Nga-Trung hợp tác xây dựng Con đường Tơ lụa

Ngày 15/12, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp với Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev tại Ô Trấn, tỉnh Chiết Giang, miền Đông Trung Quốc.

Theo TTXVN, tại cuộc gặp, nhà lãnh đạo Trung Quốc bày tỏ hy vọng quan hệ Trung-Nga sẽ phát triển hơn nữa trong năm 2016 nhằm đem lại thêm lợi ích cho nhân dân hai nước.

Đánh giá cao những thành tựu trong hợp tác song phương trong năm 2015, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết, ông và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhất trí kiên trì thực hiện những chính sách nhằm làm sâu sắc thêm mối quan hệ hợp tác đối tác chiến lược toàn diện, cho dù tình hình khu vực và toàn cầu thay đổi.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev

Theo Chủ tịch Trung Quốc, Bắc Kinh và Moscow cũng cam kết nỗ lực thúc đẩy sự phát triển chung giữa hai nước, đồng thời bảo vệ luật pháp quốc tế, cũng như hòa bình và ổn định trên thế giới.

Ông Tập Cận Bình cũng cho rằng cả hai nước đang trong thời kỳ quan trọng của việc chuyển đổi mô hình và điều chỉnh cơ cấu kinh tế, đồng thời kêu gọi hai bên hợp tác trong việc xây dựng “ Vành đai kinh tế Con đường Tơ lụa” của Trung Quốc và Liên minh Kinh tế Á-Âu (EEU) do Nga đứng đầu.

Về phần mình, Thủ tướng Medvedev cho biết, phía Nga hài lòng với việc mối quan hệ Nga-Trung phát triển ở tầm cao, cũng như sự phát triển không ngừng của quan hệ hợp tác văn hóa, kinh tế song phương.

Theo Thủ tướng Nga, Moscow đang nỗ lực trong việc kết nối chiến lược giữa EEU và sáng kiến “Vành đai kinh tế Con đường Tơ lụa” đồng thời cam kết sẽ tăng cường hợp tác với Trung Quốc trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng, năng lượng, tài chính, đầu tư, mạng thông tin và các lĩnh vực khác.

Dự án “Vành đai kinh tế Con đường tơ lụa” gồm các hệ thống vận chuyển khí đốt và những dự án xây dựng tại nhiều quốc gia, trong đó có cả các hệ thống đường sắt, đường cao tốc và khu công nghiệp mới.

Dự án trên được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công bố năm 2013 với mục đích thúc đẩy hợp tác giữa Trung Quốc và các quốc gia Trung Á.

Trên thực tế, Bắc Kinh từ lâu đã tiến hành các nỗ lực kết nối khu vực với một số quốc gia khu vực Trung Á. Theo số liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), thương mại giữa Trung Quốc và năm nước Trung Á, bao gồm Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan, đã tăng trưởng mạnh mẽ từ năm 2010, đạt mức 50 tỷ USD vào năm 2013. Trung Quốc đang muốn xây dựng thêm đường cao tốc và đường ống dẫn để tiếp nhận thêm các nguồn tài nguyên cần thiết cho phát triển.

Cùng với lợi ích kinh tế của Trung Quốc trên thế giới không ngừng được mở rộng, lực lượng vũ trang của nước này cũng muốn phát huy vai trò lớn hơn trong khu vực. Trung Quốc hiện không có căn cứ quân sự ở nước ngoài và luôn khẳng định sẽ không bao giờ can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác. Nhưng căn cứ theo dự luật chống khủng bố gần đây, Bắc Kinh sẽ gửi binh sĩ của mình ra nước ngoài nếu được nước chủ nhà chấp thuận.

Chính vì vậy, quân đội Trung Quốc muốn được chia phần chính trị và tài chính trong kế hoạch Con đường tơ lụa mới. Một quan chức Mỹ giấu tên cho hay, ông từng được một tướng lĩnh cao cấp Trung Quốc tiết lộ chiến lược Một vành đai, một con đường sẽ bao gồm yếu tố an ninh.

Các công trình cảng tại Sri Lanka, Bangladesh và Pakistan khiến một số nhà phân tích đặt câu hỏi về mục đích cuối cùng của Trung Quốc có phải là nhằm xây dựng những căn cứ hậu cần hải quân đa dụng, để kiểm soát các tuyến đường biển trong chiến lược được mệnh danh là “Chuỗi ngọc trai”.

Vì vậy, việc sáng kiến này khó có thể giành được sự tin tưởng tự nhiên từ các quốc gia láng giềng vốn đầy nghi ngại và niềm tin này thường xuyên bị xói mòn bởi sự phô trương sức mạnh liên tục của Trung Quốc, như tư thế tuyên bố chủ quyền hung hăng của nước này tại Biển Đông.

Đối với Nga, không phải là không có lo ngại khi tham gia “Vành đai kinh tế Con đường tơ lụa” do Trung Quốc đề xuất. Ví dụ, giới chuyên gia quân sự Nga cho rằng, với tuyến đường sắt, quân đội Trung Quốc có thể đến các nước Trung Á chỉ trong chưa đầy ba giờ đồng hồ. Vì thế, nhằm cô lập và hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc, cũng là nâng cao vị thế của Nga tại khu vực này, tháng 5/2013, Nga đề xuất xây dựng “Tuyến đường sắt nối Nga với Kazakhstan, Kyrgyzstan và Tajikistan”.

An Nhiên (Tổng hợp)

Theo Danviet