Ngân hàng rục rịch ‘tiếp vốn’ cho doanh nghiệp cuối năm
Theo Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV) thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính, thách thức lớn nhất đối với quá trình phục hồi của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam hiện là khó khăn về dòng tiền.
Có chuyên gia tài chính đề xuất: Ngành ngân hàng cần cho phép doanh nghệp có thể vay vốn thông qua kế hoạch kinh doanh chi tiết khi dùng vốn vay, chứng minh dòng tiền thu về trong vòng 1 năm, thay vì đòi hỏi phải có tài sản đảm bảo.
Hỗ trợ doanh nghiệp có thêm nguồn vốn
Việc thiếu vốn lưu động và vốn đầu tư trung, dài hạn đang đặt doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp tư nhân trong nước vào những tình thế cấp bách, khó khăn; ảnh hưởng tới sức cạnh tranh của nhiều ngành, lĩnh vực. Nhu cầu vốn vay để tiếp tục kinh doanh vẫn là số 1 hiện nay của nhiều doanh nghiệp.
Đại diện Ngân hàng MBS cho biết: Hưởng ứng chủ trương của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận tín dụng ngân hàng, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế, MSB vừa tung ra gói giải pháp tài trợ chuyên biệt dành cho doanh nghiệp ngành hàng tiêu dùng lâu bền.
Cập nhật dữ liệu từ Tổng cục Thống kê (GSO) cho thấy: Ngành hàng này hiện có khoảng 2.391 doanh nghiệp có quy mô doanh thu từ 20 – 1.000 tỷ đồng, hoạt động tập trung chủ yếu ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Tốc độ tăng trưởng ngành đang ngày càng gia tăng do nhu cầu trải nghiệm cuộc sống được ưu tiên nhiều hơn. Chính vì thế, các mặt hàng kinh doanh phổ biến phục vụ đời sống luôn có nhu cầu cao, nhất là vào những mùa cao điểm.
Theo MSB, giải pháp tài trợ chuyên biệt cho doanh nghiệp ngành hàng tiêu dùng lâu bền được ngân hàng thiết kế linh hoạt với đa dạng hình thức tài trợ như: Vay vốn ngắn hạn, bảo lãnh, LC…, đáp ứng đầy đủ nhu cầu kinh doanh theo mùa vụ của từng doanh nghiệp. Gói giải pháp có mức tài trợ đến 270% giá trị tài sản đảm bảo (TSĐB), tài trợ không TSĐB lên đến 200 tỷ đồng (trong đó hạn mức vay đến 100 tỷ đồng).
“Khi tham gia gói tài trợ này, doanh nghiệp còn được hưởng lãi suất hấp dẫn, cạnh tranh với thời hạn bảo lãnh thanh toán tối đa 13 tháng. Giải pháp sẽ giúp doanh nghiệp có thêm nguồn vốn lớn, linh động để chủ động nắm bắt các cơ hội buôn bán trong năm, đặc biệt những mùa vụ kinh doanh sắp tới. Bên cạnh việc trợ lực kịp thời cho doanh nghiệp về nguồn vốn, gói giải pháp chuyên biệt của MSB còn mang đến cho khách hàng trải nghiệm số ưu việt như: Mở tài khoản online, chuyển tiền nhanh 24/7 trong 1 phút, giải ngân trực tuyến siêu tốc, chuyển tiền quốc tế, mua bán ngoại tệ, phát hành LC online…Đây là điểm cộng giúp khách hàng tiết kiệm thời gian, nguồn lực so với phương thức giao dịch trước đây”, đại diện MSB cho biết.
Đại diện Vietcombank cho biết: Ngân hàng này quyết định giảm lãi tới 1,0%/năm đối với các khoản vay VND cho các khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân hiện hữu với thời gian triển khai từ 01/11/2022 đến hết 31/12/2022. Tuy nhiên, chính sách giảm lãi suất này không áp dụng với các khoản vay chứng khoán, vay kinh doanh bất động sản, vay cầm cố giấy tờ có giá…).
