Mỹ từng huấn luyện nghi phạm ám sát Tổng thống Haiti
Lầu Năm Góc xác nhận một số cựu quân nhân Colombia bị bắt sau vụ ám sát Tổng thống Haiti từng được quân đội Mỹ đào tạo.
“Xem xét cơ sở dữ liệu đào tạo, chúng tôi thấy vài người Colombia bị bắt giam trong cuộc điều tra này từng tham gia các chương trình đào tạo và huấn luyện của quân đội Mỹ, khi họ còn phục vụ trong Lực lượng Quân đội Colombia”, trung tá Ken Hoffman, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, hôm nay cho hay.
Hoffman nói rằng Lầu Năm Góc đang tiếp tục xem xét vấn đề, song không nói rõ có bao nhiêu người trong nhóm bị bắt từng được đào tạo hoặc chính xác họ đã được đào tạo những gì.
Quan chức Colombia cho biết 13 trong số 15 nghi phạm Colombia trong vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise ngày 7/7 từng phục vụ trong quân đội nước này, gồm hai người đã bị cảnh sát Haiti bắn chết.
Đám đông tập trung trước đại sứ quán Mỹ ở Haiti hôm 10/7 để xin tị nạn, sau khi Tổng thống Moise bị ám sát. Ảnh: AFP .
Việc quân đội Colombia và nhân viên an ninh trên khắp châu Mỹ Latinh được quân đội Mỹ đào tạo và huấn luyện là điều bình thường, theo Washington Post. Đặc biệt, Colombia là đối tác quân sự quan trọng của Mỹ suốt nhiều thập kỷ, nhận được hàng tỷ USD viện trợ để chống các tổ chức buôn bán ma túy, du kích cánh tả và các nhóm bán quân sự cực hữu.
Giới chức Haiti mô tả những nghi phạm giết người là “lính đánh thuê nước ngoài” được đào tạo bài bản. Tư lệnh Lực lượng vũ trang Colombia Luis Fernando Navarro cho biết việc tuyển mộ binh lính Colombia đến những nơi khác trên thế giới làm lính đánh thuê là vấn đề tồn tại từ lâu vì luật pháp không cấm.
Thông tin nghi phạm từng được đào tạo tại Mỹ chắc chắn sẽ làm phức tạp thêm cuộc điều tra cái chết của ông Moise. Hai công dân Mỹ gốc Haiti nằm trong số những người đã bị bắt và giới chức Haiti cho biết một công ty an ninh có trụ sở tại bang Florida đã mua vé máy bay cho các nghi phạm Colombia bay từ Bogota đến Cộng hòa Dominica.
Christian Emmanuel Sanon, 63 tuổi, một bác sĩ và mục sư người Mỹ thường xuyên đi lại giữa Haiti và Florida, cũng đã bị bắt vì liên quan đến âm mưu ám sát. Cảnh sát Haiti cáo buộc Sanon âm mưu ám sát tổng thống để lên làm lãnh đạo quốc gia này.
Vụ ám sát Tổng thống Haiti: Bí ẩn kẻ chủ mưu tên "Mike"
Một nghi phạm bị bắt giữ khai rằng, chủ mưu vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise là một người có tên gọi "Mike".
Bắt giữ nhóm nghi phạm vụ tấn công Tổng thống Haiti
Hai nghi phạm người Mỹ gốc Haiti, James Solages và Joseph Vincent - phải (Ảnh: AP).
Ba ngày sau vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel gây chấn động dư luận, giới chức trách Haiti tiếp tục ra sức truy tìm các nghi phạm và kẻ chủ mưu. Giới chức Haiti cho biết đã xác định được 28 nghi phạm liên quan đến vụ ám sát, trong đó gồm 26 người Colombia, 2 người Mỹ. Hiện 17 nghi phạm bị bắt giữ, 3 nghi phạm bị tiêu diệt, trong khi 8 đối tượng còn lẩn trốn. Các nhà điều tra đang thẩm vấn các nghi phạm để có thêm manh mối xác định kẻ chủ mưu và động cơ vụ ám sát.
Thẩm phán Clement Noel, người trực tiếp tham gia điều tra và thẩm vấn nghi phạm vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moise, cho biết nghi phạm người Mỹ Joseph Vincent khai rằng, chủ mưu vụ ám sát là một người nước ngoài có tên "Mike" có thể nói cả tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Ngoài ra, Vincent không cung cấp thêm bất cứ chi tiết nào liên quan đến "kẻ chủ mưu" này cũng như số tiền nhận được khi tham gia phi vụ.
Tuy chưa xác định được kẻ chủ mưu, song Thủ tướng lâm thời Haiti Claude Joseph cho rằng, Tổng thống Moise có thể là mục tiêu của những chính khách và những tài phiệt tham nhũng không hài lòng với chính sách của ông. Đại sứ Haiti tại Mỹ Bocchit Edmond cho rằng, không loại trừ khả năng vụ ám sát có yếu tố "tay trong" và những kẻ tấn công chỉ là lính đánh thuê.
Nghi vấn "tay trong" càng được củng cố hơn khi nhiều người đặt ra câu hỏi tại sao nhóm sát thủ có thể dễ dàng lọt qua các lớp an ninh để ám sát Tổng thống ngay trong tư dinh và tại sao chỉ có vợ chồng Tổng thống Moise bị bắn trong khi những người khác tại tư dinh của ông, kể cả nhân viên an ninh, không hề bị thương.
Nhân viên an ninh của Tổng thống bị cho là đã không có phản ứng khi những kẻ thủ ác ra tay đoạt mạng người đứng đầu chính phủ. "Nếu anh chịu trách nhiệm đảm bảo an ninh cho Tổng thống, anh đã ở đâu? Anh đã làm gì để Tổng thống tránh số mệnh này?", công tố thủ đô Port-au-Prince, Bed-Ford Claude, nói. Giới chức trách sẽ thẩm vấn những người đứng đầu đội ngũ an ninh của Tổng thống Moise trong những ngày tới.
Nhóm biệt kích bên ngoài nhà riêng Tổng thống Moise vào đêm xảy ra vụ ám sát (Ảnh: Getty).
Tổng thống Moise, 53 tuổi, bị ám sát tại nhà riêng ở ngoại ô thủ đô Port-au-Prince vào khoảng 1h sáng ngày 7/7. Lực lượng an ninh sau đó phát hiện ông nằm bất động trên sàn với nhiều vết đạn, Đệ nhất phu nhân Martine Moise cũng bị bắn trọng thương và đang được điều trị tại Mỹ. Trong khi đó, hai người con của ông may mắn sống sót nhờ trốn trong nhà tắm, người con còn lại cùng với người giúp việc và nhân viên an ninh bị trói tay nhưng đều không bị thương. Hiện 3 người con của Tổng thống Moise đã được đưa đến nơi an toàn.
Vụ ám sát được lên kế hoạch nhiều tháng
Trả lời phỏng vấn truyền thông, Thẩm phán Clement Noel dẫn lời khai của các nghi phạm cho biết, vụ ám sát đã được lên kế hoạch từ nhiều tháng. Các nghi phạm Colombia được cho là đã "nằm vùng" ở Haiti 3 tháng.
Solages khai, anh ta chỉ là phiên dịch viên cho nhóm và đã vô tình tìm thấy công việc này trên mạng khoảng một tháng trước và sau đó bay từ Florida (Mỹ) sang Haiti. Trong khi đó, Vincent khai đã ở Haiti khoảng 6 tháng cùng với một người họ hàng. Cả hai đã gặp gỡ các thành viên khác trong nhóm tại một khách sạn hạng sang ở Petionville, ngoại ô thủ đô Port-au-Prince để lên kế hoạch cho vụ ám sát.
Bộ Quốc phòng Colombia xác nhận, ít nhất 6 nghi phạm là quân nhân về hưu của nước này. Nhật báo El Tiempo dẫn nguồn thạo tin cho biết, 4 nghi phạm đã bay từ Colombia đến Cộng hòa Dominica vào ngày 4/6, và hai ngày sau đó sang Haiti bằng đường bộ. Người đứng đầu Cảnh sát Quốc gia Colombia Jorge Luis Vargas cho biết: "Chúng tôi đã nắm được những thông tin ban đầu về lộ trình và thời gian di chuyển của một số nghi phạm, chuyến bay mà chúng sử dụng. Những thông tin này sẽ được chia sẻ cho cả giới chức Haiti và Dominica".
Nhóm nghi phạm được cho là đã nằm vùng nhiều tháng ở Haiti trước khi ra tay sát hại Tổng thống Moise (Ảnh: AFP).
Trong một diễn biến liên quan khác, Dailymail dẫn nguồn tin điều tra cho biết, trong thời gian ở Haiti, một số thành viên trong nhóm sát thủ đã nương náu tại một ngôi nhà được nữ chính trị gia Magalie Habitant thuê và bỏ không gần đây. Magalie Habitant vốn là một đồng minh của Tổng thống Moise. Năm 2019, nữ chính trị gia này bị cấm xuất cảnh sau khi vướng vào rắc rối vì mua lại xe của một nhóm gồm 7 lính đánh thuê nước ngoài.
Bất chấp các thông tin nhóm lính đánh thuê "nằm vùng" ở Haiti nhiều tháng để lên kế hoạch, Solages vẫn khẳng định rằng, mục đích của nhóm không phải là ám sát mà là bắt giữ Tổng thống Moise theo "lệnh của một thẩm phán điều tra". Theo lời khai, Solages chính là người đã hô nhóm của anh ta là đặc vụ Cơ quan Phòng chống Ma túy Mỹ (DEA) bên ngoài dinh thự của Tổng thống Moise trong đoạn video do nhân chứng cung cấp.
Điều khiến giới điều tra Haiti khó hiểu là mối liên hệ giữa hai nghi phạm người Mỹ này với nhóm lính đánh thuê Colombia. Theo thông tin trên trang cá nhân, Solages tự nhận là một doanh nhân, tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện liên quan đến Haiti và từng là nhân viên an ninh Đại sứ quán Canada ở Haiti. Đại sứ quán Canada cũng xác nhận Solages là nhân viên của công ty an ninh mà họ từng thuê.
30 phút nhóm sát thủ đoạt mạng Tổng thống Haiti Qua lời kể của người giúp việc cho nhà Tổng thống Haiti Jovenel Moise, hàng xóm và các nguồn tin cấp cao, trang tin El Pais đã tái hiện lại đêm nhóm sát thủ đoạt mạng nhà lãnh đạo Haiti. Nhóm biệt kích đột nhập vào nhà riêng và ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise 1h sáng ngày 7/7(Ảnh: Getty). Dễ dàng...