Nam giới đang mất dần tinh trùng: Vì sao thế?

Nghiên cứu đăng trên tạp chí “Human Reproductive Update” cho thấy, số lượng tinh trùng trung bình của nam giới trên thế giới đang giảm một nửa, tình hình rất báo động.

Kết quả được đưa ra dựa trên hơn 223 nghiên cứu ở 53 quốc gia và khu vực, đồng thời thu thập dữ liệu của hơn 57.000 nam giới. Đây cũng là phân tích toàn diện nhất về sự suy giảm nồng độ tinh trùng ở người cho đến nay.

Haggai Levin, một nhà dịch tễ học người Israel và là giáo sư tại Trường Y tế Công cộng và Y học Cộng đồng tại Đại học Hebrew ở Jerusalem nói: “Chúng tôi lo ngại về sự suy giảm số lượng tinh trùng trên toàn cầu, bởi vì điều này không chỉ phản ánh sự suy giảm khả năng sinh sản của nam giới mà còn phản ánh sự suy giảm sức khỏe tổng thể của nam giới. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng mức độ thấp của số lượng tinh trùng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính, ung thư tinh hoàn và tuổi thọ bị rút ngắn”.

Nghiên cứu đã khảo sát số lượng tinh trùng của nam giới ở các nước châu Âu và châu Mỹ, cũng như Úc và New Zealand với 185 nghiên cứu trên toàn thế giới và mẫu tinh dịch của hơn 42.000 nam giới được đưa vào phân tích.

Ảnh minh họa.

Kết quả cho thấy số lượng tinh trùng của nam giới phương Tây từ năm 1973 đến năm 2011 đã giảm 52,4% về tổng thể và nồng độ tinh trùng trung bình giảm 59,3%, nghĩa là số lượng tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch giảm trung bình 1,6% mỗi năm.

Haggai Levin cho rằng tốc độ suy giảm quá nhanh nên không thể do yếu tố di truyền. Levine tin rằng hệ thống sinh sản của nam giới rất nhạy cảm với những thay đổi của môi trường và việc thai nhi tiếp xúc với các hóa chất gây rối loạn nội tiết như phthalates hoặc môi trường hút thuốc có thể làm gián đoạn quá trình phát triển sinh sản của nam giới.

Levine cho hay không phải tất cả những người đàn ông béo phì, căng thẳng đều có chất lượng tinh dịch kém

Nguyên nhân giảm tinh trùng phức tạp hơn và có thể liên quan đến các yếu tố “lối sống” như thói quen ăn uống kém, căng thẳng, hút thuốc, béo phì và nghiện rượu.

“Có lẽ quan trọng hơn, các hóa chất như phthalates và bisphenol có mặt trong hàng nghìn vật dụng hàng ngày như ly uống nước, hộp đựng thức ăn, đồ chơi, sản phẩm cao su,… Trong 50 năm qua, mức độ tiếp xúc của mọi người với các chất này đã tăng lên và trong suốt thời gian đó, chúng tôi thấy chất lượng tinh dịch giảm sút” – chuyên gia cho hay.

Tinh trùng suy giảm ảnh hưởng đến khả năng thụ thai?

“Khả năng sinh sản bắt đầu giảm khi nồng độ tinh trùng giảm xuống dưới 40 triệu mỗi ml. Những gì bạn đang thấy bây giờ là mức trung bình, có nghĩa là nếu nồng độ tinh trùng trung bình của nam giới là 50 triệu mỗi ml ngày nay, thì có rất nhiều tinh trùng nam dưới 40 triệu con/ml, khả năng sinh sản sẽ dưới mức tối ưu”- Levine nói.

Mặc dù số lượng tinh trùng không phải là đại diện hoàn hảo cho khả năng sinh sản, nhưng nó có mối tương quan chặt chẽ với cơ hội thụ thai. Trên ngưỡng 40-50 triệu tinh trùng trên mỗi ml, số lượng tinh trùng cao hơn không có nghĩa là khả năng sinh sản cao hơn. Mặt khác, dưới ngưỡng này, khả năng thụ thai giảm nhanh chóng khi số lượng tinh trùng giảm.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng mối đe dọa của việc suy giảm số lượng tinh trùng đối với xã hội loài người đã bị phóng đại.