Trước đó, NHNN có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài còn hạn mức cân đối nguồn vốn, tích cực giải ngân tín dụng vào sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên. Theo đó, NHNN yêu cầu các TCTD còn hạn mức tăng trưởng tín dụng chủ động cân đối điều hòa nguồn vốn, tỷ lệ đảm bảo an toàn, tích cực giải ngân tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên như: Nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao và các lĩnh vực là động lực tăng trưởng của nền kinh tế theo chủ trương của Chính phủ.
Bên cạnh đó, các TCTD phải đảm bảo thanh khoản ổn định, an toàn hoạt động ngân hàng, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
Video đang HOT
Đề xuất Chính phủ kéo dài thời gian gói hỗ trợ; phát huy quỹ hỗ trợ
Nhu cầu vốn bảo đảm cho hoạt động sản xuất – kinh doanh luôn không thê thiêu.
Theo đề xuất của Ban IV gửi Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ cần xem xét kéo dài tới hết năm 2023 một số chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã phát huy hiệu quả như: giảm 2% thuế giá trị gia tăng (GTGT); giãn, hoãn áp dụng biểu giá thuê đất mới; cơ cấu lại nợ, giữ nguyên nhóm nợ.
Bởi hiện nay, hầu hết ngành hàng đều nhận định hoạt động xuất, nhập khẩu cuối năm nay và đầu năm 2023 sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Theo đó, đơn hàng cho năm 2023 với nhiều ngành xuất khẩu chủ lực đều sụt giảm nghiêm trọng, nhất là các ngành dệt may, da giày, nội thất, nhôm công nghiệp, sắt thép, xi-măng… Nhiều doanh nghiệp đã phải cắt giảm nhân công, giảm quy mô sản xuất khi nhu cầu tiêu dùng và đầu tư ở châu Âu, Mỹ giảm mạnh.
Chi phí đầu vào cho sản xuất ở mức cao và có xu hướng tiếp tục gia tăng, làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế. Tỉ giá USD/VNĐ tăng mạnh, lãi suất đi lên làm chi phí vốn sản xuất của nhiều doanh nghiệp nhích lên.
Xuất khẩu đồ gỗ đang gặp khó khăn.
Theo bà Phí Thị Hương Nga – Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê Công nghiệp – Xây dựng (GSO), Chính phủ và các bộ ngành ngoài việc đảm bảo điều kiện sản xuất kinh doanh bằng cách ổn định kinh tế vĩ mô, đặc biệt là nguồn cung nguyên liệu, nhiên vật liệu phục vụ sản xuất kinh doanh, cần quan tâm tháo gỡ khó khăn về dòng tiền và cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp thông qua việc cắt giảm thủ tục, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng nhanh chóng hơn, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN).
Nhiều chuyên gia tài chính đề xuất: Cần sự vào cuộc của các Quỹ hỗ trợ DNVVN, Quỹ bảo trợ doanh nghiệp đã hình thành và hoạt động tại các tỉnh. Bản thân doanh nghiệp cũng cần chủ động, xây dựng kế hoạch hoạt động minh bạch để có nhiều cơ hội tiếp cận nguồn vốn. Cụ thể: Nâng cao mức độ khả thi tín dụng, chú trọng xây dựng uy tín về mặt tín dụng như minh bạch sổ sách kế toán hoặc tích cực có những giao dịch qua ngân hàng, từ đó tạo hồ sơ tốt tại các tổ chức tín dụng.
Về lâu dài, Bộ Tài chính và NHNN nhất định phải xử lý xong vấn đề của trái phiếu và đưa trái phiếu trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế và để hạn chế những cú sốc thanh khoản hiện nay cho doanh nghiệp và giảm áp lực cho hệ thống ngân hàng.
Đề xuất kéo dài chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp như giai đoạn COVID-19
Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính (TTHC) Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (KTTN)- Ban IV vừa kiến nghị Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ khẩn cấp hàng loạt khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp trong quá trình phục hồi.
Lãi suất tăng nhanh làm chi phí vốn sản xuất của nhiều doanh nghiệp Việt Nam tăng cao.
