Mỹ mở rộng lệnh cấm xuất khẩu công nghệ cho Trung Quốc sang máy tính lượng tử và AI

Chính quyền tổng thống Joe Biden đang nghiên cứu áp dụng những biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới nhằm hạn chế khả năng Trung Quốc tiếp cận công nghệ điện toán lượng tử và AI, theo những nguồn tin của Bloomberg.

Bản mạch điện tử. Ảnh minh họa Bloomberg

Mở rộng các hạn chế sang máy tính lượng tử và AI

Trang Bloomberg, dẫn các nguồn tin giấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề cho biết: Những kế hoạch tiềm năng, đang trong giai đoạn đầu đề xuất, tập trung vào lĩnh vực máy tính lượng tử trong giai đoạn đang thử nghiệm và phần mềm trí tuệ nhân tạo. Các chuyên gia trong ngành đang cân nhắc phương pháp thiết lập các tham số của những quy định hạn chế đối với công nghệ non trẻ và đầy tiềm năng này.

Các hành động này, nếu được thực hiện, sẽ được tiến hành tiếp theo những hạn chế riêng biệt mà Washington công bố đầu tháng 10 nhằm hạn chế khả năng Bắc Kinh sử dụng các linh kiện bán dẫn tiên tiến trong vũ khí trang bị và hệ thống tình báo giám sát.

Những tin đồn đoán này đã khiến cổ phiếu công nghệ ở Trung Quốc giảm ngay ngày 21/10, các nhà sản xuất thiết bị Naura Technology Group Co. và ACM Research Shanghai Inc. giảm lần lượt là 6,1% và 8,7%. Piotech Inc. giảm tới 13%.

Mỹ tiếp tục tăng cường những hành động nhằm kìm hãm khả năng phát triển các công nghệ tiên tiến của Trung Quốc, được Washington coi là then chốt trong cuộc cạnh tranh vị thế địa chính trị với đối thủ chiến lược hàng đầu của mình. Những quy định sâu rộng, ban hành vào đầu tháng 10 cũng hạn chế công dân và người dân sống ở Mỹ tham gia vào những công ty công nghệ Trung Quốc.

Cục Công nghiệp và An ninh của Bộ Thương mại, đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế và thực thi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và là cơ quan công bố các hạn chế về chất bán dẫn vào ngày 7/10 từ chối bình luận. Theo một phát ngôn viên Nhà Trắng, Hội đồng An ninh Quốc gia không có thông tin về những cuộc thảo luận các biện pháp kiểm soát bổ sung trong lĩnh vực máy tính lượng tử và trí tuệ nhân tạo (AI).

Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan, trong một bài phát biểu vào tháng 9 về công nghệ, năng lực cạnh tranh và an ninh quốc gia đã đề cập đến “những công nghệ liên quan đến máy tính như vi điện tử, hệ thống thông tin lượng tử và trí tuệ nhân tạo”, được coi là những phát triển khoa học “đóng vai trò vô cùng quan trọng” đối với vị thế quốc gia trong thập kỷ tới.” Ông cũng lưu ý, tầm quan trọng của những biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhằm “duy trì càng lâu càng tốt” ưu thế dẫn đầu công nghệ trước các đối thủ.

Việc mở rộng hàng rào ngăn chặn xung quanh những công nghệ tiên tiến khả năng sẽ gây cảm nhận phản cảm hơn nữa đối với Trung Quốc, buộc các quốc gia khác phải chọn phe giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. Những ý tưởng mới đã được chia sẻ với các đồng minh Mỹ trên các châu lục.

Tiềm năng mạnh mẽ của công nghệ mới

Điện toán lượng tử là một lĩnh vực đang trong giai đoạn nghiên cứu thử nghiệm với tiềm năng tăng rất lớn về hiệu suất và tốc độ tính toán, cho phép thiết bị giải quyết những vấn đề vượt quá khả năng của thế hệ máy tính hiện nay.

Sức mạnh của máy tính lượng tử được cho là một ngày nào đó sẽ thay đổi triệt để công nghệ bảo mật máy tính, vì tính toán lượng tử có thể đủ mạnh để giải mã mật khẩu và phá vỡ những tính năng bảo mật mã hóa. Một vấn đề lớn về an ninh mạng mà Nhà Trắng lo ngại.

Các quan chức chính quyền tổng thống Joe Biden vẫn đang xác định cách tạo khung kiểm soát sự phát triển của điện toán lượng tử, có thể sẽ tập trung vào tốc độ tính toán và tỷ lệ sửa lỗi, nguồn tin của Bloomberg cho biết.

Những tập đoàn công nghệ khổng lồ như Microsoft Corp., Alphabet Inc. Google, Intel Corp. và International Business Machines Corp. đang đầu tư nhiều triệu USD nghiên cứu cho những dự án máy tính lượng tử khác nhau.

Các máy tính thông thường giải thích dữ liệu ở dạng “1″ và “0″, nhưng một máy lượng tử có thể lưu trữ thông tin ở nhiều trạng thái, 1, 0, cả hai hoặc một điều gì đó ở giữa theo nguyên tắc được gọi là “chồng chất”. Đặc tính này cho phép một hệ thống lượng tử làm việc ở chế độ đa nhiệm, điều mà thiết bị tính toán nhị phân ngày nay không làm được.

Điều này có thể được hiểu đơn giản là, một máy tính bình thường tìm kiếm tên trong danh bạ điện thoại được phân loại theo các số, sẽ tìm kiếm từng số một. Một máy tính lượng tử có thể quét tất cả các số đồng thời.

Nhưng thách thức lớn nhất là các hệ thống lượng tử hiện này đòi hỏi những cơ chế làm mát đặc biệt nhằm tạo ra nhiệt độ siêu lạnh cần thiết để vận hành và phát hiện trạng thái lượng tử của các hạt hạ nguyên tử.

Những đặc điểm này của máy tính lượng tử có thể được Mỹ sử dụng để đưa ra các quy định, ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận những công nghệ tiên tiến để phát triển máy tính lượng tử, có thể trở thành lợi thế công nghệ đối với Mỹ.

Chính quyền tổng thống Joe Biden cũng đang nghiên cứu phác thảo một mệnh lệnh hành pháp cho một cơ chế giám sát đầu tư ra nước ngoài, xem xét kỹ lưỡng nguồn tiền tài trợ, được chuyển đến một số công nghệ nhất định của Trung Quốc, trong đó có thể bao hàm cơ chế kiểm soát điện toán lượng tử và trí tuệ nhân tạo.

Quyết định này sẽ bao gồm một số khía cạnh tương tự như một biện pháp cứng rắn, được các thượng nghị sĩ Bob Casey của Đảng Dân chủ Pennsylvania và John Cornyn thuộc Đảng Cộng hòa Texas đề xuất nhằm kiểm soát các khoản đầu tư nước ngoài.

Thái Bằng