Mỹ sẽ kiên nhẫn rình ‘con mồi’ Trung Quốc?

Bộ Quốc phòng Mỹ dành nhiều năng lượng đối phó với mối đe dọa Trung Quốc hơn là so với mối đe dọa từ Nga.

Đáng gờm hơn Nga

Trang Foreign Policy của Mỹ mới đây đăng bài phân tích của tác giả Robert Kaplan, trong đó dẫn ra nhận định: “Chúng ta sẽ đấu với Trung Quốc như thế nào. Cuộc cạnh tranh quân sự của Mỹ với Trung Quốc sẽ xác định thế kỷ 21. Và Trung Quốc sẽ là một đối thủ đáng gờm hơn Nga trước đây”.

Theo bài viết, Mỹ và Trung Quốc sẽ bị mắc kẹt trong một cuộc cạnh tranh trong nhiều thập kỷ. Nhưng Washington có thể giành chiến thắng nếu kiên nhẫn hơn Bắc Kinh.

Bài viết khẳng định cuộc chiến tranh lạnh mới này sẽ kéo dài hàng thập kỷ dù Mỹ và Trung Quốc có ký kết được thỏa thuận thương mại và lãnh đạo hai nước có tươi cười trước ống kính. Trong khi đa số, đặc biệt là cộng đồng kinh doanh và tài chính muốn phủ nhận cuộc chiến này thì các tướng lĩnh và các nhà chiến lược lại hiểu rõ.

Mỹ và Trung Quốc đang ở trong một cuộc chiến tranh lạnh mới?

Nguyên nhân là là do những khác biệt rõ ràng và căn bản giữa Mỹ và Trung Quốc. Chúng hầu như không thể được xử lý thông qua các cuộc đàm phán và không bao giờ thực sự giảm đi.

Người Trung Quốc cam kết đẩy lực lượng hải quân và không quân Mỹ ra khỏi Tây Thái Bình Dương, trong khi quân đội Mỹ quyết tâm ở lại. Bộ máy quốc phòng của Mỹ, cả trong lực lượng quân sự lẫn dân sự, coi Mỹ là một cường quốc Thái Bình Dương của mọi thời đại: Chứng kiến Phó Đề đốc Matthew Perry buộc Nhật Bản phải mở cửa về thương mại vào năm 1853, việc Mỹ chinh phục và chiếm đóng Philippines bắt đầu vào năm 1899, cuộc đổ bộ đẫm máu của lính thủy đánh bộ lên một rất nhiều hòn đảo ở Thái Bình Dương trong Thế chiến II…

Ngày nay, điều quan trọng hơn cả đối với Mỹ là các liên minh hiện tại của Washington trải dài từ Nhật Bản đến Australia. Theo tác giả Kaplan, đây là một cam kết cảm tính cũng như mang tính lịch sử.

Chuyên gia Mỹ cho rằng, trên thực tế, Bộ Quốc phòng Mỹ dành nhiều năng lượng đối phó với mối đe dọa Trung Quốc hơn là so với mối đe dọa từ Nga. Trong con mắt người Mỹ, Trung Quốc, với khả năng linh hoạt của một cường quốc công nghệ mới nổi, sẽ bắt kịp và có thể vượt qua Mỹ về mạng 5G và hệ thống chiến đấu kỹ thuật số. Do đó, Trung Quốc là mối đe dọa dần lớn mạnh mà quân đội Mỹ hiện nay đang tự chống lại.

Tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc

Liên quan tới cuộc chiến thương mại hiện nay, Kaplan nhận định, điều thực sự khiến người Mỹ tức giận chính là cách Trung Quốc làm ăn kinh doanh: đánh cắp quyền ở hữu trí tuệ, có được công nghệ nhạy cảm thông qua việc mua lại doanh nghiệp, hợp nhất các lĩnh vực công và tư nhân để các công ty của họ có một lợi thế không công bằng, thao túng tiền tệ…

Do đó, các cuộc đàm phán thương mại tuy thành công nhưng sẽ không bao giờ có thể thay đổi những nguyên tắc căn bản đó. Trung Quốc có thể chỉ điều chỉnh những phần không mấy quan trọng trong mô hình kinh doanh của mình.

Kiên nhẫn rình mồi?

Tác giả người Mỹ cho rằng, với việc trật tự thế giới tự do đang suy yếu, một kỷ nguyên kình địch địa chính trị mang tính lịch sử bình thường hơn đã bắt đầu, và những căng thẳng thương mại chỉ đơn thuần là xuất hiện cùng với sự kình địch như vậy. Điều đó có nghĩa là những căng thẳng thương mại không thể tách rời những căng thẳng quân sự giữa hai nước.

Một nguyên nhân khác gây ra tình trạng hiện nay, theo nhà phân tích Mỹ, là sự cứng rắn của Trung Quốc. Kaplan giải thích rằng, thay vì một nhóm các nhà kỹ trị bị ràng buộc bởi các quy tắc nghỉ hưu, giờ đây đã khác, giám sát việc kiểm soát suy nghĩ bằng phương tiện kỹ thuật số – trong đó có nhận diện khuôn mặt và theo dõi các kết quả tìm kiếm trên Internet của người dân.

Điều này khiến ngay cả các nhà lãnh đạo Mỹ cũng “khó chịu”, làm gia tăng khoảng cách giữa Mỹ và Trung Quốc như giữa Mỹ và Liên Xô trước đây.

Theo Datviet