Nghị định 126: Tìm mọi cách để đánh thuế, phạt thuế
Theo PGS.TS Ngô Trí Long, thay vì chia sẻ khó khăn, hỗ trợ thuế để DN sớm phục hồi sản xuất kinh doanh sau COVID-19, nghị định này tìm mọi cách đánh thuế, phạt thuế.
Nghị định 126/NĐ-CP được Bộ Tài chính trình và Chính phủ ban hành có hiệu lực từ 5/12 hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế đang gây nhiều tranh cãi từ các chuyên gia tài chính và cộng đồng doanh nghiệp. Phần lớn đều cho rằng quy định đã làm khó, khiến hàng trăm doanh nghiệp có nguy cơ bị phạt oan trong quá trình nộp thuế.
Đại diện một doanh nghiệp tại Hà Nội cho biết, nếu theo quy định của Nghị định 126/2020, đến 30/10, doanh nghiệp sẽ phải nộp 75% số thuế của năm. Do đó, công ty phải tính được quý 4 doanh thu là bao nhiêu. Chẳng hạn, doanh nghiệp dự số thuế phải nộp là 100 tỷ đồng, ngày 30/10, công ty sẽ phải nộp 75 tỷ đồng. Nếu chỉ nộp 50 tỷ thì sẽ bị phạt phí chậm nộp 0,03%/25 tỷ đồng chậm nộp.
Một trong những điểm mới nữa theo Nghị định 126/2020 của Chính phủ về hướng dẫn Luật quản lý thuế, là việc ngân hàng thương mại có trách nhiệm cung cấp các thông tin về tài khoản thanh toán của người nộp thuế mở tại ngân hàng cho cơ quan quản lý thuế.
Theo lý giải của đại diện Tổng cục thuế, đây có thể coi là “công cụ” đắc lực trong quản lý thuế đối với các cá nhân có thu nhập từ Google, Facebook, YouTube… góp phần ngăn chặn trốn thuế. Tuy nhiên, tính khả thi của Nghị định này vẫn đang gây nhiều băn khoăn trong dư luận.
Phân tích với VTC News, PGS.TS Ngô Trí Long – nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cũng nhận định, quy định quản lý thuế kiểu mới này đang vô tình “vắt kiệt” sức lực của doanh nghiệp, thậm chí ở góc độ nào đó còn đi ngược chủ trương chính sách bấy lâu nay là hỗ trợ cho doanh nghiệp trước tác động của COVID-19.
Ông Long nhấn mạnh, thay vì tháo gỡ, chia sẻ khó khăn, hỗ trợ thuế cho doanh nghiệp sớm phục hồi sản xuất kinh doanh, nuôi dưỡng nguồn thu thuế lâu dài thì nghị định này lại tìm mọi cách để đánh thuế, phạt thuế.
PGS.TS Ngô Trí Long.
Video đang HOT
Vì thế, tiến sĩ Ngô Trí Long cho biết, ngành thuế cần có điều chỉnh kịp thời đối với quy định này. Theo ông Long, đây không phải là giải pháp tối ưu để thu thuế đối với doanh nghiệp.
” Tình trạng chậm thuế, trốn thuế là có nhưng không vì một trường hợp mà làm khó với nhiều trường hợp được. Việc nhiều doanh nghiệp không tuân thủ thì đó là trách nhiệm giám sát, thanh tra của cơ quan thuế, không vì một số doanh nghiệp không tuân thủ quy định mà đánh đồng tất cả được “, ông Long nói.
Liên quan đến việc ngân hàng thương mại có trách nhiệm cung cấp các thông tin về tài khoản thanh toán của người nộp thuế mở tại ngân hàng cho cơ quan quản lý thuế, theo ông Ngô Trí Long, nếu cho phép ngân hàng khấu trừ thuế ngay trên tài khoản khách hàng sẽ ảnh hưởng đến quyền về tài sản của người dân. Chuyên gia kinh tế cho rằng, việc này sẽ khiến nhiều người không dám thanh toán, giao dịch qua ngân hàng mà quay lại sử dụng tiền mặt nhiều hơn. “Điều này đi ngược lại với chính sách khuyến khích người dân hạn chế không dùng tiền mặt mà Chính phủ đã đưa ra mấy năm nay”, PGS.TS Ngô Trí Long khẳng định.
