Mùa nước nổi và những đặc sản trứ danh

Mùa nước nổi, sông nước miền Tây đầy ắp đặc sản cá tôm từ thượng nguồn đổ về. Những món ăn không chỉ chứa đựng tinh hoa của đất trời mà còn đầy ắp tấm lòng hào sảng của người miệt vườn chân chất.

“1001″ món ngon từ cá linh…

Nói đến mùa nước nổi, ai cũng nghĩ ngay đến… cá linh. Từ thượng nguồn sông Mekong, chúng tung tăng theo dòng phù sa đến với miền Tây như “món quà” hào phóng của thiên nhiên, nhiều đến nỗi cư dân thường ví von: “nhiều như cá linh”. Đây cũng là mùa mưu sinh của bao gia đình sống bằng nghề lưới, đó, đáy, đăng, giăng câu…

Trên thủy trình trôi dạt ấy, chúng vừa đi vừa lớn, vừa sinh sản. Đầu mùa nước, cá linh bé như đầu đũa nên người dân gọi là cá linh non. Cá chưa lớn nên xương mềm, bụng có mỡ béo ngậy. Cá linh non đầu mùa đem kho với nước dừa thì ngon tuyệt. Vị béo ngậy của cá quyện với vị thơm ngọt của dừa khiến món ăn trở nên khác biệt. Cá linh kho tiêu trong nồi đất, ăn với cơm trắng, đơn giản mà đậm đà như tình người miền Tây hiếu khách.

Con to bằng ngón tay thì nấu canh chua bông điên điển, kèo nèo, so đũa, bông súng hoặc chiên giòn, chiên bột chấm mắm me hay kho mắm. Món cá linh nhúng giấm bông điên điển cũng rất đáng thưởng thức. Cá không cần đánh vảy, chỉ cần bỏ vào cái rổ tre chà nhẹ là được, sau đó móc ruột ra, ướp gia vị gồm chút muối, đường, bột ngọt, tiêu và tỏi băm. Giấm phải là giấm nhà nuôi mới ngon, mới có vị chua thanh.

Ngoài điên điển, món này phải ăn kèm với bông súng ma mọc dại chỉ dài khoảng 1m mới tăng hương vị cho món ăn. Cá linh cho vào nồi nước đang sôi, cho các loại rau vào, chỉ vừa chín tới mới giữ được độ ngọt. Vị ngọt của cá, vị giòn của bông điên điển, bông súng, chất chua thanh của giấm, cay cay của ớt, tiêu hợp thành một mùi hương khó quên.

Ăn cá lin, ngon nhất là ở giữa những căn chòi lá ven sông, nghe gió thổi vi vu, thêm vài câu vọng cổ ngân lên da diết mới đúng chất miền Tây. Cùng người bản xứ thưởng thức nồi cơm gạo mới, canh chua cá linh bông điên điển, nhâm nhi miếng cá giòn tan rồi cạn ly rượu nếp – tiên cảnh cũng không sánh bằng.

…và những đặc sản trứ danh

Chuột đồng nướng lu là đặc sản không phải ai cũng dám thử. Chuột no nê lúa chín nên béo múp míp, làm sạch và ướp gia vị, sau đó cho vào lu quay đến khi chín vàng. Thịt thơm mềm, da rất giòn ăn kèm dưa leo, rau răm chấm muối ớt… ngon đến miếng cuối cùng. Bánh xèo bông điên điển có nhân là thịt heo, bông điên điển cũng không thể bỏ qua. Bánh có vị thơm lừng của bột, nghệ, nước cốt dừa, thịt, tép, bông điên điển… ăn với các loại rau vườn nhà: đọt bằng lăng, đọt xoài, đọt điều… mãi không chán.

Bông súng mắm kho là sự kết hợp tuyệt vời của loài rau đồng mọc vùng đất trũng đọng nước bùn và các loại mắm linh, mắm sặc ngon nhất. Sau khi lọc hết xương, cho vào sả bằm, tép, cá lóc thịt ba rọi… nêm nếm vừa ăn là nhắc xuống bếp. Bên nồi mắm kho sực nức vị cay của ớt, the của sả, ngọt của tép, giòn của bông súng, đơn giản mà hết nồi cơm hồi nào không biết.

Mùa nước nổi, cá rô bí lên ruộng để kiếm những bông lúa rụng nên lớn rất nhanh, to bằng 3 – 4 ngón tay, gọi là cá rô mề. Thịt cá rô mề ngọt, béo nên chế biến món nào cũng tuyệt. Tiêu biểu nhất là nướng, chiên xù, kho mắm, nấu canh chua bông súng hay kho bầu non. Đặc biệt, món cá rô kho trái giác là món ăn độc đáo không thể quên. Thịt cá rô kho trái giác có vị ngọt, béo còn trái giác có vị chua, ngọt, dôn dốt rất lạ miệng.

Ngoài ra, các món ngon từ rắn: chiên giòn, nấu cháo đậu xanh, xào xả ớt, nướng lèo, hầm sả, gỏi, lẩu… cũng rất đáng thử qua. Mùa nước rắn nhiều vô kể, bắt về ăn không hết nên người dân còn làm khô. Khô rắn bề ngoài rám nắng nhưng bên trong thịt vẫn còn tươi… Ngon nhất là nướng trên than hồng vừa phải để thịt chín cả trong lẫn ngoài, tỏa mùi thơm tự nhiên.