Đơn hàng xuất khẩu sụt giảm mạnh
Theo đại diện Ban IV, hầu hết các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nhận định: Hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu trong nửa cuối quý IV/2022 và đầu năm 2023 sẽ gặp rất nhiều khó khăn so với kết quả quý III/2022 .
Theo đó, các đơn hàng năm 2023 với nhiều ngành xuất khẩu chủ lực dự kiến sụt giảm nghiêm trọng, đặc biệt ngành dệt may, da giày, nội thất, nhôm công nghiệp, sắt thép, xi măng... Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã phải cắt giảm nhân công, giảm quy mô sản xuất trong các tháng cuối năm 2022.
Nguyên nhân của sụt giảm đơn hàng chủ yếu do chính sách thắt chặt tiền tệ để chống lạm phát và nguy cơ suy thoái kinh tế tại nhiều quốc gia châu Âu, Mỹ cũng như toàn cầu khiến cầu tiêu dùng và đầu tư (đặc biệt đầu tư lĩnh vực bất động sản trên toàn cầu) giảm mạnh; xu hướng ngày càng gia tăng tần suất các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại đối với hàng hóa của Việt Nam, đặc biệt từ phía Mỹ, khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam bị động và gặp nhiều bất lợi trong tiếp cận thị trường. Lý do khiến lĩnh vực xuất nhập khẩu gặp lao đao do chi phí đầu vào cho sản xuất xuất khẩu tại Việt Nam ở mức cao và có xu hướng tiếp tục gia tăng, làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp tại các thị trường quốc tế.
Cộng đồng doanh nghiệp đề xuất Chính phủ xem xét kéo dài tới hết năm 2023 một số chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã phát huy hiệu quả thiết thực trong giai đoạn đại COVID-19.
Sức ép này đến từ các yếu tố, đó là do giá dầu thế giới có thể sẽ bị đẩy lên mức cao, tình trạng thiếu hụt xăng dầu tại các trung tâm kinh tế lớn của cả nước như: Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh vẫn chưa được tháo gỡ, khiến chi phí vận chuyển tăng mạnh; tỷ giá USD/VND tăng mạnh, trong bối cảnh trên 90% tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam là nhập khẩu nguyên liệu sản xuất, làm tăng chi phí đầu vào; đồng thời kéo theo sức ép lên mặt bằng giá sản xuất trong nước.
Thời gian qua, lãi suất tăng nhanh làm chi phí vốn sản xuất của nhiều doanh nghiệp Việt Nam tăng cao; rủi ro đứt gãy, gián đoạn nguồn cung nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất vẫn hiện hữu khi Trung Quốc tiếp tục duy trì chính sách "Zero COVID".
Để khắc phục khó khăn, Ban IV và các hiệp hội đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công Thương phối hợp với các bộ chuyên ngành cung cấp thường kỳ các thông tin cập nhật về biến động và xu hướng của các thị trường xuất/nhập khẩu lớn, kèm theo các đánh giá về cơ hội, thách thức để doanh nghiệp có các kế hoạch thích ứng phù hợp.
Đặc biệt, cần khẩn trương tiến hành các cuộc bàn tròn công - tư nhằm phân tích các giải pháp tối ưu thị trường, tìm kiếm thị trường thay thế hoặc bổ sung trong bối cảnh một số thị trường truyền thống của nhập khẩu, xuất khẩu đều gặp rất nhiều khó khăn. Trong quá trình này, cần chú trọng phân tích các xu hướng và yêu cầu mới sẽ phát sinh ở các thị trường, đặc biệt xu hướng thiết lập các hàng rào kĩ thuật gắn với mục tiêu xanh hóa, giảm phát thải do các liên minh xanh đang thúc đẩy trên phạm vi toàn thế giới .
Doanh nghiệp "khát" vốn lưu động, kênh huy động vốn gặp nhiều khó khăn.