Bàn về vấn đề này, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực – Cố vấn cấp cao Chủ tịch HĐQT (Hàm Phó TGĐ) Ngân hàng BIDV – cho rằng quy định này được cho là không khuyến khích hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Trong 3 quý đầu, doanh nghiệp đã tạm nộp 75% số thuế thu nhập doanh nghiệp của cả năm. Đến quý 4, nếu doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt hơn các quý trước thì lại đối mặt với rủi ro phạt chậm nộp. Điều này khác nào làm giảm động lực phát triển kinh doanh của doanh nghiệp.
Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực.
Theo ông Cấn Văn Lực, nếu cho rằng quy định nhằm vào việc thu thuế hiệu quả đối với các tập đoàn như Google, Facebook, Youtube, Amazon thì vấn đề này tương đối khó. Bởi những khó khăn, bất cập trong việc thu thuế từ các tập đoàn này theo ông Lực là khó khăn với nhiều nước chứ không chỉ riêng Việt Nam,
” Việc định hình bản chất hay nguồn gốc của những giao dịch đó là không dễ “, ông Lực nói và nhấn mạnh những thách thức từ việc thanh toán số và nền tảng điện tử.
Cũng theo ông Cấn Văn Lực, những khó khăn từ COVID-19 sẽ tiếp tục đe doanh nghiệp dù là nhất thời. Bởi thế, nếu nhìn xa, ngành thuế vẫn cần có những trao đổi thêm với các hiệp hội ngành nghề. ” Ngành thuế cần lắng nghe doanh nghiệp nhiều hơn “, ông Lực nhấn mạnh.
Đưa ra giải pháp, chuyên gia kinh tế này cho biết, để cẩn trọng hơn, lẽ ra ngành thuế cần thực hiện thí điểm những quy định này trong một thời gian để có các đánh giá về tác động. ” Từ đó rút ra kinh nghiệm và có thể điều chỉnh thêm cho phù hợp với sự phát triển của các doanh nghiệp “, ông Cấn Văn Lực nói.
Theo Điều 8 Nghị định 126 có hiệu lực từ ngày 5/12 tới, tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đã tạm nộp của 3 quý đầu năm không được thấp hơn 75% số thuế thu nhập cả năm. Đặc biệt, Nghị định 126 cũng quy định trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 3 quý đầu năm thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế nộp thiếu.
Ngân hàng chưa phải cung cấp thông tin tài khoản cho ngành thuế
Lãnh đạo Tổng cục Thuế khẳng định ngân hàng có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của khách hàng cho cơ quan thuế, nhưng việc này sẽ được thực hiện theo lộ trình.
Đây là chia sẻ của ông Đặng Ngọc Minh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế tại buổi họp báo chuyên đề về Nghị định 126/2020.
Theo Nghị định 126/2020 hướng dẫn một số điều của Luật Quản lý thuế có hiệu lực từ 5/12, ngân hàng thương mại phải có trách nhiệm trong việc cung cấp thông tin tài khoản người nộp thuế cho cơ quan thuế để thanh tra, kiểm tra, xác định nghĩa vụ thuế.
Tuy nhiên, quy định này khiến nhiều ngân hàng lo ngại bởi thông tin tài khoản khách hàng thuộc nhóm bảo mật quan trọng và được Luật Các tổ chức tín dụng quy định không được cung cấp trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hoặc phải được sự chấp thuận của khách hàng.
Về vấn đề này, ông Đặng Ngọc Minh cho biết cơ quan thuế sẽ không yêu cầu ngân hàng cung cấp toàn bộ thông tin tài khoản, số dư thanh toán của tất cả khách hàng mà việc cung cấp thông tin sẽ diễn ra theo từng vụ việc, đối tượng cụ thể theo yêu cầu của cơ quan thuế. Các thông tin này bao gồm số tài khoản, ngày mở, ngày đóng tài khoản của khách hàng.
