Người đứng sau thảm họa tiền mã hóa từng thất bại y hệt vào năm 2020

PV14:51 13/05/2022

Một nhân viên của Terraform Labs tiết lộ Do Kwon, CEO công ty này chính là người đứng sau đồng tiền ổn định giá Basis Cash vào năm 2020. Dự án này thất bại chỉ sau vài tháng.

Theo CoinDesk, một nhân viên của Terraform Labs vừa tiết lộ danh tính người đứng sau dự án tiền ổn định giá ( stablecoin) Basis Cash (BAC). Giống như TerraUSD, đồng tiền ổn định giá vừa khiến toàn thị trường mất niềm tin, Basis Cash cũng hoạt động dựa trên thuật toán.

Hyungsuk Kang, cựu kỹ sư Terraform Labs, hiện làm việc tại Standard Protocol cho biết Basis Cash là dự án nhỏ do chính Kang cùng Do Kwon, CEO Terraform Labs phụ trách. Một thành viên khác của dự án này cũng xác nhận Do Kwon và Terraform Labs là đội ngũ đứng sau.

Ý tưởng tương tự

BAC được ra đời vào cuối năm 2020, cùng với ý tưởng ổn định giá bằng thuật toán chứ không phải bằng tài sản đảm bảo. Khi đó, nhóm phát triển dự án ẩn danh dưới tên gọi Rick and Morty, nhằm ám chỉ 2 nhân vật trong phim hoạt hình dành cho người lớn tại Mỹ.

Tin nhắn cho thấy Do Kwon sở hữu Rick, tài khoản phát ngôn chính của dự án Basis Cash

Cái tên Basis Cash cũng được đặt dựa trên một dự án stablecoin khác là Basis hoặc Basecoin. Basis gọi được vốn tới 133 triệu USD, nhưng không thể phát triển và phải đóng cửa vào năm 2018 vì lo ngại sẽ bị kiểm soát về mặt pháp lý.

Ý tưởng stablecoin thuật toán nóng lên vào giữa năm 2020, khi tài chính phi tập trung (DeFi) đang trở thành trào lưu. Thay vì sử dụng đồng USD pháp định làm tài sản đảm bảo, những người đam mê DeFi cho rằng có thể dùng thuật toán điều chỉnh và các loại coin, token khác để tạo ra stablecoin hoàn toàn phi tập trung.

“Basis đã bị đóng cửa vì sợ rủi ro liên quan đến SEC. Hôm nay, chúng tôi sẽ mang Basis trở lại”, tài khoản Rick viết trong kênh Basis Cash Telegram vào ngày 20/8/2020.

Theo cựu kỹ sư Hyungsuk Kang, Do Kwon là người lên ý tưởng chính ở dự án này. Mục tiêu của Basis Cash là mang stablecoin thuật toán trở lại, nhưng tránh xa các rắc rối liên quan đến pháp luật tại Mỹ. Kwon không trực tiếp vận hành dự án, nhưng vẽ ra ý tưởng để các nhân viên thực hiện.

Giá trị đồng Basis Cash gần như về 0 từ tháng 2/2021.

Giống như đồng UST, BAC cũng dùng cơ chế tự cân bằng để giá trị đồng tiền không bị trượt khỏi mốc 1 USD. BAC sử dụng 2 loại token là Basis Cash Bonds và Basis Cash Shares để tự điều chỉnh tùy theo giá đồng BAC.

Bên cạnh việc đưa ra ý tưởng, Do Kwon cũng là người nắm tài khoản Rick ở các kênh truyền thông của dự án Basis Cash. Trong bài phỏng vấn vào tháng 11/2020 với CoinDesk, Rick chia sẻ tầm nhìn của dự án này khá giống với UST hiện nay.

“Về lâu dài, chúng tôi muốn Basis Cash trở thành một tầng cơ bản được sử dụng rộng rãi để đáp ứng các nhu cầu về tài sản trong DeFi và các mô hình kinh doanh khác”, tài khoản Rick cho biết.

Thất bại thảm hại

Video đang HOT

Tuy có ý tưởng mới lạ và được phát triển đúng lúc trào lưu DeFi nở rộ, BAC không thể thành công. Theo số liệu từ DefiLlama, tổng giá trị tài sản bị khóa (TVL) của BAC đạt mức đỉnh 175 triệu USD vào tháng 12/2020. Tới tháng 1/2021, đồng tiền này mất mức neo 1 USD và giảm liên tục từ đó.

Theo Coinmarketcap, giá BAC vào sáng 12/5 là 0,007 USD, đã giảm gần 150 lần so với mức 1 USD.

