Nếu khó đạt miễn dịch cộng đồng, điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Báo The Conversation mới đây nhận định, bất kỳ quan điểm nào cho rằng, Covid-19 sẽ biến mất hoàn toàn là sai lầm, đặc biệt là trong bối cảnh biến chủng Delta đang hoành hành.
Mỹ đang nỗ lực thúc đẩy tiêm vắc xin trước sự hoành hành của biến chủng Delta (Ảnh: AFP).
Thế giới đang chứng kiến biến chủng Delta “càn quét” và cũng có những lo ngại mới về nguy cơ lây lan nhiều hơn từ các biến chủng Delta Plus và Lambda. Tất cả các dấu hiệu đó cho thấy, Covid-19 có thể sẽ gây ra từng đợt sóng lặp lại như những gì đã xảy ra trong đại dịch cúm năm 1918.
Không nhiều nhà khoa học dự đoán được rằng, thế giới chứng kiến nhiều biến chủng của virus gây bệnh Covid-19 trong một khoảng thời gian ngắn như vừa qua. Và kết quả là virus trở nên dễ lây nhiễm hơn và có nhiều khả năng “né” các phản ứng miễn dịch hơn.
Sự tiến hóa của virus nhanh đến mức biến chủng Delta, hiện đang thống trị thế giới, có khả năng lây truyền gần gấp 2 lần so với virus lần đầu bị phát hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc.
Những điều đó có nghĩa là thế giới không nên thảo luận đến khả năng miễn dịch cộng đồng nữa và bắt đầu tránh sử dụng thuật ngữ đó đối với SARS-CoV-2, vì dường như điều đó sẽ không thành hiện thực – hoặc không có khả năng thành hiện thực.
Khi các chính trị gia và giới chuyên gia khác nói về khả năng miễn dịch cộng đồng, họ đang có quan niệm sai lầm rằng, các công cụ hiện tại mà con người có là đủ để loại bỏ virus hoàn toàn. Nhưng thực tế có thể không phải vậy.
Thay vào đó, có thể mọi người phải nói về cách “sống chung với virus”. Thành công từ vắc xin Covid-19 cho phép thế giới có thể sống chung với virus nếu không đạt ngưỡng miễn dịch cộng đồng.
Theo The Conversation , nếu tiếp tục để mọi người tin sẽ đạt được miễn dịch cộng đồng, điều đó sẽ kéo theo nhiều mối nguy hiểm.
Thứ nhất, nó có thể làm giảm niềm tin vào vắc xin. Ngay cả khi Nam Phi đạt được mục tiêu 67% dân số tiêm vắc xin – như Bộ Y tế nước này đề ra – vẫn có nguy cơ bùng phát Covid-19. Kết quả là mọi người bắt đầu nghi ngờ về lợi ích của việc tiêm chủng. Ngoài ra, biến chủng Delta có nguy cơ đẩy ngưỡng miễn dịch cộng đồng lên 80%, thậm chí có khả năng là gần 90.
Video đang HOT
Thứ hai, nếu không chấp nhận sống chung với Covid-19, có nghĩa là các quốc gia như Nam Phi sẽ tiếp tục tin rằng, những hạn chế đang áp dụng sẽ giúp họ đạt được miễn dịch cộng đồng. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân trên nhiều phương diện – bao gồm cả giáo dục và sinh kế.
Cần học cách sống chung với virus?
Không quốc gia nào sẽ đóng cửa biên giới vĩnh viễn. Việc mở cửa có nghĩa là dân số toàn cầu cần đạt cùng một ngưỡng tương tự trong cùng một khoảng thời gian. Nhưng hiện tại, chỉ khoảng 1% dân số ở các nước thu nhập thấp đã được tiêm vắc xin. Và tính trên toàn cầu, con số này là 27%.
Còn có thêm một thách thức nữa mang tên biến chủng Delta. Vì vậy, giải pháp bền vững có thể là học cách sống chung với virus.
Điều đó đòi hỏi các nước phải đảm bảo tỷ lệ tiêm vắc xin cao càng nhanh càng tốt, đặc biệt là ở người trưởng thành và những người có nguy cơ mắc bệnh Covid-19 nặng và tử vong. Khi đó, đơn giản là mọi người phải chấp nhận kịch bản SARS-CoV-2 sẽ giống như một trong nhiều loại virus khác gây bệnh đường hô hấp mỗi ngày, thường là nhiễm trùng nhẹ và ít ca nhiễm nặng. Nhưng vấn đề đặt ra là vẫn sẽ có người tử vong vì Covid-19 dù con số sẽ không kinh hoàng như đã thấy trong 18 tháng qua.
Kinh nghiệm mở cửa của Anh là nơi các nước nên hướng tới. Gần 85% người trưởng thành ở Anh đã được tiêm ít nhất một liều vắc xin, do đó họ có thể loại bỏ hầu hết tất cả các hạn chế.
Anh cũng đang chứng kiến số ca nhiễm mới tăng lên do biến chủng Delta, nhưng họ đã cho thấy những thay đổi rất lớn khi nói đến việc nhập viện và tử vong: 97% những người phải nhập viện và tử vong vì Covid-19 ở Anh đều là những người chưa tiêm chủng.
