Nga và Ukraine cùng hưởng lợi từ thỏa thuận nối lại xuất khẩu ngũ cốc
Thỏa thuận giúp khơi thông tuyến đường vận chuyển ngũ cốc từ Ukraine ra nước ngoài không chỉ giúp khôi phục hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của nước này mà cũng giúp dỡ bỏ các rào cản với hoạt động đưa lúa mì Nga ra thị trường thế giới.
Tàu chở ngũ cốc của Ukraine đi qua Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 7/8/2022. Ảnh: THX/TTXVN
Các sản phẩm lúa mì, lúa mạch, ngô và dầu hướng dương của Nga và Ukraine là những hàng hóa quan trọng với nhiều quốc gia tại châu Á, châu Phi và Trung Đông, với hàng triệu người dân ở những khu vực này sống dựa vào nguồn thức ăn chính là bánh mì. Xung đột nổ ra khiến giá cả thực phẩm và năng lượng tăng cao, hàng triệu người rơi vào cảnh nghèo đói. Trong bối cảnh đó, hai thỏa thuận được Nga và Ukraine ký kết hồi tháng trước với sự trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, đã cho phép Ukraine nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc qua biển Đen và đảm bảo lương thực và phân bón của Nga không chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Theo các nhà quan sát, thỏa thuận này giúp đảm bảo hoạt động xuất khẩu lúa mì vốn có vai trò quan trọng với nền kinh tế Nga nói riêng và với chuỗi cung ứng toàn cầu nói chung. Nga là nước xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới và năm nay nước này cũng có vụ mùa bội thu nhất từ trước đến nay.
Trong thỏa thuận, Nga đã yêu cầu Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) thông báo rộng rãi về việc không áp các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành thực phẩm và phân bón của nước này. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp Nga vẫn gặp những khó khăn về nguồn cung thiết bị nông nghiệp do chịu ảnh hưởng gián tiếp từ các lệnh trừng phạt. Moskva cảnh báo hoạt động xuất khẩu có thể chịu ảnh hưởng. Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cam kết sẽ hối thúc các nước phương Tây dỡ bỏ những hạn chế liên quan.
Đã có 27 tàu chở ngũ cốc rời Ukraine qua các cảng ở Biển Đen
Ngày 20/8, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết thêm 2 tàu chở ngũ cốc đã rời cảng Chornomorsk của Ukraine, Như vậy, đã có tổng cộng 27 tàu chở ngũ cốc khởi hành từ các cảng của Ukraine ở Biển Đen trong khuôn khổ thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc được Ukraine và Nga ký hồi tháng 7 vừa qua dưới sự trung gian của Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ.
Tàu Razoni mang cờ Sierra Leone chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine đến eo biển Bosphorus ở phía bắc Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 2/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Trung tâm điều phối chung (JCC) được thành lập tại Istanbul, trong đó có các đại diện của Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ, thông báo 2 tàu Zumrut Ana và MV Ocean S lần lượt chở 6.300 tấn dầu hướng dương và 25.000 tấn ngũ cốc được cấp phép rời cảng của Ukraine ngày 20/8.
Trong khi đó, Cơ quan cảng biển Ukraine cho biết số hàng thực phẩm gồm khoảng 66.500 tấn ngũ cốc, ngô và dầu hướng dương đã bắt đầu được bốc xếp lên 7 tàu tại 3 cảng biển của Ukraine để chuyển tới khách hàng. Tại cảng Chornomorsk đã có 3 tàu gồm Andan Toplak, Filyoz và Maranta neo đậu để chuẩn bị nhận lương thực. Tại cảng Odesa, hàng hóa bắt đầu được bốc xếp lên các tàu Ganosaya và Kubrosli Y, trong khi các tàu Mohamad Y và Foyle đang chờ tại cảng Pivdennyi cho chuyến hàng mới. Cơ quan cảng biển Ukraine cho biết thêm số thực phẩm xuất xứ Ukraine sẽ được vận chuyển đến Pháp, Sudan, Thổ Nhĩ Kỳ và Hà Lan.
Theo Bộ trưởng Hạ tầng cơ sở Ukraine Oleksandr Kubrakov, sẽ có thêm 10 tàu chở ngũ cốc chuẩn bị rời các cảng của Ukraine trên Biển Đen gồm Odessa, Chornomorsk và Pivdennyi. Ngoài ra, hơn 40 tàu khác đang xin cấp phép vận chuyển hàng đến các cảng của Ukraine.
Liên quan vấn đề trên, Giám đốc Chương trình lương thực thế giới (WFP) David Beasley cho biết Mỹ đang đẩy nhanh việc mua khoảng 150.00 tấn ngũ cốc của Ukraine trong vài tuần tới cho một chuyến hàng viện trợ xuất phát từ các cảng của Ukraine. Theo ông Beasley, phía Mỹ chưa xác nhận đích đến của số ngũ cốc trên và các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra.
Chuyến hàng trên là một trong số chuyến lương thực mà WFP đang kỳ vọng để viện trợ lương thực trong cuộc chiến chống nạn đói. Ước tính, lượng ngũ cốc trong chuyến hàng này gấp hơn 6 lần lượng ngũ cốc trong chuyến hàng đầu tiên do WFP sắp xếp từ Ukraine. Hiện chuyến tàu đầu tiên này đang chở ngũ cốc tới hỗ trợ người dân ở vùng Sừng châu Phi có nguy cơ bị đói.
Chuyến tàu chở ngũ cốc thứ 25 rời Ukraine theo thỏa thuận với Nga Ukraine ngày 18/8 cho biết chuyến tàu thứ 25 chở ngũ cốc đã rời cảng của nước này theo thỏa thuận với Nga do Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc (LHQ) làm trung gian. Tàu Razoni chở ngũ cốc của Syria di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 3/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN Chuyến tàu trên khởi hành trong...