Mỹ đưa 7 nhà phát triển siêu máy tính của Trung Quốc vào danh sách đen

Washington đã nhận thấy phát triển siêu máy tính chính là chìa khóa cho sự tự cường về công nghệ của Bắc Kinh.

Siêu máy tính Sunway TaihuLight tại Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia Vô Tích

Theo Nikkei, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có hành động thương mại đầu tiên chống lại Trung Quốc vào hôm 8.4, khi đưa bảy nhà phát triển siêu máy tính vào danh sách đen với lý do đã hỗ trợ nỗ lực quân sự của Bắc Kinh trong một động thái có thể sẽ làm leo thang căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Cụ thể, Bộ Thương mại Mỹ cho biết bảy công ty và tổ chức bị đưa vào “Danh sách Thực thể” có “liên quan đến việc chế tạo siêu máy tính sử dụng bởi các lực lượng quân sự Trung Quốc, các nỗ lực hiện đại hóa quân sự gây mất ổn định và/hoặc vũ khí của các chương trình hủy diệt hàng loạt”.

Nhóm bị trừng phạt được đánh giá đang dẫn đầu lĩnh vực phát triển siêu máy tính của Trung Quốc và đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch độc lập về chip của Bắc Kinh. Các thực thể mới được thêm vào danh sách đen của Mỹ là Công nghệ thông tin Thiên Tân Phytium (Tianjin Phytium Information Technology), Trung tâm thiết kế vi mạch tích hợp hiệu suất cao Thượng Hải, Vi điện tử Sunway (Sunway Microelectronics), Trung tâm siêu máy tính quốc gia Tế Nam, Trung tâm siêu máy tính quốc gia Thâm Quyến, Trung tâm siêu máy tính quốc gia Vô Tích và Trung tâm siêu máy tính quốc gia Trịnh Châu.

Theo quyết định mới, bảy thực thể phải có giấy phép nếu muốn tiếp cận các công nghệ của Mỹ, bao gồm cơ sở hạ tầng chip do Intel và các nhà sản xuất chip khác của Mỹ thiết kế, ngoài ra còn có phần mềm và phần cứng cho các thiết kế siêu máy tính. Tuy nhiên, khác với lệnh cấm đối với Huawei Technologies được áp dụng dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, bảy thực thể này vẫn có thể làm việc với hãng bán dẫn Đài Loan Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC) và các nhà gia công chip quốc tế để sản xuất chip siêu máy tính.

Trong vài năm trở lại đây, các siêu máy tính của Trung Quốc đã dần chiếm thêm nhiều vị trí trong dự án TOP500 do Mỹ – châu Âu dẫn đầu. Hầu hết siêu máy tính này được phát triển hoặc vận hành bởi bảy thực thể vừa bị Mỹ đưa vào danh sách đen. Trong bảng xếp hạng tháng 11.2020, có 214 siêu máy tính của Trung Quốc lọt vào danh sách 500 máy tính hàng đầu thế giới, nhiều hơn tất cả các nước khác và gần gấp đôi con số 113 của Mỹ.

“Siêu máy tính rất quan trọng đối với sự phát triển của nhiều (có lẽ gần như tất cả) vũ khí hiện đại và hệ thống an ninh quốc gia, ví dụ như vũ khí hạt nhân, vũ khí siêu thanh. Bộ Thương mại Mỹ sẽ dùng toàn bộ quyền hạn của mình để ngăn chặn Trung Quốc tận dụng công nghệ của Mỹ với mục đích hỗ trợ cho nỗ lực hiện đại hóa quân sự”, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo, nói trong một tuyên bố.

Siêu máy tính Sunway TaihuLight, được xếp hạng là máy tính nhanh thứ tư trên thế giới trong danh sách top 500 mới nhất, được trang bị bộ vi xử lý lõi do Sunway Microelectronics phát triển và đang được vận hành bởi Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia Vô Tích. Trong khi đó, Tianjin Phytium Information Technology đã phát triển CPU FeiTeng, một loạt đơn vị tính toán lõi được đánh giá là một trong những sản phẩm có khả năng thay thế chip của Intel và chip của hãng bán dẫn Anh Arm sản xuất ở Trung Quốc.

Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ dùng Danh sách Thực thể để chống lại lĩnh vực siêu máy tính của Trung Quốc. Năm 2019, chính quyền ông Trump đã đưa Sugon, công ty hàng đầu của Trung Quốc trong ngành siêu máy tính, vào danh sách đen.

Trung Quốc đang nỗ lực hết sức để giảm phụ thuộc vào chip của Mỹ kể từ khi lệnh cấm Huawei được đưa ra vào năm 2019. Một trong những mục tiêu của Bắc Kinh trong kế hoạch “Made in China 2025″ là phát triển ngành công nghiệp chip để đạt được tỷ lệ tự cung tự cấp 40% vào năm 2020, và tăng lên 70% vào năm 2025.