Người già – mục tiêu mới của tội phạm l.ừa đ.ảo ở Mỹ
Người Mỹ trên 60 t.uổi đang trở thành mục tiêu số 1 của tội phạm l.ừa đ.ảo trực tuyến và qua điện thoại với tổng số t.iền thiệt hại lên tới hàng tỷ USD.
Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) mới đây đã cảnh báo rằng, những kẻ l.ừa đ.ảo ngày càng trở nên tinh vi hơn trong các thủ đoạn mà chúng sử dụng để đạt được mục đích là buộc các nạn nhân chuyển những khoản t.iền lớn.
Từ l.ừa đ.ảo ái tình
Theo một nghiên cứu gần đây của Hiệp hội hưu trí Mỹ (AARP), ước tính, mỗi năm, khoảng 28,3 tỷ USD bị mất do các vụ l.ừa đ.ảo nhằm vào người cao t.uổi ở Mỹ. Đáng chú ý là 72% trong số đó (khoảng 20 tỷ USD) được lấy đi bởi những cá nhân quen biết với nạn nhân như thành viên trong gia đình, bạn bè hoặc cố vấn. Nghiên cứu cũng cho thấy, nhiều vụ l.ừa đ.ảo khác gây thiệt hại gần 30 tỉ USD không được báo cáo với cảnh sát và FBI hiện đang kêu gọi bất kỳ ai gặp phải hoạt động đáng ngờ trên mạng hãy ngừng thao tác mà báo cáo hành vi này ngay cho cơ quan thực thi pháp luật.
Cảnh báo của FBI về sự gia tăng của các vụ l.ừa đ.ảo nhằm vào người già ở Mỹ.
Một báo cáo cập nhật vào tháng 10/2022 của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) cho hay, người tiêu dùng ở Mỹ từ 60 t.uổi trở lên đã tố cáo hơn 467.000 vụ l.ừa đ.ảo trong năm 2021. Dù tỉ lệ người l.ừa đ.ảo từ 60 t.uổi trở lên ít hơn so với người trưởng thành (18 – 59 t.uổi), số t.iền bị l.ừa đ.ảo trung bình lại thường cao hơn nhóm này. “Tội phạm l.ừa đ.ảo này phát triển nhanh và lan truyền như một đại dịch. Các nạn nhân không chỉ gặp nguy hiểm về việc mất t.iền mà còn chịu đựng những tác động tiêu cực về tinh thần và sức khỏe”, Kathy Stokes, Giám đốc Phòng chống gian lận tại AARP nói. Thống kê của AARP cũng chỉ rõ, các loại hình l.ừa đ.ảo phổ biến nhất nhằm người cao t.uổi là l.ừa đ.ảo tình ái, l.ừa đ.ảo mua sắm trực tuyến qua hệ thống giả mạo, giả nhân viên chăm sóc khách hàng hoặc quản lý nhà nước.
Giám đốc điều hành của LexisNexis Special Services Inc. (Mỹ) Tarkov trong lần trả lời phỏng vấn báo chí thì cho hay, những năm gần đây, khi công nghệ phát triển, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), những kẻ l.ừa đ.ảo đã sử dụng AI tạo ra hình ảnh sống động như thật, kết hợp với giọng nói hấp dẫn của con người để làm thành các video “câu” ai đó hẹn hò trực tuyến và sau khi dần chiếm được lòng tin, chúng sẽ đòi t.iền của nạn nhân. Chuyện của một luật sư t.uổi ngoài 70 ở New York là một ví dụ điển hình. Ông này đã trả lời tin nhắn muốn làm quen của một phụ nữ trên LinkedIn. Trong ảnh, người phụ nữ trông xinh đẹp, trẻ hơn ông, có chuyên môn vững vàng, trình độ học vấn cũng cao và đang sống ở Thái Lan. Sau nhiều lần trò chuyện, từ những dòng tin nhắn mùi mẫn, sự khát khao yêu đương dần sống dậy trong trái tim tưởng như đã giá lạnh của người đàn ông này… Theo hướng dẫn của người phụ nữ, ông đã tải xuống máy tính một phần mềm, tưởng rằng mình đã chuyển t.iền đến một ngân hàng mã hóa ở California và thực hiện một loạt giao dịch để đầu tư kiếm lời. Khi truy cập vào tài khoản để theo dõi, ông vẫn thấy đã có khoản lãi được cộng vào hàng tuần. Và thế là, chỉ trong 75 ngày, toàn bộ lương hưu của ông đã bị lừa mất sạch và mối tình kiểu yêu xa mà ông cho là lãng mạn cũng tan biến.
