Mùa gặt coi chừng bệnh viêm da do côn trùng
Một số khu dân cư tại Hà Nội bắt đầu xuất hiện côn trùng gây bệnh viêm da tiếp xúc như: các loại bướm, kiến ba khoang… Tại Bệnh viện Da liễu Hà Nội, có ngày số ca mắc chiếm 20% tổng số bệnh nhân đến khám.
Sống ở tầng 5 một khu chung cư tại La Thành (Hà Nội), cách đây 2 hôm, chị Hà thấy vùng cổ, sau gáy xuất hiện mảng đỏ nhỏ, ngứa nhưng nghĩ không sao. Tuy nhiên đến hôm sau, trên mặt chồng chị cũng có vùng da đỏ, bỏng rát. Sợ bị zona thần kinh, cả hai vội đi khám thì biết bị viêm da tiếp xúc do côn trùng.
“Tôi chỉ bị nhẹ, bôi hồ nước vào là thấy đỡ rát, chứ chồng bị cả một vùng da ở mặt bôi thuốc trắng xóa”, chị Hà nói.
Kiến ba khoang, một trong những thủ phạm gây dịch viêm da tiếp xúc. Ảnh: C.P.
Nhà chưa có ai bị đỏ, rộp da nhưng mấy ngày gần đây, chị Liên ở khu đô thị Dịch Vọng (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng bắt đầu thấy kiến ba khoang xuất hiện trong nhà. Giờ mỗi tối trước khi đi ngủ, chị đều phải quét dọn nhà cửa, rũ giường, hạn chế mở cửa sổ.
“Tối ở nhà lúc nào tôi cũng phải cảnh giác, cứ thấy kiến, bướm bay vào nhà là lập tức lấy chổi quét, rồi lau chùi sạch sẽ. Khu chung cư nhà mình có mấy gia đình đã phải đi sơ tán để phun thuốc, mỗi nhà 500.000 đồng. Nhà mình có con nhỏ nên không dám phun, sợ mùi”, chị liên chia sẻ.
Tương tự, anh Hải, sống ở tầng 12 chung cư Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội) cho biết, mấy hôm trước thấy kiến ba khoang bò trên tường nhà, anh đang lo mấy đứa nhỏ bị. May quá 2 hôm nay trời mưa, rét nên không thấy côn trùng bay vào nữa. “Khu vực tôi sống gần cánh đồng, nên vào những vụ gặt y như rằng lại chịu cảnh khói mù mịt rồi côn trùng bay vào”, anh Hải chia sẻ.
Tại Bệnh viện Da liễu Hà Nội, bình thường mỗi ngày một phòng khám tiếp nhận 30 bệnh nhân thì có 2 người bị viêm da tiếp xúc do côn trùng, ngày nào nhiều là 8. Bệnh có xu hướng tăng thời gian gần đây.
Bác sĩ Vũ Mạnh Hùng, Phó giám đốc Bệnh viện cho biết, bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng là hiện tượng viêm da cấp tính do chất tiết của côn trùng chạm vào da. Bệnh xuất hiện rải rác trong năm, nhưng đến thời điểm giao mùa thu – đông thì số ca tăng đáng kể. Lý do là vào mùa gặt côn trùng ngoài đồng ruộng hết chỗ trú, theo ánh sáng bay vào nhà. Nhiều người vô tình để độc tố của chúng chạm vào da, gây kích ứng. Vùng da tiếp xúc với độc tố sẽ bị bỏng rát và đỏ.
Theo bác sĩ Hùng, biểu hiện đầu tiên của bệnh là ngứa, rát chỉ sau vài phút tiếp xúc côn trùng, sau đó đỏ, phồng rộp lên. Tùy vào độc lực của côn trùng mà ảnh hưởng đến mức độ tổn thương da, nhẹ là rát, đau; nặng là đỏ, phồng rộp lên như bỏng, hoại tử da. Nếu là do kiến ba khoang thì bệnh thường nặng hơn.
Việc điều trị sớm bệnh rất đơn giản, có thể dùng các thuốc bôi làm dịu da, chống viêm. Nếu để bội nhiễm, người bệnh phải uống kháng sinh và có thể để lại sẹo. Nhiều trường hợp nhầm với zona, một bệnh da do virus. Nếu là do virus, ban đầu người bệnh sẽ thấy đau, tổn thương da, bọng nước thành từng đám, có hạch ở khu vực, nếu bị ở mặt thì có hạch ở cổ.
Biểu hiện của bệnh là ngứa, rát, sau đó đỏ, phồng rộp vùng da tiếp xúc với côn trùng. Ảnh:N.P.
Video đang HOT
Côn trùng gây bệnh bị thu hút bởi ánh sáng, nhất là ánh sáng đèn điện. Vì vậy, vào buổi tối, khi bật sáng điện sẽ thu hút côn trùng bay vào nhà, bám vào những đồ dùng, tiếp xúc với da người và tiết độc gây viêm da.
Vì thế, để phòng tránh, người dân nên đóng kín hết cửa hoặc buông rèm nếu bật đèn để côn trùng không bay vào nhà. Có thể dùng lưới chống muỗi, côn trùng, quanh nhà có thể đặt các cây đuổi côn trùng như sả, dạ hương… Vào mùa côn trùng phát triển (tháng 3-5 và 8-10) trong nhà nên tắt bớt đèn, trước khi đi ngủ nên quét dọn nhà cửa, rũ giường. Cho trẻ đi chơi thì nên tránh chỗ đèn sáng, nếu thấy côn trùng đậu trên người thì thổi nhẹ cho nó bay đi chứ không chà xát mạnh.
Tuyệt đối không lấy tay không đập côn trùng, nhất là với kiến ba khoang, dùng tấm giẻ to, ẩm chụp vào côn trùng, sau đó lấy một tấm giẻ ướt khác lau hết những bụi phấn, nhựa còn sót lại. Chú ý phát hiện những côn trùng ở trong nước tắm, khăn mặt, quần áo trước khi dùng.
Bác sĩ cũng khuyến cáo, khi bị kích ứng do tiếp xúc với côn trùng người bệnh nên rửa chỗ tổn thương da qua nước sạch hoặc nước muối loãng 0,9%, rửa nhiều lần, dùng bông, gạc mềm thấm nhẹ để làm loãng và trôi tiết dịch của côn trùng, tuyệt đối không gãi hay chà xát mạnh. Lưu ý không nên dùng nước xà phòng rửa vì sẽ làm tăng kích ứng da.
Sau đó bôi dung dịch làm mát da, như hồ nước. Bên cạnh đó, khi đã bị bệnh, để tránh lây lan bệnh ra vùng da khác, người bệnh không nên sờ tay vào chỗ phù nề rồi lại chạm vào vùng da khác. Vì khi đó, chất độc từ côn trùng ở phần da viêm nhiễm sẽ bám vào phần da mới tiếp xúc và gây bệnh. Nếu bệnh nhẹ thì chỉ sau 2-3 ngày là khỏi, nếu nặng nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám và điều trị kịp thời.
Theo VNE
80% bác sĩ nhầm lẫn giữa viêm da tiếp xúc do côn trùng và zona
Viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng nhưng chẩn đoán nhầm là Zona là rất phổ biến (nghiên cứu cho thấy lên đến 80,4%) và sự nhầm lẫn này từ các tuyến chuyển đến tại phòng khám khoa Da liễu, Bệnh viện TƯ Huế trong 3 năm gần đây.
Thời gian qua, tại TT Huế đã có nhiều đợt bệnh xảy ra do côn trùng làm cho người bệnh hoang mang, lo lắng. Với những lý do trên, bác sĩ CK I Dương Hữu Thành, Phó trưởng khoa Da liễu Bệnh viện TƯ Huế, sẽ chỉ ra những đặc điểm chính về mặt lâm sàng để phân biệt, lưu ý những hậu quả của việc chẩn đoán nhầm, đưa ra hướng điều trị thích hợp:
Viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng (một số tác giả gọi là viêm da phospho) và bệnh zona (người dân thường gọi là bệnh dời leo) về mặt lâm sàng có một vài điểm gần giống nhau, chúng tôi theo dõi và nhận thấy ở các tuyến chuyển đến thường chẩn đoán chung là zona, đến nỗi nhiều người lầm tưởng hai bệnh này là một
1.Viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng:
Một số hình ảnh viêm da tiếp xúc gây ra bởi côn trùng
Nguyên nhân: Có nhiều loại côn trùng gây viêm da, ở đây chỉ đề cập đến trường hợp viêm da tiếp xúc do côn trùng có lâm sàng gần giống với zona.
Viêm da tiếp xúc do côn trùng trước đây thường xuất hiện vào những tháng thời tiết giao mùa, có mưa bão, đã có nơi thành dịch. Cho đến nay vẫn chưa xác định chính xác loại côn trùng nào gây bệnh. Một số tác giả cho rằng nguyên nhân có thể là do kiến khoang (tuỳ theo từng địa phương mà có các tên như: kiến kim, kiến lác, kiến cong đít, kiến nhốt, kiến cằm cặp...), tên khoa học là Paedérus - thuộc họ Staphylinidae, là loại côn trùng cánh cứng có ở khắp nơi trên thế giới nhưng thường thấy ở những vùng nhiệt đới nóng ẩm như châu Á và châu Phi. Chúng có nhiều giống khác nhau nhưng thường gặp là P.Literlis, P. Fiscipes, P. Caligatus. Thân dài mảnh, khoảng 7 - 10 mm, có 3 đôi chân, thân có 2 vòng đỏ, 3 vòng đen, có khả năng bay và chạy rất nhanh, thích ánh đèn nhất là đèn huỳnh quang. Ở côn trùng tìm thấy chất pederin, giống như cangtaridin ở sâu ban miêu và phospho ở con giời.
Thường ẩn náu ở bờ ruộng, dưới những đống vật liệu dư thừa, quanh gốc rạ, bãi cỏ, bụi cây, ruộng rau, những nơi đang xây dựng dở dang, những bãi rác thải, sau những cơn mưa bị ngập nước không còn nơi cư trú chúng bay vào trong nhà theo ánh đèn đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu chăn màn... khi da người tiếp xúc vào chất tiết của chúng qua những vật dụng đó hoặc vô ý đập làm cho côn trùng chết trên da thì sẽ xuất hiện bệnh ngay tại vùng đó.
Triệu chứng:
- Vị trí: bệnh thường xuất hiện đột ngột sau buổi sáng ngủ dậy, ở những vùng hở như: cổ, mặt, tay, chân...cũng có thể ở những vùng da khác nhưng ít gặp hơn, thường là một thương tổn nhiều hơn là nhiều thương tổn, ở một hoặc hai bên, viêm đỏ giống như vết cào xước, có xu hướng tạo thành vệt dài, người bệnh cảm thấy bỏng rát, phù nhẹ, ít ngứa, kèm theo nhiều mụn nhỏ có màu vàng nhạt giống như mụn mủ, ở những nếp gấp thì thương tổn có thể bị cả 2 bên mặt, nếu điều trị đúng thì sau khoảng 5 - 7 ngày tổn thương sẽ khô, toàn trạng thường không mấy thay đổi, có thể bội nhiễm hoặc lan rộng và thành dịch.
- Chẩn đoán chủ yếu dựa vào lâm sàng.
Điều trị:
- Tại chỗ: rửa thương tổn bằng các dung dịch như nước muối sinh lý, hoặc nước sạch để trung hoà hoá chất gây bỏng do côn trùng gây ra, dùng các thuốc bôi làm dịu như: hồ nước, kem kẽm, kem corticoid... nếu nhiễm trùng ta có thể dùng thêm kem kháng sinh tại chỗ. Kháng histamin thường chỉ có tác dụng làm giảm kích ứng và giảm ngứa mà thôi.
- Toàn thân: hầu như không cần can thiệp gì trừ khi có biểu hiện bội nhiễm.
Tiến triển:
Nếu điều trị đúng và kịp thời, khỏi trong khoảng 1 tuần, không để lại sẹo.
Phòng bệnh:
- Nếu cửa sổ không có lưới che thì nên đóng lại mỗi khi có mưa vào buổi chiều tối và cẩn thận khi làm việc dưới ánh đèn.
- Kiểm tra khăn mặt, quần áo, giường, chiếu ...trước khi sử dụng.
- Làm sạch các đống vật liệu, đống rác quanh nhà.
- Không phơi quần áo, khăn mặt ở bên ngoài mỗi khi có mưa vào buổi chiều tối.
- Nếu phát hiện côn trùng thì tránh tiếp xúc trực tiếp, tìm cách loại chúng đi mà không để côn trùng tiếp xúc với da của mình.
- Nên đi khám chuyên khoa Da Liễu, không tự ý mua thuốc điều trị.
2. Vài nét về bệnh zona (herpes zoster, zoster, shingles)
Nguyên nhân: Do Varicella - Zoster virus ( VZV).
Triệu chứng: Thường gặp ở những người trước đó đã bị thuỷ đậu, sau đó vi-rút di chuyển đến sống tiềm ẩn tại các hạch cảm giác (sensory ganglion) ở thần kinh vùng thắt lưng (dorsal nerve). Khi cơ thể suy nhược, mệt mỏi, hoặc sau những ngày làm việc căng thẳng, mắc các bệnh khác làm suy giảm miễn dịch như bệnh lao, AIDS... thì virus sẽ theo đường thần kinh tái hoạt gây bệnh.
- Khởi đầu thường sốt nhẹ khoảng 38oC, nhức đầu, mệt mỏi, đau xương sống, đau nhức dọc theo dây thần kinh vùng da chuẩn bị nổi thương tổn và chỉ xuất hiện ở một bên người (trừ trường hợp ở bệnh nhân AIDS).
- Tiếp theo là nổi những mụn nước, thường liên kết lại với nhau (dính chùm), quan sát kỹ có thể thấy lõm giữa trên bề mặt của mụn nước.
- Đau nhức chứ không ngứa, tuổi càng lớn mức độ đau nhức càng tăng.
- Vị trí hay gặp là liên sườn.
- Thường có viêm hạch liên quan.
Điều trị: Bằng Acyclovir đường uống và đường bôi, chống viêm, giảm đau và an thần
Tiến triển: Bệnh sẽ khỏi trong 2 đến 3 tuần, sau khi lành bệnh có thể để lại dấu hiệu giảm sắc trên da, ở bệnh nhân lớn tuổi thì đau sau zona là rất thường gặp.
BS.CKI. Dương Hữu Thành
Phó trưởng khoa Da liễu Bệnh viện TƯ Huế
Theo Dân trí
'Viêm da điện thoại' vì thường 'nấu cháo điện thoại' Nguy hiểm lắm đấy các teen ạ, đừng đùa với điện thoại di động nhé ^^. 5 cách ăn trứng sai lè Một bạn gái họ Trần, ở Trung Quốc, mới mua chiếc điện thoại bóng bẩy, màu sắc và thường xuyên "nấu cháo điện thoại" với bạn trai. 3 ngày sau, vùng má bên phải, và tay của cô ấy xuất hiện...