Nạn mua quan bán chức ở Trung Quốc

Nạn mua quan bán chức ở Trung Quốc được xác định là vấn đề đặc biệt nghiêm trọng trong bối cảnh Bắc Kinh đang quyết liệt chống tham nhũng.

Ông Từ Tài Hậu bị cáo buộc nhận những khoản tiền hối lộ lớn để đề bạt nhiều sĩ quan trong quân đội – Ảnh: Reuters

Ngày 30.11, tờ South China Morning Post (SCMP) đưa tin Tân Hoa xã vừa có bài phân tích hiếm thấy về nạn mua quan bán chức tồn tại ở nước này. Bài viết không ngần ngại chỉ thẳng ra rằng tình trạng các quan chức hối lộ để được thăng chức là một vấn đề mang tính hệ thống, chứ không chỉ là sự suy đồi đạo đức cá nhân. Bài viết gây chú ý trên đã được nhiều trang tin và báo giấy ở Trung Quốc đăng lại, kể cả tờ Dương Thành vãn báo ở tỉnh Quảng Đông.

Mua “trả góp”

Với tựa đề Tiết lộ chiêu mua quan bán chức: Ai mua, ai bán, bài phân tích tiết lộ giới chức chống tham nhũng Trung Quốc đã xác định 3 nhóm đối tượng mua chức. Đó là những người muốn được thăng tiến nhanh chóng, những người muốn chuyển từ vùng nghèo khó sang khu vực giàu có và cuối cùng là những người bình thường muốn làm công chức nhà nước.

Một chuyên gia chống tham nhũng khẳng định do tiền mua chức không nhỏ, nhiều người phải vay ngân hàng, kiếm tài trợ từ những doanh nhân muốn có được lợi ích sau khi quan chức cùng phe cánh thăng tiến, dùng tiền nhận hối lộ hoặc biển thủ quỹ công. Đặc biệt, đối tượng mua chức có thể “trả góp” như mua bất động sản, theo Tân Hoa xã.

Tướng Từ Tài Hậu bị cáo buộc nhận những khoản tiền hối lộ lớn để đề bạt nhiều sĩ quan trong quân đội – Ảnh: Reuters

Còn đối tượng bán chức chủ yếu là những cán bộ cao cấp, đặc biệt là những quan chức lãnh đạo hàng đầu ở các khu vực hoặc đơn vị có quyền lực về vấn đề nhân sự. Thời gian thích hợp nhất để hối lộ quan chức cấp trên là khi họ đi nghỉ mát, người thân bị bệnh, con cái đi du học hoặc xung quanh thời điểm gia đình có những sự kiện lớn như đám cưới hay sinh nhật.

Các thương vụ kiểu này thường diễn ra trước những kỳ bầu cử và đợt cải tổ lớn của đảng và chính quyền, nên thường bùng nổ 5 năm/lần. Có nhiều quan chức cấp trên còn rò rỉ thông tin về việc thay đổi nhân sự để kiếm tiền hối lộ và thậm chí còn ra giá cho mỗi vị trí.

Tiền càng nhiều, chức càng to

Cũng theo bài phân tích trên, sau khi điều tra 31 tỉnh, thành, khu tự trị, 7 đơn vị trung ương, 6 doanh nghiệp trung ương và 2 đại học trong 2 năm qua, các nhóm kiểm tra trung ương đã phát hiện nạn mua quan bán chức là vấn đề nghiêm trọng ở nhiều nơi. Số tiến hối lộ để thăng tiến trong vài trường hợp có thể lên tới hàng chục triệu nhân dân tệ (10 triệu nhân dân tệ tương đương gần 35 tỉ đồng).

Tân Hoa xã còn chỉ ra những trường hợp điển hình cho nạn bán chức. Đó là cựu Bí thư thành phố An Dương (tỉnh Hà Nam) Trương Tiếu Đông, người phải ra tòa hồi tháng 9.2014, với cáo buộc dính đến 33 trường hợp nhận hối lộ, hầu hết liên quan đến việc thay đổi nhân sự.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được cho đang mạnh tay chống tham nhũng – Ảnh: Reuters

Vào năm ngoái, cựu Bí thư thành phố Mậu Danh (tỉnh Quảng Đông) La Ấm Quốc đã bị tuyên xử tử hình về tội nhận hối lộ hơn 100 triệu nhân dân tệ (gần 350 tỉ đồng) từ 64 quan chức muốn thăng tiến. Ông La đưa ra giá cụ thể là 2 triệu nhân dân tệ cho vị trí cấp trưởng phòng, 10 triệu nhân dân tệ cho chức phó thị trưởng. Ông này thậm chí còn ấn định giá cho chính chiếc ghế bí thư của mình là 100 triệu nhân dân tệ.

Vụ mua quan bán chức lớn nhất bị phanh phui trong thời gian gần đây là trường hợp của cựu Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Từ Tài Hậu và cựu Phó cục trưởng Tổng cục Hậu cần của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc Cốc Tuấn Sơn. Hai người này bị cáo buộc nhận hối lộ để đề bạt hàng trăm sĩ quan, với số tiền lên tới hàng chục triệu nhân dân tệ.

Theo SCMP, quy luật của việc mua bán quan chức là “đầu tư” càng lớn thì sau này thu lợi càng cao. Điều này cũng có thể lý giải cho tình trạng phần lớn giới trẻ ở Trung Quốc hiện nay mong muốn trở thành công chức nhà nước, với 76,4% sinh viên tốt nghiệp đại học xem đó là lựa chọn hàng đầu. Trong khi đó, tỷ lệ này ở Singapore, Mỹ và Pháp chỉ lần lượt là 2%, 3% và 5%, theo SCMP.

Dùng thân xác để thăng tiến

Hồi tuần rồi, tờ Tân Kinh báo đưa tin hai nữ quan tham Trung Quốc bị khai trừ đảng do phạm tội “thông gian với người khác” và một số trọng tội khác. Tờ báo này khẳng định đây là lần đầu tiên cụm từ “thông gian với người khác” được giới chức kỷ luật trung ương chính thức dùng cho nữ quan tham Trung Quốc. Đó là cựu Bí thư Thành ủy Tấn Trung (tỉnh Sơn Tây) Trương Tú Bình và bà Dương Hiểu Ba, cựu Thị trưởng thành phố Cao Bình, cũng thuộc Sơn Tây.

Trong đó, bà Trương (49 tuổi) bị cáo buộc thăng tiến là nhờ dan díu với cấp trên là ông Kim Đạo Minh khi ông này còn làm Bí thư Ủy ban Kỷ luật tỉnh Sơn Tây. Ông Kim đã bị cách chức và bị bắt hồi tháng 2.2014 để điều tra về các cáo buộc liên quan đến một số vụ mua bán quan chức.

Còn bà Dương (43 tuổi) bị cho là leo lên chức Thị trưởng Cao Bình từ vị trí Trưởng ban Tuyên huấn là nhờ “cặp kè” với ông Tạ Khắc Mẫn khi ông này còn làm Bí thư Cao Bình, theo trang tin Đông Phương mạng. Ông Tạ sau này lên làm Phó giám đốc Sở Giám sát tỉnh Sơn Tây nhưng đến tháng 4.2014 cũng bị điều tra.

Văn Khoa

Theo Thanhnien