Mù mắt vì những hạt lúa

Thời điểm thu hoạch lúa rộ cũng là lúc BV Mắt T.Ư phải cấp cứu hàng loạt sang chấn mắt (nhãn cầu) mà nạn nhân hầu hết là nông dân. Nguyên nhân do khi thu hoạch lúa, bà con chủ quan để thóc bắn vào mắt.

Ảnh: minh họa – Internet

Bị mù do thóc bắn

Tại BV Mắt T.Ư, các bác sĩ đã nhiều lần tiếp nhận và điều trị cho những nông dân bị chảy máu trong nhãn cầu, thậm chí vỡ nhãn cầu do bật dây cao su hoặc tung móc dây chằng lúa; có người dân đến viện với hạt thóc còn nằm trong mắt gây đau đớn và nguy hại nặng nề. Thậm chí có người đi qua máy tuốt lúa cũng bị thóc văng vào mắt phải đi cấp cứu… Ngoài vụ gặt, nhiều công việc thường ngày của nhà nông cũng có thể gây chấn thương cho mắt nếu không được đề phòng, cẩn trọng. Hàng đầu phải kể đến là: Vơ cỏ lúa, bắt sâu, phun thuốc trừ sâu…

Đáng tiếc nhất là trường hợp bệnh nhân L.H.M ở Chương Mỹ (Hà Nội), nhập viện đầu tháng 7.2011. Chị M kể, khi đó, chị đang tuốt lúa thì bị hạt thóc lép bay vào mắt. Bệnh nhân đã được người thân xúm vào day dụi, thậm chí dùng kim, nõn măng tre khều ra… Tuy nhiên, hạt thóc không những không lấy được ra mà còn xuất huyết toàn bộ con mắt, đau nhức không nhìn thấy gì.

Lúc này, gia đình mới đưa bệnh nhân lên BV Mắt T.Ư. Tại đây các bác sĩ cho biết: Việc người nhà cố lấy dị vật trong mắt bằng mọi cách khiến bệnh nhân bị xước trợt kết, giác mạc nhiều hơn, đẩy dị vật vào sâu hơn. Điều này làm tăng khả năng nhiễm khuẩn, tổn thương nặng hơn ở mắt bị chấn thương. Dù được các bác sĩ điều trị tích cực nhưng bệnh nhân vẫn bị mù vĩnh viễn bên mắt đó.

Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thị Chu Quý – khoa Khám bệnh – BV Mắt T.Ư cho biết: Chúng tôi đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị thóc và các dị vật khi làm nông nghiệp bắn vào mắt. Ban đầu tình trạng không quá nặng, song do phát hiện, xử lý kém (chủ yếu lấy các vật dụng để kều dị vật ra) đã làm bệnh trầm trọng lên rất nhiều, khiến việc điều trị về sau đạt kết quả thấp”.

Đừng tự lấy dị vật trong mắt

Những tổn thương ban đầu của con mắt thường là trợt xước lớp vỏ bọc nhãn cầu (giác mạc, kết mạc) hoặc tổn thương đụng giập nhãn cầu tùy thuộc vào tác nhân và mức độ chấn thương. Các tổn thương trên nếu không được xử lý ban đầu phù hợp hoặc không được khám và điều trị sớm tại các cơ sở nhãn khoa thường sẽ diễn biến nặng lên, nhanh chóng dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho mắt như: Viêm loét giác mạc, viêm mủ nội nhãn.

Kết quả điều trị chấn thương mắt khi làm nông nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào việc người bệnh đến sớm (trước 6 giờ kể từ khi bị chấn thương) và cách thức xử lý ban đầu. Tuyệt đối không tự lấy dị vật trong mắt, không tự mua thuốc có cortison, hoặc thuốc mỡ về tra.

Theo bác sĩ Chu Quý, các tác nhân trong môi trường nông nghiệp: Hạt thóc, lá lúa, bùn đất… đều rất bẩn, mang theo nhiều vi khuẩn nguy hiểm, đặc biệt là tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh, nấm… Bởi vậy, việc điều trị thường khó khăn, tốn kém, mất thời gian, song hiệu quả không cao, người bệnh thường bị giảm thị lực ở các mức độ khác nhau, thậm chí phải bỏ nhãn cầu.

Đáng báo động là bên cạnh việc tự ý lấy dị vật, nhiều bà con thường không đi khám bác sĩ chuyên khoa mà tự mua thuốc về tra hoặc uống. Bác sĩ Chu Quý cảnh báo, điều này vô cùng nguy hiểm.

Bởi những loại thuốc hợp với giá tiền của bà con, được ưa dùng nhiều khi lại chính là các thuốc chống chỉ định với tình trạng bệnh hiện tại. Thường gặp nhất là các loại thuốc tra mắt có chứa cortisone như: Dexacol, Dexaclor, Polydexan… những loại thuốc này thường được mệnh danh là “con dao 2 lưỡi”.

Nếu dùng chúng tuỳ tiện, không theo chỉ dẫn, giám sát của bác sĩ chuyên khoa, có thể khiến loét thủng giác mạc, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp…

Các chuyên gia nhãn khoa khuyến cáo: Nếu không may bị chấn thương mắt, hãy băng che vùng mắt đó và khẩn trương đến ngay tuyến y tế gần nhất.

Theo GDO