"Để hỗ trợ nỗ lực phục hồi của doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp tư nhân trong nước trong bối cảnh doanh nghiệp đối diện với khó khăn rất lớn về dòng tiền, đề xuất Chính phủ xem xét kéo dài tới hết năm 2023 một số chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã phát huy hiệu quả thiết thực trong giai đoạn đại dịch COVID-19, như: Chính sách giảm 2% thuế VAT, chính sách giãn, hoãn áp dụng biểu giá thuê đất mới theo Nghị định số 96/2019/NĐ-CP ngày 19/12/2019 của Chính phủ; các chính sách tín dụng như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ...", đại diện Ban IV cho biết.
Sau 2 năm dịch bệnh, nhiều doanh nghiệp đều cạn vốn
Tỷ giá hối đoái tăng thường có lợi hơn cho xuất khẩu nhưng nhiều doanh nghiệp bất an vì chi phí nguyên liệu nhập khẩu cũng tăng theo.
Thách thức đặc biệt lớn đối với quá trình phục hồi của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam hiện là dòng tiền, bao gồm vốn lưu động và vốn đầu tư trung, dài hạn đã ảnh hưởng tới sức cạnh tranh của nhiều ngành, lĩnh vực và nội tại nền kinh tế trong nước.
Thiếu vốn, doanh nghiệp đang rất lao đao trong việc duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, thu mua và chuẩn bị nguyên vật liệu cho các kỳ sản xuất năm 2023 cũng như duy trì công ăn việc làm cho người lao động. Vấn đề càng trở nên nghiêm trọng do dòng tiền của các doanh nghiệp đã cạn kiệt sau hơn 2 năm dịch bệnh.
Trong đó doanh nghiệp ngành thép đối diện với "khủng hoảng lớn" khi cung vượt mạnh cầu, trong khi đơn hàng xuất khẩu lẫn đơn hàng trong nước đồng loạt giảm mạnh. Nhiều doanh nghiệp phải bán sản phẩm thấp hơn giá vốn 30 - 40% để có dòng tiền hoạt động với chi phí lãi vay rất cao, trong lúc chờ đợt phân bổ chỉ tiêu tín dụng tiếp theo.
Nếu như trước đây, doanh nghiệp các ngành công nghiệp hỗ trợ có thể sử dụng hợp đồng đã ký kết hoặc thế chấp bất động sản để vay vốn nhưng hiện các ngân hàng không giải ngân do áp lực về room tín dụng nên doanh nghiệp cũng không thể tiếp nhận và ký kết hợp đồng mới. Mặt khác, đối với một số thị trường khó tính, do những cải tiến về quy mô, cam kết môi trường và chất lượng sản phẩm, khách hàng đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải đầu tư máy móc, công nghệ mới nhưng do thiếu vốn, doanh nghiệp cũng không thể đáp ứng yêu cầu này, dẫn tới nguy cơ không thể duy trì vị trí trong chuỗi.
Đối với lĩnh vực nông nghiệp, các doanh nghiệp đều phản ánh về việc thiếu vốn để thu mua nguyên liệu trong khi một số nông sản (đặc biệt các loại hạt nguyên liệu) lại có kì thu mua tập trung ở các tháng cuối năm và đầu năm 2023. Thời gian thu mua gấp, lượng vốn cần lớn nhưng doanh nghiệp Việt Nam lại không thể tiếp cận tín dụng nên dự báo rất khó cạnh tranh được với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).
Doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng bị dừng hầu hết hợp đồng cung ứng vật liệu cho các công trình; các hợp đồng đã hoàn tất lại không thể thanh toán do chủ đầu tư cũng không có dòng tiền, không vay được ngân hàng để trả cho doanh nghiệp cung ứng vật liệu. Bên cạnh đó, việc xây dựng bằng vốn đầu tư công cũng đang đình trệ, khiến nhóm doanh nghiệp này thực sự khủng hoảng.
Duy trì tiềm tin cho doanh nghiệp, đề xuất ngân hàng mua lại các trái phiếu sắp tới hạn
Theo Ban IV, hiệu ứng sụt giảm niềm tin từ thị trường đối với các doanh nghiệp bất động sản đã lan rộng tới mọi loại hình doanh nghiệp khác, khiến kênh huy động trái phiếu không thể giúp doanh nghiệp thu hút được các nhà đầu tư trong ngắn hạn để giải quyết các bài toán cấp bách.
