Năm 2020: YouTuber, streamer lên ngôi ở Việt Nam

Từ trong bóng tối, các YouTuber, streamer bước ra giữa vũ đài ánh sáng và trở thành tâm điểm chú ý của dư luận xã hội.

Khi virus Corona chính thức được đặt tên là Covid-19, không ai nghĩ rằng hành vi của cả thế giới sẽ bị tác động mạnh mẽ đến vậy chỉ vì một loại virus gây viêm đường hô hấp cấp ở cả động vật và người. Từ chỗ làm việc, giải trí tại các tòa nhà, khu thương mại tập trung đông người, các hoạt động của con người dần bị thu bé lại vừa bằng một căn phòng, nơi dịch vụ trực tuyến lên ngôi.

Đầu tiên phải kể đến TikTok, ứng dụng tạo video ngắn đã gây sốt trên toàn cầu vài năm qua. Nhưng chỉ có nhờ Covid-19, TikTok mới vượt qua cột mốc 2 tỷ lượt tải về và luôn nằm trong Top các ứng dụng có doanh thu cao nhất thế giới.

Cơn sốt của TikTok có dấu hiệu chững lại ở Ấn Độ và Mỹ, nơi ứng dụng nguồn gốc Trung Quốc này bị ’sờ gáy’. Nhưng tại Việt Nam, sự tăng trưởng của TikTok chưa hề có dấu hiệu chậm lại. Đây cũng là nền tảng khai sinh ra những hiện tượng mạng như hot girl ‘trứng rán cần mỡ, bắp cần bơ’ Trần Thanh Tâm (2,8 triệu fan), boy thả thính ‘tôi chiều các em quá nên các em sinh hư’ Khoa Vương, hot girl nóng bỏng Lê Bống (5 triệu fan), hot boy múa quạt Lê Bảo (2,7 triệu fan)…

Trần Thanh Tâm và Khoa Vương là những Gen Z nổi lên nhờ TikTok ở Việt Nam

Các nền tảng mạng xã hội đã đưa những Gen Z nói trên vụt sáng trở thành sao trong chớp mắt, được săn đón bởi các bạn trẻ cùng thế hệ. Hệ lụy mà nó mang lại là rất khó lường bởi những trào lưu nguy hiểm luôn chực chờ để lan truyền trên những nền tảng này.

Nhưng nếu các Gen Z nói trên chỉ là phần nổi, phần chìm của tảng băng mới thực sự nguy hiểm. Năm 2020 chứng kiến hằng hà sa số các kênh YouTube phản cảm được tìm thấy sau rất nhiều năm âm thầm kiếm tiền. Nhờ Covid-19, lượng xem các kênh này mới tăng vọt, được đề xuất và mới được nhiều người chú ý tới.

Điểm chung của các kênh YouTube dạng này là làm nội dung bất chấp tất cả để kiếm tiền dựa trên chia sẻ doanh thu. Chỉ đến khi cơ quan chức năng vào cuộc xử phạt con trai bà Tân Vlog, các YouTuber khác mới âm thầm xóa bỏ video phản cảm.

Những ngày cuối năm, cậu bé 9 tuổi Ryan Kaji tiếp tục được tạp chí Forbes tôn vinh là YouTuber kiếm tiền nhiều nhất năm 2020, nhờ sản xuất nội dung hướng đến ‘mỏ vàng’ trẻ em. Đây là một mảng tối khác của YouTube nhưng không được nói đến nhiều trong cả năm 2020 giữa một rừng các nội dung xấu độc liên tục bị phản ánh trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

Trong khi các YouTuber kiếm tiền tỷ từ quảng cáo, các streamer Việt cũng có một năm hoạt động tích cực nhờ lượng người xem tăng lên. Nổi bật nhất trong số này phải kể đến Độ Mixi, người đã có những phát ngôn trở thành tâm điểm chú ý trong một chương trình của Đài truyền hình quốc gia.

Phùng Thanh Độ (SN 1989)

.

Bất chấp những lùm xùm cá nhân, Độ Mixi cùng nhiều streamer khác đã có hành động đầy ý nghĩa trong đợt lũ lịch sử ở miền Trung. Cùng thời điểm đó, Huấn Hoa Hồng lại gây bức xúc khi cắt ghép clip trao quà từ thiện của VTV để đánh bóng tên tuổi bản thân.

Huấn Hoa Hồng và các giang hồ mạng nói đạo lý tiếp tục có một năm tích cực tương tác trên mạng xã hội. Cứ mỗi khi dẹp được kênh của Khá Bảnh hay Phú Lê, YouTube lại đề xuất các video của những giang hồ online mới nổi buộc cơ quan chức năng phải đưa ra giải pháp giải quyết triệt để tận gốc vấn nạn nhức nhối này.

Chất lượng nội dung đi xuống rõ rệt nhưng phản ứng của YouTube lại là tận dụng đủ mọi cách để tối đa doanh thu quảng cáo. Khi người dùng còn chưa hết bức xúc vì quảng cáo xuất hiện ở cả những video không bật kiếm tiền, YouTube tiếp tục chứng tỏ sự vô trách nhiệm khi để các loại quảng cáo ‘nhà tôi ba đời nhận chữa bệnh’ tung hoành nhiều tháng qua.

Một năm đầy những biến động vì Covid-19 sắp sửa khép lại, nhưng những nội dung xấu độc trên mạng xã hội sẽ không vì thế mà giảm bớt nếu các YouTuber, streamer không tự đề cao trách nhiệm trong việc đẩy lùi nội dung nhảm nhí, phản cảm.