L.ừa đ.ảo người già đang trở thành vấn nạn ở Mỹ.
Đến giả danh nhân viên kỹ thuật
Còn ông Rich Brune, 75 t.uổi, sống ở Virginia buồn rầu kể với phóng viên hãng CBS News rằng, hồi năm ngoái, ông đã mắc phải một vụ l.ừa đ.ảo trực tuyến và bị mất gần 800.000 USD. Những tên tội phạm tinh vi đóng giả nhân viên Microsoft đã liên lạc và nói rằng, máy tính của ông bị hack, tài khoản ở ngân hàng bị xâm phạm và ông cần phải thực hiện hành động khắc phục khẩn cấp. Lo lắng quá, cựu chiến binh Hải quân đã không kiểm chứng các thông tin này hay kiểm tra chéo với ngân hàng mà cứ nhất nhất làm theo lời các nhân viên Microsoft giả mạo.
Trong khoảng thời gian 5 tháng, ông Rich Brune đã được hướng dẫn chuyển phần lớn số t.iền tiết kiệm cả đời của mình vào một tài khoản t.iền điện tử mà những kẻ l.ừa đ.ảo nói là an toàn trước các tin tặc. Trên thực tế, những kẻ l.ừa đ.ảo đã cuỗm sạch số t.iền của ông Rich Brune. Chưa hết, sau khi phát hiện toàn bộ t.iền tiết kiệm đã bị mất, ông Rich Brune đã ngất xỉu khi nghe Sở Thuế vụ thông báo rằng ông nợ khoảng 200.000 USD t.iền thuế vì số t.iền bị đ.ánh cắp đã được rút từ tài khoản hưu trí của mình. “Tôi có thể sẽ bị buộc phải vay thế chấp ngược. Và ngay cả sau khi tôi trả hết nợ, tôi sẽ gần như không còn một xu dính túi”, ông Rich Brune nói.
Khi phóng viên báo chí hỏi về vụ việc này, đại diện của Sở Thuế vụ Mỹ từ chối bình luận về các tình huống cụ thể của người nộp thuế và viện dẫn đây là luật riêng tư liên bang. Nhưng trong một tuyên bố sau đó, họ cũng cảnh báo người nộp thuế về các trò gian lận trực tuyến và cho biết sẵn sàng giúp đỡ bất cứ ai “bị mắc kẹt trong những tình huống đau lòng này”. Tuy nhiên, luật thuế liên bang hiện không đưa ra ngoại lệ cho những cá nhân như ông Rich Brune – người đã vô tình rút t.iền hưu trí trong một vụ l.ừa đ.ảo trực tuyến.
Rebecca Keithly, đặc vụ giám sát trong đơn vị tội phạm kinh tế của FBI nói với hãng CBS News: “Người lớn t.uổi đang mất nhiều t.iền nhất trong các vụ l.ừa đ.ảo. Năm ngoái, chúng tôi đã chứng kiến sự gia tăng 350% các vụ l.ừa đ.ảo đầu tư liên quan đến t.iền điện tử được quy cho riêng người lớn t.uổi. Đó là mức tăng lớn nhất trong số tất cả các nhóm người ở độ t.uổi khác nhau trong các vụ l.ừa đ.ảo”. FBI cũng đã hỏi ông Rich Brune về vụ lừa và ông này sau đó cũng liên hệ với nghị sĩ của bang Virginia là Don Beyer để tìm sự hỗ trợ.
Video đang HOT
Còn về phía Microsoft, đại diện hãng này xác nhận với CBS News rằng kẻ l.ừa đ.ảo đã liên hệ với ông Rich Brune và giả làm nhân viên của Microsoft. Tên này không liên quan đến công ty hoặc thuộc bất kể một nhóm hỗ trợ khách hàng nào của công ty. “Microsoft không bao giờ chủ động gửi tin nhắn không được yêu cầu hoặc thực hiện các cuộc gọi điện thoại không được yêu cầu để hỏi về thông tin cá nhân, tài chính cá nhân để cung cấp hỗ trợ kỹ thuật sửa chữa máy tính cho bất kỳ khách hàng nào. Mọi liên lạc phải do khách hàng khởi xướng”, phát ngôn viên của Microsoft cho biết.
Thống kê của AARP chỉ rõ, các loại hình l.ừa đ.ảo phổ biến nhất nhằm người cao t.uổi là l.ừa đ.ảo tình ái, l.ừa đ.ảo mua sắm trực tuyến qua hệ thống giả mạo, giả nhân viên chăm sóc khách hàng hoặc quản lý nhà nước.
Và những cuộc gọi từ Ấn Độ
Đáng chú ý, câu chuyện của ông Rich Brune không phải là lạ đối với các nhà điều tra. Đặc vụ FBI Rebecca Keithly nhấn mạnh: “FBI đã chứng kiến sự gia tăng đáng chú ý trong cái mà chúng tôi gọi là các vụ l.ừa đ.ảo phantom hacker. Chúng bắt đầu bằng l.ừa đ.ảo hỗ trợ kỹ thuật và kẻ l.ừa đ.ảo hỗ trợ kỹ thuật thông báo cho nạn nhân rằng tài khoản của họ có nguy cơ bị tấn công… Rất nhiều nạn nhân đã bị phá sản bởi những cú lừa kiểu này”.
Cũng theo FBI, qua điều tra, các đặc vụ phát hiện ra rằng, các cuộc gọi l.ừa đ.ảo thường xuất phát từ Ấn Độ hoặc một số quốc gia Nam Á. Vì vậy, để điều tra tận gốc vụ việc, cần có sự phối hợp, hợp tác giữa các cơ quan thực thi pháp luật quốc tế. Chẳng hạn như năm 2022, với sự giúp đỡ của các nhà điều tra Mỹ, cảnh sát Ấn Độ đã thực hiện nhiều cuộc đột kích vào các trung tâm cuộc gọi và bắt giữ những cá nhân có liên quan đến các vụ l.ừa đ.ảo người cao t.uổi ở Mỹ.
Amy Nofzinger, Giám đốc hỗ trợ nạn nhân l.ừa đ.ảo của AARP phân tích, đầu tiên, những kẻ l.ừa đ.ảo cố gắng lấy lòng tin của nạn nhân, sau đó mới truy lùng thông tin cá nhân và t.iền bạc. Hiện các cố vấn của Amy Nofzinger và AARP đã tổ chức nhiều buổi nói chuyện với người cao t.uổi, cảnh báo họ rằng, các cuộc gọi hoặc tin nhắn tìm kiếm số an sinh xã hội và medicare luôn là l.ừa đ.ảo. AARP cũng có hàng trăm tình nguyện viên làm việc với các nạn nhân là người cao t.uổi trong vụ l.ừa đ.ảo.
Tuy nhiên, đến nay, tỷ lệ tội phạm l.ừa đ.ảo nhắm vào người Mỹ lớn t.uổi và người già vẫn tiếp tục tăng, tăng đến 84% vào năm 2022 so với năm 2021. Các nhà điều tra đã phải kêu gọi các cá nhân tránh xem những tin nhắn rác và không mở các email lạ cũng như từ chối tải xuống phần mềm không xác định xuống máy tính hoặc cấp cho người khác quyền truy cập từ xa vào máy tính cá nhân của mình. FBI cũng ra cảnh báo rằng, chính phủ Mỹ không bao giờ yêu cầu một cá nhân chuyển t.iền v.ào tài khoản do chính phủ điều hành hoặc vào một sàn giao dịch t.iền điện tử và bất kỳ yêu cầu nào làm như vậy có thể chỉ ra một âm mưu l.ừa đ.ảo
Thập kỷ quan trọng của Trung Quốc có thêm 100 triệu người cao t.uổi
Số người cao t.uổi ở Trung Quốc được sẽ tăng vọt khoảng 100 triệu người trong thập kỷ tới, làm gia tăng gánh nặng kinh tế và xã hội đối với lực lượng lao động.
Một người cao t.uổi tập luyện tại công viên ở Jiamusi, Trung Quốc. Ảnh: AFP
Bác sĩ về hưu Chen Ju, người có đủ điều kiện để ở nhà dưỡng lão ngay thủ đô Bắc Kinh, đã chọn sống cùng cô con gái làm nghề kế toán.
Bà cụ 79 t.uổi này dành cả ngày để làm vườn, đi dạo và trò chuyện với hàng xóm. Bà cho biết mình bị lãng tai và yếu cơ, nhưng nhìn chung vẫn khỏe mạnh. Bà chia sẻ rằng các đồng nghiệp cũ vẫn khuyên bà nên sống trong viện dưỡng lão vì có dịch vụ chăm sóc y tế chuyên nghiệp. Nhưng bà lại thích ở bên con gái và con rể hơn.
Bà Chen là một trong gần 210 triệu người trên 65 t.uổi ở Trung Quốc. Đến năm 2050, ước tính quốc gia này có khoảng 400 triệu dân ở độ t.uổi từ 65 trở lên, tức gần một phần ba dân số.
Dự báo số lượng người cao t.uổi sẽ tăng vọt khoảng 100 triệu người trong thập kỷ tới, làm gia tăng gánh nặng kinh tế và xã hội đối với lực lượng lao động.
Dân số già nhanh, tỷ lệ sinh giảm
Với việc t.uổi thọ ngày càng tăng (trung bình là 78,2 t.uổi vào năm 2021) nhờ sức khỏe nói chung của người dân được cải thiện cùng với yếu tố tỷ lệ sinh thấp (1,09 vào năm 2022), dân số Trung Quốc đang già đi nhanh chóng. Để so sánh, Mỹ có t.uổi thọ trung bình là 76,4 t.uổi (2021) và tỷ lệ sinh là 1,66 (2021).
Tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc đang chậm lại, đặc biệt là trong những tháng gần đây do nước này phải vật lộn để lấy lại vị thế sau nhiều năm kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh. Có những mối lo ngại rằng người dân nước này đang già trước khi giàu.
Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Trung Quốc là quốc gia có thu nhập trung bình cao, nơi có số lượng đáng kể dân số dễ bị nghèo đói. Với dân số già đi nhanh chóng, chính phủ Trung Quốc nhận thấy quỹ lương hưu không đủ chi trả, còn hệ thống chăm sóc sức khỏe chưa thể đáp ứng nhu cầu chăm sóc cho số lượng người cao t.uổi ngày càng tăng.
Để kiểm soát dân số đang bùng nổ vào cuối những năm 1970, chính sách một con đã được đưa ra, nhằm ngăn cản các cặp vợ chồng sinh nhiều con. Chính sách này đã bị dỡ bỏ vào năm 2016 nhằm vực dậy tỷ lệ sinh ở Trung Quốc, song có vẻ như đã quá muộn màng. Hầu hết thanh niên Trung Quốc có trình độ học vấn cao không còn muốn sinh con như các thế hệ trước.
Khi nền kinh tế Trung Quốc phát triển và phụ nữ Trung Quốc được giáo dục nhiều hơn và có nhiều cơ hội việc làm hơn, họ quyết định sinh ít con hơn. Ngày càng có nhiều cặp vợ chồng có thu nhập cao nhưng không có con.
Giám đốc dịch vụ khách hàng Michelle Zhuo, 48 t.uổi, cho biết cô và chồng đã sớm quyết định không sinh con vì cảm thấy việc làm cha mẹ sẽ cản trở sự nghiệp, đặc biệt là sau khi chứng kiến nhiều đồng nghiệp bị dằn vặt vì phải làm việc muộn và không thể về với con.
"Ban đầu là vậy, sau đó thời gian trôi qua, chúng tôi nhận ra mình thoải mái hơn, ngày nghỉ không bị bó buộc theo lịch học, nên có thể đi du lịch vào mùa thấp điểm, tự do làm bất cứ điều gì mình muốn", cô Zhou nói.
Cặp đôi này có một nhóm bạn trạc t.uổi họ, và giống như họ, đều không có con. Và xu hướng này đang gia tăng, với việc những người trẻ mệt mỏi vì phải đua tranh trong cuộc sống. Nhiều người chọn lối sống "nằm phẳng", vỡ mộng về tương lai, tự coi mình là "thế hệ cuối cùng".
Năm 1980, năm đầu tiên sau khi chính sách một con có hiệu lực, đã có 17,76 triệu trẻ sơ sinh chào đời. Con số này đạt đỉnh điểm là 25 triệu vào năm 1987 rồi bắt đầu giảm xuống. Vào thời điểm Trung Quốc đăng cai Thế vận hội Mùa hè năm 2008, khoảng 16 triệu trẻ sơ sinh đã được sinh ra.
Năm 2022, dân số Trung Quốc lần đầu tiên giảm xuống sau nhiều thập kỷ - chỉ có 9,56 triệu trẻ sơ sinh. Các nhà quan sát chính sách phải gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng đất nước này đang già đi nhanh hơn so với dự báo gần một thập kỷ. Trong khi đó, các nhà nhân khẩu học dự đoán Trung Quốc sẽ bước vào thời kỳ già hóa "tăng trưởng cao" vào năm 2030.
Đến năm 2050, ước tính Trung Quốc có khoảng 400 triệu người trên 65 t.uổi. Ảnh: Reuters
Vấn đề t.uổi hưu
Giám đốc Viện Lão khoa thuộc Đại học Nhân dân Du Peng tin rằng thập kỷ tiếp theo sẽ rất quan trọng để thiết lập chính sách cho những năm tới khi dân số già đi nhanh chưa từng thấy.
Ông Du Peng nói với hãng truyền thông trực tuyến Tencent Finance rằng vào năm 2020, lương hưu đã vượt qua nguồn hỗ trợ từ các thành viên trong gia đình để trở thành nguồn thu nhập chính của người cao t.uổi. Và theo ông, đó là dấu hiệu tốt.