Do Kwon chưa bao giờ tỏ ra mình liên quan tới dự án Basis Cash. Trên trang cá nhân vào tháng 12/2021, CEO Terraform Labs thậm chí còn mỉa mai dự án này, và cho rằng UST là “đồng stablecoin thuật toán cổ nhất và được sử dụng nhiều nhất còn tồn tại”.

“Hãy quỳ gối trước nhà vua”, Do Kwon kết luận.

Do Kwon được biết đến chủ yếu với vị trí CEO Terraform Labs, công ty phát triển dự án LUNA và UST.

Theo CoinDesk, tài khoản Telegram thật của Do Kwon cũng nằm trong nhóm theo dõi dự án Basis Cash. Một người dùng từng hỏi ông làm gì ở đây, và Do Kwon cho biết mình “đang học hỏi những thứ mới”.

CoinDesk cho biết họ quyết định công khai tên của Do Kwon và sự liên quan đến dự án Basis Cash vì những sự kiện vừa qua. Đồng UST mất mốc 1 USD, có lúc hạ xuống 0,225 USD vì các tài sản không thể đảm bảo hoạt động theo đúng thuật toán. Vào chiều 11/5, Do Kwon cho biết sẵn sàng “hi sinh” LUNA, token chính của Terra để cứu UST.

Sau phát ngôn nói trên, Terra đã tạo ra tới hơn 1,2 tỷ đồng LUNA chỉ trong nửa ngày, khiến giá trị đồng tiền số này tiếp tục giảm sâu. Trưa 12/5, giá mỗi đồng LUNA chỉ còn 0,35 USD, tương đương mức giảm 80% trong 12 giờ.

“Những nhà đầu tư xứng đáng được biết rằng UST không phải nỗ lực duy nhất của Kwon để tạo ra stablecoin thuật toán”, CoinDesk nhận định.

Cuốn bay 600 tỷ USD, Terra là thảm họa lớn nhất lịch sử tiền mã hóa

Cú sập của LUNA cuốn bay hàng trăm tỷ USD khỏi thị trường tiền số. Vấn đề đáng ngại hơn là khủng hoảng lòng tin và chính sách khắt khe hơn với stablecoin.

LUNA từng là dự án tiền số phát triển nhanh chóng giữa giai đoạn thị trường ảm đạm. Tuy nhiên, điểm yếu trong thuật toán cùng mô hình rủi ro khiến dự án Terra tụt dốc. Theo các chuyên gia, nếu không thể sớm được giải cứu, LUNA có thể trở thành thảm họa lớn nhất lịch sử tiền mã hóa, cùng những hệ lụy không thể lường trước.

Stablecoin neo trên tài sản biến động có phải ý tưởng hay?

Mảng tiền số ổn định giá (stablecoin) đã tăng trưởng mạnh trong hai năm qua, đạt giá trị vốn hóa khoảng 186 tỷ USD. Hai loại stablecoin hàng đầu là Tether (USDT) và USD Coin (USDC) được neo tỷ giá với USD bởi khoản dự trữ tương đương bằng tiền pháp định. Đây là những stablecoin được phát triển theo hướng tập trung.

Terra sử dụng cơ chế đúc/đốt UST/LUNA nhằm neo giá stablecoin, mua nhiều BTC để bảo chứng tài sản.

Giải pháp của Terra và các mô hình tương tự là sử dụng cơ chế đúc/đốt token để neo giá stablecoin. Tuy nhiên, từ khi ra mắt, giao thức này đã bị đánh giá là có nhiều nguy cơ về tính bền vững khi chênh lệch tỉ lệ hay thị trường đi xuống.

"Stablecoin thuật toán bảo chứng bằng tiền số chưa bao giờ là ý tưởng hay bởi biến động giá lớn và sự thao túng của cá mập. Đặc biệt, khi thị trường, nhất là Bitcoin mất giá, giá trị tài sản đảm bảo giảm nhanh khiến stablecoin bị 'unstable", ông Phạm Nguyễn Anh Huy, Giảng viên tài chính cao cấp, người sáng lập Trung tâm công nghệ tài chính và mã hoá Đại học RMIT nói với Zing.

Stablecoin bảo chứng bằng tiền số chưa bao giờ là ý tưởng hay

Phạm Nguyễn Anh Huy, sáng lập Trung tâm công nghệ tài chính và mã hoá Đại học RMIT

Ông Anh Huy cho rằng xây dựng stablecoin trên một thị trường "bất ổn" như tiền số mà không có loại tài sản đủ đảm bảo sẽ là thảm họa thật sự với toàn ngành.

