tình người” – Đại úy Hưng xúc động.

Khi biết chữ, nhiều phạm nhân có thể tự viết thư về cho gia đình, bạn bè

“Trước ngày cưới của tôi, một phạm nhân biết tin nên khi có cơ hội gặp mặt đã năn nỉ hỏi tôi về kích thước của tấm ảnh cưới. Khi tôi hỏi, hỏi để làm gì thì phạm nhân nhất quyết không nói. Sau đó vài ngày, phạm nhân đã tặng tôi 1 khung ảnh cưới làm từ rễ cây. Thực sự tôi không ngờ sẽ nhận được một món quà ý nghĩa đến như vậy. Và thật đặc biệt khi phạm nhân này chính là một trong những phạm nhân được tôi dạy chữ” – Đại úy Hưng chia sẻ.Kỷ niệm đẹp nhất với Đại úy Hưng từ khi làm công việc dạy chữ cho phạm nhân đó chính là một món quà mà anh bất ngờ nhận được trước ngày cưới của mình. Một món quà mà đến tận bây giờ anh vẫn trân trọng và nâng niu, có thể món quà đó không đáng giá về vật chất nhưng chắc chắn là món quà mà bất cứ ai cũng mong muốn được nhận 1 lần trong đời.

Một trường hợp khác cũng gây được ấn tượng mạnh với Đại úy Phan Quốc Hưng là trường hợp của phạm nhân Hờ Bá Lự (trú tại bản Tiền Tiền Tiêu, Nặm Căn, Kỳ Sơn, Nghệ An). Phạm nhân Lự nhập trại với bản án chung thân do buôn bán ma túy. Lự đã học đến lớp 5 nhưng sau đó đã bị tái mù chữ do thời gian bươn trải với cuộc sống ngoài xã hội. Phạm nhân Hờ Bá Lự không biết viết, biết đọc nhưng lại có thể nói khá thành thạo ngoại ngữ để phục vụ cho việc buôn bán ma túy trước đó.

Phạm nhân Hờ Bá Lự đã có thể đọc được sách và viết được chữ trở lại

Khi trại giam số 3 thực hiện cuộc vận động phạm nhân viết thư “Gửi lời xin lỗi”, cũng là lúc Đại úy Hưng đã trang bị cho Lự một số vốn liếng cơ bản về chữ viết. “Lá thư của Lự viết ra tuy con chữ còn nguệch ngoạc, ý tứ còn chưa ăn khớp nhưng ẩn sâu trong đó là sự hối cải của phạm nhân gửi về cho gia đình mình” – Đại úy Hưng cho biết.

Khi phạm nhân biết đọc, biết viết họ sẽ được tiếp cận với nhiều nguồn thông tin hữu ích. Và đó cũng là cơ hội để chính những con người ấy được trực tiếp chia sẻ tâm tư, tình cảm của mình với người thân qua lời hỏi han, qua trang thư… Phạm nhân cũng sẽ hiểu ra được chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước luôn rộng mở đối với những người biết quay đầu về nẻo thiện.

“Mang trên mình màu áo người chiến sĩ công an, bản thân lại trực tiếp giảng dạy lớp xóa mù chữ cho phạm nhân, bên cạnh việc cố gắng hoàn thành nhiệm vụ thì bản thân tôi luôn cảm thấy tự hào với công việc của mình. Được đóng góp chút công sức nhỏ bé trong công tác cảm hóa, giáo dục phạm nhân là điều mà bất cứ cán bộ nào trong lực lượng thi hành án và hỗ trợ tư pháp đều sẵn sàng” – Đại úy Phan Quốc Hưng bùi ngùi chia sẻ.

Đại úy Phan Quốc Hưng bên trang giáo án

Những người cán bộ trại giam luôn mang trong mình trọng trách làm cho phạm nhân cảm thấy họ được sống trong 1 môi trường chan hòa tình yêu thương, nhưng đôi khi chính các anh lại không có được điều giản dị đó.Tình cảm dành cho gia đình và bạn bè hầu như phải gác qua một bên nhường chỗ cho công việc.

Mỗi khi lần giở trang giáo án do chính tay mình biên soạn, dường như Đại úy Phan Quốc Hưng lại có thêm động lực phấn đấu cho bản thân. Bởi anh hiểu, muốn thắp lên niềm tin hướng thiện cho hàng ngàn phạm nhân trước khi trở về với cộng đồng thì những thày giáo, cô giáo mang quân hàm đỏ luôn phải sẵn sàng hi sinh vì tương lai của những phận người lầm lỗi…

Theo VOV Giao thông