Người đàn ông hoại tử não do nhiễm nấm đen – căn bệnh mới nổi sau Covid-19

Theo thống kê từ Bệnh viện Bạch Mai, số ca nhiễm nấm đen đã tăng đáng kể sau đại dịch Covid-19.

Cụ thể, từ 20 ca vào năm 2022, con số này đã tăng lên 30 ca trong năm 2023, và đáng chú ý là đã ghi nhận gần 40 ca tính đến hết quý 3 năm 2024.

Hình ảnh nấm đen Mucormycosis. Ảnh: internet

PGS.TS Đỗ Duy Cường – Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhiễm nấm đen (Mucormycosis) là một nhiễm trùng nghiêm trọng khi nấm xâm nhập vào các mô sâu trong cơ thể.

Nấm có thể gây tổn thương nhồi máu và hoại tử mô, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như phá hủy xoang, áp xe não và áp xe phổi. Nấm đen thường phát triển mạnh vào mùa hè thu, tạo ra hàng triệu bào tử trong không khí và phát triển trong môi trường ẩm thấp, yếm khí…

Một trường hợp điển hình là bệnh nhân N.Q.T, 69 tuổi, quê Hải Dương, người có tiền sử đái tháo đường và huyết áp cao. Sau khi nhổ răng số 6 vào tháng 6/2024, bệnh nhân liên tục sốt cao và đau nhức vùng mặt. Mặc dù đã thăm khám tại nhiều bệnh viện lớn, phải đến khi nhập viện Trung tâm Bệnh Nhiệt đới – Bệnh viện Bạch Mai vào ngày 30/9/2024, bệnh nhân mới được chẩn đoán chính xác là nhiễm nấm đen.

Ở bệnh nhân này, nấm đen đã thâm nhập sâu vào phổi, các xoang mặt và não, gây áp xe phổi, hoại tử một phần não và xoang mặt. Sau khi đưa ra hội chẩn toàn viện, bệnh nhân đã được các bác sĩ phẫu thuật thần kinh và phẫu thuật tai mũi họng kết hợp mổ để cắt bỏ phần mô hoại tử ở não và xoang. Hiện nay, bệnh nhân vẫn đang được theo dõi và tiếp tục điều trị tích cực tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới – Bệnh viện Bạch Mai.

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, nấm đen lây truyền vào cơ thể người qua đường thở (hít phải các bào tử nấm đen) và qua đường tiếp xúc vết thương hở (như vết đứt tay, vết xước sâu, vết cào, các vết thương khác…). Nấm đen không lây truyền từ người sang người.

Nấm đen có thể thâm nhập vào phổi, vào các xoang hàm mặt và lây lan lên mắt, não, hoặc thâm nhập vào niêm mạc đường tiêu hóa. Nghiêm trọng hơn, nấm đen còn thâm nhập vào đường máu, ảnh hưởng đến các cơ quan đích như não, tim, lách. Các cơ quan bị nấm đen thâm nhập có khả năng bị tắc mạch hoại tử và bị phá hủy nhanh chóng.

Các chuyên gia chỉ ra rằng những người có hệ miễn dịch yếu là đối tượng có nguy cơ cao nhất. Nhóm này bao gồm người bệnh đái tháo đường type 2, người nhiễm HIV hoặc đã từng bị nhiễm Covid có biến chứng, bệnh nhân ung thư, người ghép tạng, và những người đang điều trị corticosteroid dài hạn. Các dấu hiệu cảnh báo quan trọng bao gồm đau đầu, sưng một bên mặt, đau sưng nề một bên mắt, mất khứu giác, sốt, ho khó thở, và các tổn thương màu đen đặc trưng trên da.

Về phương diện điều trị, nhiều trường hợp tại Bệnh viện Bạch Mai đã phải trải qua các ca phẫu thuật phức tạp, bao gồm phẫu thuật mắt, thần kinh, răng hàm mặt và lồng ngực. Quá trình điều trị có thể kéo dài nhiều tháng với chi phí tốn kém và nguy cơ tái phát cao.

Để phòng ngừa hiệu quả, PGS.TS Đỗ Duy Cường khuyến cáo người dân nên đeo khẩu trang khi ở nơi công cộng, đặc biệt là ở công trường, nông trường và nông trại. Cần chú ý bảo hộ cá nhân khi làm việc trong môi trường có nguy cơ cao, duy trì vệ sinh môi trường sống thông thoáng, và đặc biệt quan trọng là kiểm soát tốt các bệnh nền như đái tháo đường.

Với nhóm nguy cơ cao, việc theo dõi sức khỏe thường xuyên và đến khám tại các bệnh viện lớn ngay khi có dấu hiệu bất thường là vô cùng quan trọng. Điều này giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.