Ông nói: "Việc người già sống bằng lương hưu của chính họ có ý nghĩa rất lớn. Có nghĩa là người cao t.uổi có khả năng chi trả tốt hơn, chất lượng cuộc sống ổn định hơn. Người cao t.uổi có thể tự quyết định những gì mình cần một cách độc lập hơn, thay vì trông cậy vào con cái đóng góp t.iền bạc như trước đây".
Tuy nhiên, theo báo cáo năm 2019 của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, quỹ hưu trí chính của nước này có thể cạn kiệt vào năm 2035 do lực lượng lao động giảm.
Để giải quyết vấn đề này và những thách thức kinh tế khác của dân số già như tăng trưởng năng suất thấp hơn, một số chuyên gia cho rằng Trung Quốc cần tăng t.uổi nghỉ hưu.
Trong nhiều năm, Trung Quốc đã cố gắng tăng t.uổi nghỉ hưu nhưng vấp phải sự phản đối quyết liệt.
Tiến sĩ Zhao Litao, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Đông Á thuộc Đại học Quốc gia Singapore, chuyên gia về chính sách xã hội và dân số, cho biết sự phản kháng đến từ những người lao động thu nhập thấp vì họ không muốn trì hoãn thời hạn nhận lương hưu.
Tiến sĩ Zhao cũng lưu ý rằng các chính sách phát triển xã hội của Trung Quốc luôn tụt hậu so với các chính sách điều hành phát triển kinh tế. Ông nói: "Để có thể đối phó với tình trạng dân số già đi nhanh chóng, trước tiên cần đảm bảo rằng nền kinh tế đang hoạt động tốt để có vốn cho các chính sách xã hội nhắm vào mục tiêu già hóa dân số".
Một câu lạc bộ khiêu vũ của người về hưu. Ảnh: AFP
Chất lượng cuộc sống
Tuy nhiên, xã hội Trung Quốc đang thay đổi cách nhìn về vấn đề lão hóa và chăm sóc người cao t.uổi. Ngày càng nhiều người cao t.uổi lựa chọn sống độc lập những năm tháng cuối đời.
Những người về hưu giờ đây được khuyến khích theo đuổi cuộc sống đầy đủ hơn là chỉ ở nhà trông cháu. Trên khắp các mạng xã hội, ngày càng có nhiều trang web và tài khoản về những hoạt động tích cực cho người cao t.uổi, thúc đẩy các sự kiện cộng dồng, ngày lễ và thậm chí cả những bữa ăn ngon nhắm đến những người trên 60 t.uổi.
Trong báo cáo về ngành dịch vụ cho người già cuối tháng 8, Trung tâm Nghiên cứu Lão hóa Trung Quốc (CRCA) lưu ý rằng tiềm năng chi tiêu của người tiêu dùng vẫn còn rất lớn. Người ta dự đoán rằng từ năm 2036, khi những người ở độ t.uổi 40 và 50 bắt đầu già đi, sẽ có một nhóm người cao t.uổi am hiểu công nghệ hơn, sẵn sàng đón nhận tích cực quá trình lão hóa và học tập suốt đời.
Người đứng đầu CRCA Wang Lili cho biết, có khả năng sẽ có hai giai đoạn trong quá trình già hóa dân số ở Trung Quốc, khi người cao t.uổi chuyển từ trạng thái "sinh tồn" đơn thuần sang "cải thiện" lối sống.
Nhu cầu của họ hiện nay bao gồm các dịch vụ điều dưỡng cơ bản và chăm sóc ngắn hạn, hạn cũng như điều dưỡng phục hồi chức năng. Thế nhưng, điều này có thể thay đổi trong thập kỷ tới khi "dân số tóc bạc" trở nên có trình độ học vấn và thông tin tốt hơn. Bà Wang cho biết, một số người thậm chí có thể muốn tiếp tục làm việc, miễn là họ cảm thấy tinh thần minh mẫn.
Đức: Tiêm phòng vaccine ngừa COVID-19 cho các nhóm nguy cơ cao Ngày 18/9, Đức đã triển khai chiến dịch tiêm vaccine mùa Thu nhằm ngăn ngừa lây lan virus SARS-CoV-2, sử dụng một mũi duy nhất vaccine tăng cường ngừa COVID-19 đã nâng cấp đối với người già và những người có nguy cơ mắc bệnh cao. Nhân viên y tế tiêm vaccine phòng COVID-19 cho người dân tại Magdeburg, Đức. Ảnh tư liệu:...
