Mỹ yêu cầu Israel tạo ‘hành lang an toàn’ cho 200 tay súng Hamas rút lui

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông – Bắc Phi, Mỹ đã yêu cầu Israel cho phép khoảng 200 tay súng Hamas – hiện ẩn náu trong hệ thống đường hầm dưới các khu vực do Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) kiểm soát ở miền Nam Gaza – được rút lui an toàn.

Quân đội Israel được triển khai gần biên giới phía Nam giáp với Dải Gaza. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN

Động thái này là một phần trong nỗ lực của Washington nhằm thúc đẩy giai đoạn tiếp theo của khuôn khổ ngừng bắn mới, dựa trên kế hoạch 20 điểm do Tổng thống Donald Trump đề xuất.

Trước đó, có thông tin cho rằng Israel đang cân nhắc khả năng cho phép các tay súng Hamas rút về phần lãnh thổ do phong trào này kiểm soát ở Gaza nếu họ giao nộp vũ khí. Tuy nhiên, Văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngay sau đó khẳng định nhà lãnh đạo Israel “không chấp thuận bất kỳ hành lang an toàn nào” cho 200 tay súng Hamas.

Các ước tính từ phía Israel cho rằng nhóm chiến binh này vẫn đang ẩn sâu trong mạng lưới đường hầm ở các khu vực IDF đã kiểm soát, không thể lên mặt đất mà không bị phát hiện. Bộ trưởng An ninh quốc gia Itamar Ben-Gvir đã kêu gọi “nổ súng hoặc bắt giữ toàn bộ” số tay súng này.

Trong khi đó, doanh nhân người Mỹ gốc Palestine Bishara Bahbah , người từng làm trung gian tiếp xúc với Hamas về thỏa thuận ngừng bắn, tiết lộ Hamas đã bắt đầu chấp nhận giao nộp vũ khí hạng nặng như một phần trong kế hoạch hòa bình.

Theo ông Bahbah, Mỹ cũng thể hiện thiện chí khi chấp nhận khả năng Hamas chỉ giao nộp vũ khí hạng nặng, trong khi vẫn được phép giữ lại vũ khí hạng nhẹ “để tự vệ”. Hamas trước đó nhiều lần tuyên bố sẽ không giải giáp hoàn toàn trừ khi một Nhà nước Palestine độc lập được thành lập.

Trong một diễn biến liên quan, Washington cũng đang hối thúc Israel cho phép phóng viên quốc tế vào Dải Gaza, trong bối cảnh lệnh ngừng bắn tạm thời đã có hiệu lực. Hai quan chức cấp cao Mỹ cho biết yêu cầu này đã được đưa ra từ đầu năm và Tổng thống Trump hồi tháng 8 từng nói “muốn thấy các phóng viên nước ngoài được phép vào Gaza”, dù thừa nhận khu vực này “vẫn chưa an toàn”.

Ngày 23/10, Tòa án Tối cao Israel đã yêu cầu chính phủ cập nhật lập trường về vấn đề này trong vòng 30 ngày, nhằm đáp lại đơn kiến nghị của Hiệp hội Báo chí nước ngoài (FPA) nộp từ năm 2024.

Cũng trong ngày 3/11, tại Istanbul, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan cho biết Hamas đã bày tỏ sẵn sàng trao quyền kiểm soát Gaza cho một ủy ban Palestine, đồng thời yêu cầu kế hoạch hòa bình 20 điểm do Mỹ bảo trợ phải bảo đảm các quyền cơ bản của người Palestine.

Phát biểu của ông Fidan được đưa ra sau cuộc họp kín với các ngoại trưởng từ Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE), Indonesia, Qatar, Pakistan, Saudi Arabia và Jordan nhằm duy trì thỏa thuận ngừng bắn mong manh ở Gaza. Theo ông, các bên đều ủng hộ nguyên tắc “Palestine phải do người Palestine quản lý, an ninh phải do người Palestine bảo đảm”.

Theo các nguồn tin khu vực, một lực lượng ổn định quốc tế khoảng 4.000 quân từ Ai Cập, Azerbaijan, Thổ Nhĩ Kỳ và Indonesia đang được đề xuất triển khai tại Gaza để hỗ trợ duy trì an ninh. Tuy nhiên, Israel phản đối sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ do Ankara ủng hộ Hamas.

Ông Fidan nhấn mạnh rằng bất kỳ nghị quyết nào của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về vấn đề này cũng cần được soạn thảo thận trọng “để không tạo ra những mâu thuẫn mới trong tương lai”.