nCoV làm tổn thương trái tim thế nào

Biểu hiện lâm sàng ban đầu của bệnh nhân Covid-19 là viêm phổi, nếu tiến triển sang giai đoạn muộn sẽ tổn thương đa cơ quan, trong đó có hệ tim mạch.

Tổn thương này có thể là do sự tham gia trực tiếp của virus vào cơ tim hoặc gián tiếp qua hệ thống đáp ứng viêm hệ thống và do tổn thương phổi gây ra. Ngoài ra, các thuốc kháng virus được sử dụng để điều trị nCoV được báo cáo là có tác dụng gây loạn nhịp tim.

Diễn biến nhiễm nCoV bao gồm ba giai đoạn đan xen sau: Giai đoạn nhiễm trùng sớm, giai đoạn liên quan đến phổi và giai đoạn siêu viêm.

Giai đoạn đầu tiên bao gồm sự di chuyển và sao chép của virus vào mô phổi. Bạch cầu đơn nhân và đại thực bào là những yếu tố miễn dịch bẩm sinh chịu trách nhiệm chống lại virus trong giai đoạn này, và bệnh nhân có thể có các triệu chứng thể nhẹ.

Tổn thương mô phổi phát triển ở bước tiếp theo, và hiện tượng giãn mạch, tăng tính thấm nội mô và hoạt hóa bạch cầu xảy ra trong giai đoạn thứ hai . Cơ chế bệnh sinh này dẫn đến tổn thương phổi, giảm oxy máu và tăng tổn thương lên hệ tim mạch.

10% bệnh nhân ở giai đoạn thứ hai chuyển sang giai đoạn siêu viêm . Giai đoạn siêu viêm được đặc trưng bởi sự phát triển của hội chứng suy hô hấp cấp tính tiến triển (ARDS), tổn thương tim cấp tính, suy đa cơ quan, nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn, nhiễm trùng huyết và tăng nhu cầu chăm sóc đặc biệt.

Cơ chế chính xác của tổn thương hệ tim mạch chưa rõ ràng, song các bác sĩ ghi nhận một số dấu hiệu. Ví dụ, tổn thương tim cấp, với biểu hiện tăng cao troponin tim, đã được báo cáo trong 8-12% bệnh nhân nCoV. Tổn thương này là một yếu tố tiên lượng xấu ở bệnh nhân Covid-19.

Bệnh nhân nhiễm nCoV có các vấn đề tim mạch tiềm ẩn có tiên lượng xấu hơn. Người bệnh có biến chứng tim mạch làm gia tăng nhu cầu thở máy và các loạn nhịp tim phức tạp liên quan đến mô cơ tim bị căng; hoặc tác dụng phụ loạn nhịp của các thuốc kháng virus và chống viêm.

Những tổn thương hệ tim mạch liên quan đến nCoV. Ảnh: Bác sĩ cung cấp

Lưu ý với bệnh nhân tim mạch

Tất cả bệnh nhân tim mạch đều có nguy cơ cao, nên tuân thủ theo các hướng dẫn phòng dịch của Bộ Y tế, thực hiện đúng 5K. Họ nên được tiêm vaccine ngừa Covid-19.

Nếu bệnh nhân đang trong vùng có dịch và tình trạng tim mạch ổn định, tránh đến khám trực tiếp ở các cơ sở y tế, người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ từ xa.

Để cải thiện hệ thống miễn dịch, người bệnh luôn ăn uống đầy đủ, tránh rượu bia, đảm bảo giấc ngủ, tập các bài tập thể dục nhẹ nhàng và tránh mọi căng thẳng không đáng có.

Bác sĩ Phạm Quang Trình
Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108