Thị trường chứng khoán cũng đang chịu ảnh hưởng mạnh, làm khó khăn về vốn của doanh nghiệp thêm trầm trọng. Nhiều doanh nghiệp lớn phải bố trí nguồn vốn để mua lại trái phiếu trước hạn. Trong bối cảnh niềm tin thị trường xuống thấp, cạn vốn lưu động, cạn dòng đầu tư, các tài sản của doanh nghiệp có nguy cơ bị bán tháo; thậm chí thông tin từ doanh nghiệp, hiệp hội cho thấy, có thể xuất hiện làn sóng bán các nhà máy, cơ sở sản xuất của doanh nghiệp Việt cho nhà đầu tư nước ngoài (điển hình như doanh nghiệp Thái Lan đang tiến hành nhiều thương vụ đàm phán mua bán các nhà máy dệt may và sản xuất lĩnh vực khác). Đây là thách thức không chỉ với doanh nghiệp Việt Nam mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế vĩ mô.
Theo Ban IV, để duy trì niềm tin của doanh nghiệp vào môi trường đầu tư, kinh doanh của Việt Nam, đề xuất Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành thực hiện nghiêm túc, thực chất quy trình tham vấn, lấy ý kiến của doanh nghiệp khi xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan, không chỉ lấy ý kiến một vài đơn vị mang tính đại diện; đồng thời tập trung rà soát, cải thiện, đẩy mạnh trực tuyến hóa một số nhóm quy trình, thủ tục có tần suất thực hiện lớn và có ảnh hưởng tới hầu hết doanh nghiệp như nhóm thủ tục về khởi sự kinh doanh, thương mại, các thủ tục quy trình về đầu tư, thuế...và tháo gỡ trọng tâm các kiến nghị về hoàn thuế cho doanh nghiệp ngành gỗ, cao su.
Đối với thách thức liên quan thị trường tài chính, đề xuất Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tham vấn các chuyên gia tài chính, chính sách uy tín trong nước, quốc tế để đánh giá bối cảnh và nhận diện giải pháp.
Trường hợp cần thiết, đề xuất tính tới các giải pháp đặc biệt trong giai đoạn nhất định nhằm giải nguy cho doanh nghiệp và nền kinh tế như: Cho phép các ngân hàng thương mại tham gia mua lại các trái phiếu sắp tới hạn và xử lý như một dạng tín dụng đặc biệt ngoài tín dụng thông thường, vì lượng trái phiếu sắp tới hạn có giá trị vượt rất nhiều lần khả năng mua lại của một số tổng công ty Nhà nước như: Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), Công ty TNHH Mua bán nợ Việt Nam (DATC), Công ty TNHH một thành viên Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).
Bên cạnh đó, để gia tăng hiệu quả sử dụng hạn mức tín dụng năm 2023, giúp dòng vốn hỗ trợ được cho doanh nghiệp ở nhiều ngành, lĩnh vực, đề xuất Chính phủ chỉ đạo NHNN làm việc với các ngân hàng thương mại nghiên cứu, thiết kế các gói tín dụng ưu đãi cho các ngành, lĩnh vực sản xuất chủ lực trong nước, trong đó có những khoản mục dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa để không triệt tiêu năng lực doanh nghiệp.
Mặt khác, với chính sách siết tín dụng đối với bất động sản, cần thiết phải phân tách các loại bất động sản để các loại hình như: Xây dựng nhà ở xã hội, bệnh viện, trường học, các dự án xây dựng hạ tầng sản xuất,... không bị ảnh hưởng tiêu cực theo chính sách chung, từ đó tạo cơ hội cho nhiều nhóm doanh nghiệp liên quan.
Kiến nghị duy trì và mở rộng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV) thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng vừa kiến nghị một số giải pháp gỡ khó cho doanh nghiệp trong quá trình phục hồi kinh tế. Do cuộc chiến Nga - Ukraine, lạm phát ở Mỹ, Châu Âu và các chính sách thắt chặt với...