Mỹ dần thay đổi lập trường về cách chấm dứt xung đột ở Ukraine

Mặc dù Mỹ vẫn cam kết ủng hộ Ukraine và không công khai chấp nhận nhượng bộ, nhưng các dấu hiệu cho thấy Washington đang hướng đến tìm kiếm một giải pháp ngoại giao, bao gồm khả năng đóng băng xung đột và lệnh ngừng bắn tạm thời.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) trong cuộc gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden ở Washington, DC ngày 21/9/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Tờ Izvestia (Nga) ngày 19/9 đưa tin, kể từ khi cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga nổ ra, Mỹ đã đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ quân sự và ngoại giao cho Ukraine. Tuy nhiên, lập trường của Washington về cách chấm dứt xung đột này đang có dấu hiệu thay đổi. Mặc dù Mỹ vẫn cam kết hỗ trợ Ukraine, bao gồm việc bảo vệ quyền tự vệ của nước này, nhưng những kỳ vọng ban đầu về một chiến thắng dứt điểm của Ukraine trên chiến trường dường như không còn được đặt lên hàng đầu.

Cụ thể, Đại sứ quán Mỹ tại Nga đã nhấn mạnh rằng Washington sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine cho đến khi đạt được một nền hòa bình lâu dài và công bằng. Tuy nhiên, khái niệm “hòa bình công bằng” ở đây không được giải thích rõ ràng, nhưng có thể ám chỉ một thỏa thuận hòa bình có lợi cho Ukraine và các đồng minh phương Tây. Theo Đại sứ quán Mỹ, Mỹ ủng hộ quyền tự chủ của Ukraine trong việc bảo vệ lãnh thổ và chủ quyền trước sự tấn công từ Nga.

Điều này thể hiện rõ ràng trong lập trường của Mỹ về “kế hoạch hòa bình” do Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đề xuất. Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Linda Thomas-Greenfield đã khẳng định rằng kế hoạch này là một chiến lược khả thi và hợp lý, vạch ra các mục tiêu cần thiết để chấm dứt xung đột. Mỹ cho rằng kế hoạch của Tổng thống Zelensky có thể thực hiện được, mặc dù không rõ liệu điều đó có dẫn đến hòa bình lâu dài như Mỹ mong muốn hay không.

Mặc dù Mỹ vẫn thể hiện sự ủng hộ đối với Ukraine, lời lẽ của Washington về cách chấm dứt xung đột đang dần thay đổi. Giám đốc nghiên cứu của Hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga (RIAC) Andrey Kortunov nhận định rằng, Washington đã giảm kỳ vọng về một chiến thắng quân sự hoàn toàn của Ukraine.

Sự thay đổi này xuất phát từ thực tế rằng cuộc phản công của Ukraine trong mùa Hè năm 2023 không mang lại kết quả như phương Tây kỳ vọng.

Việc Ukraine không thể đạt được những thành tựu lớn trên chiến trường đã làm giảm đi niềm tin của nhiều nhà lãnh đạo phương Tây vào khả năng đánh bại Nga hoàn toàn bằng biện pháp quân sự. Điều này khiến Washington và các quốc gia châu Âu bắt đầu nghiêng về ý tưởng tìm kiếm một giải pháp thông qua đối thoại và nhượng bộ. Theo chuyên gia Kortunov, sự thay đổi trong quan điểm của Mỹ không đồng nghĩa với việc lập tức điều chỉnh chính sách, nhưng nó phản ánh thực tế rằng Washington đang cân nhắc những giải pháp khác nhau để chấm dứt xung đột.

Trong khi đó, Dmitry Novikov, Phó giáo sư tại Trường Kinh tế Cao cấp ở Nga, cũng cho rằng Mỹ đang có xu hướng chuẩn bị cho việc đóng băng xung đột và có thể chấp nhận một lệnh ngừng bắn tạm thời. Điều này bao gồm việc duy trì đường lối giao tranh hiện tại, điều mà phía Nga có thể thấy chấp nhận được. Sự thay đổi này, mặc dù chưa được chính thức công bố, cho thấy Mỹ đang dần chấp nhận thực tế rằng việc kết thúc xung đột bằng vũ lực hoàn toàn không còn là phương án khả thi.

Tuy nhiên, bất kỳ thay đổi lớn nào trong lập trường của Mỹ về cuộc xung đột Ukraine sẽ không xảy ra ngay lập tức. Theo chuyên gia Kortunov, chính trị nội bộ của Mỹ, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống sắp tới, sẽ có ảnh hưởng lớn đến cách Washington tiếp cận cuộc xung đột này. Trước khi chiến dịch bầu cử hoàn tất, không nên kỳ vọng Mỹ sẽ thay đổi triệt để lập trường của mình.

Trong ngắn hạn, Mỹ sẽ tiếp tục duy trì ủng hộ Ukraine và khẳng định lập trường rằng bất kỳ giải pháp nào cho cuộc xung đột cũng phải đảm bảo chủ quyền và an ninh của Ukraine. Tuy nhiên, với những áp lực từ chiến trường và những thay đổi trong chính trị nội bộ, Washington có thể phải điều chỉnh kỳ vọng và chiến lược của mình trong tương lai gần.