Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken điện đàm thúc đẩy hòa bình giữa Azerbaijan và Armenia

Trần Quyên23:48 11/10/2022

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Ngoại trưởng nước này Antony Blinken ngày 10/10 đã tiến hành 2 cuộc điện đàm riêng rẽ với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, trong đó thảo luận về những bước đi tích cực mà hai nước đang triển khai nhằm tiến tới thỏa thuận hòa bình.

Quốc kỳ Azerbaijan (trái) và quốc kỳ Armenia tại trạm kiểm soát biên giới giữa hai nước ở làng Sotk (Armenia). Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Ngoại trưởng Blinken đã nhắc lại các cuộc đàm phán trực tiếp gần đây giữa các nhà lãnh đạo và ngoại trưởng hai nước Azerbaijan, Armenia, đồng thời kêu gọi hai bên tiếp tục có những bước đi đáng kể để thúc đẩy hòa bình. Quan chức ngoại giao Mỹ cũng khẳng định tầm quan trọng của các cuộc thảo luận về an ninh của người dân ở khu vực tranh chấp Nagorny – Karabakh, duy trì lệnh ngừng bắn và tập

Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Armenia Pashinyan, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã hoan nghênh kế hoạch mới được công bố của Liên minh châu Âu (EU) cử phái đoàn đến giúp phân định biên giới giữa Armenia và Azerbaijan. Trong khi đó, tại cuộc điện đàm với Tổng thống Azerbaijan Aliyev, ông Blinken cũng hoan nghênh việc Azerbaijan phóng thích 17 tù nhân của Armenia.

Trước đó, ngày 7/10, trong cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo Armenia, Azerbaijan cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel tại Praha (CH Séc), các bên đã nhất trí về việc cử một đoàn công tác của EU đến giúp phân định biên giới giữa Armenia và Azerbaijan. Phái đoàn bắt đầu công việc vào tháng 10 này và kéo dài tối đa 2 tháng với mục đích là xây dựng lòng tin giữa hai nước và đóng góp vào hoạt động của các ủy ban phân giới cắm mốc. Công việc của đoàn công tác EU sẽ được triển khai ở các vùng biên giới thuộc Armenia.

Quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan đã trở nên căng thẳng liên quan đến việc tranh chấp quyền kiểm soát khu vực Nagorny-Karabakh. Khu vực này nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, song có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào Armenia. Vấn đề này đã gây ra tranh chấp chủ quyền giữa hai nước láng giềng, đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994. Hồi tháng 5 năm nay, Armenia và Azerbaijan thông báo đã thành lập một ủy ban phân định biên giới, được đánh giá là bước đi hướng tới sớm chấm dứt tranh chấp khu vực Nagorny-Karabakh.

Mỹ kêu gọi Armenia và Azerbaijan ngăn chặn căng thẳng leo thang

Ngày 19/9, tại New York (Mỹ) đã diễn ra cuộc họp trực tiếp giữa Ngoại trưởng hai nước Armenia và Azerbaijan dưới dự chủ trì của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken.

Ngôi nhà bị phá hủy trong cuộc đụng độ giữa các lực lượng Armenia và Azerbaijan, tại Sotk, Armenia, ngày 14/9/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price, đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa Ngoại trưởng Armenia Ararat Mirzoyan và người đồng cấp Azerbaijan Jeyhun Bayramov kể từ khi hai bên giao tranh tại khu vực Nagorny-Karabakh trong thời gian gần đây.

Tại sự kiện, các bên đã thảo luận về các bước đi tiếp theo, song không nêu rõ nội dung cụ thể. Ông Price cho biết người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ khuyến khích hai người đồng cấp Armenia và Azerbaijan nhóm họp lần nữa trong tháng này.

Tại cuộc họp, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh yêu cầu ngăn chặn những hành động thù địch leo thang giữa Armenia và Azerbaijan, đánh giá tích cực tình hình yên ả giữa hai nước trong những ngày qua. Theo ông, các biện pháp ngoại giao bền vững và mạnh mẽ là con đường tốt nhất để giải quyết các khác biệt.

Trước đó, ngày 14/9, Armenia đã công bố lệnh ngừng bắn với Azerbaijan sau 2 ngày pháo kích gần khu vực tranh chấp Nagorny-Karabakh khiến ít nhất 50 binh sĩ Azerbaijan và 49 binh sĩ Armenia thiệt mạng. Lần gần nhất giao tranh bùng phát nghiêm trọng tại khu vực này là hồi cuối năm 2020, kéo dài 44 ngày trước khi các bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn do Nga làm trung gian vào tháng 11 cùng năm.

Nagorny-Karabakh nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, song có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn ly khai để sáp nhập vào Armenia. Vấn đề này đã gây ra tranh chấp chủ quyền giữa hai nước láng giềng, mà đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994. Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đạt được năm 1994 và nhiều cuộc đàm phán hòa bình sau đó, xung đột vẫn xảy ra.

Nga sẵn sàng hỗ trợ thúc đẩy tiến trình hoà bình Nagorny-Karabakh Theo phóng viên TTXVN tại SNG, trong khuôn khổ chuyến thăm Baku (Azerbaijan), Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 23/6 tuyên bố Moskva sẵn sàng tham vấn với Azerbaijan và Armenia về vấn đề phân định biên giới. Binh sĩ và xe quân sự của Azerbaijan di chuyển qua thị trấn Lachin, gần khu vực biên giới với Armenia. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN...