Ngoại trưởng ASEAN “quan ngại nghiêm trọng” về Biển Đông

Ngoại trưởng các nước ASEAN đã ra thông cáo chung bày tỏ “quan ngại nghiêm trọng” về các diễn biến gần đây ở Biển Đông tại hội nghị ASEAN – Trung Quốc diễn ra tại Vân Nam ngày 14/6.

Quan ngại nghiêm trọng

Mặc dù chưa được công bố nhưng theo nguồn tin từ BBC, thông cáo của Asean nói các ngoại trưởng đã có “trao đổi thẳng thắn với Bô trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị”.

“Chúng tôi bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về các diễn biến gần đây cũng như đang xảy ra, vốn gây xói mòn lòng tin, tăng căng thẳng và có nguy cơ gây cản trở cho hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông”, thông cáo cho hay.

Thông cáo khá trực diên khi nói về sự nguy hiểm của chương trình cải tạo đảo của Trung Quốc, dù không nhắc trực tiếp đến nước này.

“Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của viêc không quân sự hóa và kiềm chế trong mọi hoạt đông, kể cả hoạt đông xây đảo, vốn có thể tăng căng thẳng ở Biển Đông.”

“Chúng tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của viêc gìn giữ hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do đi lại trên biển cũng như trên không ở Biển Đông, theo các nguyên tắc luât pháp đã được quốc tế thừa nhân, trong đó có Công ước LHQ về Luât Biển (UNCLOS) năm 1982.”

Thông cáo cũng nhắc lại cam kết của ASEAN là thúc đẩy giải quyết hoà bình các tranh chấp, tôn trọng tiến trình pháp lý và ngoại giao, không đe doạ sử dụng vũ lực.

Ngoại trưởng Vương Nghị dẫn đầu đoàn Trung Quốc tại Hội nghị. Ảnh: Reuters

Các giải pháp thực tiễn giải quyết tranh chấp

Đáng lưu ý, thông cáo chung lần này đã đề cập đến hàng loạt các giải pháp thực tiễn để giảm căng thẳng, tránh rủi ro xung đột, hiểu nhầm hoặc những tính toán sai lầm trên biển.

Bên cạnh việc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực thi hiệu quả Tuyên bố chung về Biển Đông (DOC) và hướng tới Bộ quy tắc Ứng xử Biển Đông (COC), các ngoại trưởng ASEAN đề nghị thành lập các đường dây nóng giữa Bộ Ngoại giao và hướng tới đề xuất Bộ Quy tắc ứng xử về tránh đụng độ trên biển đối với các tàu hải quân ở Biển Đông.

Thông cáo chung cho hay “đây là những kết quả có thể được thống nhất giữa ASEAN và Trung Quốc tại Hội nghị Thượng đỉnh sắp tới”.

Dự kiến, tháng 9 tới, ASEAN và Trung Quốc sẽ tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Theo Wall Street Journal, Bộ Ngoại giao Singapore và Indonesia đã ra các tuyên bố riêng rẽ ủng hộ những nội dung chính trong thông cáo chung của ASEAN.

Đồng thuận ASEAN

TS Trần Việt Thái, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngoại giao Việt Nam nhận xét, qua nội dung thông cáo chung, có thể thấy cuộc trao đổi của các ngoại trưởng ASEAN và ngoại trưởng Trung Quốc “là rất thẳng thắn”. Theo ông, lời lẽ của thông cáo chung “đã phản ánh đầy đủ quan điểm của các nước ASEAN liên quan đến vấn đề Biển Đông hiện nay”.

“Nội dung tuyên bố này đã thể hiện ở mức độ cao nhất, chưa từng có từ trước đến nay phản ánh rất đầy đủ sự đồng thuận của ASEAN ở mức độ cao nhất chưa từng có từ trước đến nay về mối quan tâm chung và lo ngại sâu sắc của các nước ASEAN về tình hình Biển Đông, cũng như sự đồng thuận về những biện pháp hoà bình giải quyết vấn đề Biển Đông, bảo đảm hoà bình và ổn định ở khu vực”, TS Trần Việt Thái bình luận.

Theo VietNamNet