Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố Hong Kong ‘không còn tự chủ’

Phương Vũ23:48 27/05/2020

Mike Pompeo nói rằng Hong Kong không còn được hưởng quyền tự chủ mà Bắc Kinh đã hứa hẹn, khi Trung Quốc sắp ra luật an ninh quốc gia.

“Không ai suy nghĩ hợp lý có thể nói rằng Hong Kong duy trì mức độ tự chủ cao với Trung Quốc đại lục, với tình hình thực tế hiện nay”, Pompeo ngày 27/5 nói trong một tuyên bố.

“Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng những diễn biến trong giai đoạn báo cáo, tôi đã xác nhận trước quốc hội rằng Hong Kong không còn đủ điều kiện được đối xử theo cách luật Mỹ đã áp dụng cho Hong Kong trước tháng 7/1997″, Pompeo nói, nhắc đến thời điểm thành phố được bàn giao cho Trung Quốc.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Washington D.C. ngày 20/5. Ảnh: Reuters.

Mỹ cuối năm ngoái ra luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong, yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ hàng năm có trách nhiệm xác nhận Hong Kong duy trì quyền tự chủ, để đặc khu được hưởng ưu đãi thương mại từ Mỹ.

Hong Kong hưởng những ưu đãi như được mua các công nghệ nhạy cảm, đảm bảo trao đổi tự do giữa đồng đô Mỹ và đô Hong Kong, đàm phán các thỏa thuận thương mại và đầu tư độc lập với Bắc Kinh. Trạng thái đặc biệt còn giúp cư dân Hong Kong tránh các hạn chế về thị thực áp dụng cho cư dân Trung Quốc đại lục.

Trump sẽ là người quyết định có tước ưu đãi Hong Kong đang được hưởng hay không. Tổng thống hôm 26/5 cảnh báo Mỹ sẽ có phản ứng mạnh mẽ với dự luật an ninh của Trung Quốc và sẽ công bố biện pháp trong tuần này.

Dự luật an ninh mới cho Hong Kong được đệ trình vào ngày khai mạc kỳ họp quốc hội thường niên ở Trung Quốc hôm 22/5. Luật này sẽ cấm các hoạt động ly khai và lật đổ, cũng như sự can thiệp của nước ngoài và khủng bố trong thành phố. Quốc hội Trung Quốc dự kiến bỏ phiếu vào cuối kỳ họp ngày 28/5.

Hong Kong trở thành tâm điểm mới của chiến tranh lạnh Mỹ - Trung

Với dự luật an ninh quốc gia cho Hong Kong vừa được đề xuất trong kỳ họp quốc hội Trung Quốc, trung tâm tài chính này có nguy cơ trở thành tiền tuyến mới trong đối đầu Mỹ - Trung.

Video đang HOT

Việc Trung Quốc giới thiệu dự luật an ninh quốc gia cho Hong Kong đang đẩy căng thẳng Mỹ - Trung thêm một bước nữa. Thành phố đặc khu với mô hình "một quốc gia, hai chế độ" này đang trở thành tâm điểm mới trong đối đầu Mỹ - Trung.

Bình luận trên The Diplomat, Brian C.H. Fong, chuyên gia chính trị học so sánh tại Hong Kong, cho rằng bước đi mới nhất của đại lục không mang lại lợi ích cho bất kỳ bên nào, bao gồm cả bản thân Bắc Kinh.

Wu Chi-wai, nhà lập pháp Hong Kong, tranh cãi với cảnh sát trước Văn phòng liên lạc của chính quyền Trung Quốc ở đặc khu ngày 22/5. Ảnh: Reuters.

Tất cả cùng thua

Đối với Hong Kong, quyết định của Bắc Kinh là "đòn chí tử" vào vị thế kéo dài cả thế kỷ qua của vùng lãnh thổ: khu vực tài phán pháp lý riêng biệt. Đây chính là nền tảng cho những thành công tại Hong Kong.

Giới tinh hoa Hong Kong, bao gồm cả đặc khu trưởng, trong tương lai sẽ nhận thấy họ ngày càng bị cho ra rìa bởi cách tiếp cận từ trung ương.

Trong khi đó, đối với phương Tây, dự luật an ninh có thể là tiếng chuông cáo chung cho cho sự hiện diện của họ trên vùng lãnh thổ này.

"Những công ty phương Tây sẽ đánh mất trung tâm kinh doanh có xu hướng phương Tây duy nhất trong các lãnh thổ của Trung Quốc và lợi ích kinh doanh của họ cũng không còn được bảo vệ bởi quyền tài phán luật cơ bản kiểu Anh", Brian Fong dự báo.

Chuyên gia Hong Kong nhận định dự luật sẽ như "cánh tay nối dài" của Trung Quốc. Nó đặt các lợi ích kinh doanh của Mỹ ở đặc khu, bao gồm khoảng 1.300 doanh nghiệp và tổng giá trị đầu tư trực tiếp lên đến 82,5 tỷ USD, vào tình cảnh rủi ro.

Ngoài phương diện kinh tế, sự hiện diện của phương Tây thông qua các tổ chức phi chính phủ, văn phòng báo đài lẫn hoạt động tình báo đều có khả năng bị Bắc Kinh dọn sạch.

Về phần mình, Trung Quốc vốn cần Hong Kong như là một "huyết mạch tài chính", đóng vai trò nguồn vốn nước ngoài quan trọng nhất cho đất nước kể từ khi lập quốc.

Tầm quan trọng của Hong Kong về khía cạnh tài chính đang lớn hơn bao giờ hết, khi công ty Trung Quốc đứng bên bờ vực bị trục xuất khỏi thị trường vốn tại Mỹ giữa không khí căng thẳng song phương hiện nay. Hàng chục công ty đại lục đã phải lên kế hoạch niêm yết thứ cấp tại đặc khu.

"Thúc đẩy luật an ninh quốc gia ở Hong Kong sẽ tự đốt đi cây cầu nối của Trung Quốc với thế giới và gia tăng áp lực lên nền kinh tế dễ bị tổn tương, vốn đang trong tình trạng suy thoái nghiêm trọng nhất kể từ thập niên 1990", vị chuyên gia cảnh báo.

Theo Fong, Bắc Kinh đã đưa ra một quyết định các bên cùng thua và dường như không phục vụ lợi ích của bất kỳ bên nào. Chính vì vậy, thông báo của Trung Quốc về dự luật an ninh quốc gia cho Hong Kong tạo ra cơn sốc lớn cho cả đặc khu lẫn cộng đồng quốc tế.

Cảnh sát chống bạo động Hong Kong bắn đạn cao su để giải tán người biểu tình phản đối dự luật an ninh và chính quyền đặc khu ngày 24/5. Ảnh: Reuters.

Tháo chạy vốn ra khỏi Hong Kong?

Bắc Kinh đang cùng lúc đối diện những thách thức chưa từng có tiền lệ cả trong và ngoài nước, từ nền kinh tế lung lay và sức ép ngày càng lớn để "gìn giữ ổn định nội bộ" đến xu hướng tách đôi kinh tế với Trung Quốc diễn ra trên toàn cầu.

Bên cạnh đó, họ còn vấp phải phản ứng quốc tế liên quan đến dịch Covid-19 lây lan từ Vũ Hán và áp lực địa chính trị từ Mỹ.

Fong cho rằng nếu giới lãnh đạo Trung Quốc chọn đổ trách nhiệm cho "các lực lượng bên ngoài" với lá bài chủ nghĩa dân tộc thì đó cũng là điều dễ hiểu.

Đặt trong lăng kính đó, những yếu tố như xu hướng ủng hộ phương Tây tại Hong Kong, mong muốn tăng quyền tự trị của người dân nơi đây và các liên kết sâu rộng của đặc khu với phương Tây đã tạo ra bối cảnh hoàn hảo để Bắc Kinh dùng đến lá bài tẩy.

Fong nhận định Trung Quốc đã ưu tiên "việc kiểm soát Hong Kong cao hơn tính toán thực dụng về đóng góp tài chính của vùng lãnh thổ".

Điều này thể hiện rõ nếu đặt dự luật an ninh quốc gia cho Hong Kong vào bối cảnh rộng hơn, gồm phản ứng cứng rắn hơn từ đại lục đối với Đài Loan và việc giai tăng quyết liệt chi tiêu quốc phòng.

Brian Fong cho rằng Trung Quốc đã quyết định biến Hong Kong thành "chiến trường của mình với phương Tây". Điều này báo hiệu sự thay đổi mang tính nền tảng trong chính sách với Hong Kong.

Những đời lãnh đạo trước của Trung Quốc theo đuổi chính sách thực dụng, bỏ qua hiện diện của phương Tây tại Hong Kong và đổi lấy khả năng tiếp cận nguồn vốn nước ngoài và thương mại quốc tế. Đặc khu được tạo không gian hoạt động như vùng đệm địa chính trị cho Trung Quốc cả trước và sau kỷ nguyên Chiến tranh Lạnh. Tuy nhiên, đồng hồ đếm ngược cho vị thế này của đặc khu đã được lên dây cót.

Ông lo ngại "chiếc hộp Pandora đã được mở". Hong Kong, Trung Quốc và phương Tây có thể bị cuốn vào vòng luẩn quẩn.

Căng thẳng giữa người biểu tình với chính quyền đặc khu gia tăng, với phản ứng quyết liệt từ cả hai phía. Ông Fong dự đoán về cuộc tháo chạy dòng vốn của nước ngoài lẫn địa phương và đại lục khỏi Hong Kong, cùng với đó là nguy cơ Mỹ chấm dứt đối xử đặc biệt với vùng lãnh thổ này.

"Cuộc đấu vì Hong Kong sẽ là cuộc đấu quyết định cho trật tự thế giới theo chủ nghĩa tự do trên toàn cục. Vì vậy, cách Mỹ và những đồng minh phản ứng với cuộc khủng hoảng hiện nay ở Hong Kong sẽ có hệ lụy rất lớn", ông nói.

