Mỹ-Trung nối lại tham vấn kiểm soát vũ khí sau 4 năm gián đoạn
Các vòng tham vấn mới chủ yếu nhằm tìm ra những cách thức khả thi để ngăn chặn hiểu lầm về chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc.
Quốc kỳ của Mỹ và Trung Quốc tung bay trên một cột đèn ở khu Chinatown ở Boston, Massachusetts, năm 2021. Ảnh: Reuters
Hãng thông tấn TASS ngày 6/11 đưa tin cuộc tham vấn Mỹ-Trung mới về kiểm soát vũ khí sẽ được tổ chức tại Washington trong hôm nay theo giờ địa phương. Lần gần nhất hai bên tổ chức tham vấn chiến lược như vậy là tháng 7/2019, trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Như vậy, chương trình đối thoại này đã bị gián đoạn khoảng 4 năm rưỡi.
Tuy nhiên, nó không phải là khởi đầu để Mỹ-Trung đàm phán về việc cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược. Như Wall Street Journal đưa tin vào ngày 1/11, theo chính quyền Mỹ, các cuộc họp mới sẽ tập trung vào những biện pháp có thể ngăn chặn những hiểu lầm trong lĩnh vực ổn định chiến lược giữa Washington và Bắc Kinh.
Phái đoàn Mỹ tham dự tham vấn sẽ do Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách Cục Kiểm soát, Xác minh và Tuân thủ Vũ khí Mallory Stewart dẫn đầu. Người đồng cấp phía Trung Quốc là ông Tôn Hiểu Ba, Cục trưởng Cục Kiểm soát Vũ khí thuộc Bộ Ngoại giao.
Video đang HOT
Vòng tham vấn ngày 6/11 diễn ra vào thời điểm các mối liên hệ Mỹ-Trung được tăng cường rõ rệt, đối với gần như toàn bộ chương trình nghị sự song phương. Trước đàm phán mới, hai bên đã tổ chức các cuộc trao đổi cấp bộ trưởng. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến thăm Washington vào ngày 26 – 28/10 và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến thăm Bắc Kinh vào ngày 18 – 19/6.
Động thái nối lại đối thoại sau một thời gian quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington sa sút nghiêm trọng dự kiến còn tiến xa hơn nữa bằng cuộc gặp trực tiếp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden trong vòng chưa đầy hai tuần nữa. Hai nước đang chuẩn bị cho khả năng tổ chức cuộc gặp cấp cao này bên lề Hội nghị thượng đỉnh APEC tại San Francisco, dự kiến diễn ra vào ngày 15 – 17/11.
Theo truyền thông Mỹ, cuộc tham vấn giữa bà Mallory Stewart và ông Tôn Hiểu Ba cũng chủ yếu nhằm ngăn chặn những sai lầm trong lĩnh vực ổn định chiến lược.
Một nguồn tin nói với Wall Street Journal rằng phía Mỹ cũng muốn thảo luận về các bước có khả năng được thực hiện song phương và đa phương.
Ngoài ra, nguồn tin này khẳng định Mỹ muốn đặt câu hỏi với Trung Quốc về việc mở rộng kho vũ khí hạt nhân, học thuyết về việc sử dụng các loại vũ khí đó cũng như khái niệm ổn định chiến lược của Bắc Kinh. Quan chức Mỹ giấu tên này chỉ ra rằng những cuộc thảo luận đó là rất cần thiết để hiểu rõ hơn quan điểm của Trung Quốc về các vấn đề nêu trên.
Các chuyên gia bình luận về khả năng Mỹ, Nga nối lại đối thoại chiến lược
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov ngày 25/10 cho biết Nga đã nhận được lời đề nghị của Mỹ về việc nối lại đối thoại các vấn đề ổn định chiến lược.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov. Ảnh: duma.gov.ru
Theo ông Ryabkov, lời đề nghị của Mỹ được đưa ra không chính thức. Nhà ngoại giao này khẳng định phía Nga sẽ nghiên cứu các đề xuất nhằm nối lại đối thoại về kiểm soát vũ khí hạt nhân này, nhưng sẽ không chấp nhận trừ khi Washington từ bỏ lập trường "thù địch" đối với Moskva.
Mỹ và Nga thường xuyên kiểm tra các cơ sở hạt nhân của nhau và hạn chế đầu đạn theo cơ sở Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START). Nhưng New START - hiệp ước vũ khí hạt nhân song phương cuối cùng còn sót lại giữa Washington và Moskva - sẽ hết hạn vào tháng 2/2026, trong bối cảnh quan hệ giữa hai bên không có dấu hiệu cải thiện.
Giới quan sát nhận định khả năng hai bên nối lại đối thoại là chưa rõ ràng vì Nga và Mỹ có quan điểm rất khác nhau.
Ông Oleg Krivolapov, trưởng nhóm nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Mỹ - Canada thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho rằng Mỹ mong muốn dần dần ổn định hình thức quan hệ chiến lược song phương.
Trong khi đó, Nga nhiều lần tuyên bố sẵn sàng thảo luận về các sáng kiến này, nhưng chỉ khi Mỹ đề xuất điều gì đó thực chất hơn là tham vấn. Ông Krivolapov cho rằng vấn đề xem xét lại cấu trúc an ninh ở châu Âu có thể là một trong số những đề xuất như vậy.
Về phần mình, chuyên gia Dmitry Stefanovich tại Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế (IMEMO RAS) của Viện Khoa học Nga, tin rằng trên thực tế lời đề nghị của Mỹ có thể được hiểu theo hướng tích cực.
Việc những đề xuất đó cần thời gian dài để chuẩn bị như vậy đã cho thấy khoảng cách sâu sắc giữa Nga - Mỹ về các vấn đề chiến lược. Và do đó, theo ông Stefanovich, phản ứng của phía Nga đang được mong đợi. Bởi lẽ, các điều kiện hiện nay khó có lợi để Moskva và Washington nối lại một cuộc đối thoại sâu sắc trong lĩnh vực này.
Thượng viện Nga thông qua dự luật về hủy bỏ phê chuẩn Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện Trong phiên họp toàn thể ngày 25/10, Hội đồng liên bang Nga (tức Thượng viện) đã nhất trí thông qua dự luật hủy bỏ phê chuẩn Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT). Tên lửa đạn đạo Bulava được phóng từ tàu ngầm hạt nhân Generalissimus Suvorov của Nga trên Biển Trắng, ngày 3/11/2022. Ảnh tư liệu: Kurir/TTXVN Theo hãng thông...