Nga có thể đã thuê quân Syria đến chiến đấu ở Libya

Nga hồi tháng 5 được cho là đã tăng tốc tuyển mộ các tay súng ở Syria tới Libya chiến đấu cho lãnh đạo dân quân, nguyên soái Khalifa Haftar.

Xung đột đẫm máu tại Libya giữa Chính phủ Quốc gia Lybia (GNA) được Liên Hợp Quốc công nhận và phe nổi dậy Quân đội Quốc gia Libya (LNA) do nguyên soái Khalifa Haftar chỉ huy đang ngày càng trở nên căng thẳng.

Các tay súng LNA ở Benghazi hồi tháng 4 năm ngoái. Ảnh: Reuters.

Theo hai nguồn tin đối lập Syria và một nguồn tin am hiểu vấn đề ở khu vực, nhà thầu quân sự tư nhân Wagner Group đang tiến hành tuyển dụng quân cho LNA với sự giám sát từ phía Nga. Một cựu thành viên Wagner Group cho biết họ lần đầu gửi quân Syria đến Libya vào năm 2019.

Bộ Quốc phòng Nga và Wagner Group không đưa ra bình luận.

Theo các nguồn tin, lực lượng bổ sung của Nga cho Haftar gồm 300 người đến từ khu vực Homs, Syria, trong đó có các cựu binh thuộc lực lượng Quân đội Giải phóng Syria và khoảng 320 người từ phía tây nam Syria.

Tốc độ tuyển mộ gia tăng do tình hình chiến sự ở Libya có dấu hiệu tăng nhiệt và cuộc xung đột ở Syria đang giảm bớt căng thẳng, một nguồn tin địa phương cho biết.

Theo Nhóm Giám sát Nhân quyền Syria, hơn 900 lính Syria đã được Nga thuê để chiến đấu ở Libya trong tháng 5. Các tay súng này được huấn luyện tại một căn cứ ở Homs trước khi đến Libya. Mức thù lao dao động từ 1.000 đến 2.000 USD/tháng.

Thổ Nhĩ Kỳ trong khi đó nói họ đang cung cấp hỗ trợ cho GNA. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hồi tháng hai cho hay những chiến binh thuộc lực lượng Quân đội Quốc gia Syria do nước này hậu thuẫn đang ở Libya bên cạnh các binh sĩ của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ.

Nga là một đồng minh của Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Sự can thiệp của Moskva ở Libya là một phần trong kế hoạch nhằm mở rộng ảnh hưởng ở khu vực Đông Địa Trung Hải, giới chuyên gia nhận định.

Ai Cập và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) cũng gửi hỗ trợ cho Haftar bởi họ lo ngại về mối liên kết giữa GNA với Muslim Brotherhood, một nhóm Hồi giáo mà họ phản đối mạnh mẽ.

Trái lại, Thổ Nhĩ Kỳ có các thỏa thuận với GNA về biên giới trên biển và muốn bảo vệ lợi ích của chính mình trong khu vực.

Wagner có hơn 1.200 quân triển khai tại Libya, theo một báo cáo mật của Liên Hợp Quốc mà Reuters được xem hồi tháng 5. Nga phủ nhận có lực lượng ở Libya.

Hồi tháng một, khi được hỏi liệu Wagner Group có đang chiến đấu ở Libya hay không, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết nếu người Nga có hiện diện ở Libya đi chăng nữa thì họ không đại diện cho nhà nước Nga và họ cũng không được chính quyền Nga trả tiền.

Một phát ngôn viên của lực lượng LNA phủ nhận việc họ thuê các chiến binh Syria.

Giới chức Mỹ ngày 7/5 nói họ tin Nga đang phối hợp với chính quyền Assad để chuyển chiến binh dân quân và trang thiết bị tới Libya. Bộ Thông tin Syria cũng không trả lời yêu cầu bình luận qua email từ Reuters.

Libya rơi vào hỗn loạn kể từ khi nhà lãnh đạo Muammar al-Gaddafi bị liên minh do Mỹ hậu thuẫn lật đổ năm 2011. Xung đột kéo dài đã tạo ra mảnh đất béo bở để những kẻ buôn lậu, buôn bán vũ khí, lính đánh thuê trục lợi bằng cách vi phạm nghị quyết cấm vận của Liên Hợp Quốc mà không sợ bị trừng phạt. Libya giống như một thỏi nam châm thu hút lính đánh thuê từ các nước, đôi khi xung đột còn nổ ra giữa hai nhóm lính đánh thuê chung quốc tịch.

Kể từ cuộc tấn công đầu tiên năm 2014, tướng Haftar đã được hàng loạt lực lượng nước ngoài hậu thuẫn. Mỹ cáo buộc lính đánh thuê từ công ty an ninh tư nhân Wagner của Nga đã chiến đấu cùng phe của Hafter trong cuộc tấn công vào Tripoli từ năm 2019. Tuy nhiên, chiến dịch này thất bại khi Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu can dự và hỗ trợ quân sự cho GNA từ hồi tháng một.