Khi phân tích chất lượng tinh dịch bao gồm nhiều chỉ số như lượng tinh dịch, nồng độ tinh trùng, tổng số lượng tinh trùng, tỷ lệ hình thái bình thường, tỷ lệ sống của tinh trùng,… Các chỉ số này phản ánh toàn diện khả năng sinh sản của nam giới. Phải mất hơn hai tháng để các tế bào gốc trong tinh hoàn phát triển thành tinh trùng mới, nghĩa là bất kỳ số lượng đơn lẻ nào cũng tương đương với việc chụp một “cú chụp nhanh”.

“Một xét nghiệm duy nhất về chất lượng tinh trùng không thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo để chẩn đoán lâm sàng các vấn đề về tinh trùng của nam giới, bởi vì nó chỉ có thể phản ánh những ưu và nhược điểm về khả năng sinh sản của một người đàn ông trong một khoảng thời gian. Số lượng và nồng độ tinh trùng của một người đàn ông sẽ thay đổi theo công việc, nghỉ ngơi và cảm xúc cá nhân của họ, tăng cường tập thể dục và các yếu tố khác thay đổi, vì vậy cần ít nhất hai xét nghiệm trở lên để đưa ra chẩn đoán cuối cùng” – Li Junguo, Phó Giám đốc Trung tâm Sinh sản cho hay.

Theo quan điểm của Li Junguo, khả năng sinh sản của nam giới liên quan đến nhiều yếu tố và số lượng tinh trùng chỉ là một trong số đó. Một số nam giới bị thiểu tinh trùng đã có con thành công. Ngay cả khi có đủ tinh trùng, các yếu tố khác cũng quan trọng trong việc thụ thai, bao gồm khả năng di chuyển bình thường của tinh trùng. Bà giải thích, bản thân chất lượng tinh dịch dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như môi trường lấy mẫu, nhiệt độ, cảm xúc của đối tượng… So với mẫu máu và nước tiểu, mẫu tinh dịch ít đồng nhất hơn nên việc kiểm soát chất lượng khó khăn hơn.

Theo ước tính của WHO vào tháng 9/2020, toàn thế giới có 48 triệu cặp vợ chồng và 186 triệu người mắc chứng vô sinh. Theo WHO, các nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh trong hệ thống sinh sản của nam giới là các vấn đề về xuất tinh, thiếu hoặc ít tinh trùng, hoặc hình dạng và khả năng di chuyển bất thường của tinh trùng.

Theo quan điểm của Li Junguo, về tổng thể, sự suy giảm số lượng và mật độ tinh trùng thường chỉ làm giảm khả năng sinh sản của nam giới, nhưng sự suy giảm này sẽ phục hồi cùng với môi trường sống và những điều chỉnh cá nhân.

Giảm số lượng tinh trùng là một “dịch bệnh thầm lặng” và nhiều nam giới đã trải qua tình trạng hiếm muộn hoặc vô sinh. Chuyên gia cho biết, trong vài thập kỷ tới, một số lượng lớn nam giới trên thế giới sẽ cần đến sự trợ giúp của công nghệ hỗ trợ sinh sản để thụ thai.

Tuy nhiên, trong khi các giải pháp kỹ thuật và phương pháp điều trị như hỗ trợ sinh sản có thể tạm thời giải quyết vấn đề sinh sản, chúng không thể giải quyết vấn đề cơ bản gây tổn hại sức khỏe nam giới.

Chất lượng tinh dịch bị ảnh hưởng phần lớn bởi nhiều yếu tố xã hội và “liều thuốc” tốt nhất là phòng ngừa từ sớm, như tập thể dục nhiều hơn, ít xem màn hình hơn, tránh tiếp xúc với thuốc lá, ma túy hoặc hóa chất độc hại, duy trì chế độ ăn uống ngủ nghỉ đầy đủ, một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng.