NASA/ESA tung ảnh “vua quái vật” trọng lượng 65 triệu Mặt Trời
“Vua quái vật” đang tàn sát những vật thể xung quanh dữ dội đến mức làm “lóa mắt” các kính viễn vọng dù cách chúng ta tận 240 triệu năm ánh sáng.
Theo SciTech Daily, hình ảnh mà nhóm điều hành kính viễn vọng không gian Hubble của NASA/ESA (cơ quan vũ trụ của Mỹ và châu Âu) vừa công bố là một thiên hà xoắn ốc IC 4709, có một “vua quái vật” nằm ở lõi.
Thiên hà này nằm cách chúng ta 240 triệu năm ánh sáng trong chòm sao Viễn Vọng Kính (Telescopium).
Thiên hà IC 4709 với trái tim là lỗ đen quái vật lớn đến khó tin – Ảnh: NASA/ESA
Trong hình ảnh Hubble, IC 4709 hiện lên với một đĩa xoáy sáng đẹp mắt, chứa đầy các ngôi sao, xung quanh được bao bọc bởi một quầng sáng mờ.
Nhưng thứ gây chú ý nhất là “trái tim” sáng rực của nó.
Trái tim của các thiên hà là các lỗ đen siêu khối, thường được biết đến với cái tên “lỗ đen quái vật”.
Thiên hà Milky Way (Ngân Hà) của chúng ta, một thiên hà thuộc loại to lớn trong vũ trụ, cũng sở hữu một con quái vật tên Sagittarius A* (Nhân Mã A*) ở giữa.
Sagittarius A* đã là rất lớn so với các lỗ đen trong vũ trụ, với trọng lượng khoảng 4,3 triệu Mặt Trời cộng lại.
Nhưng thứ nằm giữa thiên hà IC 4709 phải gọi là vua quái vật: Nó nặng bằng 65 triệu Mặt Trời.
Khác với “trái tim” ngủ đông của thiên hà chúng ta, lỗ đen của IC 4709 hiện đang hoạt động dữ dội, tức ăn ngấu nghiến vật chất xung quanh nó.
Điều này tạo nên một đĩa khí xoắn ốc xung quanh và cuối cùng đi vào lỗ đen này, với khí va chạm vào nhau và nóng lên khi nó quay.
Đĩa này đạt nhiệt độ cao đến mức phát ra một lượng lớn bức xạ điện từ, từ tia hồng ngoại đến ánh sáng khả kiến đến tia cực tím và cả tia X.
Để đưa đến công chúng hình ảnh đẹp mắt nhất, dữ liệu từ hai cuộc khảo sát Hubble và từ kính viễn vọng tia X/UV Swift đã được kết hợp.
Các siêu lỗ đen ở khoảng cách tương đối “gần” như thế này hứa hẹn giúp các nhà khoa học hiểu thêm về các lỗ đen ở các thiên hà xa xôi hơn, cũng là hiểu về sự tiến hóa của vũ trụ trong quá khứ.
Phát hiện tín hiệu dị thường nhưng không phải của người ngoài hành tinh
Băng qua 500 triệu năm ánh sáng, một tín hiệu dưới dạng vụ bùng nổ tia X đã "dội bom" kính thiên văn của người Trái Đất.
Theo SciTech Daily, tín hiệu siêu mạnh nói trên đã được phát hiện bởi Đài quan sát Neil Gehrels Swift, một kính viễn vọng không gian hình con chim yến của NASA.
Tín hiệu hết sức dị thường: Thay vì yếu và tắt đi như mong đợi, nó tỏa sáng rực rỡ suốt 7-10 ngày trước khi vụt tắt, rồi sáng trở lại và lại vụt tắt. Điều này lặp lại mỗi 25 ngày.
Nhưng đó không phải thông điệp của người ngoài hành tinh.
Ngôi sao xấu số và lỗ đen quái vật - Ảnh đồ họa từ SCITECH DAILY
Lần ngược dấu vết, nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi TS Phil Evans thuộc Trường Vật lý và thiên văn học của Đại học Leicester (Anh) xác định tín hiệu dị thường đến từ 2MASX J02301709 2836050, một thiên hà nằm cách Trái Đất 500 triệu năm ánh sáng.
Và đó là một tín hiệu từ cõi chết: Tiếng thét cuối cùng của một ngôi sao khổng lồ đang bị "cắn xé" dần dần.
Sử dụng các mô hình thiên văn, các tác giả kết luận nguồn tia X bùng nổ - được đặt tên là Swift J0230 đại diện cho một ngôi sao có kích thước tương tự Mặt Trời, quay theo quỹ đạo hình elip xung quanh lỗ đen trung tâm thiên hà.
Mỗi lần vào đoạn hẹp của quỹ đạo, nơi ngôi sao đến quá gần lỗ đen, nó lại bị con "quái vật" này "cắn xé" dần dần.
ác phép đo cho thấy trong mỗi "cú táp", lỗ đen tiêu thụ một khối lượng vật chất khổng lồ, gấp 3 lần khối lượng hành tinh của chúng ta.
Bản thân lỗ đen này có khối lượng khoảng 10.000 đến 100.000 khối lượng Mặt Trời, tuy vẫn là hạng lỗ đen "quái vật" (tức lỗ đen siêu khối) nhưng thuộc hàng nhỏ bé nhất trong thế giới các lỗ đen trung tâm thiên hà.
Để so sánh, lỗ đen Sagittarius A* ở trung tâm thiên hà chứa Trái Đất Milky Way (Ngân Hà) có khối lượng tương đương 4 triệu Mặt Trời.
Ảnh sốc NASA: 'Quái vật' bay tự do, đàn con dài 200.000 năm ánh sáng Chiến binh khai phá vũ trụ Hubble của NASA lại tiếp tục lập kỳ công khi phát hiện một vật thể ngoài sức tưởng tượng: Lỗ đen quái vật bay tự do, vừa đi vừa sinh ra những ngôi sao mới. Theo SciTech Daily, nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi tiến sĩ Pieter van Dokkum từ Đại học Yale (Mỹ) đã tình...