Tổng thống Trump sẽ có phản ứng mạnh mẽ về Hong Kong trong vài ngày tới Tổng thống Trump hôm 26/5 cho biết Mỹ đang nỗ lực đáp trả mạnh mẽ luật an ninh Hong Kong và các biện pháp này sẽ được công bố trong vài ngày tới. "Chúng đang làm làm một số việc. Tôi nghĩ bạn sẽ thấy nó rất thú vị. Tôi sẽ nói về nó trong vài ngày tới", ông Trump nói khi được...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Phương pháp mới điều trị tắc nghẽn động mạch an toàn, hiệu quả

16:49:27 04/03/2025

Các giải pháp hiện có để thông tắc mạch máu như phẫu thuật mở động mạch và làm sạch mảng bám, hoặc đặt stent... có thời gian phục hồi lâu, đôi khi lại dẫn đến các biến chứng.

Vai trò của BRICS trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc

14:40:57 04/03/2025

Định dạng này không chỉ giúp Bắc Kinh gây ảnh hưởng tại các nước đang phát triển mà còn đóng vai trò là yếu tố quan trọng trong hợp tác chiến lược với Nga và là nền tảng đối thoại với Ấn Độ.

Châu Âu đề xuất giải pháp thay thế Starlink cho Ukraine

14:38:59 04/03/2025

Tuy nhiên, Govsatcom có một hạn chế lớn: chương trình này không bao gồm việc phóng các vệ tinh chuyên dụng. Thay vào đó, nó dựa vào các vệ tinh quân sự và thương mại sẵn có của châu Âu.

Liban, Saudi Arabia nỗ lực khôi phục quan hệ song phương

14:37:04 04/03/2025

Ông hy vọng chuyến công du của mình tới Riyadh sẽ mở đường cho việc trao đổi đoàn cấp cao giữa hai nước nhằm tiến tới ký các thỏa thuận về tăng cường quan hệ song phương.

Nhiều nước châu Âu phản đối 'hồi sinh' Dòng chảy phương Bắc 2

14:33:21 04/03/2025

Cùng ngày, Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna cũng cho rằng việc tái khởi động xuất khẩu khí đốt qua Nord Stream 2 là một bước đi sai hướng đối với an ninh năng lượng châu Âu.

Anh - Pháp bất đồng về kế hoạch sử dụng tài sản đóng băng của Nga

14:30:37 04/03/2025

Theo ước tính, khoảng 240 tỷ USD trong số tài sản bị đóng băng của Nga đang nằm tại EU, khoảng 28-30 tỷ USD ở Anh, phần còn lại phân bổ tại nhiều quốc gia khác.

Tác động với Ukraine khi bị Mỹ ngừng viện trợ vũ khí

14:28:59 04/03/2025

Liên minh châu Âu cũng đang phát triển một giải pháp thay thế có thể sử dụng mạng vệ tinh Govsatcom, dự kiến hoạt động đầy đủ vào cuối năm nay.

Khả năng Mỹ nới lỏng trừng phạt đối với Nga

14:27:22 04/03/2025

Trong khi đó, Nga cũng đã để ngỏ khả năng hợp tác kinh tế với Mỹ. Điện Kremlin hồi tuần trước cho biết Nga sở hữu nhiều mỏ kim loại đất hiếm và sẵn sàng thực hiện các thỏa thuận để khai thác loại khoáng sản được sử dụng...

Trung Quốc tuyên bố đáp trả thuế quan của Mỹ liên quan đến fentanyl

14:24:14 04/03/2025

Tuy nhiên, nước này cho rằng phía Mỹ đã nhiều lần sử dụng vấn đề fentanyl để đổ lỗi và áp đặt thêm thuế quan đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc.

Hàng loạt máy bay chuẩn bị hạ cánh tại thủ đô Mỹ nhận cảnh báo va chạm không chính xác

13:16:56 04/03/2025

Chiếc CRJ700 Bombardier chở 64 hành khách và phi hành đoàn, trong khi trên trực thăng BlackHawk có 3 quân nhân. Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30/1 xác nhận không có người sống sót sau vụ va chạm xảy ra vào sáng sớm cùng ngày này.

Dải Gaza rơi vào vòng xoáy căng thẳng mới

13:11:11 04/03/2025

Israel và Hamas tiếp tục bất đồng sâu sắc sau khi kết thúc giai đoạn 1 của thỏa thuận ngừng bắn, với căng thẳng dẫn đến quyết định của Israel dừng mọi viện trợ vào Dải Gaza.

Khả năng Trung Quốc thay đổi chiến lược kinh tế trước chính sách thuế của Tổng thống Trump

12:43:46 04/03/2025

Một số chính sách, như việc cắt giảm lương của công chức và nhân viên ngành tài chính trong chiến dịch "thịnh vượng chung", có thể không có lợi cho việc phục hồi tiêu dùng.