Người dân Vũ Hán tự tin có đủ kinh nghiệm đối phó với biến chủng Delta
Trong khoảng 48 giờ sau khi phát hiện 7 ca mắc COVID-19 trong cộng đồng, Vũ Hán, thành phố 11 triệu dân, đã gấp rút triển khai xét nghiệm trên toàn thành phố, dừng giảng dạy trực tiếp và giảm một nửa lượng khách tới các điểm du lịch.
Nhân viên y tế xét nghiệm COVID-19 cho một người dân địa phương ở huyện Dongxihu, Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc. Ảnh: The Paper
Theo tờ Thời báo Hoàn cầu, đối với những thành phố khác trên thế giới, những nơi đã quen ghi nhận hàng trăm, thậm chí hàng chục nghìn trường hợp lây nhiễm virus SARS-CoV-2 mỗi ngày, những phản ứng này có thể bị cho là thái quá. Nhưng đối với Vũ Hán, tất cả các biện pháp đó đều vô cùng ý nghĩa.
Chỉ vài giờ sau khi chính quyền Vũ Hán thông báo về 7 ca mắc trong cộng đồng hôm 2/8, ứng dụng mã y tế địa phương đã quá tải do quá nhiều người truy cập để kiểm tra xem họ có tiếp xúc gần với ca nhiễm virus hay không.
"Tôi đã vô cùng lo lắng cho đến khi hệ thống thông báo tôi đã an toàn", Luo Ning, cư dân Vũ Hán, cho biết. Tuy nhiên, cô vẫn xin làm việc tại nhà hôm 3/8 vì "tốt hơn là bây giờ không nên ra ngoài, ở ngoài rất nguy hiểm" .
Làn sóng bùng phát COVID-19 mới giống như quả bom dội xuống một thành phố vốn đã bị tổn thương nghiêm trọng trong đợt dịch đầu tiên, dù không ghi nhận bất kỳ ca mắc mới nào kể từ tháng 6/2020. Trong 2 ngày qua, tàu điện ngầm và xe buýt vốn đông đúc bỗng vắng bóng người đi lại. Tại các trung tâm mua sắm ở Vũ Hán, người bán nhiều hơn người mua và một số nhà hàng đã tạm thời đóng cửa.
"Diện mạo của thành phố đã thay đổi. Thành phố đột nhiên trống trải, khiến tôi có cảm giác quay lại những ngày đầu tiên khi đại COVID-19 bùng phát", Luo nói.
Một video lan truyền trên mạng xã hội hôm 4/8 cho thấy một lái xe taxi ở Vũ Hán đeo khẩu trang, găng tay, chạy theo và xịt khử trùng hành khách đang lên xe. Anh tiếp tục công việc của mình đến khi hành khách nhấc chân lên để khử trùng đế giày.
"Mọi người bắt đầu dự trữ thực phẩm, nước sát khuẩn và khẩu trang, nhưng theo cách có trật tự. Không ai tranh cướp của nhau hay bất cứ thứ gì", Chen Jingyuan, một cư dân địa phương khoảng 30 tuổi, mô tả cách người Vũ Hán đang đối phó với đợt bùng phát dịch bệnh mới. "Mọi thứ diễn ra có tổ chức bởi người dân khá có kinh nghiệm đối phó tình huống thế này" .
Người dân đi mua sắm nhu yếu phẩm tại một siêu thị ở thành phố Vũ Hán ngày 2/8. Ảnh: AP
Giới chức Vũ Hán hôm 3/8 đảm bảo với công chúng rằng thành phố có đủ nguồn cung nhu yếu phẩm hàng ngày và sẽ không tăng giá các mặt hàng. Thành phố miền trung Trung Quốc cũng nhanh chóng bắt đầu xét nghiệm toàn thành phố. Ông Li Tao, Phó Bí thư Thành ủy thành phố, cho biết Vũ Hán là "trung tâm giao thông quan trọng" nên việc xét nghiệm toàn thành phố sẽ "loại bỏ mối nguy tiềm ẩn". Đến tối 4/8, khoảng 2,52 triệu mẫu xét nghiệm đã được thu thập.
Cheng Cai, một bác sĩ tại Bệnh viện Tongji Vũ Hán, người đã chiến đấu với COVID-19 suốt hơn 2 tháng hồi năm 2020, chia sẻ một số đồng nghiệp của ông đã được cử đến để tiến hành xét nghiệm cho người dân địa phương.
Zheng Jing, một bác sĩ khác cho biết: "Chúng tôi có thể lấy vài nghìn mẫu xét nghiệm trong một giờ. Chúng tôi không thể phàn nàn. Tôi biết thành phố sẽ không thể để xảy ra một đợt bùng phát lớn khác". Bác sĩ nói đùa rằng quá trình này giống như ở trong một phòng tắm hơi miễn phí, vì các nhân viên y tế phải mặc những bộ đồ bảo hộ dày cộp giữa mùa hè nóng ẩm ở Vũ Hán.
Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, là thành phố hứng chịu làn sóng dịch bệnh COVID-19 lớn nhất và sớm nhất của Trung Quốc. Thời điểm đó, giới chức đã áp lệnh phong toả 76 ngày từ ngày 23/1 đến ngày 8/4/2020. Thành phố cũng không ghi nhận bất kỳ ca lây nhiễm cộng đồng nào kể từ tháng 6/2020.
Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho người dân Vũ Hán ngày 3/8. Ảnh: Tân Hoa xã
Sau hơn một năm "sạch bóng" COVID-19, ngoài 7 ca nhiễm được xác nhận hôm 2/8, Vũ Hán đã phát hiện thêm 9 ca mắc mới hôm 4/8. Cơ quan y tế địa phương cùng ngày cũng xác nhận đợt bùng phát ở thành phố lần này là do biến chủng Delta gây ra.
Ông Li Tao cho biết Vũ Hán đã chuẩn bị 31.300 phòng cách ly và cam kết sẽ có thêm 9.000 phòng trong 3 ngày tới. Chính quyền thành phố cũng đã phong tỏa 56 khu dân cư và 11 công trường xây dựng liên quan đến các ca nhiễm.
Một người dân Vũ Hán họ Dong cho rằng phản ứng quyết liệt của người dân Vũ Hán là do thời kỳ khó quên đầu năm 2020.
"Sự hoảng loạn của người Vũ Hán không nên bị chê bai hay chế giễu. Chúng tôi là những người đã trải qua thời kỳ bất lực và đen tối nhất, chúng tôi tuân thủ yêu cầu đeo khẩu trang lâu hơn bất kỳ thành phố nào. Chúng tôi thậm chí còn sẵn sàng ở nhà nếu chính quyền yêu cầu. Chúng tôi biết rõ hơn ai hết cách tự bảo vệ mình", ông nói.
Trung Quốc đang phải đối phó với sự trỗi dậy tồi tệ nhất của dịch COVID-19 kể từ đợt bùng phát đầu tiên ở Vũ Hán, với trên 300 trường hợp được phát hiện tại hơn 20 thành phố trên khắp cả nước.
Đợt bùng phát ở Vũ Hán lần này đã trở thành tiêu đề của nhiều bài báo nước ngoài, trong đó mô tả phản ứng của thành phố này là "thái quá" và gợi nhớ đến những ngày đầu tiên bùng phát COVID-19 vào năm 2020. Song một số người dân Vũ Hán lại có suy nghĩ khác.
Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho một cậu bé ở Vũ Hán. Ảnh: Tân Hoa xã
Wang Wei, một nhân viên xã hội ở Vũ Hán, từng tham gia chống dịch năm ngoái, cho biết rút kinh nghiệm năm trước, cán bộ công tác xã hội đang thực hiện đúng quy trình, không bỏ sót một người nào. Bất kỳ ai tiếp xúc gần hoặc trở về từ các khu vực nguy cơ cao đều phải bị cách ly.
Trong khi đó, các nhà dịch tễ học nhận định Trung Quốc sẽ không phải hứng chịu thêm đợt bùng phát nghiêm trọng như năm ngoái.
Ông Wang Guangfa - chuyên gia về hô hấp tại bệnh viện thuộc Đại học Bắc Kinh, người từng là thành viên nhóm điều tra chung của WHO - Trung Quốc tại Vũ Hán hồi tháng 2 - cho biết: "Chúng ta vẫn đang trong giai đoạn đầu của đợt bùng phát mới nhất này và không thể ước tính quy mô chính xác. Nhưng giờ đây, đất nước đã có nhiều kinh nghiệm và kiến thức hơn về dịch bệnh. Chúng ta có hệ thống hoàn chỉnh để sàng lọc, truy vết tiếp xúc. Vì vậy, mặc dù các ca mắc đang gia tăng, nhưng đợt bùng phát đang được kiểm soát".
Ông Wang nói rằng hiện nay là "thời kỳ vàng" để ngăn chặn ổ dịch vì nó vẫn đang trong giai đoạn đầu, điều này đòi hỏi chính quyền các cấp phải cảnh giác, thận trọng và bịt mọi kẽ hở có thể xảy ra.
"Vì vậy, việc xét nghiệm toàn thành phố Vũ Hán không phải là thái quá, từ góc độ dịch tễ học," Wang nói. "Hơn nữa, do thành phố nhạy cảm với dịch bệnh, nên người dân có trách nhiệm chấp hành các biện pháp nghiêm ngặt hơn. Điều đó sẽ khiến họ yên tâm hơn".
Mỹ cảnh báo nguy cơ chủng Delta tấn công người trẻ nhanh và mạnh hơn Trên khắp các bệnh viện ở nước Mỹ, các bác sĩ đã cảnh báo biến chủng Delta nguy hiểm dường như đang khiến nhiều người trẻ tuổi đổ bệnh nặng hơn và nhanh hơn. Nhân viên y tế cứu chữa bệnh nhân Covid-19 tại một bệnh viện ở Houston, Texas, Mỹ tháng 12/2020 (Ảnh: Reuters). Gần đây, một bệnh nhân 28 tuổi qua...