Trong khi đó, theo ông Mai Nghĩa, quản trị viên Cộng đồng Tradecoin Việt Nam với hơn 110.000 thành viên, Bitcoin là loại tài sản dự trữ tối ưu nhất có thể cho mô hình của Terra. "Trong tất cả các loại tiền số, trừ stablecoin, Bitcoin là loại tài sản có biến động giá ít nhất", chuyên gia này nhận định.

Theo đó, mô hình sẽ hoạt động tốt nếu thị trường đi lên, BTC tăng giá, dự án có thể bán ra nhằm giữ mốc 1 USD cho UST và trả lãi trên nền tảng. Ngược lại, nếu thị trường giảm, Bitcoin có xu hướng biến động ít hơn altcoin.

Đồng quan điểm, ông Thuật Nguyễn, người sáng lập Kyros Ventures cho rằng vì là stablecoin thuật toán nên phải dự trữ một đồng tiền số phi tập trung. "Đáng tiếc, mô hình đổ sập từ giá Bitcoin, kéo theo một chuỗi domino thảm họa", ông Thuật nói.

Terra đã sai từ Anchor Protocol

Những tháng qua, hệ sinh thái Terra tăng trưởng mạnh mẽ với số ví tạo mới lớn, lượng tài sản khóa cao. Trước khi sụp đổ, có hơn 30 tỷ USD trong nền tảng và Terra chỉ đứng sau Ethereum về lượng tài sản khóa. Động lực chính cho sự tăng trưởng này đến từ giao thức tiền gửi Anchor, với mức lãi suất cao, 20%/năm.

Ứng dụng duy nhất của UST là gửi tiền, nhận lãi ở Anchor Protocol.

Giữa giai đoạn thị trường đi xuống, một giao thức tiền gửi bằng đồng ổn định, có lãi suất cao trở thành nơi trú ẩn nhiều nhà đầu tư tìm đến. Điều này khiến Anchor nhận dòng tiền lớn ở giai đoạn "downtrend".

Tuy nhiên, đây chính là điểm yếu chết người, mấu chốt trong sự sụp đổ của mô hình TerraForm Labs xây dựng. Theo ông Mai Nghĩa, một đồng stablecoin sẽ ổn định khi có nhu cầu thực tế, áp dụng vào các ứng dụng cụ thể. Tuy nhiên, trước cú sập, tính ứng dụng của UST chỉ dừng lại ở một hình gửi tiền lấy lãi suất cao.

Có thời điểm, hơn 70% lượng UST nằm trên Anchor Protocol. Điều này cho thấy stablecoin này chỉ có một mục đích sử dụng duy nhất là gửi lấy lãi.

UST sập khi hệ sinh thái Terra chưa kịp hoàn thiện

Mai Nghĩa, quản trị viên Cộng đồng Tradecoin Việt Nam.

"Những đồng stablecoin khác có tính ứng dụng cao, dùng để hỗ trợ giao dịch, tích trữ... Trong khi đó, Terra tập trung phát triển UST như một công cụ kiếm lời khi gửi tiền và đội ngũ phải làm mọi thứ để giữ mốc 1 USD", ông Nghĩa nói.

Theo đó, UST kém linh hoạt hơn so với các đồng stablecoin khác. Nên khi thị trường đi xuống, lo ngại tăng cao, nhà đầu tư sẽ rút UST về đổi qua LUNA và bán đi, nhận USDT, USDC, loại tài sản được bảo chứng tốt hơn. Điều này khiến nguồn cung LUNA tăng cao, kéo giá token đi xuống. Trong khi đó, nhu cầu cho UST cũng không còn, dẫn đến de-peg (mất mốc neo 1 USD).

"Terra cũng đã nhìn ra vấn đề và tìm cách phát triển thêm nhiều sản phẩm để sử dụng UST hơn. Đồng thời, họ mua nhiều loại tài sản dự trữ nhằm cứu mốc 1 USD. Tuy nhiên, dự án không đủ thời gian để phát triển hệ sinh thái, tránh bị ảnh hưởng khi cung tăng mạnh như những ngày qua", ông Mai Nghĩa nhận định.

Lãi suất 20% trên Anchor Protocol không khác gì đa cấp

Một vấn đề khác trên Anchor Protocol là lãi suất cao trong khi số tiền được cho vay chiếm tỉ lệ ít vì hệ sinh thái chưa hoàn thiện. Trước cú sập, Anchor nhận về 14 tỷ USD của người dùng nhưng chỉ cho vay 3 tỷ USD. Chênh lệch 11 tỷ USD là phần họ cần tự trả lãi.

