Nghị sĩ Mỹ cảnh báo hậu quả nếu Tổng thống Trump có quyền sa thải Chủ tịch Fed

Ngày 17/4 (giờ Mỹ), Thượng nghị sĩ Dân chủ Elizabeth Warren cảnh báo, thị trường Mỹ sẽ sụp đổ nếu Tổng thống Donald Trump có quyền sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang ( Fed) Jerome Powell.

Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ đầu và ông Powell (phải). Ảnh: AFP/TTXVN

Cảnh báo của bà Warren được đưa ra trong chương trình “Squawk on the Street” của CNBC.

Theo đó, phát biểu tại Sở Giao dịch Chứng khoán New York, bà Warren nói: “Tôi thường xuyên tranh luận với ông Powell về cả quy định lẫn lãi suất. Nhưng cần hiểu điều này: Nếu Tổng thống Mỹ có thể sa thải Chủ tịch Powell, thị trường ở Mỹ sẽ sụp đổ”.

Bà Warren là thành viên cao cấp của Ủy ban Ngân hàng Thượng viện. Theo bà, cơ sở nâng đỡ thị trường chứng khoán và cả nền kinh tế toàn cầu chính là niềm tin rằng các tổ chức lớn vận hành độc lập với chính trị.

Bà nói, nếu các đòn bẩy kinh tế then chốt phụ thuộc vào một tổng thống, thì nước Mỹ sẽ chẳng khác gì “chế độ độc tài”.

Cảnh báo trên được đưa ra chỉ vài giờ sau khi ông Trump đăng trên mạng xã hội rằng cần phải sa thải ông Powell ngay lập tức.

Sau đó, một quan chức cấp cao Nhà Trắng giải thích rằng, không nên hiểu tuyên bố công kích của Tổng thống Trump là lời đe dọa sa thải ông Powell, đồng thời khẳng định, không có kế hoạch nào nhằm kết thúc sớm nhiệm kỳ của ông.

Ông Trump nhiều lần công khai nhắm vào ông Powell, liên tục hối thúc Ngân hàng trung ương Mỹ hạ lãi suất, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh.

Fed đã nâng lãi suất trong nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, nhằm kiềm chế lạm phát bùng phát do đại dịch COVID-19 gây ra và bắt đầu giảm dần lãi suất từ năm 2024.

Tuy nhiên, Fed cho biết, họ không vội vàng tiếp tục cắt giảm, viện dẫn tình trạng bất định do chính sách thuế quan thay đổi liên tục của ông Trump gây ra. Ngày 16/4, ông Powell một lần nữa nhấn mạnh quan điểm đó trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ Kinh tế Chicago, nói rằng các loại thuế nhập khẩu của tổng thống nhiều khả năng sẽ khiến Mỹ rời xa các mục tiêu đề ra.

Trong bài đăng trên Truth Social sáng 17/4, ông Trump đã bảo vệ các kế hoạch thuế quan toàn diện của mình và chỉ trích ông Powell là “luôn luôn QUÁ MUỘN VÀ SAI LẦM”.

Ông Trump viết rằng, ông Powell lẽ ra nên giảm lãi suất từ lâu rồi, nhưng chắc chắn nên giảm lãi suất ngay bây giờ. Ông kết luận, cần phải sa thải ông Powell ngay.

Ông Powell lần đầu được ông Trump bổ nhiệm làm Chủ tịch Fed vào năm 2018 và sau đó được Tổng thống Joe Biden tái bổ nhiệm vào năm 2021. Nhiệm kỳ hiện tại của ông sẽ kết thúc vào tháng 5/2026. Trước đây, ông Powell từng tuyên bố, tổng thống không có quyền sa thải ông.

Việc bãi nhiệm hoặc sa thải Chủ tịch Fed không hề đơn giản, ngay cả đối với ông Trump, hay bất kỳ tổng thống Mỹ nào khác, bởi vấp phải những rào cản pháp lý nghiêm ngặt. Điều này chỉ có thể thực hiện nếu có lý do chính đáng.

Tòa án Tối cao có thể sẽ là cơ quan đưa ra phán quyết cuối cùng về việc đâu là căn cứ đủ để cấu thành một vụ bãi nhiệm hợp pháp đối với một Chủ tịch Fed. Nếu diễn ra cuộc chiến pháp lý về vấn đề này thì cuộc chiến đó có thể kéo dài, nên nhiều khả năng ông Powell vẫn sẽ tiếp tục tại nhiệm cho đến hết nhiệm kỳ.