Mỹ thể hiện vai trò “anh cả” hòa hoãn vùng ADIZ

Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 1/12 bắt đầu chuyến công du kéo dài một tuần lễ tới ba nước Đông Bắc Á gồm Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc với hi vọng “hạ nhiệt” căng thẳng vùng nhận dạng phòng không ADIZ mà Trung Quốc tuyên bố thiết lập ngày 23/11.

Chuyến thăm diễn ra chỉ hơn một tuần sau khi Trung Quốc thông báo thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) bao gồm cả không phận nhóm đảo tranh chấp Trung Quốc gọi là Điếu Ngư còn Nhật Bản gọi là Senkaku ở vùng biển Hoa Đông.

Giới chức Nhà Trắng cho biết, trong chuyến thăm lần này ông Biden trực tiếp nêu ra các quan ngại của Mỹ liên quan tới ADIZ mà Trung Quốc đơn phương thiết lập, qua đó tìm cách giảm những căng thẳng, kêu gọi các bên kiềm chế để tránh xảy ra những tính toán sai lầm.

Kêu gọi Nhật – Trung kiểm soát khủng hoảng, khẳng định vị thế cường quốc

Ngày 2/12, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có mặt ở Nhật Bản – khởi đầu cho chuyến công du 3 nước Đông Bắc Á.

Kết thúc cuộc hội đàm tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản hôm 3/12, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nêu quan ngại về việc Trung Quốc tuyên bố thiết lập ADIZ trên biển Hoa Đông.

Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe trong cuộc họp chung tại Tokyo hôm 3/12

Trả lời phỏng vấn của báo chí sau cuộc gặp, ông Biden nhấn mạnh Mỹ “quan ngại sâu sắc” về “ý đồ đơn phương thay đổi hiện trạng khu vực” của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và rằng việc Trung Quốc thiết lập ADIZ đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực, làm tăng nguy cơ xảy ra biến cố cũng như các tính toán sai lầm.

Ông cũng cho biết sẽ nêu quan ngại này với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp ở thủ đô Bắc Kinh vào ngày 4/12.

Ông đồng thời kêu gọi Nhật Bản và Trung Quốc đưa ra “các biện pháp kiểm soát khủng hoảng” và thiết lập các “các kênh trao đổi thông tin hiệu quả” nhằm làm giảm nguy cơ căng thẳng leo thang.

Đồng thời, ông cam đoan, Mỹ sẽ đứng về phía đồng minh, hỗ trợ Nhật trong trường hợp nước này bị tấn công quân sự.

Song song với tuyên bố Mỹ không muốn bị lôi kéo vào bất cứ cuộc đụng độ quân sự nào của Tokyo và Bắc Kinh, Phó Tổng thống Biden cũng khẳng định chính quyền Obama có đủ vốn chính trị hay tài chính để thực hiện những kế hoạch đã định ra

Ông nói: “Có một số hoài nghi về khả năng bền bỉ của chúng tôi. Nhưng Nhật Bản biết rõ rằng chúng tôi đã hiện diện trong khu vực này hơn 60 năm qua, đóng góp an ninh để tạo ra phép lạ kinh tế cho khu vực. Chúng tôi đã, đang và sẽ là một cường quốc kinh tế, ngoại giao, quân sự trong Thái Bình Dương”.

Cũng trong ngày 3/12, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney nêu rõ việc thành lập ADIZ của Bắc Kinh là một hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng tại biển Hoa Đông và cần phải chấm dứt hành động này

Ông kêu gọi Trung Quốc cùng hợp tác với Nhật Bản và Hàn Quốc – hai quốc gia có những phản ứng mạnh mẽ vì ADIZ chồng lấn lên một số khu vực do Seoul kiểm soát và có tranh chấp với Tokyo – nhằm thiết lập những biện pháp xây dựng lòng tin, trong đó có các kênh trao đổi thông tin khẩn cấp, để giảm căng thẳng.

Tăng cường công du châu Á-Thái Bình Dương

Trong khi Phó Tổng thống Biden đang công du ba nước Đông Bắc Á là Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc thì Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng rục rịch tới Philippines để tái khẳng định cam kết của Washington giúp Manila tái thiết sau siêu bão Haiyan.

Theo thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ, chuyến thăm của Ngoại trưởng Kerry sẽ được tiến hành trong tháng này.

Ngoại trưởng Kerry từng tuyên bố với người đồng cấp Philippines Albert del Rosario rằng Mỹ “sẽ tiếp tục sát cánh với Philippines trong giai đoạn khó khăn hiện nay”

Dự kiến trong chuyến thăm sắp tới, hai ngoại trưởng cũng sẽ thảo luận về nhiều vấn đề song phương và khu vực.

Theo Báo Đất Việt