Anchor trả lãi suất tiền gửi cao nhưng không có mô hình kinh doanh rõ ràng.

Ngoài ra, mức lãi suất mà Anchor cho vay cũng thấp hơn con số 20% mà họ trả cho người gửi. Nếu đặt lãi suất quá cao, sẽ không có người muốn vay tiền từ nền tảng. Do đó, các chuyên gia cho rằng mô hình Anchor Protocol xuất hiện nhiều lỗ hổng về tài chính. Để duy trì mức trả lãi, Anchor liên tục phải trích quỹ và kêu gọi thêm từ Terra. Trước cú sập, quỹ dự trữ để trả lãi trên giao thức chỉ còn duy trì được khoảng 40 ngày.

"Để có tiền trả lãi, giải pháp là luôn có dòng tiền mới chảy vào để nạp thêm vào hệ thống. Mô hình này khá giống đa cấp, chỉ tốt khi khi thị trường không đi xuống và mang lại lợi ích cho người tham gia. Nếu nhu cầu đã cạn, việc sụp đổ là sớm muộn", ông Mai Nghĩa chia sẻ.

Đồng quan điểm, ông Thuật Nguyễn cũng cho rằng việc trả lãi 20% mà không có cơ sở thỏa đáng là một dấu hiệu của mô hình ponzi. "Anchor là trung tâm thanh khoản của UST, nhưng không có mô hình kinh doanh bền vững để bảo chứng cho mức lãi cao", ông Thuật nói.

Thảm họa tiền số lớn nhất sau Bitconnect

Ngày 18/1/2018, nền tảng giao dịch Bitconnect thông báo ngừng cho vay, kết thúc một trong những dự án đa cấp tiền số lớn nhất. Giá token BCC của Bitconnect giảm 91% chỉ trong một ngày. Sau hơn 4 năm mới lại có token trong nhóm 10 đồng tiền số có mức giảm sút lớn như vậy. Sáng 12/5, LUNA được giao dịch quanh mốc 0,4 USD/đồng, giảm 96% so với 24 giờ trước đó.

LUNA giảm về dưới 1 USD, phần lớn vốn hóa của token đã bốc hơi. Ảnh: Coinmarketcap.

Theo các chuyên gia nhận định, đây là sự kiện sẽ ảnh hưởng rất tiêu cực đến thị trường tiền số trong thời gian tới. Từ lúc vấn đề de-peg của UST bắt đầu, hơn 600 tỷ USD vốn hóa đã bốc hơi khỏi thị trường tiền số, theo dữ liệu từ Coinmarketcap. Loạt stablecoin khác như USDT, USDD, USN cũng bị rơi về mốc dưới 1 USD dù biên độ nhỏ hơn.

Ryan Selkis, nhà sáng lập của nền tảng phân tích blockchain Messari cảnh báo tác động của sự kiện này có thể vượt xa ngoài sức tưởng tượng. "Nếu Terra sập, quy mô tổn thất sẽ bằng một nửa vụ Enron. Một điều đáng quan tâm hơn là chúng ta đang đứng bên vực thẳm pháp lý", Ryan Selkis nói trên mạng xã hội. Vụ Enron mà chuyên gia này nhắc đến là sự việc phá sản lớn nhất lịch sử nước Mỹ.

Ngoài tác động kinh tế, nhiều người lo lắng về ảnh hưởng tâm lý của cú sập Terra để lại. "Mọi người sẽ nhìn vào Terra và nghĩ rằng tiền mã hóa thật tệ. Những lời ca tụng về tính sáng tạo của chuỗi khối đều trở nên vô nghĩa", Arthur Breitman, nhà sáng lập dự án Tezos nhận định.

Ngày 10/5, trước khi cú sập sâu diễn ra, trong phiên điều trần trước Ủy ban Ngân hàng của Thượng viện Mỹ, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã nhắc đến sự kiện đồng TerraUSD (UST) de-peg. Bà cho rằng điều đó có thể gây ảnh hưởng đến sự ổn định tài chính Mỹ và kêu gọi ban hành khung pháp lý cho stablecoin, để giám sát lĩnh vực này.

Sáng 12/5, Coindesk dẫn tin từ một tài liệu rò rỉ cho thấy Ủy ban châu Âu đang ủng hộ đề xuất cấm các loại stablecoin trong khu vực. Đề xuất này được đưa ra bởi những lo ngại stablecoin được sử dụng để thay thế tiền pháp định. Đồng thời, cú sập của hệ sinh thái Terra cũng phần nào gây ảnh hưởng đến quyết định.