Lãnh đạo Tổng cục Thuế cũng nhấn mạnh quy định này sẽ chưa áp dụng ngay mà được thực hiện theo lộ trình và sẽ có thông tư hướng dẫn cụ thể.
Ngân hàng sẽ cung cấp thông tin tài khoản của khách hàng theo yêu cầu của cơ quan thuế với từng đối tượng, vụ việc. Ảnh: Hoàng Hà.
Về việc trao đổi thông tin giữa ngành thuế và ngân hàng, ông Minh cho biết cơ quan thuế sẽ cung cấp mã số thuế theo chứng minh thư nhân dân của người nộp thuế do đây là điều kiện bắt buộc để một cá nhân có thể mở tài khoản tại ngân hàng. Ở chiều ngược lại, các ngân hàng sẽ yêu cầu người mở tài khoản cung cấp mã số thuế để gán thuộc tính mã số thuế vào thông tin định danh khách hàng.
"Đầu tiên, cơ quan thuế sẽ bố trí nhân sự phụ trách việc theo dõi các cá nhân, đơn vị thường xuyên hoạt động kinh doanh trên nền tảng số và yêu cầu ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản của các cá nhân này", ông Minh chia sẻ.
Lý giải nguyên nhân cơ quan thuế muốn nắm một số thông tin về giao dịch ngân hàng của người nộp thuế, ông Minh nhấn mạnh quy định này sẽ giúp cơ quan quản lý thuế nắm được dòng tiền của các tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử, xuyên biên giới trong bối cảnh nhiều cá nhân nhận thu nhập lớn khi kinh doanh qua các nền tảng như Google, YouTube, Facebook, Amazon...
Ông Minh thông tin thêm, trước đó, các ngân hàng có hoạt động thanh toán với ngân hàng của Mỹ đã kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xin ý kiến các Bộ, ngành ký hiệp định về trao đổi thông tin tài khoản liên quan đến tổ chức, cá nhân là người Mỹ, hoặc người sinh sống tại Mỹ từ năm 2016.
"Điều này có nghĩa các ngân hàng thương mại trong nước phải cung cấp thông tin tài khoản, gồm thông tin định danh và thông tin về các giao dịch cho cơ quan thuế của Mỹ", ông Minh nói.
Như vậy, các ngân hàng đã có khả năng theo dõi nội dung tài khoản, cung cấp thông tin tài khoản của cá nhân, doanh nghiệp có hoạt động liên quan tới Mỹ từ năm 2016. Vì vậy, việc cơ quan thuế Việt Nam yêu cầu các ngân hàng cung cấp thông tin để quản lý thuế trong nước không phải vấn đề khó.
Cũng tại cuộc họp báo, ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ chính sách (Tổng cục Thuế) lý giải quy định yêu cầu các ngân hàng có nghĩa vụ khấu trừ, nộp thay số thuế phải nộp của các nhà cung cấp ở nước ngoài trong Nghị định 126/2020.
Quy định này ra đời trong bối cảnh hoạt động gian lận thuế Giá trị gia tăng đã được thực hiện bằng phương thức thanh toán qua ngân hàng. Cơ quan thuế cũng thường xuyên nhận cảnh báo từ NHNN về các giao dịch bất thường của một số cá nhân.
Lãnh đạo Vụ chính sách nhấn mạnh quy định trên chỉ áp dụng với đối tượng cung cấp dịch vụ là nhà cung cấp nước ngoài không không có trụ sở thường trú tại Việt Nam, không thực hiện đăng ký thuế, nộp thuế tại Việt Nam.
Về phía người mua hàng, quy định này chỉ áp dụng với các cá nhân, các tổ chức khi thực hiện giao dịch sẽ phải tự khấu trừ nghĩa vụ thuế.
Những quy định mới về thuế ảnh hưởng đến hàng triệu người có hiệu lực từ hôm nay Hôm nay (5/12), Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 chính thức có hiệu lực. Trước nhiều tranh luận, thắc mắc về những chính sách thuế mới, Bộ Tài chính cho biết sẽ sớm ban hành thông tư hướng dẫn. Nghị định 126/2020/NĐ-CP cụ thể hoá một...