Mỹ muốn Thổ Nhĩ Kỳ gửi S-400 mua từ Nga cho Ukraine, Ankara nói không
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nói rằng Washington từng đề xuất Ankara gửi cho Kyiv hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 nhưng Ankara đã từ chối đề xuất này.
“Mỹ đề nghị chúng tôi gửi S-400 tới Ukraine, và chúng tôi đã từ chối”, Ngoại trưởng Cavusoglu nói, giải thích rằng những đề xuất này là không thể chấp nhận được vì mang tính xâm phạm chủ quyền của Thổ Nhĩ Kỳ, theo Hãng tin Anadolu.
Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần nói rằng việc Ankara mua S-400 từ Nga là vấn đề an ninh quốc gia và không quốc gia nào khác có quyền can thiệp vào việc này.
Trước đó, vào năm 2017, khi những nỗ lực kéo dài nhằm mua hệ thống phòng không từ Mỹ không có kết quả, Thổ Nhĩ Kỳ đã ký hợp đồng với Nga để mua hệ thống S-400.
Các quan chức Mỹ bày tỏ sự phản đối việc Thổ Nhĩ Kỳ triển khai S-400, cho rằng hệ thống này sẽ không tương thích với các hệ thống của NATO.
Thổ Nhĩ Kỳ ký thỏa thuận mua S-400 trị giá 2,5 tỉ USD với Nga hồi năm 2018. Ảnh Reuters
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng S-400 sẽ không được tích hợp vào các hệ thống của NATO và không gây ra mối đe dọa nào đối với liên minh cũng như vũ khí của họ. Ankara đã nhiều lần đề xuất thành lập một ủy ban để làm rõ vấn đề này.
Vào tháng 7.2019, Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình phát triển chiến đấu cơ tàng hình F-35 sau khi Ankara bắt đầu tiếp nhận S-400 từ Nga.
Khi được hỏi về việc quay trở lại chương trình F-35, Ngoại trưởng Cavusoglu trả lời rằng Ankara không muốn quay lại chương trình đó mà muốn nhận lại từ Washington số t.iền đã trả cho các chiếc F-35 trước khi bị loại khỏi chương trình, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ chưa được giao chiếc nào.
Ông Cavusoglu giải thích rằng Ankara hiện đang “sản xuất máy bay chiến đấu quốc gia của riêng mình”, cho biết thêm Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn cải thiện quan hệ với Mỹ và các cơ chế cần thiết đã được thiết lập cho mục đích này.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn mua máy bay chiến đấu F-16 và các bộ dụng cụ hiện đại hóa từ Mỹ, nhưng yêu cầu này không được Washington giải quyết nhanh chóng như Ankara mong muốn, theo ông Cavusoglu.
Xem nhanh: Ngày 437 chiến dịch, Kinzhal Nga bị Patriot Mỹ b.ắn hạ; Bakhmut là bẫy với Ukraine?
Ankara đã yêu cầu máy bay F-16 và bộ dụng cụ hiện đại hóa từ Mỹ vào tháng 10.2021. Thỏa thuận trị giá 6 tỉ USD này sẽ bao gồm 40 chiếc F-16 và bộ dụng cụ hiện đại hóa cho 79 máy bay chiến đấu mà Không quân Thổ Nhĩ Kỳ hiện có trong kho, theo Reuters.
Thổ Nhĩ Kỳ và Israel khôi phục quan hệ ngoại giao
Thổ Nhĩ Kỳ đã bổ nhiệm ông Sakir Ozkan Torunlar làm Đại sứ tại Israel sau khi chính quyền Israel có động thái tương tự nhằm khôi phục hoàn toàn quan hệ ngoại giao.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu đã thông báo quyết định của Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ về việc bổ nhiệm một số đại sứ tại nước ngoài, trong đó có ông Torunlar. Ông Torunlar là nhà ngoại giao với hàng chục năm kinh nghiệm. Ông từng làm Tổng lãnh sự Thổ Nhĩ Kỳ tại Jerusalem từ năm 2010 đến 2013.
Ngày 19/9 vừa qua, Bộ Ngoại giao Israel đã bổ nhiệm ông Irit Lillian làm Đại sứ của nước này tại Thổ Nhĩ Kỳ. Việc bổ nhiệm diễn ra trước cuộc gặp của Thủ tướng Israel Yair Lapid và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc diễn ra tại New York (Mỹ).
Hai nước lâm vào khủng hoảng ngoại giao kể từ năm 2011 sau khi Israel b.ắn chìm con tàu cứu trợ của Ankara khi đó đang trên đường tới Dải Gaza, khiến 9 người Thổ Nhĩ Kỳ t.hiệt m.ạng. Sau vụ việc, Ankara đã trục xuất Đại sứ Israel. Năm 2021, Tổng thống Israel Isaac Herzog đã khởi động nỗ lực hàn gắn quan hệ với Ankara. Tháng 3/2022, ông Herzog đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Thổ Nhĩ Kỳ và sau đó Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã tới thăm Israel.
Israel và Thổ Nhĩ Kỳ khôi phục hoàn toàn quan hệ ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong số các quốc gia có cộng đồng Hồi giáo chiếm số đông đầu tiên công nhận nền độc lập của Israel, song mối quan hệ giữa hai nước đã suy yếu theo thời gian. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu (bên phải) và người dồng cấp Israel khi đó Yair Lapid trong cuộc gặp ở Ankara. Ảnh:...