Bị tố đa cấp, CEO dự án tiền số cược 1 triệu USD để đáp trả Đích thân CEO của dự án Terra đặt cược 1 triệu USD để phản pháo lại lời tố "đa cấp" từ một chuyên gia tiền mã hóa. Ngày 14/3, Do Kwon, Đồng sáng lập kiêm Giám đốc Điều hành TerraForm Labs, thông báo trên mạng xã hội rằng sẽ đặt cược với chuyên gia lĩnh vực tiền mã hóa, Sensei Algod về giá...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Vợ Anh Đức nhăn mặt nhất quyết không chịu lên thảm đỏ, nguyên nhân đằng sau khiến netizen bùng tranh cãi00:26

Nóng: Diệp Lâm Anh và chồng cũ bị bắt cận cảnh tái hợp sượng trân, nhưng biểu cảm của 2 người đẹp bên cạnh mới là thú vị!00:42

Hành động lạ của cụ bà 95 tuổi được cắt ra từ camera giám sát khiến 2,5 triệu người xem đi xem lại00:16

Cảnh ái nữ cựu Chủ tịch "tám" với Chu Thanh Huyền ngỡ bình thường bỗng bị hội mẹ chồng online vào phán xét 1 điều00:43

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Em trai Sơn Tùng bị "ném đá" vì một hành động với JSOL, drama căng đến mức người trong cuộc phải lên tiếng00:34

Hot nhất MXH: Paparazzi lần đầu tung clip "full HD" tóm Lưu Diệc Phi hẹn hò Song Seung Hun00:16

Em trai Sơn Tùng và Thiều Bảo Trâm "đụng mặt", chỉ nói đúng 1 câu khiến Hải Tú ngay lập tức bị réo tên00:20

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

15:45:56 16/01/2024

Đã đến lúc bỏ lại các công cụ chỉnh sửa cũ và chấp nhận giải pháp thay đổi cuộc chơi. Gặp gỡ Trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut - giải pháp sẽ nâng cao, nâng cao và cách mạng hóa thế giới sáng tạo nội dung trực quan của bạn

Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

22:01:27 21/12/2022

Chắc hẳn là ai trong chúng ta cũng luôn muốn các bài đăng trên Facebook có được nhiều lượt thích và chia sẻ. Tuy nhiên, làm thế nào để tối ưu bài đăng thì không phải ai cũng biết

Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

21:03:46 21/12/2022

Louisiana và Tây Virginia là hai bang mới nhất cấm công chức sử dụng TikTok trên thiết bị công do lo ngại Trung Quốc có thể theo dõi người Mỹ và kiểm duyệt nội dung

Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

20:03:41 21/12/2022

Microsoft đã cập nhật thỏa thuận cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ trực tuyến của mình. Việc khai thác tiền điện tử trên dịch vụ của Microsoft cần có sự cho phép bằng văn bản của công ty, nhưng cũng chỉ nhằm mục đích thử nghiệ...

Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

20:01:24 21/12/2022

Meta (công ty mẹ của Facebook) cho biết họ đã ngăn chặn không dưới 200 hoạt động bí mật, trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp kể từ năm 2017 tại khoảng 70 quốc gia

Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

19:01:39 21/12/2022

Ủy ban Châu Âu - cơ quan điều hành của EU cho biết, đã phát hiện Meta vi phạm các quy tắc chống độc quyền của EU bằng cách bóp méo sự cạnh tranh trên thị trường quảng cáo trực tuyến. Meta có thể phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới ...

Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

15:01:33 21/12/2022

Người dùng Twitter, các nhà đầu tư Tesla và chuyên gia phân tích trong ngành đều cho rằng Elon Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

14:01:42 21/12/2022

Muốn nhập được các mẫu bán chạy như iPhone 14 Pro/Pro Max, các chuỗi đại lý bán lẻ ủy quyền của Apple bắt buộc phải nhập thêm hàng loạt phụ kiện đi kèm

Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

09:38:18 21/12/2022

Sáng 20/12, tại Ngọ Môn, Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức Lễ Khai trương Hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR

'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

09:37:54 21/12/2022

Tính năng phát hiện tai nạn ôtô mới ra mắt trên Apple iPhone và Apple Watch sẽ tự động tìm kiếm sự trợ giúp từ bộ phận cấp cứu khi có nguy cơ xảy ra tai nạn