Mỹ tung bằng chứng tố phòng thí nghiệm Vũ Hán ‘thiếu an toàn’

Bộ Ngoại giao Mỹ công bố điện tín ngoại giao 2018 nói rằng Viện Virus học Vũ Hán “thiếu nghiêm trọng” chuyên gia đảm bảo an toàn vận hành.

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 19/7 công khai hai điện tín ngoại giao để chứng minh cho lập luận của chính quyền Tổng thống Donald Trump rằng Viện Virus học Vũ Hán (WIV) ở thành phố Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc, không đáp ứng các điều kiện an toàn và “làm rò rỉ nCoV” ra bên ngoài.

Bức điện thứ nhất được gửi vào tháng 1/2018 và được báo Washington Post thu thập theo yêu cầu về Đạo luật Tự do Thông tin hồi đầu năm nay. Nội dung điện tín nói rằng WIV “thiếu hụt nghiêm trọng kỹ thuật viên và điều tra viên được đào tạo phù hợp để vận hành an toàn phòng thí nghiệm an ninh cao này”.

Bức điện tín lưu ý rằng Đại học Y Texas chi nhánh Galveston, Mỹ đang đào tạo kỹ thuật viên làm việc tại WIV và quan hệ giữa hai tổ chức có thể giúp giảm bớt tình trạng thiếu hụt chuyên gia an toàn sinh học.

Điện tín thứ hai về WIV từ tháng 4/2018 dẫn lời một quan chức Pháp nói rằng “các chuyên gia Pháp đã cung cấp hướng dẫn và đào tạo an toàn sinh học cho phòng thí nghiệm và sẽ tiếp tục hoạt động này”.

Một số phần trong cả hai bức điện tín đều đã bị kiểm duyệt.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại buổi họp báo ở Bộ Ngoại giao hôm 15/7. Ảnh: AFP.

Nội dung điện tín càng thúc đẩy những cáo buộc chưa được chứng minh từ quan chức chính quyền Tổng thống Trump và quốc hội Mỹ rằng nCoV, loại virus gây đại dịch Covid-19, có thể đã bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán do các quy định về an toàn bị lơi lỏng.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là một trong số quan chức nhiều lần nói rằng nCoV có thể đã rò rỉ từ WIV, có thể là do một sự cố. Dù Pompeo vẫn cáo buộc chính phủ Trung Quốc không ngăn chặn được đại dịch và thiếu minh bạch, Ngoại trưởng Mỹ gần đây không còn đề cập giả thuyết virus lọt ra từ phòng thí nghiệm.

“Chúng tôi biết virus bắt đầu ở Vũ Hán, nhưng chúng tôi không biết từ đâu hoặc từ ai, và đó là những điều quan trọng”, Pompeo nói trong cuộc phỏng vấn hồi giữa tháng 5.

Cả Trump và Pompeo hồi đầu năm nay đều tuyên bố có bằng chứng đại dịch liên quan đến phòng thí nghiệm Vũ Hán, nhưng giới khoa học và tình báo Mỹ đều cho rằng rất khó xảy ra khả năng này.

Covid-19 đã xuất hiện tại hơn 210 quốc gia, vùng lãnh thổ, khiến hơn 14,6 triệu người nhiễm và hơn 608.000 người tử vong. Mỹ vẫn là vùng dịch lớn nhất thế giới với gần 3,9 triệu ca nhiễm và hơn 143.000 người tử vong.