Mỹ cần Nhật – Hàn trong cuộc chiến công nghệ với Trung Quốc

Cựu CEO Google Eric Schmidt nhận xét năng lực AI của Trung Quốc gần với Mỹ hơn ông tưởng, đồng thời nhấn mạnh Mỹ không thể thành công nếu thiếu hợp tác với “những người bạn châu Á”.

Cựu CEO Google Eric Schmidt.

Trong cuộc phỏng vấn với tờ Nikkei, cựu CEO Google – nay là Chủ tịch Ủy ban An ninh quốc gia về Trí tuệ nhân tạo (AI) – cho biết Trung Quốc đang áp sát Mỹ trong một số lĩnh vực AI và điện toán lượng tử, với tốc độ nhanh hơn vài năm so với dự đoán trước đó của ông.

“Đó thực sự là chuyện lớn đấy”, ông nói.

Báo cáo của Ủy ban công bố hồi tháng 3 cảnh báo, “nếu không hành động, Mỹ có thể mất vị trí lãnh đạo AI vào tay Trung Quốc trong thập kỷ tới và trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các nguy cơ dựa trên AI từ một loạt thế lực nhà nước và phi nhà nước”.

Theo ông Schmidt, để chiến thắng trong cuộc chiến công nghệ với Trung Quốc, Mỹ phải duy trì sự dẫn đầu trong các lĩnh vực “chiến lược” như AI, bán dẫn, năng lượng, điện toán lượng tử và sinh học tổng hợp. Để làm được điều đó, “chúng ta cần quan hệ gần gũi hơn với các nhà khoa học, đại học, chính phủ Nhật Bản – tương tự như vậy với Hàn Quốc và châu Âu”.

Ông Schmidt gợi ý thiết lập một nhóm điều phối tại Washington để giữ liên lạc với các nước đối tác. Ông cũng nhắc đến tổ chức Đối thoại an ninh 4 bên (Quad) – bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia. “Nếu Quad xây dựng một viện để bảo đảm các nước Quad đàm thoại với nhau, hay vì chỉ hội họp, tôi rất ủng hộ”.

Ông nhấn mạnh quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh không nên thuần túy là cạnh tranh lẫn nhau. Ông cho rằng niềm tin “Trung Quốc là kẻ thù và chúng ta nên dừng giao dịch với họ, ngừng làm việc với họ” là một sai lầm. Ông mô tả quan hệ này là “đối tác cạnh tranh”, liệt kê y tế và biến đổi khí hậu là các lĩnh vực có tiềm năng hợp tác.

Ngoài ra, ông nhận xét các đề xuất phá vỡ Amazon, Apple, Facebook hay Google sẽ không hữu ích vì sẽ khiến Mỹ yếu thế hơn trước Trung Quốc. Khi nói tới sản xuất bán dẫn – mặt trận quan trọng trong cuộc đua công nghệ, ông tranh luận chỉ ném tiền thôi không đủ giải quyết vấn đề.

“Tôi không cho rằng chỉ cần bỏ ra 50 tỷ USD là chúng ta sẽ được như Đài Loan”. Ông thừa nhận hãng sản xuất chip TSMC của Đài Loan đã làm điều đó 20 năm và đây là công việc vô cùng khó khăn. Dù TSMC thông báo đầu tư vào các nhà máy tại Trung Quốc và Mỹ, “vì nhiều lý do kỹ thuật, các nhà máy bán dẫn đó khó có thể hiện đại” được như cơ sở tại Đài Loan. Với ông, cả Trung Quốc và Mỹ đều đang phụ thuộc vào hòn đảo này.

Ủy ban của ông đang thúc đẩy Đạo luật Cạnh tranh và Đổi mới Mỹ tại Thượng viện, trong đó có những khoản đầu tư khổng lồ vào nghiên cứu AI, điện toán lượng tử và công nghệ tân tiến khác. Tuy nhiên, Ủy ban sẽ phải giải tán vào tháng 10 sau khi nộp báo cáo cuối cùng hồi tháng 3. Ông Schimidt hi vọng có thể thành lập các tổ chức mới để tiếp tục công việc, đồng thời bày tỏ mong muốn hỗ trợ với tư cách cá nhân.